Πώς το ατελείωτο scrolling μουδιάζει το μυαλό

doomscrolling-idea2.gif
0


— Σύμφωνα με το Λεξικό της Οξφόρδης λέξη της χρονιάς είναι το brain rot, που δείχνει πώς τα social media επηρεάζουν τη σκέψη μας. Πώς το σχολιάζετε;
Η επιλογή αυτή είναι μια ενδιαφέρουσα αντανάκλαση του τρόπου με τον οποίο τα social media και η ψηφιακή κουλτούρα επηρεάζουν την καθημερινότητά μας. Η φράση αυτή περιγράφει μια αίσθηση πνευματικής κόπωσης λόγω της υπερβολικής κατανάλωσης περιεχομένου από τις ψηφιακές πλατφόρμες. Τι επιπτώσεις υπάρχουν; Υπερφόρτωση πληροφοριών από έκθεση σε ειδήσεις, βίντεο και αναρτήσεις, με αποτέλεσμα τη μείωση της ικανότητας επεξεργασίας δεδομένων.

Μια άλλη επίπτωση είναι η μείωση της συγκέντρωσης επειδή το περιεχόμενο παρουσιάζεται και εναλλάσσεται γρήγορα με αποτέλεσμα τη μείωση της ικανότητας να διατηρούμε την προσοχή μας. Μπορούμε να αναφέρουμε και την έλλειψη της κριτικής σκέψης, όπως και τις ψυχολογικές επιπτώσεις όπως η χαμηλή αυτοεκτίμηση και η κατάθλιψη. Η επιλογή αυτής μας καλεί να αναλογιστούμε τον τρόπο που χρησιμοποιούμε την τεχνολογία και πώς μπορούμε να προστατεύσουμε την ψυχική μας υγεία σε έναν κόσμο που κινείται γρήγορα και απαιτεί την προσοχή μας συνεχώς.

«Το ατελείωτο scrolling μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες στον εγκέφαλο, στην ψυχική υγεία και στη γενική ευεξία».

— Μέσα από αυτό αναδεικνύεται ο αντίκτυπος του ατελείωτου scrolling, που μουδιάζει το μυαλό.
Το ατελείωτο scrolling μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες στον εγκέφαλο, στην ψυχική υγεία και στη γενική ευεξία: μείωση της συγκέντρωσης, αίσθηση «πληροφοριακού θορύβου» λόγω υπερβολικών πληροφοριών που δυσκολευόμαστε να επεξεργαστούμε, κατάθλιψη από την απομόνωση λόγω της υπερβολικής χρήσης των social media. Επίσης, προκαλείται διαταραχή του ύπνου λόγω της παρατεταμένης χρήσης και του μπλε φωτός από τις οθόνες. Επειδή το ατελείωτο scrolling δημιουργεί μια αίσθηση αποξένωσης από τον πραγματικό κόσμο, μπορούμε με μικρές αλλαγές στη συμπεριφορά μας να μειώσουμε τον αντίκτυπο και να αποκαταστήσουμε την ισορροπία στη ζωή μας.

cover
Αντιγόνη Γινοπούλου,
ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος

— Υπάρχουν λύσεις σήμερα σε μια εποχή που κατακλυζόμαστε από μικροσυσκευές;
Οι μικροσυσκεύες ήρθαν αρχικά για να κάνουν τη ζωή μας πιο εύκολη και σίγουρα είναι δύσκολο να τις αποφύγουμε. Ως ψυχολόγος θα προτείνω λύσεις που μπορούν να μας βοηθήσουν να επανακτήσουμε τον έλεγχο και να χρησιμοποιούμε τις μικροσυσκευές με τρόπο που εξυπηρετεί την ψυχική μας υγεία. Το πρώτο βήμα είναι η διαμόρφωση συνειδητών συνηθειών όπως η δημιουργία χώρων χωρίς συσκευές (π.χ. κρεβατοκάμαρα), ο χρονικός περιορισμός στη χρήση τους μέσα στην ημέρα, η προτεραιότητα στην ανθρώπινη επικοινωνία όπως μια βόλτα ή καφές με παρέα, η συμμετοχή σε ομάδες για την ενίσχυση της κοινωνικότητας, η ανάγνωση βιβλίων και τα χόμπι.

Όσον αφορά τα παιδιά, θα πρέπει να τεθούν κανόνες (π.χ. «τρώμε χωρίς κινητό»), να αντικατασταθούν τα ψηφιακά μέσα με παραδοσιακές πηγές γνώσης και ψυχαγωγίας και να ενισχυθούν οι εξωτερικές δραστηριότητες. Έτσι θα υπάρχει διπλό όφελος: κοινωνικοποίηση και την απομάκρυνση από τα ψηφιακά μέσα. Οι μικροσυσκευές είναι χρήσιμα εργαλεία, αλλά χρειάζεται να τους κάνουμε συνειδητή διαχείριση για να αποφύγουμε τις αρνητικές συνέπειες στην ψυχική και φυσική μας υγεία.

