Η ξεχωριστή, μνημειώδης αρχιτεκτονική του Ισπανού Ρικάρντο Μποφίλ

Η ξεχωριστή, μνημειώδης αρχιτεκτονική του Ισπανού Ρικάρντο Μποφίλ Facebook Twitter
La Muralla Roja, Alicante, 1973 | Ricardo Bofill Architects
0

Ο Ρικάρντο Μποφίλ, ένας από τους πιο διάσημους Ισπανούς αρχιτέκτονες παγκοσμίως, που έχει υπογράψει περισσότερα από 1.000 έργα σε όλο τον κόσμο, πέθανε πριν από λίγες ημέρες από κορωνοϊό σε ηλικία 82 ετών.

Ο Ισπανός αρχιτέκτονας με τη μεγάλη διεθνή καριέρα πέθανε στη Βαρκελώνη, στην πόλη που γεννήθηκε και μεγάλωσε, με πατέρα επίσης αρχιτέκτονα και μητέρα Βενετσιάνα.

Αντιφασίστας από νεαρή ηλικία, αποβλήθηκε από το πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης και την εκεί σχολή Αρχιτεκτονικής εξαιτίας της δράσης του κατά του Φράνκο το 1959. Μετακόμισε στην Ελβετία και συνέχισε τις σπουδές του στη Γενεύη, ενώ λίγα χρόνια αργότερα, το 1963, ίδρυσε το αρχιτεκτονικό γραφείο του «Ricardo Bofill Taller de Arquitectura» σε ένα παλιό εργοστάσιο τσιμέντου στην περιφέρεια της Βαρκελώνης.

Η πρώιμη δουλειά του είχε στόχο «να ανακαλύψει ξανά το παραδοσιακό καταλανικό στυλ και τη μινιμαλιστική αρχιτεκτονική της Βόρειας Αφρικής» και εμπνεύστηκε από χωριά στην άκρη της ερήμου Σαχάρα.

Πειραματίστηκε με τρισδιάστατες αρθρωτές γεωμετρίες μεγάλης κλίμακας, συμπεριλαμβανομένου του κατακόρυφου «κήπου-πόλη στο διάστημα» Xanadu (1971) και του γειτονικού κόκκινου και ροζ casbah La Muralla Roja (1968-1973) στο Calpe της Ισπανίας.

«Η αρχιτεκτονική είναι η νίκη του ανθρώπου επί του παραλόγου», του άρεσε να λέει, ορμώμενος από την επιμονή να δημιουργεί μια διαφορετική αρχιτεκτονική «γλώσσα» οργανώνοντας τον χώρο γύρω από τον άνθρωπο, αλλά πολλά από τα έργα του δέχτηκαν επικρίσεις, για τους μεγάλους όγκους τους.  

Το αεροδρόμιο της Βαρκελώνης, το Εθνικό Θέατρο της Καταλονίας, το Συνεδριακό Κέντρο στη Μαδρίτη και ουρανοξύστες στο Σικάγο βρίσκονται ανάμεσα στα πιο γνωστά έργα του. Λόγω της τεταμένης πολιτικής κατάστασης στην Ισπανία τη δεκαετία του 1970, ο Μποφίλ άρχισε να ψάχνει για δουλειά στο εξωτερικό και δημιούργησε ένα δεύτερο στούντιο στο Παρίσι. Στη Γαλλία, σε μια χώρα στην οποία πήρε μέρος σε πολλούς διεθνείς διαγωνισμούς, υπέγραψε κυρίως συγκροτήματα κοινωνικών κατοικιών, όπως το Espaces d’Abraxas στα προάστια του Παρισιού, όπου γυρίστηκαν αρκετές σκηνές της ταινίας επιστημονικής φαντασίας «Μπραζίλ», του Τέρι Γκίλιαμ.

«Η αρχιτεκτονική είναι η νίκη του ανθρώπου επί του παραλόγου», του άρεσε να λέει, ορμώμενος από την επιμονή να δημιουργεί μια διαφορετική αρχιτεκτονική «γλώσσα» οργανώνοντας τον χώρο γύρω από τον άνθρωπο, αλλά πολλά από τα έργα του δέχτηκαν επικρίσεις, για τους μεγάλους όγκους τους.  

Ο Μποφίλ ανήκε στο κλαμπ των σταρ αρχιτεκτόνων που έζησαν μεγάλη δόξα στη δεκαετία του '70 στη Γαλλία. «Εκείνη την εποχή, οι αρχιτέκτονες άρχιζαν να είναι σημαντικοί, να έχουν κυρίαρχο ρόλο στην κοινωνία και λόγω αυτού απέκτησα μεγάλη φήμη» έλεγε. Σύμφωνα με την πρακτική του, η «κλασική σύνθεση και η αναγεννησιακή έμπνευση έδωσαν ώθηση στις κοινωνικές κατοικίες των Γαλλικών Νέων Πόλεων τη δεκαετία του 1980».

