Μπορούμε να μιλάμε για «τοξική θηλυκότητα»;

ezgif.com-video-to-gif-converterb6553c18a66a1ae1.gif
0

Το γεγονός ότι και οι άνδρες μπορούν να πέσουν θύματα κακοποίησης είναι, φυσικά, αναμφισβήτητο. Πόσο όμως αποδίδει ο όρος «τοξική θηλυκότητα» το είδος της συμπεριφοράς που έχουμε δει σε ριάλιτι όπως το Love Island; Έχει να κάνει με τις γυναίκες που συμπεριφέρονται με έναν τρόπο που έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε «τοξικό», όπως ο εκφοβισμός, το gaslighting ή η συναισθηματική χειραγώγηση μέσα σε μια σχέση; Μήπως έχει σκοπό να πιστοποιήσει ότι και οι γυναίκες όχι μόνο μπορούν να είναι κακές αλλά μπορούν να είναι εξίσου κακές με τους άνδρες; Ή πρόκειται για συμπεριφορά με ειδικά «θηλυκά» χαρακτηριστικά; Είναι η «τοξική θηλυκότητα» ένας όρος που σκοπό έχει να αναδείξει τις έμφυλες προσδοκίες που θέτει η κοινωνία στις γυναίκες; Είναι τελικά η συζήτηση περί «τοξικής θηλυκότητας» δίκαιη, φεμινιστική ή ξεκάθαρα αντιφεμινιστική;

Σύμφωνα με τον Mark Brooks, πρόεδρο της πρωτοβουλίας ManKind, μια οργάνωσης για την υποστήριξη ανδρών που έχουν πέσει θύματα ενδοοικογενειακής κακοποίησης και βίας, «δεν υπάρχει τοξική θηλυκότητα ή τοξική αρρενωπότητα, υπάρχουν απλώς τοξικοί άνθρωποι και τοξικές συμπεριφορές». Εκ πρώτης όψεως, αυτή φαίνεται να είναι μια δίκαιη και ισότιμη προσέγγιση. Ωστόσο, ο Brooks συνεχίζει να διατρανώνει την πεποίθησή του ότι ο όρος «τοξική αρρενωπότητα» στρέφεται κατά των ανδρών εν γένει, «δαιμονοποιώντας ένα ολόκληρο φύλο». Αυτή είναι η γραμμή με αυτή που ακολουθούν πολλοί ακτιβιστές για τα δικαιώματα των ανδρών τα τελευταία χρόνια παρά το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος όρος έχει ως στόχο να τονίσει το πώς ο ανδρισμός μπορεί να διαστρεβλωθεί από την πατριαρχία, αιτιολογώντας τις ανδρικές εκδηλώσεις βίας, θυμού και δυσαρέσκειας.

Οι γυναίκες που είναι θυμωμένες, κακές ή υποτιμητικές για τους άλλους συχνά δέχονται πιο έντονη και διαρκή μομφή, επειδή ο θυμός από μόνος του θεωρείται απαράδεκτο γυναικείο χαρακτηριστικό

«Δεν υπάρχουν εγγενείς ιδιότητες που καθιστούν την τοξική συμπεριφορά αρρενωπή ή ανδρική», λέει η Alicia Denby, κοινωνιολόγος και διδακτορική φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι οι γυναίκες που είναι θυμωμένες, κακές ή υποτιμητικές για τους άλλους συχνά δέχονται πιο έντονη και διαρκή μομφή, επειδή ο θυμός από μόνος του θεωρείται απαράδεκτο γυναικείο χαρακτηριστικό. «Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι οι γυναίκες δεν πρέπει να λογοδοτούν για τυχόν επιθετικές συμπεριφορές τους», σημειώνει, «δεν σημαίνει επίσης όμως ότι πρέπει να χρησιμοποιείται ως δικαιολογία για να τροφοδοτείται μια αντιφεμινιστική ατζέντα». Η Denby προτείνει ότι «αντί να περιγράφουμε αυτές τις συμπεριφορές ως ‘τοξική αρρενωπότητα’ ή ‘τοξική θηλυκότητα’, θα πρέπει να τις αποκαλούμε ως αυτό που είναι, δηλαδή συναισθηματική κακοποίηση».

Η ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια Nova Cobban φαίνεται να συμφωνεί. «Στην πραγματικότητα», λέει, «η τοξική συμπεριφορά δεν είναι συνυφασμένη ή ακόμα και σχετική με το φύλο, «αποτελεί ουσιαστικά μια αρνητική συμπεριφορά που αποσκοπεί στην κατοχύρωση της κυριαρχίας».

