Wonderfuck: Ένα ξεκαρδιστικό, βλάσφημο μυθιστόρημα που δεν αφήνει τίποτα όρθιο

Wonderfuck: Ένας προκλητικός καθρέφτης της εποχής μας Facebook Twitter
Η Καταρίνα Φόλκμερ στο Wonderfuck αναδεικνύεται σε μία από τις πιο ευφυείς, προκλητικές και ενδιαφέρουσες συγγραφείς της εποχής μας.
0


«ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΜΟΝΗ.
Ονομάζομαι Τζίμι. Πώς μπορώ να σας εξυπηρετήσω;» Ο Τζίμι εργάζεται στο τηλεφωνικό κέντρο μιας διεθνούς τουριστικής εταιρείας στο Λονδίνο και ακούει τα εξωφρενικά παράπονα των πελατών της απ’ όλες τις γωνιές του πλανήτη. Ο Τζίμι είναι σε αυτή την ηλικία που «θα θεωρούνταν μικρή μόνο αν αυτοκτονούσε ή πέθαινε από κάποια τραγική αρρώστια». Είναι μετανάστης ιταλικής καταγωγής, πρώην υπάλληλος γραφείου τελετών, μένει ακόμα με τη μητέρα του και μιλά μια διάλεκτο που οι Ιταλοί πελάτες δεν καταλαβαίνουν. Είναι γκέι, με πολλά παραπανίσια κιλά, ένα καταθλιπτικός λούζερ που βυθίζεται στη θλίψη και την αυτολύπηση. Αλλά είναι και ένας πολύ κακός υπάλληλος που δέχεται συνεχώς παρατηρήσεις, ένας απροσάρμοστος που ο μόνος λόγος που δεν απολύεται είναι επειδή δέχεται να δουλέψει νυχτερινή βάρδια. Απαντά αντισυμβατικά στις παράλογες απαιτήσεις που φτάνουν στα ακουστικά του από ανθρώπους που κάνουν διακοπές σε υπερπολυτελή θέρετρα, στα οποία ποτέ δεν θα μπορούσε να μείνει ο ίδιος, διακωμωδώντας όλα όσα ακούει με σαρδόνιο χιούμορ και κυνισμό.

Το δεύτερο βιβλίο της Καταρίνα Φόλκμερ με τον τίτλο Wonderfuck, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Στερέωμα σε μετάφραση Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη (που καταφέρνει να αποδώσει την ειρωνεία του ύφους και τους χυμούς της γραφής της), είναι ένα εξαιρετικά πυκνό και πνευματώδες μυθιστόρημα που σε αρπάζει από τα μούτρα από τις πρώτες γραμμές και σε ξαφνιάζει με την ειλικρίνεια, την αμεσότητα και την πολιτικά μη ορθή γλώσσα του. Η Φόλκμερ γεννήθηκε το 1987 στη Γερμανία, αλλά από την ηλικία των 19 ετών ζει και εργάζεται στο Λονδίνο, όπου εκδίδει τα βιβλία της στα αγγλικά. Όπως και στο προηγούμενο βιβλίο της, το Στον γιατρό ή Το εβραϊκό πουλί (στα ελληνικά κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ποταμός) που αγαπήθηκε πολύ και την έκανε διεθνώς γνωστή, συναντάμε κι εδώ τον απελευθερωτικό κυνισμό της, την αχαλίνωτη φαντασία και ευρηματικότητα, τη βλάσφημη και αιρετική διάθεσή της.

Ο ίδιος όμως έχει σώμα, όσο κι αν τα βλέμματα των γύρω του τον εκπαίδευαν μια ζωή να το βρίσκει απωθητικό. Έχει ένα σώμα που επαναστατεί και ονειρεύεται ένα wonderfuck, ένα «υπέροχο γαμήσι» που θα τον απελευθερώσει από τα δεσμά του.

Η Φόλκμερ στήνει μπροστά μας δυο παράλληλους και διαμετρικά αντίθετους κόσμους που συναντιούνται για ελάχιστα λεπτά σε μια τηλεφωνική γραμμή. Από τη μια ένα μίζερο και αναξιοπρεπές εργασιακό περιβάλλον, ακραίας εκμετάλλευσης και εξευτελιστικών πρακτικών που συνθλίβει τους ανθρώπους, με υπαλλήλους κυρίως μετανάστες που σαν «στρατιωτάκια» φορούν πανομοιότυπα φούτερ, και από την άλλη καλομαθημένοι προνομιούχοι εκπρόσωποι μιας ελίτ που προβληματίζεται για κάποιο first world problem που απειλεί τις διακοπές της σε έναν ειδυλλιακό προορισμό του πλανήτη. Πρόκειται για μια πανέξυπνη σύλληψη που η συγγραφέας φέρνει εις πέρας με απόλυτη δεξιοτεχνία, κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Νομίζουμε, έτσι, πως βλέπουμε την άλλη σκοτεινή πλευρά του νομίσματος των τουριστικών παραδείσων, όπως αυτοί που προβάλλονται στη σειρά «White Lotus».

