Νόρμαν Μέιλερ: Ένα ζωντανό (και εκρηκτικό) κοκτέιλ αντιθέσεων

Νόρμαν Μέιλερ: Ένα ζωντανό (και εκρηκτικό) κοκτέιλ αντιθέσεων Facebook Twitter
Ζωντανό (και εκρηκτικό) κοκτέιλ αντιθέσεων, ο Μέιλερ ήταν άνετος, μάτσο, πολυγαμικός, προοδευτικός, αντιδραστικός, συγγραφέας που θαύμαζε πιο πολύ απ' όλους τον Τολστόι και τον Ντοστογιέφσκι. Φωτ.: Jack Clarity/NY Daily News via Getty Images/Ideal Image
0



EXΩ ΕΝΑΝ ΓΝΩΣΤΟ που μπέρδευε τον Νόρμαν Μέιλερ με τον Άρθουρ Μίλερ κι αυτόν με τη σειρά του με τον Χένρι Μίλερ. Λίγο τα επίθετα, λίγο η σχέση του δεύτερου και η εμμονή του πρώτου με τη Μέριλιν Μονρόε, λίγο η βαρβατίλα και ο μύθος του άντρα ρωμαλέου λογοτέχνη, έγινε η λάθος σύνδεση και βραχυκύκλωσε το σύστημα...

«If you really want to get straight / read Norman Mailer or get a new tailor» έλεγε ένα τραγούδι του Lloyd Cole στα μέσα των '80s, στιχάκι αφιερωμένο στον συγγραφέα που, όσο ζούσε, έφερε περήφανος ως τραύματα μάχης (ή ως παράσημα, όπως το δει κανείς) όλα τα σύνδρομα, τα συμπλέγματα και τις έξεις του Νέου Άντρα, του Νέου Δημοσιογράφου, του Νέου Διανοούμενου.

Ζωντανό (και εκρηκτικό) κοκτέιλ αντιθέσεων, ο Μέιλερ ήταν άνετος, μάτσο («οι ναοί είναι για τις γυναίκες, όχι για τους άντρες» είχε δηλώσει στην αρχή της καριέρας του, εκκινώντας έτσι τη διαμάχη του με το φεμινιστικό κίνημα που κράτησε ως το τέλος), πολυγαμικός, προοδευτικός, αντιδραστικός, συγγραφέας που θαύμαζε πιο πολύ απ' όλους τον Τολστόι και τον Ντοστογιέφσκι, πατερούλης της Νέας Δημοσιογραφίας (μαζί με τον Τομ Γουλφ, τον Τρούμαν Καπότε και την Τζόαν Ντίντιον), οπαδός των σπορ και λάτρης της πυγμαχίας, αντιεξουσιαστής αλλά και υποψήφιος δήμαρχος της Νέας Υόρκης.

Είναι χαρακτηριστικό το πορτρέτο που του είχε κάνει η Νταιάν Άρμπους, με τον Μέιλερ να έχει ξαπλάρει σε πόζα «μαγκιάς και τεστοστερόνης» με το πόδι στο μπράτσο της πολυθρόνας. Ο ίδιος είχε δηλώσει άλλωστε: «Οι συγγραφείς που διαθέτουν σωματική χάρη γίνονται καλύτεροι συγγραφείς από τους σωματικά ατσούμπαλους. Αυτή είναι η θεωρία μου και δεν έχω καμιά διάθεση να επιχειρήσω να την αποδείξω», ενώ όταν τον είχαν ρωτήσει ποιο θεωρούσε το ιδανικό αναγνωστικό κοινό, είχε απαντήσει: «Αυτό που δεν διαθέτει παράδοση και σημεία αναφοράς για να μετρά τις εμπειρίες του, αλλά βασίζεται αποκλειστικά στην ένταση και την καθαρότητα της εσωτερικής του ζωής».

Από τη στιγμή που οι hipsters ζουν με το μίσος τους, πολλοί απ' αυτούς αποτελούν εν δυνάμει καταδρομείς που μπορούν ανά πάσα στιγμή να τεθούν στη διάθεση ενός χαρισματικού ηγέτη, αν αυτός μεταφράσει τις αιμοσταγείς ιδέες του σε μια γλώσσα που να αγγίζει το συναισθηματικό κόσμο τους. 

