Πίτερ Μπογκντάνοβιτς: Η τρελή δεκαετία του τελευταίου ρομαντικού του Χόλιγουντ Facebook Twitter
Σαν να ήθελε να γίνει ένας Κασαβέτης με το στυλ του Χοκς.

Πίτερ Μπογκντάνοβιτς (1939-2022): Η τρελή δεκαετία του τελευταίου ρομαντικού του Χόλιγουντ

0

Γενναιόδωρος σινεφίλ, νοσταλγικός σκηνοθέτης και μοιραίος εραστής, πνευματικό παιδί του Όρσον Γουέλς και ο άνθρωπος που γύριζε παλιές ταινίες καλύτερα απ’ όλους, κατά τον Μάρτιν Σκορσέζε, ο Πίτερ Μπογκντάνοβιτς πάντα ξεχώριζε στα μάτια μου από τους νεοχολιγουντιανούς, κυρίως μουσάτους συναδέλφους του, τη γενιά των Κόπολα, Σπίλμπεργκ, Ντε Πάλμα, Λούκας και Τσιμίνο.

Μανιώδης ταινιοφάγος από την παιδική του ηλικία, επίδοξος ηθοποιός (ψώνιο που ομολόγησε πως δεν του έφυγε ποτέ, και το εξασκούσε όποτε του δινόταν η ευκαιρία), ένα κράμα αφ’ υψηλού και τυχοδιώκτη, ενδεχομένως απ’ το πάντρεμα των σερβοβιεννέζικων γονιδίων των γονιών του, υπήρξε ένας από τους ελάχιστους Αμερικανούς κριτικούς κινηματογράφου που στράφηκαν γρήγορα και επιτυχώς στη σκηνοθεσία, ακολουθώντας το παράδειγμα των «Καγιέδων» του κύματος της απέναντι όχθης.

Ως θεωρητικός ήταν ιδιαίτερη περίπτωση, καθώς προτίμησε να δουλέψει σε περιοδικά υψηλής κυκλοφορίας με προσανατολισμό μεγάλων συνεντεύξεων, όπως το «Esquire», και άδραξε την ευκαιρία να φιλοτεχνήσει σπουδαία, σε δημοσιογραφικό εύρος και ιστορικό βάθος, προφίλ σκηνοθετών, την εποχή που ήταν ακόμη εφικτό το προνόμιο για έναν ρεπόρτερ να περάσει ημέρες σε ένα πλατό, ώμο με ώμο με σκηνοθέτες όπως ο Τζον Φορντ, ή ο Όρσον Γουέλς – διόλου τυχαία, δυο από τα είδωλά του. Όσο ήθελε να τους τιμήσει, άλλο τόσο επιδίωξε να τους γνωρίσει και να γίνει ισότιμος φίλος τους. 

Ο Μπογκτάνοβιτς διένυε τέτοια πυρετώδη περίοδο αμέσως μετά το Last Picture Show, με τις σούπερ κριτικές, τις 8 υποψηφιότητες στα Όσκαρ και τις δυο νίκες για τον Μπεν Τζόνσον και την Κλόρις Λίτσμαν, και τις επιδόσεις στο box office, που οι παραγωγοί βιάστηκαν να τον κλείσουν έγκαιρα και δεν φαντάστηκαν πως σε κάποιες περιπτώσεις θα έκανε του κεφαλιού του.

Η πρώτη του ταινία, που ο Κουέντιν Ταραντίνο πέρυσι ανακήρυξε την καλύτερη που έχει βγάλει ο Ρότζερ Κόρμαν από τον πλούσιο b-κορβανά του, το Targets, ήταν ακριβώς το ντεμπούτο που χαρακτηρίζει τον μόνιμο καλλιτεχνικό διχασμό του: η μισή στέκει ως σύγχρονο σχόλιο για τη μαζική βία, και η άλλη μισή αφιερώνεται σε έναν από τους ήρωες της νιότης του, τον Μπόρις Καρλόφ στην αυλαία της καριέρας του.

