Απειλείται η Ευρώπη από το κλείσιμο των συνόρων στη Γερμανία;

Απειλείται η Ευρώπη από το κλείσιμο των συνόρων στη Γερμανία; Facebook Twitter
Η τρέχουσα απόφαση δεν είναι «ευρωπαϊκή». Είναι στενά εθνική, εθνικιστική που πλήττει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0

— Αρχικά, πώς σχολιάζετε την απόφαση της Γερμανίας για επιβολή προσωρινών ελέγχων στα χερσαία σύνορα της χώρας;
Η απόφαση της Γερμανίας με μια προοδευτική κυβέρνηση συνασπισμού (σοσιαλδημοκρατών, πράσινων και φιλελεύθερων) να επιβάλει καθολικούς ελέγχους στα σύνορα και με τις εννέα όμορες χώρες είναι στα όρια της ευρωπαϊκής νομιμότητας (Κώδικας Συνόρων Σένγκεν) και αντιστρατεύεται ευθέως έναν κύριο πυλώνα της ευρωπαϊκής ενοποίησης, την εξάλειψη των εσωτερικών συνόρων εντός Ε.Ε. προκειμένου να επιτευχθεί η ελεύθερη διακίνηση ατόμων (αγαθών, κεφαλαίων και υπηρεσιών), την οποία ρητά προβλέπει η Συνθήκη (Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη) από το 1985 – βέβαια, δεν συνιστά και λύση του προβλήματος η εκτροπή των αιτούντων άσυλο σε άλλα κράτη-μέλη της Ένωσης, μεταξύ των οποίων και Ελλάδα.

Επομένως, δικαίως χώρες όπως η Ελλάδα, η Πολωνία, η Αυστρία κ.ά. αντιδρούν έντονα. Η απόφαση αυτή έρχεται εννέα χρόνια μετά (2015) την υποδοχή από τη Γερμανία 1 εκατ. προσφύγων και μεταναστών με μότο «θα τα καταφέρουμε» γιατί θεώρησε ότι το πρόβλημα είναι ευρωπαϊκό και η αντιμετώπισή του απαιτεί ευρωπαϊκές λύσεις και αλληλεγγύη. Η τρέχουσα απόφαση δεν είναι «ευρωπαϊκή». Είναι στενά εθνική, εθνικιστική που πλήττει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Μέχρι τέλους του έτους εκτιμάται ότι τα κράτη-μέλη της Ένωσης θα δεχθούν περίπου 1 εκατ. αιτήσεις για άσυλο. Η Γερμανία δέχτηκε το ένα τέταρτο όλων αυτών των αιτήσεων το πρώτο εξάμηνο (124.000), αριθμός που είναι κατά 20% μικρότερος από τον αντίστοιχο του 2023.

— Τι σηματοδοτεί για την Ευρώπη; Πιστεύετε ότι είναι πιθανό ένα ντόμινο με εισαγωγή παρόμοιων μέτρων σε άλλα κράτη-μέλη;
Ο κίνδυνος ενός ντόμινο είναι ορατός, με άλλα κράτη-μέλη να υιοθετούν παρεμφερή εθνικά αντι-ευρωπαϊκά μέτρα. Ήδη η Ολλανδία, με την ακροδεξιά κυβέρνησή της, ανακοίνωσε ότι θα το πράξει. Και σ’ αυτή την περίπτωση η ελεύθερη διακίνηση ατόμων ή ο χώρος Σένγκεν, όπως τον αποκαλούμε, κινδυνεύει να καταρρεύσει πλήρως. Αυτό θα αποτελούσε πλήγμα για το μέλλον της ευρωπαϊκής ενοποίησης.

cover
Παναγιώτης Ιωακειμίδης,
ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην πρεσβευτής-σύμβουλος του ΥΠ.ΕΞ.

