LIVE!

Tα μάρμαρα και τα σκουπίδια

Tα μάρμαρα και τα σκουπίδια Facebook Twitter
Πολύ συχνά, επικαλούμαστε τις σταθερές, υπερβατικές αξίες ή τα μεγάλα επιτεύγματα για να κρυφτούμε από τα πρόσφατα έργα μας, από τις συλλογικές μας κακοτεχνίες.
0

ΓΙΑ ΤΟΝ ΨΥΧΙΣΜΟ ΠΟΥ υφάνθηκε για χρόνια στην Ελλάδα, ο πολιτισμός είναι κάτι σαν τις πολιτιστικές στήλες στην εφημερίδα: δευτερεύουσα ύλη, διακοσμητική, κατάλληλη να ντύνει με «ανάσες τέχνης» την ξερή και σκληρή πολιτική και οικονομική ύλη.

Αυτό αντιστοιχεί ακόμα σε μια αντίληψη για τα έργα πολιτισμού που περιλαμβάνει από τα αρχαία μάρμαρα και φτάνει ως διάφορες μορφές του σύγχρονου θεάματος-ακροάματος. Τα πολιτιστικά δρώμενα είναι κι εδώ ιστορίες που χρωματίζουν κάτι που, κατά τεκμήριο, το λογαριάζουμε πιο «σοβαρό».

Αυτή η προσέγγιση στον πολιτισμό πολύ λίγο απέχει από την αναζήτηση πινάκων που δένουν με το χρώμα του καναπέ ή των χαλιών. Γκουγκλάρονται πια αντίστοιχες προτάσεις και άπειροι συνδυασμοί για την προσωπική ικανοποίηση του χρήστη.

Με αυτό τον τρόπο, ο πολιτισμός γίνει ένα σύνολο ενδιαφερόντων και συναισθημάτων που υπερίπτανται πάνω από την πεζή καθημερινότητα και τις διαδρομές της.

Εν τω μεταξύ, σε κάθε γωνιά ξεχειλίζουν οι κάδοι των σκουπιδιών, συνθέτοντας τα δικά τους γλυπτά ασχήμιας και βρόμας. Είναι αυτό εμπειρία ξένη προς τον πολιτισμό; Η συνεχής κακοποίηση των χώρων της ζωής μας είναι αδιάφορη από τη σκοπιά του πολιτισμού;

Τα μάρμαρα που λάμπουν στον ήλιο και τα σκουπίδια που ζέχνουν στη γωνία είναι κομμάτια της ίδιας πραγματικότητας. Το πώς απολαμβάνουμε ένα έργο τέχνης και το πώς χρησιμοποιούμε τα δημόσια αγαθά δεν είναι αυτόνομα μεταξύ τους κεφάλαια.

Τώρα τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, τα κλεμμένα από τον Λόρδο Έλγιν, υπάρχει κάποια ελπίδα να επιστραφούν. Το θέμα έχει εξάψει την περιέργεια, δημοσιογράφοι, πολιτικοί και social media το συζητούν σαν να είναι κι αυτό μέρος της προεκλογικής διαμάχης.

Προφανώς η επιστροφή των μαρμάρων είναι μια συμβολική και ιστορική διεκδίκηση ουσίας. Δεν πρέπει όμως να γίνεται συνώνυμο της μάχης για τον πολιτισμό μας. Η φωταγώγηση του αρχαίου κλέους ή τα μεγάλα θεάματα και οι σκηνές που θαμπώνουν τα μάτια των συγχρόνων δεν μπορεί να γίνονται άλλοθι για άλλες μορφές λήθης και κλοπής.

Υπάρχει, αναμφισβήτητα, ένας πολιτισμός δημόσιων σχέσεων, brand name εξωστρέφειας, διακοσμητικού στολισμού. Ένας πολιτισμός που ελκύει ως γιορτή και επίτευγμα, έκθεμα ή λαμπρή, διαχυτική αλυσίδα events.