Το πραγματικό ντεμπούτο του ωστόσο ήρθε με την Τελευταία Παράσταση, που είναι και το αριστούργημά του, μια θερμή ματιά στη μεταπολεμική επαρχία, με ειλικρινείς αποκαλύψεις για τη ζωή πίσω από τα americana ενσταντανέ και, κυρίως, αυθεντική αγάπη για τους ηθοποιούς και την έννοια του σινεμά ως πινακοθήκη αισθημάτων και χαρακτήρων.

Πίτερ Μπογκντάνοβιτς: Η τρελή δεκαετία του τελευταίου ρομαντικού του Χόλιγουντ Facebook Twitter
Το πραγματικό ντεμπούτο του ήρθε με την «Τελευταία Παράσταση», που είναι και το αριστούργημά του.

Ο Μπογκτάνοβιτς κατέθεσε από νωρίς την ταχυδρομική του διεύθυνση και την ασχολία του: γεννήθηκε και κατοικούσε μέσα στο σινεμά, ζούσε μόνο για να γράψει και να σκηνοθετήσει το επόμενο φιλμ του, και ερωτευόταν στον κύκλο του. Ο ίδιος λέει πως προσπάθησε να αντισταθεί, όταν της είπε πως φοβάται ότι έχει ερωτευθεί τον χαρακτήρα του Λάρι Μακμέρτρι στο Last Picture Show, την Τζέισι, κι όχι εκείνην, αλλά η πρωταγωνίστριά του δεν τον άκουσε.

Η Σίμπιλ Σέπερντ, που αργότερα γνωρίσαμε στο τηλεοπτικό Moonlighting, μες στα 20χρονα νιάτα και τα ξανθά της ντουζένια, θεωρήθηκε η αιτία που ο περιζήτητος δημιουργός με το παλιομοδίτικο φουλάρι και τα υπερμεγέθη κοκκάλινα γυαλιά παράτησε την Πόλι Πρατ, με την οποία ταξίδεψε 10 χρόνια πριν οδικώς στο Λος Άντζελες για να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα, καθώς και τα δυο τους παιδιά.

Η Σέπερντ σήμανε την πρόωρη καμπάνα της καταστροφής του: το λουσάτο, εσωστρεφές, άψυχο έπος που απόθεσε στους όχι και τόσο σθεναρούς ώμους της, η μεταφορά του Daisy Miller του Χένρι Τζέιμς, αλλά και το ακριβούτσικο, αλά ‘30s μιούζικαλ At Long Last Love, με την ίδια και τον Μπερτ Ρέινολντς να τραγουδούν και να χορεύουν, ενώ ούτε τραγουδούσαν ούτε χόρευαν επαρκώς, ήταν η απόδειξη της παλιάς ρήσης πως στην πόλη του θεάματος αξίζεις όσο τα εισιτήρια της τελευταίας σου ταινίας.

Με τη διαφορά πως ο Μπογκτάνοβιτς διένυε τέτοια πυρετώδη περίοδο αμέσως μετά το Last Picture Show, με τις σούπερ κριτικές, τις 8 υποψηφιότητες στα Όσκαρ και τις δυο νίκες για τον Μπεν Τζόνσον και την Κλόρις Λίτσμαν, και τις επιδόσεις στο box office, που οι παραγωγοί βιάστηκαν να τον κλείσουν έγκαιρα και δεν φαντάστηκαν πως σε κάποιες περιπτώσεις θα έκανε του κεφαλιού του. Όπως στο αμέσως επόμενο, και ογκωδέστερο φιάσκο του, το ξαναβαφτισμένο Nickelodeon, έναν φόρο τιμής στο σινεμά του βωβού, όπου ο σκηνοθέτης ανέβηκε σε άλογο που κάλπαζε με την κάμερα να γυρίζει, γιατί το ίδιο είχε κάνει και ο Τζον Φορντ, 40 χρόνια πριν! Ο Μπερτ Ρέινολντς και ο Ράιαν Ο’Νιλ που συμμετείχαν το μετάνιωσαν οικτρά και όλοι λένε πως ο Μπογκτάνοβιτς είχε αλλάξει τα φώτα σε ένα καλό σενάριο, εμμένοντας πως αυτός ήξερε καλύτερα.