— Πόσο έχει επηρεάσει σε αυτήν την απόφαση η ταχεία άνοδος της ακροδεξιάς;
Η απόφαση του Βερολίνου για επιβολή ελέγχων υπαγορεύτηκε ουσιαστικά από την άνοδο της ακροδεξιάς «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) στις πρόσφατες τοπικές εκλογές σε Θουριγγία (πρώτο κόμμα) και Σαξονία (δεύτερο κόμμα) και εν όψει των εκλογών στο Βραδεμβούργο. Σημειώθηκαν ορισμένα απεχθή ομολογουμένως επεισόδια (δολοφονίες πολιτών), έτσι, η κυβέρνηση Σολτς υιοθέτησε ουσιαστικά την πολιτική της ακροδεξιάς για να αντιμετωπίσει την ακροδεξιά. Όπως και σε άλλες χώρες, η στρατηγική αυτή θα αποτύχει.

Το ενδιαφέρον είναι ότι, σύμφωνα με στοιχεία του Agency for Asylum της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους ο αριθμός των αιτούντων άσυλο στις χώρες της Ε.Ε. είναι σταθεροποιημένος ή σημειώνει μείωση. Συγκεκριμένα, υπήρξαν 513.000 αιτήσεις συνολικά στην Ε.Ε. έναντι 520.000 την αντίστοιχη περίοδο του 2023.

Μέχρι τέλους του έτους εκτιμάται ότι τα κράτη-μέλη της Ένωσης θα δεχθούν περίπου 1 εκατ. αιτήσεις για άσυλο. Η Γερμανία δέχτηκε το ένα τέταρτο όλων αυτών των αιτήσεων το πρώτο εξάμηνο (124.000), αριθμός που είναι κατά 20% μικρότερος από τον αντίστοιχο του 2023. Οι αιτούντες άσυλο από τη Συρία εξακολουθούν να είναι η μεγαλύτερη κατηγορία (71.000) και ακολουθούν οι από το Αφγανιστάν (45.000). 

Ας σημειωθεί ότι η Κύπρος είναι η χώρα που δέχεται τις περισσότερες σε σχέση με τον πληθυσμό της, 5.300 αιτήσεις ανά 1 εκατ. πληθυσμού, ή μία αίτηση ανά 190 κατοίκους. Η Γερμανία δέχεται 1.500 αιτήσεις ανά 1 εκατ. κατοίκους, αλλιώς μία αίτηση ανά 680 κατοίκους.

— Η Συμφωνία του Δουβλίνου γιατί δεν λειτουργεί;
Ο κανονισμός του Δουβλίνου ΙΙΙ τυπικά έχει αντικατασταθεί από το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο που θεσμοθετήθηκε τον περασμένο Μάιο μετά από πολύχρονη διαπραγμάτευση. Επομένως, βρισκόμαστε στη διαδικασία εφαρμογής του νέου συμφώνου, αν και αρκετοί αμφιβάλλουν αν το νέο σύστημα της υποχρεωτικής αλληλεγγύης που υιοθετεί θα αποδώσει τα προσδοκώμενα.

Με άλλα λόγια, η Ε.Ε. εξακολουθεί να μην έχει γνήσια κοινή προσφυγική - μεταναστευτική πολιτική μέσω της οποίας κάθε κράτος-μέλος θα δέχεται συγκεκριμένο αριθμό αιτούντων άσυλο με βάση τις αρχές της αλληλεγγύης και δίκαιης κατανομής βαρών (έτσι ώστε να μην επιβαρύνονται δυσανάλογα οι χώρες πρώτης εισόδου – κανονισμός Δουβλίνου).

Το πρόβλημα της μετανάστευσης είναι υπαρκτό και οξύνεται. Τα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης θα πρέπει να προστατευθούν με σεβασμό στα θεμελιώδη δικαιώματα και στις ανθρωπιστικές αξίες. Το πρόβλημα θα αντιμετωπιστεί στη ρίζα του με την εξάλειψη των γενεσιουργών αιτίων, των πολέμων, των συγκρούσεων, της καταπίεσης, της φτώχειας, της ανέχειας, της κλιματικής κρίσης. Αλλά η Ευρώπη και ο κόσμος συνολικά αδιαφορούν για όλα αυτά.

