Τοιχογραφία του Κιθ Χάρινγκ σε κλαμπ της Βαρκελώνης κινδυνεύει από την επικείμενη κατεδάφιση του κτιρίου

 Facebook Twitter
Ο σπουδαίος καλλιτέχνης Κιθ Χάρινγκ άλλαξε με τη μοναδική του παρουσία και καλλιτεχνική δράση τον τρόπο που ο κόσμος έβλεπε την street art. Φωτο: Getty Images
0

ΜΙΑ ΝΥΧΤΑ ΤΟΥ Φεβρουαρίου του 1989, ένας νεαρός στέκεται έξω από το κλαμπ Ars Studio της Βαρκελώνης και ο πορτιέρης δεν του επιτρέπει να μπει μέσα. Ο Cesar de Melero ήταν DJ εκείνη την εποχή στο κλαμπ, όταν κάποιος του είπε ότι ο Keith Haring ήταν έξω από την πόρτα.

Ο ίδιος θυμάται σήμερα ότι το κλαμπ ήταν γεμάτο και αφού έφτασε στην πόρτα σπρώχνοντας το πλήθος τον είδε. «Ήταν εκεί, με το άγιο, αθώο πρόσωπό του, και είπα στον θυρωρό να τον αφήσει να περάσει μέσα, και είπα στο αφεντικό: "Σαμπάνια για τον Keith Haring"».

Η φιλία τους ξεκίνησε με αυτό τον τρόπο και ο Χάρινγκ ζωγράφισε μια τοιχογραφία μέσα στο DJ booth του De Melero. Το κλαμπ έκλεισε το 1992, από τότε που έγινε αίθουσα μπιλιάρδου. Η τοιχογραφία του Χάρινγκ παραμένει εκεί, απείραχτη και μισοξεχασμένη, ακριβώς όπως τη ζωγράφισε. Ο ιδιοκτήτης της αίθουσας μπιλιάρδου λέει πως αν δεν ήταν αυτός η τοιχογραφία θα είχε εξαφανιστεί κάτω από στρώματα μπογιάς.

Αν και μέχρι σήμερα σώθηκε, φαίνεται να κινδυνεύει αφού οι ιδιοκτήτες του κτιρίου σχεδιάζουν να το κατεδαφίσουν για να χτίσουν ένα σπίτι φροντίδας για ηλικιωμένους και η τοιχογραφία φαίνεται να έχει αβέβαιο μέλλον, αν και η πόλη έχει δεσμευτεί να τη σώσει, όπως και άλλες τοιχογραφίες σε κτίρια προς κατεδάφιση.

Η τοιχογραφία του Χάρινγκ παραμένει εκεί, απείραχτη και μισοξεχασμένη, ακριβώς όπως τη ζωγράφισε. Ο ιδιοκτήτης της αίθουσας μπιλιάρδου λέει πως αν δεν ήταν αυτός η τοιχογραφία θα είχε εξαφανιστεί κάτω από στρώματα μπογιάς.

Ο ιδιοκτήτης των μπιλιάρδων Γκαμπριέλ Καράλ ισχυρίζεται ότι η τοιχογραφία τού ανήκει γιατί υπάρχει μια ρήτρα στο συμφωνητικό ενοικίασης που του δίνει το δικαίωμα ιδιοκτησίας για την τέχνη στους τοίχους. Το έργο αξίζει 80.000 ευρώ και το Ίδρυμα Keith Haring είναι πρόθυμο να πληρώσει για την περίπλοκη επιχείρηση της αφαίρεσής του. Ο Καράλ είπε ακόμα ότι δεν έχει αποφασίσει αν θα την πουλήσει ή θα τη δωρίσει στο ίδρυμα.

Ο πρώην DJ του κλαμπ και φίλος του Χάρινγκ διαφωνεί με την πώληση που δεν συμβαδίζει «με το πνεύμα της ειλικρίνειας και της γενναιοδωρίας με την οποία ζωγραφίστηκε η τοιχογραφία». Λέει για τον Χάρινγκ ότι «ήταν ένα τόσο φυσιολογικό και ευχάριστο άτομο, καθόλου ματαιόδοξο».

Ο Χάρινγκ βρισκόταν στη Βαρκελώνη κατόπιν προτροπής του Montse Guillén, ενός σεφ στο Internacional Tapas Bar & Restaurant στην Tribeca, ένα στέκι της δεκαετίας του 1980, όπου σύχναζαν καλλιτέχνες όπως ο Andy Warhol καθώς και μουσικοί, μεταξύ των οποίων η Grace Jones και ο David Byrne.

Το πρωί μετά από εκείνο το βράδυ στο κλαμπ, ο Ντε Μελέρο, ο οποίος είναι τώρα κορυφαίος DJ στην Ίμπιζα, συνόδευσε τον Χαρινγκ στην Plaça Salvador Seguí στο El Raval, ένα γνωστό στέκι για σεξεργάτριες και τοξικοεξαρτημένους, όπου ο Χάρινγκ ζωγράφισε μια τοιχογραφία σε ένα κτίριο που ήταν προγραμματισμένο να κατεδαφιστεί.