Πίτερ Μπογκντάνοβιτς: Η τρελή δεκαετία του τελευταίου ρομαντικού του Χόλιγουντ Facebook Twitter
Η Μπάρμπρα Στράισαντ και ο Ράιαν Ο' Νιλ στο «What’s Up Doc»

Είχε προηγηθεί, το 1972, μια πολύ αστεία, τεράστια επιτυχία του, το What’s Up Doc, ίσως η καλύτερη και πιο άνετη εμφάνιση της Μπάρμπρα Στράισαντ στο σινεμά, κελαριστό όχημα για το πηγαίο ταλέντο της, αφού έμπλεξε μοναδικά την Κάθριν Χέμπορν και τον Μπαγκς Μπάνι απέναντι στον Κάρι Γκραντ του Ράιαν Ο’Νιλ, σε μια ευφάνταστη παραλλαγή του Bringing Up Baby, στο έγχρωμο Σαν Φρανσίσκο.

Την επόμενη χρονιά, σε ένα ακόμη ταξιδιωτικό, ασπρόμαυρο νοσταλγικό κομμάτι από το παρελθόν του μύθου και της πραγματικότητας, χάρισε ένα Όσκαρ στην Τέιτουμ Ο’Νιλ, για το Χάρτινο Φεγγάρι. Οι αποτυχίες ήρθαν σαν τρένο να τον προσγειώσουν σε μια πλοκή που επιφύλαξε μια μεγάλη τραγωδία. Ο μεγάλος του έρωτας, η χαρά της ζωής όπως όλοι συμφωνούν, και πάρα πολύ σέξι πρώην κουνελάκι του «Playboy», η Ντόροθι Στράτεν, δολοφονήθηκε από τον σύζυγό της ο οποίος μετά αυτοκτόνησε – το θέμα του Star 80 του Μπομπ Φόσι. Ήταν η πρωταγωνίστριά του στο πλανεμένο, όχι αστείο They All Laughed με την Όντρεϊ Χέμπορν.

Ο μονόκερός του είχε χαθεί, βίαια και απότομα. Μόλις το 1981, 10 χρόνια μετά την πρώτη του αποθέωση, τόσο κοντά στους θριάμβους και τις απανωτές ακυρώσεις του. Η Στράτεν ήταν το τελευταίο του σκίρτημα στο ανεξάντλητό του elan για μια καριέρα που συνδύαζε το Χόλιγουντ των παλιών στούντιο και τη νέα τάξη στο ανεξάρτητο σινεμά. Σαν να ήθελε να γίνει ένας Κασαβέτης με το στυλ του Χοκς. 

Πίτερ Μπογκντάνοβιτς: Η τρελή δεκαετία του τελευταίου ρομαντικού του Χόλιγουντ Facebook Twitter
Η Όντρεϊ Χέμπορν στο «They All Laughed».

Είχε προηγηθεί μια ιδιαίτερη, όχι τέλεια, αλλά αρκετά γενναία ταινία, το Saint Jack, το 1979, με τον Μπεν Γκαζάρα στην καλύτερή του ερμηνεία. Ακολούθησαν το Mask με τη Σερ, το 1985, που παραδόξως έφερε κέρδη, και μια σειρά από δοκίμια για τους αγαπημένους του auteurs, μικρές ταινίες και άπειρες συνεντεύξεις από έναν πολυλογά που πάντα ήξερε τι έλεγε, έλεγχε απόλυτα τις αναφορές του και δεν δίσταζε να εκθέσει τις προσωπικές του στιγμές.

Όπως στο Φεστιβάλ Βενετίας, που τον είδα πριν από μερικά χρόνια, για να παρουσιάσει τη γουντιαλενική του κομεντί She’s Funny that Way με την Ίμοτζεν Πουτς. Ήταν πάντα κύριος, λίγο κουρασμένος, κομψός, εννοείται με το φουλάρι και τα γυαλιά στολή ευδιάκριτη, και τις ιστορίες του να αναζωογονούν το ακροατήριο, και τον ίδιο, που φαινόταν χαρούμενος να ακούει τον εαυτό του να τις αφηγείται.