Το στυλ της αρχιτεκτονικής του δεν είναι εύκολο να ταξινομηθεί, είχε τη φιλοδοξία να δημιουργεί αστικές ουτοπίες σε μια κλίμακα που κανένας άλλος πριν από αυτόν δεν είχε τολμήσει να κάνει. Ο ίδιος είπε πολλές φορές ότι οι αρχιτεκτονικές του παρεμβάσεις δεν κατάφεραν να μεταμορφώσουν τις πόλεις. Η υιοθέτηση των κλασικών μορφών και της γεωμετρίας στη σύγχρονη αρχιτεκτονική συνδυάστηκε με τις τελευταίες εξελίξεις στην κατασκευή. Προσαρμοσμένοι σε τέτοια έργα, οι χρυσοί κανόνες της γαλλικής αναγεννησιακής σύνθεσης διαμορφώνονται σε προκατασκευασμένο σκυρόδεμα για να σχεδιάσουν τα αστικά τοπία του Παρισιού, του Μονπελιέ, των Βερσαλλιών. Το μεταμοντέρνο στυλ του θεωρήθηκε «μια αντίδραση στη μαζική επίδραση του μπρουταλισμού».

Η ξεχωριστή, μνημειώδης αρχιτεκτονική του Ισπανού Ρικάρντο Μποφίλ Facebook Twitter
La Manzanera | Ricardo Bofill Architects

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, αν και εξακολουθούσε να χρησιμοποιεί κλασικό στυλ, πέρασε από τη χρήση σκυροδέματος σε γυαλί και χάλυβα, όπως στον πύργο γραφείων 77 West Wacker Drive στο Σικάγο και στο Εθνικό Θέατρο της Καταλονίας στη Βαρκελώνη.

Παθιασμένος με την οργάνωση του χώρου, ο Μποφίλ εμπνεύστηκε ιδιαίτερα από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Αντρέα Παλάντιο, από την Αναγέννηση ή ακόμα από τους Γάλλους αρχιτέκτονες του 17ου και 18ου αιώνα Φρανσουά Μανσάρ και Κλοντ-Νικολά Λεντού. Αλλά και από τα χωριά των Τουαρέγκ, όπου αυτός ο αυτοαποκαλούμενος «νομάς» πήγε να αναζητήσει ιδέες στην αρχή της καριέρας του. Πολλές φορές είπε ότι στην αρχή της καριέρας του επηρεάστηκε από τα έργα των Frank Lloyd Wright and Alvar Aalto.

Κατά τη διάρκεια μιας 60χρονης καριέρας, δημιούργησε «από τα πιο εντυπωσιακά κτίρια του 20ού αιώνα», σύμφωνα με τον ιστορικό της αρχιτεκτονικής Andrew Ayers, συμπεριλαμβανομένης της πολυκατοικίας Walden 7 κοντά στη Βαρκελώνη (1975) και μιας σειράς γιγαντιαίων κατοικιών.

Η κριτικός αρχιτεκτονικής Catherine Slessor τον περιέγραψε ως τον «αδιαμφισβήτητο αυτοκράτορα του μνημειώδους», του οποίου «τα συγκροτήματα κατοικιών έγιναν συνώνυμα με τη δυστοπία, πραγματική και κινηματογραφική».

Η ξεχωριστή, μνημειώδης αρχιτεκτονική του Ισπανού Ρικάρντο Μποφίλ Facebook Twitter
Walden 7 | Ricardo Bofill Architects
Η ξεχωριστή, μνημειώδης αρχιτεκτονική του Ισπανού Ρικάρντο Μποφίλ Facebook Twitter
Les Espaces Abraxas | Ricardo Bofill Architects
Η ξεχωριστή, μνημειώδης αρχιτεκτονική του Ισπανού Ρικάρντο Μποφίλ Facebook Twitter
La Place du Nombre d’Or, στο Montpellier | Ricardo Bofill Architects
Η ξεχωριστή, μνημειώδης αρχιτεκτονική του Ισπανού Ρικάρντο Μποφίλ Facebook Twitter
La Manzanera | Ricardo Bofill Architects
Η ξεχωριστή, μνημειώδης αρχιτεκτονική του Ισπανού Ρικάρντο Μποφίλ Facebook Twitter
Riouxa Park | Ricardo Bofill Architects
Η ξεχωριστή, μνημειώδης αρχιτεκτονική του Ισπανού Ρικάρντο Μποφίλ Facebook Twitter
Miguel Delibes Cultural Center | Ricardo Bofill Architects
Η ξεχωριστή, μνημειώδης αρχιτεκτονική του Ισπανού Ρικάρντο Μποφίλ Facebook Twitter
Τα σπίτια του Ολυμπιακού Χωριού στη Βαρκελώνη | Ricardo Bofill Architects
Η ξεχωριστή, μνημειώδης αρχιτεκτονική του Ισπανού Ρικάρντο Μποφίλ Facebook Twitter
Τα σπίτια του Ολυμπιακού Χωριού στη Βαρκελώνη | Ricardo Bofill Architects
Η ξεχωριστή, μνημειώδης αρχιτεκτονική του Ισπανού Ρικάρντο Μποφίλ Facebook Twitter
Université Mohammed VI Polytechnique | Ricardo Bofill Architects
Η ξεχωριστή, μνημειώδης αρχιτεκτονική του Ισπανού Ρικάρντο Μποφίλ Facebook Twitter
Université Mohammed VI Polytechnique | Ricardo Bofill Architects
Design
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Πέθανε ο αρχιτέκτονας Paulo Mendes da Rocha, αναμορφωτής της πόλης του Σάο Παόλο, πατέρας του βραζιλιάνικου μπρουταλισμού