Ο Ali Ross, ψυχοθεραπευτής και εκπρόσωπος του Συμβουλίου Ψυχοθεραπείας του Ηνωμένου Βασιλείου, προτείνει να μετατοπιστεί η εστίαση από την ιδέα ότι και οι γυναίκες μπορούν να συμπεριφέρονται με «τοξικούς» τρόπους. Αντιθέτως, πιστεύει ότι θα πρέπει να διερευνήσουμε την εγγενή τοξικότητα που ελλοχεύει στις ιδέες που επικρατούν ακόμα σχετικά με το πώς «θα πρέπει» να μοιάζει η θηλυκότητα. Κατά την γνώμη του, η «τοξική θηλυκότητα» απλώς συνιστά άλλη μια «έγκριση των πατριαρχικών αξιών».

Ομοίως, η ειδικός σε θέματα τραυμάτων και συναισθηματικής αντοχής Δρ. Lisa Turner λέει ότι η τοξική θηλυκότητα «μπορεί να γίνει κατανοητή ως ένα σύνολο αρνητικών χαρακτηριστικών ή συμπεριφορών που αντανακλούν τις επιβλαβείς πτυχές των έμφυλων στερεοτύπων. Η τοξική θηλυκότητα μπορεί να περιλαμβάνει τη διαπόμπευση και τον εξοστρακισμό των γυναικών που δεν συμμορφώνονται με αυτά τα πρότυπα ή που αμφισβητούν τους παραδοσιακούς έμφυλους ρόλους». Ωστόσο, ο όρος «τοξική θηλυκότητα» εξακολουθεί να φαίνεται συγκεχυμένος, από τη στιγμή ειδικά που χρησιμοποιείται τόσο για να προωθήσει όσο και για να επικρίνει τέτοια στερεότυπα.

Σε ένα άρθρο του από το 2018 που είχε τίτλο «Η τοξική θηλυκότητα μας πηγαίνει όλους πίσω», ο κοινωνικός ψυχολόγος και συγγραφέας Dr Devon Price έγραφε ότι «η τρέχουσα εξέταση των τοξικών έμφυλων ρόλων των φύλων επικεντρώνεται υπερβολικά στην απόδοση ευθυνών στους άνδρες και την αρρενωπότητα για μια ποικιλία δεινών που στην πραγματικότητα προκαλούνται από το δυαδικό σύστημα των φύλων και την αυστηρή προσήλωσή μας σε αυτό. Το πρόβλημα ποτέ δεν ήταν απλώς η αρρενωπότητα, αλλά οι έμφυλοι ρόλοι που είναι εξίσου άκαμπτοι για τους άνδρες και τις γυναίκες». Ο ίδιος δηλώνει σήμερα ότι τόσο η τοξική αρρενωπότητα όσο και η τοξική θηλυκότητα είναι «πολιτισμικές ασθένειες» από τις οποίες μολύνονται όλοι: «Στην πραγματικότητα οι γυναίκες είναι εξίσου ικανές στην προώθηση τοξικών ανδρικών προτύπων».

Με στοιχεία από The Independent  

Οπτική Γωνία
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Χωρίς αναισθητικό, χωρίς δικαιώματα: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Χωρίς αναισθητικό: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές για halal και kosher στην Ελλάδα;

Παρά τις προσπάθειες νομιμοποίησης του εβραϊκού και ισλαμικού τρόπου σφαγής των ζώων χωρίς αναισθητοποίηση, το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα δεν έχει αλλάξει. Η σχεδιαζόμενη Εθνική Στρατηγική Halal επαναφέρει το θέμα.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Κάποτε στην Αμερική…

Ακροβατώντας / Η αμερικανική δημοκρατία οδεύει προς το τέλος της

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επιδοθεί σε ανελέητο κυνηγητό όσων αμφισβητούν την αλήθεια της. Κυνηγάει δημοσιογράφους, παρουσιαστές, ακτιβιστές, αντιφρονούντες, δικαστές, όποιον τολμήσει να την αμφισβητήσει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
H εξέγερση της «κανονικότητας»

Οπτική Γωνία / H εξέγερση της «κανονικότητας»