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η νέα ταινία του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ και ακόμα 5 λόγοι για να πάτε σινεμά

Οθόνες / Η νέα ταινία του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ και 5 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Το ακαταμάχητο ντεμπούτο της Λουίζ Κουρβουαζιέ που σάρωσε εισπρακτικά στη Γαλλία και η επίσημη πρόταση της Τσεχίας για το περσινό Όσκαρ Διεθνούς Ταινίας ξεχωρίζουν αυτή την κινηματογραφική εβδομάδα.
THE LIFO TEAM
Πότε ανοίγουν οι θερινοί κινηματογράφοι της Αθήνας;

Οθόνες / Πότε ανοίγουν οι θερινοί κινηματογράφοι της Αθήνας;

Οι Αθηναίοι σινεφίλ δεν θα χρειαστεί να περιμένουν πολύ για να εξασκήσουν την αγαπημένη τους καλοκαιρινή συνήθεια. Συγκεντρώσαμε όλες τις ημερομηνίες που έχουν γίνει γνωστές για την έναρξη λειτουργίας των θερινών σινεμά της πρωτεύουσας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Στα εννιά μου προσπαθούσα να καταλάβω τι σχέση είχε το λεωφορείο με την Μπλανς Ντιμπουά» / «Το Λεωφορείο ο πόθος ήταν η πρώτη μου ακατάλληλη ταινία»: Oι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιάννη Ξανθούλη

Μυθολογίες / «Το Λεωφορείο ο πόθος ήταν η πρώτη μου ακατάλληλη ταινία»: Oι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιάννη Ξανθούλη

Η κινηματογραφική λίστα του Έλληνα συγγραφέα είναι συγκινησιακά φορτισμένη και γεμάτη παιδικές αναμνήσεις όπως και τα βιβλία του.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
«I love Lucy»: Οργή, αλκοόλ, χρήμα, ξύλο και απιστίες πίσω από το πιο διάσημο οικογενειακό σόου του κόσμου

Σαν σήμερα / Λουσίλ Μπολ: Η πιο αξιολάτρευτη νοικοκυρά της Αμερικής ήταν μια απάτη

Σαν σήμερα το 1989 πεθαίνει η Αμερικανίδα ηθοποιός Λουσίλ Μπολ, πρωταγωνίστρια της διάσημης τηλεοπτικής σειράς «I love Lucy». Αν και λατρεύτηκε από εκατομμύρια τηλεθεατές, η πραγματικότητα πίσω από το «Καλύτερο τηλεοπτικό σόου όλων των εποχών» ήταν γεμάτη βία, αλκοόλ και απιστίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η «Εκδίκηση των Σιθ» έγινε 20 χρονών και επιστρέφει στους κινηματογράφους

Οθόνες / Η «Εκδίκηση των Σιθ» έγινε 20 χρονών και επιστρέφει στους κινηματογράφους

Το κλείσιμο μιας τριλογίας «Star Wars» που λοιδορήθηκε, για να επανεκτιμηθεί μερικώς όταν η νεότερη έπεσε θύμα των γενικευμένων culture wars και των ελάχιστων φιλοδοξιών της, επανεμφανίζεται στα σινεμά με αφορμή την επέτειο 20 χρόνων από την κυκλοφορία της.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Daily / Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Ο Τζον Χαμ υποδύεται τον επιτυχημένο επενδυτή που χάνει ξαφνικά το έδαφος κάτω από τα πόδια του σ΄αυτή την εκλεκτικά διασκεδαστική, κατά τόπους δραματική και συχνά διεισδυτική σάτιρα ηθών της πλουτοκρατικής ελίτ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Οι 10+1 αγαπημένες ταινίες του Σπύρου Στάβερη

Μυθολογίες / «Μου αρέσουν οι ιστορίες εκδίκησης στο σινεμά»: Οι 10+1 αγαπημένες ταινίες του Σπύρου Στάβερη

Από το φιλιππινέζικο σινεμά και τον Ζακ Τατί, μέχρι μια ταινία με μαχητές kung-fu που εξεγείρονται ενάντια στη γραφειοκρατία -και μία που τον ώθησε να ζητήσει από τη Marthe Keller να τον κάνει φίλο στο Facebook- η λίστα του φωτογράφου είναι γεμάτη εκπλήξεις.
ΣΠΥΡΟΣ ΣΤΑΒΕΡΗΣ
Κωστής Χαραμουντάνης: «Για να κάνω σινεμά μένω ακόμα στο πατρικό μου»