Απώλειες / Τα κορυφαία κτίρια του Paulo Mendes da Rocha, πατέρα του βραζιλιάνικου μπρουταλισμού

Ο αρχιτέκτονας Paulo Mendes da Rocha, που πέθανε σε ηλικία 92 ετών, άρχισε να σχεδιάζει κτίρια το 1957, αναμόρφωσε την πόλη του Σάο Παόλο και ανάδειξε παγκοσμίως τον «βραζιλιάνικο μπρουταλισμό», επιτρέποντας την κατασκευή κτιρίων φθηνά και γρήγορα.
THE LIFO TEAM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ένα σπίτι στα Εξάρχεια με έναν extreme πίνακα για καλωσόρισμα

Design / Ένα σπίτι όπου «welcome» σου λέει ένας καθόλου σοβαροφανής πίνακας

Όλα ξεκίνησαν με έναν μπουφέ που δεν ήταν καν προς πώληση. Η Τζάσμιν τον διεκδίκησε με πείσμα και τελικά τον απέκτησε. Από τότε, έβαλε στόχο να προσθέτει κάθε χρόνο ένα διαχρονικό κομμάτι design στη συλλογή της. Και τα κατάφερε.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Η αρχιτεκτονική ως πεδίο διαρκούς αναστοχασμού

Design / Η αρχιτεκτονική ως πεδίο διαρκούς αναστοχασμού

Το p+Research+Design της POTIROPOULOS+PARTNERS λειτουργεί ως χώρος ελεύθερης σκέψης, πειραματισμού και συστηματικής αναστοχαστικής πρακτικής. Τροφοδοτεί τον σχεδιασμό με νέα ερεθίσματα, ενδυναμώνει τη δημιουργικότητα και θεμελιώνει τη φιλοσοφική και σχεδιαστική θέση του γραφείου.
THE LIFO TEAM
Το τοπίο πρώτα:  Μια νέα ανάγνωση του τουριστικού σχεδιασμού

Design / Το τοπίο πρώτα: Μια νέα ανάγνωση του τουριστικού σχεδιασμού

Σε μια εποχή που ο τουρισμός απειλεί τα ίδια τα τοπία που τον καθιστούν ελκυστικό, το γραφείο doxiadis+ αναπτύσσει μια στρατηγική σχεδιασμού με αφετηρία το τοπίο ως πόρο, ως εμπειρία και ως πολιτισμικό αφήγημα.
THE LIFO TEAM
Ένα σπίτι που σου φτιάχνει τη διάθεση

Design / Ένα σπίτι που σου φτιάχνει τη διάθεση

Το σπίτι της Κρις Μπέτα στο Παγκράτι -με το σπασμένο φωτιστικό, τις 70s καρέκλες, ένα χαλί που κάποτε βρισκόταν στην είσοδο ενός θρυλικού κλαμπ της Θεσσαλονίκης και τα κορνιζαρισμένα συναισθήματα- κουβαλά τόση πληροφορία, που για εκείνη λειτουργεί κατευναστικά.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Ένα σπίτι σαν το χάδι της γιαγιάς

Design / Ένα σπίτι στο Κερατσίνι, γεμάτο με ενθύμια μιας άλλης εποχής

Με μια παλιά τηλεόραση, βιντεοκασέτες και κάδρα που αφηγούνται ιστορίες, το σπίτι της ηθοποιού Τζωρτζίνας Λιώση είναι ένα καταφύγιο μνήμης και συναισθημάτων – όχι απλώς ένας τόπος διαμονής.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Οι αίθουσες του Μεγάρου Δουκίσσης Πλακεντίας στο φως

Αποκλειστικό / Οι αίθουσες του Μεγάρου Δουκίσσης Πλακεντίας στο φως

Mε την πρόσφατη παραχώρησή του από την ΕΤΑΔ στον δήμο Πεντέλης, το θρυλικό Καστέλο της Ροδοδάφνης παύει να είναι κτίριο-φάντασμα και μετατρέπεται σε πολυχώρο πολιτισμού, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
yf

Design / Potiropoulos+Partners: Πώς «γεννήθηκε» το νέο ερευνητικό κέντρο και ποια είναι η φιλοσοφία της καινοτομίας αυτής

Το διακεκριμένο αρχιτεκτονικό γραφείο παρουσίασε τη δική του in house Research+Design «ομάδα» με την ονομασία «p+R+D», κατά τα πρότυπα των διεθνών αρχιτεκτονικών γραφείων.
THE LIFO TEAM