— Συμφωνείτε ή όχι ότι μετά από αυτό η ολοκλήρωση της Ευρώπης οδεύει προς το τέλος; Ουσιαστικά, έρχεται το τέλος της Σένγκεν;
Αν και πλήγμα στην Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, δεν εκτιμώ ότι η απόφαση του Βερολίνου θα τερματίσει τη διαδικασία για περισσότερη ενοποίηση, περισσότερη Ευρώπη. Μπροστά στις ραγδαίες γεωπολιτικές ανακατατάξεις και τις μεγάλες υπαρξιακές προκλήσεις (βλέπε και έκθεση Ντράγκι) δεν υπάρχει άλλος εναλλακτικός δρόμος από την ενίσχυση της ενοποίησης.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γιατί οι Έλληνες δεν κάνουν παιδιά;

Οπτική Γωνία / Γιατί δεν κάνουν παιδιά οι Έλληνες;

Υπάρχουν λύσεις για το δημογραφικό μας πρόβλημα; Μετατρεπόμαστε σταδιακά σε μία χώρα γερόντων; Ποιες πολιτικές απαιτούνται στο ασφαλιστικό; Μιλά στη LiFO o ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιά, Πλάτων Τήνιος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Το κρασί, το λάδι και ένας υπουργός του Τραμπ

Οπτική Γωνία / Ειδήσεις που περνούν στα ψιλά και είναι πιο σημαντικές από το μαλλί ενός υπουργού

Η σύγχρονη ακροδεξιά από τη μία κλείνει το μάτι στην πιο παραδοσιακή, αδιάφορη για θέματα υγείας και περιβάλλοντος, κουλτούρα, ενώ από την άλλη, ορισμένοι εκπρόσωποί της, όπως ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ, δείχνουν ευαισθησία απέναντι στους κινδύνους του τεχνολογικού καπιταλισμού.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Το δικαίωμα στην απομόνωση

Ιλεκτρίσιτυ / Ας αφήσουμε τους ιθαγενείς στην ησυχία τους

Οι φυλές ιθαγενών που ζουν αποκομμένες από τον ανθρώπινο πολιτισμό χαίρουν νομικής προστασίας, καθώς η επαφή τους με τα οργανωμένη κράτη ενέχει καταστροφικές συνέπειες για τις κοινότητές τους.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
«To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Enrico Bellini / «To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Ο επικεφαλής Κυβερνητικών Σχέσεων και Δημόσιας Πολιτικής του TikTok στη Νότια Ευρώπη, Enrico Bellini, περιγράφει το μυστικό της επιτυχίας της δημοφιλούς πλατφόρμας και εξηγεί γιατί η προστασία των δεδομένων των Ευρωπαίων χρηστών είναι υψίστης σημασίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Οπτική Γωνία / Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Ορθώς μας σοκάρει το «No Mercy» που «παίζει» με τον βιασμό και την αιμομιξία, όμως την ίδια στιγμή ζούμε σε μια κοινωνία όπου η γυναικεία υποταγή πλασάρεται ως κανονικότητα.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τα νέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Πολιτική / Nέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Η υπόθεση των Τεμπών επιστρέφει στη Βουλή μέσω της δικογραφίας για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή, αλλά στελέχη της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι αυτήν τη φορά είναι καλά προετοιμασμένοι. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
κωνσταντοπουλου

Βασιλική Σιούτη / Ποιος είναι, τελικά, αξιωματική αντιπολίτευση;

Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν πλέον στη δεύτερη θέση το κόμμα της Πλεύσης Ελευθερίας. Θα διατηρήσει η Ζωή Κωνσταντοπούλου τη δυναμική που απέκτησε; Θα αλλάξει σύντομα πάλι η σειρά των κομμάτων; Το σίγουρο είναι πως η ρευστότητα είναι η νέα πολιτική συνθήκη. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Tίτλος: Explainer: Το κίνημα "Cute Winter Boots" και το κριντζ της ψηφιακής πολιτικοποίησης