Katharina Volckmer
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ. Καταρίνα Φόλκμερ, Wonderfuck, Μτφρ. Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, Εκδ. Στερέωμα

Τίποτε δεν μένει όρθιο και τίποτε δεν ξεφεύγει από τη διεισδυτική κριτική ματιά της Φόλκμερ: τα πολιτισμικά στερεότυπα και οι εθνικές ταυτότητες, ο υπερτουρισμός και οι αυταπάτες που συνοδεύουν τις διακοπές, οι ταξικές και οικονομικές ανισότητες, οι επιπτώσεις της τουριστικής βιομηχανίας στο περιβάλλον, οι συνέπειες της μετανάστευσης, η μοναξιά στις μητροπόλεις, οι εργασιακές συνθήκες, το ageism, το bodyshaming, ο ρατσισμός, τα σωματικά πρότυπα, το προνόμιο της ομορφιάς και των νιάτων, τα γηρατειά.

Στο τηλεφωνικό κέντρο-Βαβέλ της Vanilla Travels Limited, όπως ονομάζεται η εταιρεία, εργάζονται Ιταλοί, Γάλλοι, Γερμανοί, Ισπανοί, Πορτογάλοι, Μαροκινοί και άλλες εθνικότητες. Οι παρατηρήσεις της συγγραφέως όσον αφορά τις πολιτισμικές διαφορές τους είναι ξεκαρδιστικές και ιδιαίτερα δριμείες, ειδικά όταν αναφέρεται στους συμπατριώτες της: «Οι Γερμανοί είχαν βρει τρόπους να θεωρούν τους εαυτούς τους ανώτερους όχι μόνο από τους λεγόμενους Νοτιοευρωπαίους –τους γκασταρμπάιτερ και την τεμπελιά τους– αλλά και από τα πουλιά με τους κατώτερους εγκεφάλους τους».

Μια έντονη σωματικότητα διαπερνά το βιβλίο. Το ανθρώπινο σώμα έχει κεντρικό ρόλο είτε ως φυλακή λίπους που κρατά τον παχύσαρκο Τζίμι μακριά από τις χαρές του σεξ και της ζωής είτε ως πράξη αντίστασης μέσω των σωματικών υγρών του σε ένα περιβάλλον που απεχθάνεται οποιαδήποτε ένδειξη ερωτισμού ή ανθρώπινη έκκριση. Η αίθουσα συσκέψεων της εταιρείας δεν διαθέτει χαρτομάντιλα για τα δάκρυα του Τζίμι γιατί «δεν ήταν εξοπλισμένη για σωματικά υγρά». Όπως επίσης, ο Τζίμι ήξερε πως «σύμφωνα με το επίσημο εγχειρίδιο, το ιδανικότερο είναι να μην έχεις καθόλου σώμα, να υπάρχεις μόνο ως άυλο ον, σκληρά εργαζόμενο και ανέγγιχτο από πόνο και επιθυμίες». Ο ίδιος όμως έχει σώμα, όσο κι αν τα βλέμματα των γύρω του τον εκπαίδευαν μια ζωή να το βρίσκει απωθητικό. Έχει ένα σώμα που επαναστατεί και ονειρεύεται ένα wonderfuck, ένα «υπέροχο γαμήσι» που θα τον απελευθερώσει από τα δεσμά του. Ευτυχώς, η ελληνική έκδοση διατήρησε τον πρωτότυπο τίτλο που, εκτός από τη σωματικότητα, σε ένα δεύτερο επίπεδο αποδίδει αυτή την αντιφατική μείξη της out of his league ζωής που ο ήρωας βλέπει μόνο από μακριά και το θαύμα που αναζητά, και από την άλλη τα βαριά πλήγματα στην αξιοπρέπειά του που βιώνει καθημερινά.

Η Καταρίνα Φόλκμερ στο Wonderfuck αναδεικνύεται σε μία από τις πιο ευφυείς, προκλητικές και ενδιαφέρουσες συγγραφείς της εποχής μας. Και δημιουργεί έναν αντι-ήρωα που συναρπάζει και δεν μπορείς να μη λατρέψεις, έναν απροσάρμοστο παρία που με όπλα του το χιούμορ και την ειρωνεία εξεγείρεται σε ένα περιβάλλον αποξένωσης και απανθρωποποίησης ενάντια στα κοινωνικά στερεότυπα·αλλά και στις αυταπάτες. Γιατί ο Τζίμι έχει πάψει από καιρό να πιστεύει «πως η ζωή θα του έδειχνε έλεος», ενώ έχει καταλάβει «ότι το μόνο στο οποίο μπορούσε να ελπίζει ήταν τουλάχιστον να πεθάνει με τα κανονικά του δόντια». Αλλά είναι κι ένας χαρακτήρας που δεν κρύβει την τρυφερότητα πίσω από τη μόνιμη μελαγχολία του, την απελπισμένη ανάγκη για άγγιγμα πίσω από τη δυσθυμία του και την ενσυναίσθηση πίσω από τη διακωμώδηση των πάντων.

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Βασιλική Πέτσα: «Αυτό που μας πάει μπροστά δεν είναι η πρόοδος αλλά η αγάπη»

Βιβλίο / Η Βασιλική Πέτσα έγραψε ένα μεστό μυθιστόρημα με αφορμή μια ποδοσφαιρική τραγωδία

Η ακαδημαϊκός άφησε για λίγο το βλέμμα του κριτή και υιοθέτησε αυτό του συγγραφέα, καταλήγοντας να γράψει μια ιστορία για το συλλογικό τραύμα που έρχεται να προστεθεί στις ατομικές τραγωδίες και για τη σημασία της φιλικής αγάπης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM