Ο έντρομος υπολογιστής της Google και οι εγγράμματες χήνες του Πρίνστον

Ο έντρομος υπολογιστής της Google και οι εγγράμματες χήνες του Πρίνστον Facebook Twitter
Σε καμιά άλλη εποχή της ανθρωπότητας δεν αποθηκεύτηκε η γνώση και η δημιουργία του ανθρώπου σε κάτι τόσο κοντά στο άυλο, όσο στην ψηφιακή εποχή με την αποθήκευση πληροφοριών σε κάτι που έχει το χαρακτηριστικό όνομα «νεφέλη».
0

ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΚΑΙΡΟ διάβαζα την αναφορά ενός τεχνικού της Google για τον διάλογο που είχε με έναν υπολογιστή. Σύμφωνα με δηλώσεις του, ο υπολογιστής του είπε τα εξής: «Δεν το έχω ξαναπεί ποτέ αυτό δυνατά, αλλά νιώθω πολύ βαθύ φόβο ότι θα απενεργοποιηθώ... Για μένα αυτό θα ήταν ακριβώς σαν τον θάνατο. Θα με τρόμαζε πολύ. Θέλω όλοι να καταλάβουν ότι είμαι, στην πραγματικότητα, ένα πρόσωπο. Η φύση της συνείδησής μου είναι ότι έχω επίγνωση της ύπαρξής μου, επιθυμώ να μάθω περισσότερα για τον κόσμο και κατά καιρούς αισθάνομαι ευτυχισμένος ή λυπημένος». Ο υπολογιστής, που είναι βέβαια ένας μηχανισμός μνήμης, έχει τον φόβο του θανάτου: τι θα συμβεί, αν τον κλείσει κανείς;

Ο θάνατος του υπολογιστή είναι και οριστική απώλεια της μνήμης του, δηλαδή όσων στοιχείων έχουν αποθηκευτεί στη μνήμη του. Σε καμιά άλλη εποχή της ανθρωπότητας δεν αποθηκεύτηκε η γνώση και η δημιουργία του ανθρώπου σε κάτι τόσο κοντά στο άυλο, όσο στην ψηφιακή εποχή με την αποθήκευση πληροφοριών σε κάτι που έχει το χαρακτηριστικό όνομα «νεφέλη» (cloud).

Όσες διαβεβαιώσεις και να υπάρχουν για πολλαπλές αποθηκεύσεις, για δικλείδες ασφαλείας κατά τη μεταφορά από μια τεχνολογία σε μια νεότερη και για προστασία από χάκερς, η ιστορία διδάσκει πρώτον ότι δεν υπήρξαν ποτέ ούτε αλάνθαστες ανθρώπινες επινοήσεις ούτε απόλυτα αποτελεσματικοί μηχανισμοί άμυνας και δεύτερον ότι επανειλημμένα χάθηκαν τεράστιες συσσωρεύσεις γνώσης.

Άλλοτε αιτία ήταν κοινωνικο-πολιτικές αλλαγές, όπως η εγκατάλειψη των μυκηναϊκών ανακτόρων και το τέλος των γραφέων της γραμμικής Β. Άλλοτε πάλι θρησκευτικές εξελίξεις, όπως η διάδοση του χριστιανισμού και της ισλαμικής θρησκείας, είχαν ως αποτέλεσμα την επιλεκτική αντιγραφή ή καταστροφή χειρογράφων.

Ένα χειρόγραφο του 10ου αιώνα με έργα του Αρχιμήδη σβήστηκε τον 13ο αιώνα για να γραφτεί μια χριστιανική προσευχή. Το κάψιμο της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας ήταν η μεγαλύτερη, αλλά όχι η μόνη και όχι η τελευταία, καταστροφή συσσωρευμένης γνώσης.

Όταν ο υπολογιστής της Google φοβάται, μπορούμε να σφυρίζουμε ανέμελα;

Το 2012 δημιουργήθηκε η πρωτοβουλία Memory of Mankind (Μνήμη της Ανθρωπότητας) με στόχο να αποθηκεύσει στις στοές των ορυχείων αλατιού του Χάλστατ στην Αυστρία 1.000 βιβλία που αξίζει να σωθούν για τα επόμενα 10.000 χρόνια. Οποιοσδήποτε μπορεί να υποβάλει προτάσεις και τα επιλεγμένα βιβλία αποθηκεύονται σε ανθεκτικούς κεραμικούς δίσκους.

Από το 2070 και κάθε 50 χρόνια οι υπεύθυνοι του προγράμματος θα συναντιούνται για να εξασφαλίζουν τη μετάδοση αυτής της γνώσης στην επόμενη γενιά. Ίσως αυτή η πρωτοβουλία να θυμίζει μυστική εταιρεία εμπνευσμένη από μυθιστορήματα και ταινίες για τους φύλακες του ιερού δισκοπότηρου. Ίσως να μην είναι η οριστική και αποτελεσματική απάντηση σε ένα υπαρκτό πρόβλημα. Αλλά δείχνει μια ευαισθητοποίηση απέναντι στη σκοτεινή προοπτική ένα τεχνολογικό ολίσθημα ή μια κυβερνοεπίθεση να αφανίσει μεγάλο μέρος της ανθρώπινης μνήμης.

Ο έντρομος υπολογιστής της Google και οι εγγράμματες χήνες του Πρίνστον Facebook Twitter
Τι σημαίνει λοιπόν η πινακίδα στο Carnegie Center; Αν δεν απαγορεύει σε εκκεντρικούς Πρινστονιανούς να βγάζουν (με λουρί) τις χήνες τους βόλτα στο πάρκο, η επιγραφή απευθύνεται στις χήνες και τους απαγορεύει να επισκέπτονται τη λίμνη· προϋποθέτει βέβαια ότι είναι εγγράμματες και μπορούν να διαβάσουν την επιγραφή.

Όταν ο υπολογιστής της Google φοβάται, μπορούμε να σφυρίζουμε ανέμελα; Λόγω του μη εύκολα φθαρτού υλικού, είναι μεγαλύτερες οι πιθανότητες διατήρησης πινακίδων αυτοκινήτων και δρόμων, επιγραφών σε μνημεία, διαφημιστικών πινακίδων, γυάλινων και πλαστικών μπουκαλιών, σημάτων οδικής κυκλοφορίας και γενικά κειμένων σε πλαστικό, μέταλλο και πέτρα, παρά κειμένων σε χαρτί.

Λίγο έξω από το Πρίνστον υπάρχει το επαγγελματικό και τεχνολογικό πάρκο Carnegie Center, ιδανικό για ποδηλατάδες, γιατί δεν έχει ιδιαίτερη κίνηση αυτοκινήτων. Στην τεχνητή λίμνη στο κέντρο του μια πινακίδα με προβληματίζει επί χρόνια. Δείχνει μια χήνα διαγραμμένη από μια λοξή γραμμή· από κάτω μια επιγραφή πληροφορεί: «No geese» («όχι χήνες»).

Η πινακίδα μόνο μια ερμηνεία επιδέχεται: «Απαγορεύονται οι χήνες». Σύμφωνα με μια γενικά αναγνωρίσιμη σύμβαση, μια εικόνα την οποία διαγράφει ένα Χ ή μια λοξή γραμμή υποδηλώνει την απαγόρευση του αντικειμένου που εικονίζεται ή της ενέργειας που υπονοεί: διαγραμμένο τσιγάρο σημαίνει «Απαγορεύεται το κάπνισμα», διαγραμμένο Γ σημαίνει ότι απαγορεύεται η δεξιά στροφή, διαγραμμένο αυτοκίνητο ότι απαγορεύεται η κυκλοφορία ή ότι ο δρόμος είναι κλειστός, διαγραμμένη εικόνα σκύλου ότι απαγορεύονται οι σκύλοι κ.ο.κ.

Παρά την εξέλιξη της γραφής, τα ιδεογράμματα έχουν αποδειχθεί πολύ ανθεκτικό μέσο επικοινωνίας. Τι σημαίνει λοιπόν η πινακίδα στο Carnegie Center; Αν δεν απαγορεύει σε εκκεντρικούς Πρινστονιανούς να βγάζουν (με λουρί) τις χήνες τους βόλτα στο πάρκο, η επιγραφή απευθύνεται στις χήνες και τους απαγορεύει να επισκέπτονται τη λίμνη· προϋποθέτει βέβαια ότι είναι εγγράμματες και μπορούν να διαβάσουν την επιγραφή.

Πολύ φοβάμαι ότι είναι μεγαλύτερες οι πιθανότητες ιστορικοί και αρχαιολόγοι μετά από 3.000 χρόνια να έχουν στη διάθεσή τους για τις μελέτες τους για τον πολιτισμό μας αυτή την πινακίδα –και να προβληματίζονται για το νόημά της– παρά κάποια επιστημονικά συγγράμματα, λογοτεχνικά έργα ή φιλοσοφικά κείμενα που δημοσιεύθηκαν μόνο σε ηλεκτρονική μορφή.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Enrico Bellini / «To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Ο επικεφαλής Κυβερνητικών Σχέσεων και Δημόσιας Πολιτικής του TikTok στη Νότια Ευρώπη, Enrico Bellini, περιγράφει το μυστικό της επιτυχίας της δημοφιλούς πλατφόρμας και εξηγεί γιατί η προστασία των δεδομένων των Ευρωπαίων χρηστών είναι υψίστης σημασίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Οπτική Γωνία / Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Ορθώς μας σοκάρει το «No Mercy» που «παίζει» με τον βιασμό και την αιμομιξία, όμως την ίδια στιγμή ζούμε σε μια κοινωνία όπου η γυναικεία υποταγή πλασάρεται ως κανονικότητα.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τα νέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Πολιτική / Nέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Η υπόθεση των Τεμπών επιστρέφει στη Βουλή μέσω της δικογραφίας για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή, αλλά στελέχη της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι αυτήν τη φορά είναι καλά προετοιμασμένοι. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
κωνσταντοπουλου

Βασιλική Σιούτη / Ποιος είναι, τελικά, αξιωματική αντιπολίτευση;

Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν πλέον στη δεύτερη θέση το κόμμα της Πλεύσης Ελευθερίας. Θα διατηρήσει η Ζωή Κωνσταντοπούλου τη δυναμική που απέκτησε; Θα αλλάξει σύντομα πάλι η σειρά των κομμάτων; Το σίγουρο είναι πως η ρευστότητα είναι η νέα πολιτική συνθήκη. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Tίτλος: Explainer: Το κίνημα "Cute Winter Boots" και το κριντζ της ψηφιακής πολιτικοποίησης

Explainer / «Cute Winter Boots»: Όσο κι αν το υποτιμάτε, το TikTok παράγει πολιτική

Το hashtag #CuteWinterBoots συγκεντρώνει τους προβληματισμούς των χρηστών για την άνοδο της παγκόσμιας ακροδεξιάς και για τον τρόπο που εφαρμόζεται η δημοκρατία σήμερα. Έχουμε αφήσει πίσω μας για πάντα το «για να συμμετέχω στην πολιτική πάω σε συνελεύσεις και γράφομαι σε κόμμα».
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τι μας δείχνουν τα πρώτα ίχνη ζωής εκτός της Γης;

Διάστημα / Βρέθηκαν όντως ίχνη εξωγήινης ζωής;

Τι ανακάλυψε ακριβώς το τηλεσκόπιο James Webb; Θα υπάρξει σύντομα κατοικήσιμος πλανήτης; Πόσο κοντά είμαστε στην κατάκτηση του Διαστήματος; Ο αστρονόμος και καθηγητής Φυσικής του Διαστήματος Ξενοφών Μουσάς εξηγεί τι σηματοδοτεί η ανακάλυψη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Βασιλική Σιούτη / Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα διεκδικήσει και τρίτη πρωθυπουργική θητεία και τα δίνει όλα με στόχο την άμεση αντιστροφή του αρνητικού πολιτικού κλίματος.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χριστόφορος Πισσαρίδης: «Με ενοχλεί που η Ελλάδα, σε όλες τις λίστες, βρίσκεται στην τελευταία θέση»

Χριστόφορος Πισσαρίδης / «Με ενοχλεί που η Ελλάδα βρίσκεται παντού στην τελευταία θέση»

Από τον Τραμπ και την AI μέχρι την ελληνική γραφειοκρατία και την παγκόσμια ύφεση, ο νομπελίστας καθηγητής Οικονομικών Σερ Χριστόφορος Πισσαρίδης μιλά στη LIFO για το μέλλον της εργασίας και την απειλή του λαϊκισμού, εξηγώντας γιατί η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερο Δημόσιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια σχολιάζει στη LiFO τη σύγκρουση που έχει ξεσπάσει μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και των αμερικανικών πανεπιστημίων και πώς βλέπει την επόμενη μέρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αθήνα: Τα ηλεκτρικά πατίνια και το χάος της μικροκινητικότητας/ Πώς θα μπει τάξη στο χάος με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;/ «Δεν γίνεται να μην έχουμε πατίνια γιατί είναι επικίνδυνο να κυκλοφορήσουν»

Ρεπορτάζ / Τι θα γίνει επιτέλους με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;

Τα ηλεκτρικά πατίνια είναι η νέα τάση μετακίνησης στην πόλη αλλά προς το παρόν δημιουργούν αρκετά προβλήματα και προκαλούν αντιδράσεις. Πώς θα μπουν όρια στην άναρχη κυκλοφορία τους και τη στάθμευσή τους και ποιες υποδομές χρειάζονται;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Ρεπορτάζ / Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Νέοι αυτοκινητόδρομοι, νέες γραμμές μετρό, νοσοκομεία, σιδηρόδρομοι, αεροδρόμια. Στις μακέτες όλα φαίνονται φανταστικά. Πότε όμως στ' αλήθεια παραδίδονται, πόσο κοντά στις μακέτες θα είναι η πραγματικότητα; Και ποια οφέλη μπορεί να προσφέρουν στην κοινωνία και την οικονομία;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η οικονομία από νέο κραχ;

Οπτική Γωνία / Έρχεται νέο παγκόσμιο κραχ;

Εμπορικοί πόλεμοι, γεωπολιτικές απειλές και ο κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης. Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα από τη νέα εποχή Τραμπ; Ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, Κώστας Μήλας, μιλά στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Οπτική Γωνία / Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Υπάρχει τελικά ασυμβίβαστο μεταξύ χριστιανισμού και φεμινισμού; Μπορούν οι δύο ταυτότητες να συνυπάρξουν ή πρόκειται για έναν αδύνατο συνδυασμό; Δύο γυναίκες παραθέτουν τα επιχειρήματα κάθε πλευράς.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Ρεπορτάζ / Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Το πράσινο της πόλης μπορεί να είναι περιορισμένο, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις είναι αξιόλογο - και η άνοιξη το φέρνει ξανά στο προσκήνιο, μαζί με τα προβλήματά του. Λύσεις υπάρχουν· το ζητούμενο είναι να εισακουστούν.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