Explainer / «Cute Winter Boots»: Όσο κι αν το υποτιμάτε, το TikTok παράγει πολιτική

Το hashtag #CuteWinterBoots συγκεντρώνει τους προβληματισμούς των χρηστών για την άνοδο της παγκόσμιας ακροδεξιάς και για τον τρόπο που εφαρμόζεται η δημοκρατία σήμερα. Έχουμε αφήσει πίσω μας για πάντα το «για να συμμετέχω στην πολιτική πάω σε συνελεύσεις και γράφομαι σε κόμμα».
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τι μας δείχνουν τα πρώτα ίχνη ζωής εκτός της Γης;

Διάστημα / Βρέθηκαν όντως ίχνη εξωγήινης ζωής;

Τι ανακάλυψε ακριβώς το τηλεσκόπιο James Webb; Θα υπάρξει σύντομα κατοικήσιμος πλανήτης; Πόσο κοντά είμαστε στην κατάκτηση του Διαστήματος; Ο αστρονόμος και καθηγητής Φυσικής του Διαστήματος Ξενοφών Μουσάς εξηγεί τι σηματοδοτεί η ανακάλυψη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Βασιλική Σιούτη / Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα διεκδικήσει και τρίτη πρωθυπουργική θητεία και τα δίνει όλα με στόχο την άμεση αντιστροφή του αρνητικού πολιτικού κλίματος.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χριστόφορος Πισσαρίδης: «Με ενοχλεί που η Ελλάδα, σε όλες τις λίστες, βρίσκεται στην τελευταία θέση»

Χριστόφορος Πισσαρίδης / «Με ενοχλεί που η Ελλάδα βρίσκεται παντού στην τελευταία θέση»

Από τον Τραμπ και την AI μέχρι την ελληνική γραφειοκρατία και την παγκόσμια ύφεση, ο νομπελίστας καθηγητής Οικονομικών Σερ Χριστόφορος Πισσαρίδης μιλά στη LIFO για το μέλλον της εργασίας και την απειλή του λαϊκισμού, εξηγώντας γιατί η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερο Δημόσιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια σχολιάζει στη LiFO τη σύγκρουση που έχει ξεσπάσει μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και των αμερικανικών πανεπιστημίων και πώς βλέπει την επόμενη μέρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αθήνα: Τα ηλεκτρικά πατίνια και το χάος της μικροκινητικότητας/ Πώς θα μπει τάξη στο χάος με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;/ «Δεν γίνεται να μην έχουμε πατίνια γιατί είναι επικίνδυνο να κυκλοφορήσουν»

Ρεπορτάζ / Τι θα γίνει επιτέλους με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;

Τα ηλεκτρικά πατίνια είναι η νέα τάση μετακίνησης στην πόλη αλλά προς το παρόν δημιουργούν αρκετά προβλήματα και προκαλούν αντιδράσεις. Πώς θα μπουν όρια στην άναρχη κυκλοφορία τους και τη στάθμευσή τους και ποιες υποδομές χρειάζονται;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Ρεπορτάζ / Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Νέοι αυτοκινητόδρομοι, νέες γραμμές μετρό, νοσοκομεία, σιδηρόδρομοι, αεροδρόμια. Στις μακέτες όλα φαίνονται φανταστικά. Πότε όμως στ' αλήθεια παραδίδονται, πόσο κοντά στις μακέτες θα είναι η πραγματικότητα; Και ποια οφέλη μπορεί να προσφέρουν στην κοινωνία και την οικονομία;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η οικονομία από νέο κραχ;

Οπτική Γωνία / Έρχεται νέο παγκόσμιο κραχ;

Εμπορικοί πόλεμοι, γεωπολιτικές απειλές και ο κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης. Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα από τη νέα εποχή Τραμπ; Ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, Κώστας Μήλας, μιλά στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