Υπάρχει όμως και ένας πολιτισμός ταπεινών εκθεμάτων του ορατού μας κόσμου. Που θα είχε στο επίκεντρο μια πόλη λιγότερο κακοποιημένη από την αδιαφορία, τον βανδαλισμό, την κακή χρήση και την εγκατάλειψη των συλλογικών της υποδομών. Και φυσικά το να μην επικρατήσει ως εναλλακτική στη σιωπή της ερημιάς, ο σάλαγος του υπερτουρισμού.

Τα μάρμαρα που λάμπουν στον ήλιο και τα σκουπίδια που ζέχνουν στη γωνία είναι κομμάτια της ίδιας πραγματικότητας. Το πώς απολαμβάνουμε ένα έργο τέχνης και το πώς χρησιμοποιούμε τα δημόσια αγαθά δεν είναι αυτόνομα μεταξύ τους κεφάλαια. Πολύ συχνά, επικαλούμαστε τις σταθερές, υπερβατικές αξίες ή τα μεγάλα επιτεύγματα για να κρυφτούμε από τα πρόσφατα έργα μας, από τις συλλογικές μας κακοτεχνίες.

Μάλλον χρειάζεται να αλλάξουμε προτεραιότητα και ιεράρχηση. Να μη βλέπουμε πια τον πολιτισμό με τον τρόπο που ένας μπασμένος στα πράγματα πολιτικός συντάκτης κοιτάζει τους συναδέλφους του που ασχολούνται με τα «πολιτιστικά».

Πρέπει να σκοτώσουμε αυτό το αδιάφορο βλέμμα που τακτοποιεί τον κόσμο σε θαύματα και απορρίμματα, στα αναγκαία πράγματα και στα στολίδια ή στα ψυχαγωγικά καρυκεύματα. Να αποστατήσουμε από την ιδέα του πολιτισμού ως τεχνητής αρωματικής ύλης για ένα φαγητό που έχει γίνει άνοστο και ξερό.

Η καθημερινότητα και η χρήση του κοινού, τετριμμένου κόσμου διεκδικούν με τη σειρά της προσοχή. Τα μάρμαρα θα λάμπουν στον ήλιο ή θα αποκατασταθούν, αργά ή γρήγορα, στις προθήκες και στους χώρους του Μουσείου της Ακρόπολης. Το απαιτούν και οι καιροί που επανορθώνουν, έστω με συμβολικές χειρονομίες, τις σκοτεινές σελίδες της αποικιοκρατικής κληρονομάς.

Το ερώτημα είναι αν τα σκουπίδια θα εξακολουθήσουν να είναι η μοίρα μας.

Οπτική Γωνία
0

LIVE!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Social Media / Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Kαθορίζει την εικόνα μας, τη διάθεσή μας, τα οικονομικά μας, καθορίζει τον τρόπο που ζούμε. Θα έλεγε κανείς πως, μετά την έλευσή του, μια πετυχημένη selfie, σαν την περίφημη selfie των Oscar του 2014, αλλάζει τον μικρόκοσμο που ζούμε. Ο Χαράλαμπος Τσέκερης, κύριος ερευνητής ΕΚΚΕ και πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής & Τεχνοηθικής, αναλύει το φαινόμενο Instagram.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αυτό που πραγματικά συνδέει τα κινήματα διαμαρτυρίας της Γενιάς Ζ ανά τον πλανήτη

Οπτική Γωνία / Αυτό που πραγματικά συνδέει τα κινήματα διαμαρτυρίας της Γενιάς Ζ ανά τον πλανήτη

Το κόστος ζωής, η ανισότητα, η διαφθορά, ο νεποτισμός, η βιαιότητα των δυνάμεων καταστολής: αυτά είναι τα ζητήματα που απασχολούν τα κινήματα της Γενιάς Ζ και όχι τόσο τα memes ή τα καρτούν.
THE LIFO TEAM