Η ιστορία και η τύχη της τοιχογραφίας του Κιθ Χάρινγκ σε ένα κλαμπ της Βαρκελώνης ένα χρόνο πριν το θάνατό του Facebook Twitter
Ο Χαρινγκ ζωγραφίζει μια τοιχογραφία στην Plaça Salvador Seguí στο El Raval, ένα γνωστό στέκι για σεξεργάτριες και τοξικοεξαρτημένους. Φωτο: Keith Haring Foundation

Η τοιχογραφία απεικονίζει ένα φίδι που τρώει τα πάντα κάτω από το σύνθημα: «Μαζί μπορούμε να σταματήσουμε το AIDS.» Ο Χάρινγκ πέθανε έναν χρόνο αργότερα από επιπλοκές που σχετίζονται με το AIDS.

Ο Ντε Μέλερο, ο οποίος βιντεοσκόπησε την εκδήλωση, έγραψε το σύνθημα στα ισπανικά, «Todos juntos podemos parar el sida», σε ένα κομμάτι χαρτί για να το αντιγράψει ο Χάρινγκ. Την επόμενη η τοιχογραφία είχε γεμίσει ταγκς και μουτζούρες γιατί κανένας δεν νοιαζόταν αν την είχε κάνει ο Κιθ Χάρινγκ, που και ο ίδιος ήξερε ότι το κτίριο θα κατεδαφιζόταν αλλά δεν νοιαζόταν καθόλου γι' αυτό. Ένα αντίγραφο του πρωτότυπου αυτού έργου φυλάσσεται στο MACBA, το μουσείο σύγχρονης τέχνης της πόλης.

Εκείνο το βράδυ, ο Χάρινγκ πήγε ξανά στο Ars Studio και ζήτησε από τον Ντε Μελέρο να απομακρύνει τους δίσκους του από τον τοίχο στην καμπίνα του DJ επειδή ήθελε να ζωγραφίσει. Με το ίδιο κόκκινο χρώμα με το οποίο ζωγράφισε την τοιχογραφία νωρίτερα εκείνη την ημέρα, απεικόνισε μια μορφή που φαίνεται να δονείται στoυς ήχους της μουσικής.

«Αυτός ο πίνακας πρέπει να μείνει εκεί που είναι. Πρώτα ήταν σε ένα νυχτερινό κλαμπ, μετά σε μια αίθουσα μπιλιάρδου, τώρα ένα σπίτι φροντίδας ηλικιωμένων. Γιατί όχι;» είπε ο Ντε Μελέρο.

Η ιστορία και η τύχη της τοιχογραφίας του Κιθ Χάρινγκ σε ένα κλαμπ της Βαρκελώνης ένα χρόνο πριν το θάνατό του Facebook Twitter
Μια πολαρόιντ με τον Χάρινγκ να ζωγραφίζει την τοιχογραφία στο Ars Studio το 1989. Φωτο: César de Melero

Ένας εκπρόσωπος του δημοτικού συμβουλίου της Βαρκελώνης είπε: «Έχουμε εγγυηθεί την προστασία της τοιχογραφίας στο πλαίσιο του ειδικού αστικού σχεδίου και ζητήσαμε από την Generalitat [περιφερειακή κυβέρνηση της Καταλονίας] να την κηρύξει ως μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς».

Ο Ντε Μέλερο δυσφορεί όταν ακούει να μιλάνε για την οικονομική αξία του πίνακα. «Ο Χάρινγκ δεν το ζωγράφισε για χρήματα, το έκανε ως σημάδι φιλίας και από αγάπη για το κλαμπ και τη Βαρκελώνη» είπε, προσθέτοντας ότι κανείς δεν μπορεί να αξιώσει ιδιοκτησία του έργου. Άλλωστε, ο ίδιος ο Χάρινγκ έλεγε: «Η τέχνη είναι για όλους».

Μπορεί η πορεία του στη ζωή να ήταν σύντομη, αλλά το άστρο του λάμπει μέχρι σήμερα. Ο σπουδαίος καλλιτέχνης Κιθ Χάρινγκ άλλαξε με τη μοναδική του παρουσία και καλλιτεχνική δράση τον τρόπο που ο κόσμος έβλεπε τη street art. Πέθανε μόλις στα 31 του χρόνια αλλά είχε προλάβει να ιδρύσει το Keith Haring Foundation το οποίο χρηματοδοτεί μέχρι σήμερα οργανώσεις που ασχολούνται με εκπαιδευτικά προγράμματα για μη προνομιούχα παιδιά για τη μόρφωση, πρόληψη και φροντίδα του ιού του AIDS.

