Ν’ ασκήσεις μύθους

Ν’ ασκήσεις μύθους Facebook Twitter
0

1. Σημειώσεις: «Έπρεπε να έτερπε» σημειώνει στη σελίδα 360 του πολυσυζητημένου δίτομου έργου του Bad Seeds & Good Grains (εκδ. Amarrama, Λονδίνο, 2013) ο Christian Grainville, μαθητής του θρυλικού Pierre Menard, μέγας πότης επί τρεις δεκαετίες και εν συνεχεία champion της εγκράτειας και συγγραφικό πολυμηχάνημα. Ο προσεκτικός αναγνώστης θα επισημάνει πιο κάτω, στη σελίδα 365, τη φράση «Έτρεπε & έτερπε», φαινομενικά παραλλαγή της πρώτης. Το αξιοσημείωτο είναι ότι αμφότερες οι φράσεις φιγουράρουν στην αρχή και στο τέλος ενός πυκνότατου (κάτι που δεν το συνηθίζει, βέβαια) δοκιμίου για το πολυσχιδές έργο του συμπατριώτη μας, αλλά και αλληλογράφου του, ήδη από την εποχή (και ενοχή) των Παραδειγματικών Φόνων (βλ. Max Aub, εκδ. Άγρα), του δίμετρου Μετρ Αχιλλέα Κυριακίδη. Ακόμα πιο αξιοσημείωτο είναι ότι ο Grainville αφιερώνει το μεγαλύτερο μέρος του κειμένου του στο πρόσφατο minimal λογοτέχνημα του Κυριακίδη, το 360 (εκδ. Πατάκης).

2. Μουσικός Λογοτέχνης: Minimal μεν, πολυφωνικό δε. Λίγες σελίδες, πολλές φωνές. Αλλά και, σε αντίθεση με άλλα έργα του, γεμάτο δράση, ακόμα και αίμα, πολλαπλά flashback, περιελισσόμενες ιστορίες που εν τέλει η συμπτωματική συνάφειά τους ανασυντίθεται μες στο μυαλό του αναγνώστη, μνείες στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο οργανικά δεμένες στην πλοκή, και μάλιστα επεξεργασμένες με ασπρόμαυρο ντοκιμαντερίστικο τρόπο, κάτι πρωτοφανές στην εκτυφλωτικά έγχρωμη τεχνοτροπία του Μετρ. Ίσως η απουσία χρώματος, το κινηματογραφικό, είπαμε, ασπρόμαυρο, οδήγησε τον δημιουργό στην τάση προς τη μουσική, στην επινόηση του όρου «μουσική λογοτεχνία» και του ρόλου «μουσικός λογοτέχνης». Ίσως αυτό επιβάλλει το δράμα του 360. Ακούστε τι λέει και ο Grainville: «Δυναμικές συμπτώσεις» και «δαιμονικές συγκυρίες» στήνουν αντικριστούς καθρέφτες. Τα είδωλα πολλαπλασιάζονται. Προσωπικές, παράλληλες ιστορίες τέμνονται και διασταυρώνονται. Μελαγχολικοί ήρωες βασανίζονται στη μοναξιά, αυτόχειρες αφήνονται στον ίλιγγο του κενού, ερωτικά πάθη και οιδιπόδειοι έρωτες επαναλαμβάνουν φημισμένες σελίδες της λογοτεχνίας. Τα πάντα τείνουν σε μια μαγική ενότητα. Άλλοτε θηλυκώνονται μεταξύ τους, άλλοτε στοιβάζονται ως διαφορετικές επιστρώσεις της ίδιας επαναλαμβανόμενης ιστορίας: τα του δράματος πρόσωπα βαδίζουν σχεδόν υπνωτισμένα τον προαιώνιο Γολγοθά προς το σταυροδρόμι, με την πανανθρώπινη κραυγή «Το παιδί μου!» ως επωδό (βλ. Grainville, Achilleas Kyriakides & John Cassavetes: Alone Together, μτφρ. Αριστοτέλης Σαΐνης, εκδ. Μονωδία, 2010).

