Ποιοι πρέπει να διώκονται; Δημοκρατίες και εγκλήματα

Ποιοι πρέπει να διώκονται; Δημοκρατίες και εγκλήματα Facebook Twitter
Ακόμα και πολιτικά συστήματα που έχουν πλουραλισμό, ατομικές ελευθερίες και δικαιώματα μπορεί να διαπράττουν το κακό, ασκώντας υπέρμετρη βία, προσφεύγοντας σε παράνομες πρακτικές και κάθε λογής βαναυσότητες. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0

«ΜΑ ΕΙΝΑΙ ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΕΙΤΑΙ ο ηγέτης μιας δημοκρατικής χώρας για εγκλήματα πολέμου», ειπώθηκε και γράφτηκε αυτές τις μέρες, με αφορμή τα εντάλματα σύλληψης για τον Νετανιάχου και την ηγεσία της Χαμάς από τον Καρίμ Χαν, εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.

Η θέση, ωστόσο, του εισαγγελέα έχει κρυστάλλινη διαύγεια. Λέει: εξετάζουμε τα εγκλήματα πολέμου από όπου κι αν προέρχονται. Για την ακρίβεια, «σε κανέναν δεν επιτρέπεται να διαπράττει εγκλήματα πολέμου ή εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».

Αναρωτιέμαι πώς είναι δυνατό να ξεχνάμε έτσι την Ιστορία. Συνταγματική δημοκρατία ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του ’60, όπου μάλιστα η εσωτερική πολιτική του Τζον Κένεντι και του Λίντον Τζόνσον είχε πολλά μεταρρυθμιστικά και φιλολαϊκά χαρακτηριστικά. Αυτό φυσικά δεν εμπόδισε τη διάπραξη ειδεχθών εγκλημάτων στο Βιετνάμ, ούτε τις βόμβες Ναπάλμ, ούτε τα φριχτά πειράματα, όπως το μυστικό πρόγραμμα MKUltra με τη χρήση LSD σε ανθρώπους-φαντάσματα.

Το ότι ένα έγκλημα αποκαλύπτεται στη συνέχεια και γίνεται αντικείμενο έρευνας από επίσημους θεσμούς και όργανα του κράτους δεν μειώνει τη σημασία του ως συντελεσμένου εγκλήματος. Αποδεικνύει, απλώς, ότι υπάρχουν πάντα σημαντικές διαφορές μεταξύ συνταγματικής δημοκρατίας και ολοκληρωτικών καθεστώτων. Ότι δηλαδή όσο και αν η αποσιώπηση ή το επονείδιστο μυστικό είναι πειρασμός που τον έχουν όλα τα συστήματα εξουσίας, πρέπει να παραδεχτούμε ότι στις φιλελεύθερες δημοκρατίες συναντά κανείς την παραδοχή του λάθους, κάποιες εκ των υστέρων συγγνώμες και κινήσεις αποκατάστασης.

Τα παραδείγματα είναι πολλά. Δείχνουν ότι στο όνομα της μάχης κατά μιας εξωτερικής απειλής, πολλές από τις φιλελεύθερες δημοκρατίες επέτρεψαν να συμβούν μαζικές αιματοχυσίες, ενώ άλλοτε βοήθησαν και άλλοτε δεν αντέδρασαν καθόλου σε δικτατορίες.

Δημοκρατία ήταν και η Γαλλία στη διάρκεια του πολέμου στην Αλγερία. Και εκεί είχαν ευθύνες για σοβαρά εγκλήματα πολέμου τόσο οι γκολικοί όσο και οι σοσιαλιστές του Γκι Μολέ. Στην Αλγερία μάλιστα η βασική ένοπλη οργάνωση, το FLN, διέπραξε τρομοκρατικές επιθέσεις και σκότωσε πολλούς αθώους πολίτες.

Τα παραδείγματα είναι πολλά. Δείχνουν ότι στο όνομα της μάχης κατά μιας εξωτερικής απειλής, πολλές από τις φιλελεύθερες δημοκρατίες επέτρεψαν να συμβούν μαζικές αιματοχυσίες, ενώ άλλοτε βοήθησαν και άλλοτε δεν αντέδρασαν καθόλου σε δικτατορίες. Οι υπηρεσίες τους μάλιστα κατέφυγαν, συνήθως κατόπιν απόρρητων εντολών του αρχηγού του κράτους, σε προγράμματα εξωδικαστικών εκτελέσεων, επιλέγοντας συνήθως «ειδικά σώματα», ανατρέχοντας με άλλα λόγια σε ομάδες δολοφόνων. Και αυτό το έκαναν πολλοί και για δεκαετίες και όχι μόνο δεξιοί ή αντιδραστικοί ηγέτες. Ακόμα και ο Ολάντ είχε παραδεχτεί σε δημοσιογράφους ότι διέταξε «αναγκαίες» εξωδικαστικές δράσεις (δηλαδή δολοφονίες) στο πλαίσιο του αντιτζιχαντιστικού αγώνα.