Κωστής Χαραμουντάνης / Κωστής Χαραμουντάνης: «Για να κάνω σινεμά μένω ακόμα στο πατρικό μου»

Ο 31χρονος σκηνοθέτης νιώθει πως ενηλικιώθηκε μαζί με την πρώτη του βραβευμένη ταινία, «Κιούκα: Πριν το τέλος του καλοκαιριού», κινηματογραφεί τις αναμνήσεις του και είναι μία από τις πιο μεγάλες ελπίδες του ελληνικού κινηματογράφου.
M. HULOT
«Το γυναικείο σώμα είναι το πρώτο που προσπαθεί να ελέγξει κάθε εξουσία»

Thalia Mavros / «Το γυναικείο σώμα είναι το πρώτο που προσπαθεί να ελέγξει κάθε εξουσία»

Η διεθνώς βραβευμένη παραγωγός και σκηνοθέτις Thalia Mavros μιλά στη LIFO για τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνει η «αυτοκρατορία» του Τραμπ, καθώς και για τη θέση της γυναίκας σε έναν κόσμο που αλλάζει - και όχι προς το καλύτερο.
M. HULOT
«The last of us» - S02 : Να δεις τι σου 'χω για μετά

Οθόνες / «The last of us» - S02 : Να δεις τι σου 'χω για μετά

Το πρώτο επεισόδιο της δεύτερης σεζόν της αγαπημένης σειράς του HBO λειτουργεί ως εισαγωγή, συστήνοντας νέους χαρακτήρες, το περιβάλλον της δράσης, τη σχέση των παλιών χαρακτήρων με αυτό αλλά και μεταξύ τους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Κρίστοφερ Νόλαν, σε εκλιπαρώ, μην κάνεις την Οδύσσεια ‘σύγχρονη’»

Οθόνες / «Κρίστοφερ Νόλαν, σε εκλιπαρώ, μην κάνεις την Οδύσσεια σύγχρονη»

Ο επιφανής μελετητής του Ομήρου και διευθυντής του New York Times Review of Books, Ντάνιελ Μέντελσον, περιγράφει στην εφημερίδα Telegraph τους τρεις βασικούς κανόνες που ελπίζει να τηρηθούν κατά τη μεταφορά της «Οδύσσειας» στη μεγάλη οθόνη.
THE LIFO TEAM
Movies

Οθόνες / Μια ταινία για τον Bloody Hawκ και άλλοι 8 λόγοι για να πάτε σινεμά

Αυτή την εβδομάδα έχουν την τιμητική τους τα κατασκοπικά θρίλερ, παίζει η επανέκδοση του Delicatessen και ένα ντοκιμαντέρ για τον δημοφιλή ράπερ που δεν απευθύνεται μόνο στο fan base του — όχι άλλο Minecraft.
THE LIFO TEAM
«Οι περισσότεροι κινηματογράφοι στην Αργεντινή έχουν μετατραπεί σε εκκλησίες ευαγγελιστών»

Οθόνες / «Οι περισσότεροι κινηματογράφοι στην Αργεντινή έχουν μετατραπεί σε εκκλησίες ευαγγελιστών»

Με το βραβευμένο ντοκιμαντέρ Μουσείο της Νύχτας, ο Φερμίν Ελόι Ακόστα αναδεικνύει ένα πολύτιμο φωτογραφικό αρχείο για τη Νέα Υόρκη των δεκαετιών του ’70 και του ’80, ενώ μιλά στη LiFO για την αβεβαιότητα του μέλλοντος του κινηματογράφου στην Αργεντινή και τις πολιτικές αναταράξεις στη χώρα του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
JASON MOMOA

Οπτική Γωνία / Το σινεμά ως τοποθέτηση προϊόντος: Το «Minecraft» σπάει ταμεία

Η τεράστια επιτυχία της κινηματογραφικής διασκευής του δημοφιλούς παιχνιδιού θεμελιώνει μια νέα εποχή στο στουντιακό σινεμά που καθιστά την ταύτιση θεατή και καταναλωτή εντονότερη από ποτέ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