Αχιλλέας Κυριακίδης - 360. Εκδόσεις: Πατάκη. Σελίδες: 643. The taxi driver did it: Φυσικά, ένας δεινός ηθοποιός όπως ο Αχιλλέας Κυριακίδης (βλ. Άδικος Κόσμος / Φίλιππος Τσίτος, 2011), λαμπρός σκηνοθέτης ταινιών μικρού μήκους (βλ. Νυμφίος, 1994 / Recitativo 1995 / Jazz, 1997 / Καφές, 1998 / Αλληλουχία των Κήπων, 1999 / Μπαρόκ, 2000 / Εσωτερικό, Νύχτα, 2007 / Nebraska, 2008 / Μετά τον χαρακτηριστικό ήχο, 2009 / Ιδιότητες του 2, 2012) και έξοχος θεωρητικός του σινεμά (βλ. Η συνέχεια επί της οθόνης, εκδ. ύψιλον/βιβλία), στον οποίο άλλωστε οι πιστοί και λυσσαλέοι σινεφίλ οφείλουν την πολύτιμη επανεξέταση/αποκατάσταση του Fred Button, του σημαντικότατου προμεταμοντέρνου κινηματογραφιστή και επινοητή των docrimentaries, βιογράφου συν τοις άλλοις του ανυπέρβλητου πειραματικού λογοτέχνη B.S. Johnson (βλ. Jonathan Coe, B. S. Johnson: Like a Fiery Elephant, εκδ. Picador, 2004), ένας τέτοιος πολυκαλλιτέχνης και πολυουργός, σε αντίθεση με τον Ημιουργό του Rhys Hughes (βλ. Νέα Παγκόσμια Ιστορία της Ατιμίας, μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης, εκδ. Πόλις, σ. 227), δεν μπορεί παρά να μας προσφέρει ένα λογοτέχνημα ιλιγγιώδους, πλην μεθοδικότατα δουλεμένης πλοκής, τέτοιας ώστε να αναδεικνύει ακόμα και τους δεύτερους ρόλους – μια μνεία στο θαυμάσιο έργο του Tom Stoppard Rosencrantz and Guildestern are dead (1966) αλλά και στον ευφυή νουάρ ανθρωπισμό του James Chase, ο οποίος έδωσε πρωταγωνιστικό ρόλο στους κομπάρσους των βιβλίων του Raymond Chandler. Έτσι, ένας ασήμαντος ταξιτζής γίνεται ο κόμπος και ο δεσμός όλων των ιστοριών που συνθέτουν το 360. Αυτός, ο ανώνυμος taxi driver (για να θυμηθούμε το αριστούργημα του Martin Scorsese, αγαπημένου σκηνοθέτη του Christian Grainville), είναι η φωνή off του 360, καίτοι δεν είναι αυτός, αλλά ένας συνάδελφός του, που βάφει την άσφαλτο με αίμα.

4. Εξομολογήσεις πολύ προσωπικές: Δεν πρόκειται για spoiler, εξάλλου το ζήτημα εδώ δεν είναι το story αλλά η ευφυής συμπλοκή πολλών stories, στις οποίες συναντάμε και τον τραγικό φαντάρο που σκότωσε, κατά τραγικά βλακώδες λάθος, τον μεγάλο συνθέτη Anton Webern. Ο εν λόγω φαντάρος, ονόματι Raymond Norwood Bell, φορτώθηκε τις τύψεις του και πέθανε πίνοντας πολλά ποτά το 1955. Και αυτός διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στο 360 του Κυριακίδη, όντας ο πατέρας της Μάρτα που συμβαίνει να είναι η σύζυγος του ταξιτζή για τον οποίο ήδη μιλήσαμε. Επίσης, η Μάρτα είναι και η σερβιτόρος στο café όπου πυκνώνει η πλοκή, καθώς εκεί συναντιούνται, χάρις στα μπορχεσιανά παιχνίδια της συστηματοποιημένης τύχης, τα νήματα της οποίας κινεί ο Κυριακίδης, η Άννα, κεντρική ηρωίδα του 360, και ο μουσικός λογοτέχνης που παίζει τον ρόλο του Fabrice Luchini στο εξαιρετικό (όπως όλα!) φιλμ του Patrice Leconte Confidences trop intimes (ελληνικός τίτλος προβολής: Εξομολογήσεις πολύ προσωπικές, 2004). Ο νοών νοείτω και ο ευρών αμειφθήσεται. Ιδίως ο νοών ο εξοικειωμένος με το μουσικό έργο του Εσθονού συνθέτη Andrus Aavik, δημιουργού των Anaesthetics, και ο ευρών που, καίτοι ευρών, δεν παύει να αναζητάει.

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