Η ιστορία και η τύχη της τοιχογραφίας του Κιθ Χάρινγκ σε ένα κλαμπ της Βαρκελώνης ένα χρόνο πριν το θάνατό του Facebook Twitter
Ένα CD με αντίγραφο του έργου τέχνης που ζωγράφισε ο Χάρινγκ στο Ars Studio. Φωτογραφία: César de Melero

Στη σύντομη και δημιουργική ζωή του ο Κιθ Χάρινγκ είχε αφοσιωθεί σε θέματα όπως το AIDS, ο εθισμός στα ναρκωτικά, η παράνομη αγάπη και το απαρτχάιντ. «Το κοινό έχει δικαίωμα στην τέχνη. Η τέχνη είναι για τον καθένα. Συχνά το έργο μου είναι αρκετά διφορούμενο, ώστε να μπορεί να ερμηνεύεται από οποιονδήποτε», έλεγε, κάνοντας τα απλά σχέδιά του να μιλάνε περισσότερο από όσο χίλιες λέξεις για τα ζητήματα της εποχής του.

Ήταν είκοσι ετών όταν μετακόμισε στη Νέα Υόρκη για να σπουδάσει ζωγραφική. Μέσα στον δημιουργικό άνεμο που σάρωνε την πόλη στη δεκαετία του ’80, ο Κιθ Χάρινγκ βρήκε την προσωπική του γλώσσα σχεδιάζοντας ασταμάτητα με κιμωλίες αρχικά στους χώρους για διαφημιστικές πινακίδες στο μετρό, κάνοντας σύμβολα ακατανόητα τότε, τα πρώτα γκράφιτι που απλώς ήταν μια υποκουλτούρα πολύ κοντά στον βανδαλισμό.

Ο Κιθ Χάρινγκ, μέρος της θρυλικής σκηνής της δεκαετίας του ’80 της Νέας Υόρκης, εμπνευσμένος, ακτιβιστής έκανε εξώφυλλα δίσκων για τους Run-DMC και τον David Bowie, σκηνοθέτησε την Grace Jones, σχεδίασε ρούχα με την Vivienne Westwood και τον Malcolm McLaren διαχέοντας τις ιδέες του όπως ήθελε πάντα, σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους.

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

New York, New Wave: Σπάνιες φωτογραφίες από την θρυλική εικαστική σκηνή της Νέας Υόρκης στα ‘80s

Φωτογραφία / New York, New Wave: Σπάνιες φωτογραφίες από την θρυλική εικαστική σκηνή της Νέας Υόρκης στα ‘80s

Με κεντρικές φιγούρες τον Keith Haring και τον Jean-Michel Βasquiat, τους πρόωρα χαμένους σούπερ σταρ της νεοϋορκέζικης εικαστικής σκηνής στη δεκαετία του ’80, μια μεγάλη έκθεση συγκεντρώνει φωτογραφίες από εκείνες τις έντονες μέρες και τις ακόμα πιο έντονες νύχτες

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ξεκινάει το Back to Athens 2025

Εικαστικά / Back to Athens: Ο ετήσιος εικαστικός θεσμός επιστρέφει στο Μέγαρο Ησαΐα

Με κεντρική θεματική «Η διαίρεση της ζωής», το Back to Athens 2025 παρουσιάζει 30 εκθέσεις, εγκαταστάσεις, performance και προβολές από καλλιτέχνες και επιμελητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Εικαστικά / Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Με μια μεγάλη έκθεση σε δύο μέρη, στην Αθήνα και στην Άνδρο, το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή γιορτάζει τα εκατό χρόνια του Takis, μίας από τις σημαντικότερες σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας εικαστικής σκηνής.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα τοιχογραφία με τη ζωή των σεξεργατριών σε έναν δρόμο του Μεταξουργείου

Εικαστικά / Μια νέα τοιχογραφία για την αόρατη ζωή των σεξεργατριών στην οδό Ιάσωνος

Η διεθνής εικαστικός Paulina Olowska δημιουργεί μια τοιχογραφία στον πεζόδρομο του Μεταξουργείου για τις γυναίκες και γειτόνισσές της με τις οποίες καλημερίζεται και πίνει καφέ.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πρόδρομος Τσιαβός: «Στην παρουσία μας στον δημόσιο χώρο ο στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση αλλά να ακούσουμε, να συζητήσουμε, να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Plāsmata 3 / Πρόδρομος Τσιαβός: «Στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση, αλλά να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Ο επικεφαλής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση μιλά με υπόκρουση τα ασταμάτητα τιτιβίσματα των πουλιών που έρχονται από τα σκιερά δέντρα του Πεδίου του Άρεως.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα σε μια συνάντηση με τη σύγχρονη τέχνη σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά

Εικαστικά / Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα «συνομιλούν» με τη σύγχρονη τέχνη

Οι τρεις Έλληνες πρωτοπόροι καλλιτέχνες που στιγμάτισαν την ελληνική δημιουργία, σε μια απρόσμενη διαγενεακή συνάντηση με τη Sagg Napoli και τον Mungo Thomson, σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
PLASMATA 3 TOPIC

Plāsmata 3 / Plāsmata 3: «Ο πιο σύντομος δρόμος είναι πάντα ο λιγότερο ενδιαφέρων»

Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, επιμελείται μαζί με την ομάδα της Στέγης μια έντυπη «ξενάγηση» στην έκθεση «Plāsmata 3: We’ve met before, haven’t we?», που παρουσιάζεται στο Πεδίον του Άρεως.
THE LIFO TEAM