— Η Αυστραλία απαγορεύει με νόμο τα social media στα παιδιά κάτω των 16 ετών. Είναι προς τη σωστή κατεύθυνση αυτή η ενέργεια;
Το γεγονός ότι ένα κράτος θεσμοθετεί τον συγκεκριμένο νόμο δείχνει το μέγεθος του προβλήματος στα παιδιά, το ότι δεν λαμβάνονται μέτρα από τις οικογένειες αλλά και τον φόβο του κράτους για την εξέλιξη αυτών των ανθρώπων. Η απαγόρευση από μόνη της μπορεί να είναι μια προσωρινή λύση, αλλά δεν αντιμετωπίζει τη ρίζα του προβλήματος: την έλλειψη ψηφιακής παιδείας και την ανάγκη για ασφαλέστερες πλατφόρμες.

Θεωρώ ότι για να είναι το μέτρο πραγματικά αποτελεσματικό θα πρέπει να εκπαιδευτούν από την πολιτεία τόσο τα παιδιά όσο και οι γονείς, να ενταχθεί κάποιο αντίστοιχο μάθημα στα σχολεία. Μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά θα βρουν τον τρόπο να χρησιμοποιήσουν τις πλατφόρμες, δηλώνοντας ψεύτικα στοιχεία. Η απαγόρευση μπορεί να είναι ένα μέτρο προστασίας, αλλά από μόνη της δεν είναι αρκετή. Μέτρα προς τη σωστή κατεύθυνση περιλαμβάνουν έναν συνδυασμό ρυθμίσεων, εκπαίδευσης και καλλιέργειας ψηφιακής υπευθυνότητας τόσο από τις οικογένειες όσο και από την κοινωνία συνολικά.

— Στον διεθνή Τύπο υπάρχουν πολλές αναλύσεις που μιλούν για το τέλος των dating apps. Αναφέρουν ότι τους λείπει η μαγεία, η φροντίδα, το νοιάξιμο, καθώς και ότι όλα είναι σχεδιασμένα για να είσαι ένας διαρκής χρήστης χωρίς συναίσθημα.
Τα dating apps δεν είναι εγγενώς κακά, είναι απλώς εργαλεία. Το πρόβλημα έγκειται στον τρόπο χρήσης τους. Πολλές θεωρίες αναφέρουν ότι έχουν ως στόχο να είναι οι χρήστες μονίμως στις πλατφόρμες, αναζητώντας το ιδανικό το οποίο και δεν θα βρουν ποτέ. Όσο οι χρήστες αναζητούν περισσότερη μαγεία, φροντίδα και συναισθηματική σύνδεση, η αγορά και οι πλατφόρμες αναγκαστικά θα προσαρμόζονται ή θα συρρικνώνονται.

Οι πλατφόρμες από μόνες τους δεν έχουν καμία δύναμη, τη δύναμη τους τη δίνουν οι χρήστες. Αντί να απορρίψουμε τελείως τα dating apps, ίσως χρειάζεται να επαναπροσδιορίσουμε τη χρήση τους, δίνοντας έμφαση στην αυθεντικότητα και τη δημιουργία μιας κουλτούρας στο πλαίσιο της οποία οι άνθρωποι θα επενδύουν πραγματικά στους άλλους.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Οπτική Γωνία / Αμπντελά Ταϊά: «Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Ο Μαροκινός συγγραφέας και σκηνοθέτης, κάτοικος Γαλλίας πλέον και γνωστός στην Ελλάδα από το υπέροχο μυθιστόρημα «Η ζωή με το δικό σου φως», μιλά με θαυμασμό για την εξέγερση της νεολαίας που συνταράσσει την πατρίδα του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Συνέντευξη / Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Μετά από μισό αιώνα στο «Βήμα», ο Νίκος Χασαπόπουλος μιλά για πρώτη φορά για την πιο δύσκολη απόφαση της ζωής του, τις στιγμές που έζησε δίπλα σε Λαμπράκη, Ψυχάρη και πρωθυπουργούς, αλλά και για το μεγάλο λάθος του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Οπτική Γωνία / Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Έχουμε ένα καινούργιο συναίσθημα, όχι το κλασικό της εποχής των φασισμών, δηλαδή τον φόβο μη βρεθεί κανείς στη θέση των κατώτερων, όσων έμειναν πίσω ή «από κάτω». Πλέον βλέπει κανείς μένος για τα θύματα που μιλάνε.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Μποτιλιαρισμένοι στην Αθήνα: Δαπανούμε έναν μισθό στον δρόμο κάθε έτος

Οπτική Γωνία / Κάθε χρόνο χάνουμε 110 ώρες από τη ζωή μας κολλημένοι στο τιμόνι

Πώς μπορεί να μειωθεί άμεσα το μποτιλιάρισμα στους δρόμους της πρωτεύουσας; Γιατί η λεωφόρος Κηφισού δεν θα αδειάσει ποτέ; Ο συγκοινωνιολόγος και καθηγητής του ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Βασιλική Σιούτη / Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις για τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν κατέδειξαν τις πραγματικές ισορροπίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων: καμία πλευρά δεν κερδίζει άνευ ανταλλαγμάτων και οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από προσωπικές συμπάθειες.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Βασιλική Σιούτη / Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα Τέμπη και με την ακρίβεια, που προκαλεί κοινωνική δυσφορία, ο Νίκος Δένδιας εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής που θα οδηγήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