Μια τάση που θέλει να προσελκύσει μετριοπαθή ακροατήρια, αντλώντας από μια ψευδή εκδοχή της Ιστορίας, η οποία θέλει τον δυτικό πολιτισμό να υποφέρει ή να παρακμάζει γιατί τάχα έπεσε θύμα του ανθρωπισμού του.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
EPEJERGAS HIV/AIDS: Σύντομα θα αποτελεί παρελθόν;

Οπτική Γωνία / HIV/AIDS: Σύντομα θα αποτελεί παρελθόν;

Οι κρίσιμοι σταθμοί μιας δύσκολης πορείας που ξεκίνησε το 1981, οπότε πιστοποιήθηκαν τα πρώτα κρούσματα HIV, μέχρι σήμερα, που στόχος πια είναι η πλήρης ύφεση της νόσου, με ορίζοντα την επίτευξη της ίασης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Πάνος Ρούτσι: Ο απεργός πείνας που συγκλονίζει την Ελλάδα

Οπτική Γωνία / Πάνος Ρούτσι: Ο απεργός πείνας που συγκλονίζει την Ελλάδα

Επιστρατεύοντας το ύστατο μέσο πίεσης, ο Πάνος Ρούτσι ζητά δικαιοσύνη για τα Τέμπη και άδεια για να ξεθάψει το παιδί που έχασε στο μοιραίο τρένο, ώστε να ταυτοποιηθεί και να γίνουν τοξικολογικές εξετάσεις.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Από τα drones μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη: Η Κίνα αλλάζει την παγκόσμια ασφάλεια

Οπτική Γωνία / Από τα drones μέχρι το AI: Η Κίνα αλλάζει την παγκόσμια ασφάλεια

Πώς η στρατιωτική άνοδος της Κίνας και η στρατηγική σύμπλευση με τη Ρωσία διαμορφώνουν τις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες προκλήσεις για την ασφάλεια; Μιλά στη LiFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Ο Τραμπ είναι διχαστικός και επικίνδυνος»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Ο Τραμπ είναι διχαστικός και επικίνδυνος»

Γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες μοιάζουν πιο διχασμένες από ποτέ; Και πού οφείλεται η άνοδος της πολιτικής βίας; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αντιδράσεις στην Πάρο για την τουριστική επένδυση στις Κολυμπήθρες ή Συλλογή υπογραφών κατά της στρατηγικής επένδυσης στην Πάρο

Ρεπορτάζ / Στις Κολυμπήθρες της Πάρου θα χτιστεί ένα τεράστιο ξενοδοχείο. Γιατί;

Η τοπική κοινωνία αντιδρά στην κατασκευή μεγάλου τουριστικού συγκροτήματος, προειδοποιώντας για αλλοίωση του τοπίου και επιβάρυνση των ήδη πιεσμένων υποδομών του νησιού.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Βαθαίνει η κρίση εμπιστοσύνης, αλλά κανένας δεν πτοείται 

Βασιλική Σιούτη / Βαθαίνει η κρίση εμπιστοσύνης, αλλά κανένας δεν πτοείται 

Στην Ελλάδα η κοινή γνώμη έχει τη χειρότερη άποψη για τα πολιτικά κόμματα της χώρας, αλλά αυτό δεν μοιάζει να πτοεί κανέναν, παρά τον υπαρκτό κίνδυνο απονομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Ο Γιάννης Σίνα Ούγκο Αντετοκούνμπο…

Ακροβατώντας / Ο Γιάννης Σίνα Ούγκο Αντετοκούνμπο και ο κάθε Γιάννης

Σαν αυτόν υπάρχουν χιλιάδες ακόμα άνθρωποι που ζουν στη χώρα μας, πολλές χιλιάδες «καταραμένοι» που για διάφορους λόγους έφτασαν και φτάνουν ως εδώ με κάτι καρυδότσουφλα, σε μια προσπάθεια να επιβιώσουν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Η φωτιά στο Γηροκομείο Πατρών και τα πορίσματα που αλλάζουν τα δεδομένα

Ρεπορτάζ / Η φωτιά στο Γηροκομείο Πατρών και τα πορίσματα που αλλάζουν τα δεδομένα

Ενώ τα πορίσματα της Πυροσβεστικής δεν εντοπίζουν στοιχεία εμπρησμού, δύο φοιτητές εξακολουθούν να κρατούνται προσωρινά για τη φωτιά στην περιοχή του Γηροκομείου Πατρών, με την υπόθεση να ξυπνά μνήμες από παλαιότερες δικαστικές πλάνες.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