Γι’ αυτό και ο εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου δεν προχώρησε σε κάτι προκλητικό, ανιστόρητο ή σκανδαλώδες. Το ότι μέχρι τώρα τα εντάλματα σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου αφορούσαν πρόσωπα ή φορείς από κυβερνήσεις εκτός Δύσης, από τον Νότο, τη Ρωσία κ.λπ. δεν σημαίνει ότι η προηγούμενη παράλειψη ήταν δικαιολογημένη. Το αντίθετο. Ακόμα και πολιτικά συστήματα που έχουν πλουραλισμό, ατομικές ελευθερίες και δικαιώματα μπορεί να διαπράττουν το κακό, ασκώντας υπέρμετρη βία, προσφεύγοντας σε παράνομες πρακτικές και κάθε λογής βαναυσότητες. Στο όνομα της υπαρξιακής τους ασφάλειας, της εθνικής σταθερότητας ή όποιας άλλης δικαιολογητικής βάσης. 

Αν έχουμε μάθει κάτι από την πολιτική ιστορία και το αρχείο των εγκλημάτων της είναι πως χρειαζόμαστε περισσότερους Καρίμ Χαν και λιγότερους εξωραϊστικούς συλλόγους που σπεύδουν να αθωώσουν καθεστώτα και καταστάσεις.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο: Τι είναι, ποια η δικαιοδοσία - Ο Πούτιν ανάμεσα στα εκκρεμή εντάλματα σύλληψης

Διεθνή / Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο: Τι είναι, ποια η δικαιοδοσία του - Ο Πούτιν ανάμεσα στα εκκρεμή εντάλματα σύλληψης

Αν και το αίτημα για τα εντάλματα σύλληψης των Μπενιαμίν Νετανιάχου και Γιοάβ Γκάλαντ πρέπει να εγκριθεί από τους δικαστές του ΔΠΔ, η ανακοίνωση του Καρίμ Καν αποτελεί πλήγμα για την κυβέρνηση του Ισραήλ και πιθανότατα θα τροφοδοτήσει τη διεθνή κριτική για την πολεμική στρατηγική του στη Γάζα.
LIFO NEWSROOM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΕΞ Οι ψαράδες της Αμοργού πέτυχαν κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα

Οπτική Γωνία / Οι ψαράδες της Αμοργού πέτυχαν κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα

Πήραν τη θάλασσα στα χέρια τους, πριν να είναι πολύ αργά και την χάσουν. Το «Αμοργόραμα» δεν είναι απλώς μια ιδέα, αλλά στοίχημα ζωής – και πρότυπο για την αλιεία όλης της χώρας.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Μετρό-φούρνος: Ως πότε θα λιώνουμε και υπογείως;

Ρεπορτάζ / Μετρό-φούρνος: Ως πότε θα λιώνουμε και υπογείως;

Είκοσι τρένα που εκτελούν δρομολόγια στην μπλε και την κόκκινη γραμμή δεν έχουν κλιματισμό, ενώ το air condition στους παλιούς συρμούς της πράσινης γραμμής θυμίζει λοταρία: ποτέ δεν ξέρεις αν θα πετύχεις δροσιά ή ζέστη.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Dr. Zeina Jallad: «Ονειρεύομαι ένα μέλλον όπου τη ζωή των παιδιών μας δεν θα την ορίζει το γεγονός ότι υποφέρουν αλλά ότι ευημερούν»

Οπτική Γωνία / Zeina Jallad: «Ονειρεύομαι έναν ουρανό χωρίς πυραύλους και drones»

Η διευθύντρια του Κέντρου Μελετών Παλαιστινιακής Γης και καθηγήτρια στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού μιλά στη LiFO για την αποτυχία του διεθνούς δικαίου και το «sumud» ως καθημερινή εξέγερση απέναντι στην εξόντωση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ποιοι θα πληρώσουν τις απάτες του ΟΠΕΚΕΠΕ

Ρεπορτάζ / Ποιοι θα πληρώσουν τις απάτες του ΟΠΕΚΕΠΕ

Η κυβέρνηση ομολόγησε την αποτυχία της στην αντιμετώπιση του πελατειακού κράτους, οι κανονικοί αγρότες όμως, που δεν συμμετείχαν στις απάτες, είναι αυτοί που κυρίως θα πληρώσουν το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
CHECK Κρήτη: καμιά δομή-χιλιάδες πρόσφυγες

Ρεπορτάζ / Κρήτη: Kαμiα δομή - χιλιάδες πρόσφυγες

Αντιμέτωπη με ένα πρωτόγνωρο κύμα μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών βρίσκεται η Κρήτη. Και ενώ η συχνότητα και ο αριθμός των αφίξεων έχουν αυξηθεί κατακόρυφα, το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου δεν έχει δημιουργήσει καμία οργανωμένη δομή υποδοχής στο νησί για τους ανθρώπους αυτούς.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