Ακριβώς πενήντα χρόνια πριν, το φθινόπωρο του '57, ο Νόρμαν Μέιλερ είχε δημοσιεύσει το περίφημο κείμενό του με τίτλο «Ο Λευκός Νέγρος», μια ανάλυση υπό τη μορφή μανιφέστου της ψυχοπαθολογίας του «hipster», του ψαγμένου δηλαδή μποέμ υπαρξιστή σκοταδόψυχου – τύπου που έκανε την εμφάνισή του εκείνα τα χρόνια και στοιχειώνει ακόμα τις μητροπόλεις του πλανήτη με τη μαυροφορεμένη συνήθως φιγούρα και την εστέτ κινησιολογία του:

«...Υπάρχει μια βαθιά απελπισία σ' αυτή την κατάσταση που επιτρέπει σε κάποιον να παραμένει ζωντανός μόνο όταν εναγκαλίζεται το θάνατο, η ανταμοιβή όμως έρχεται με τη γνώση ότι αυτό που συμβαίνει σε κάθε στιγμή του ηλεκτρικού παρόντος είναι καλό ή κακό για τον hipster, καλό ή κακό για τον Σκοπό του, τον έρωτα, τη δράση, τις ανάγκες του. Αυτή ακριβώς η γνώση είναι που τροφοδοτεί την περίεργη συναισθηματική κοινότητα στον κόσμο του hipster, ένα είδος μουγκής αλλά cool θρησκευτικής θέρμης. Το στοιχείο όμως που είναι πιο συναρπαστικό, αλλά και ενοχλητικό, και εφιαλτικό ίσως, είναι ότι σε μια τέτοια κατάσταση, τα πλέον ασύμβατα πράγματα ξαπλώνουν στο ίδιο κρεβάτι: η εσωτερική ζωή και η βίαιη ζωή, το όργιο και το όνειρο της αγάπης, ο πόθος του φόνου και ο πόθος της δημιουργίας, μια διαλεκτική αντίληψη της ύπαρξης μαζί με μια λαγνεία για την εξουσία, μια σκοτεινή, ρομαντική κι όμως αναντίρρητα δυναμική οπτική της ύπαρξης, η οποία παρακολουθεί κάθε άντρα και γυναίκα να κινείται αυτόνομα ανά πάσα στιγμή της ζωής προς την εξέλιξη ή να οπισθοδρομεί προς το θάνατο... Η αγωνία του hipster είναι να μη νικηθεί. Δεν του παραχωρείται το δικαίωμα να γεράσει με χάρη, αφού από νεαρή ηλικία είναι όμηρος του πιο παλιού ονείρου εξουσίας, καταδικασμένος να αναζητά αιωνίως τη χρυσή πηγή της νιότης, εκεί όπου το χρυσάφι είναι πάντα στον οργασμό. Από τη στιγμή που οι hipsters ζουν με το μίσος τους, πολλοί απ' αυτούς αποτελούν εν δυνάμει καταδρομείς που μπορούν ανά πάσα στιγμή να τεθούν στη διάθεση ενός χαρισματικού ηγέτη, αν αυτός μεταφράσει τις αιμοσταγείς ιδέες του σε μια γλώσσα που να αγγίζει το συναισθηματικό κόσμο τους. Εξαιτίας της θέσης του ως ψυχικά απόκληρου στο κοινωνικό σύστημα, ο hipster είναι εξίσου υποψήφιος μαχητής τόσο για τα πιο ριζοσπαστικά όσο και για τα πιο αντιδραστικά κινήματα...»

Μερικά χρόνια αργότερα, το 1962, στην «κλασική» συνέντευξη περί της «τέχνης του λόγου» που έδινε (και δίνει) κάθε αναγνωρισμένος συγγραφέας στο λογοτεχνικό περιοδικό «Paris Review», ο Μέιλερ δήλωνε ότι «η βαρεμάρα είναι πολύ μεγαλύτερος σφαγέας της ύπαρξης από οποιονδήποτε πόλεμο», για να καταλήξει με τα παρακάτω λόγια:

«Μερικές φορές αισθάνομαι μάρτυρας ενός τεράστιου ανταρτοπόλεμου που συμβαίνει με τρόπαιο τον ανθρώπινο νου, κομμουνιστής εναντίον κομμουνιστή, καπιταλιστής εναντίον καπιταλιστή, καλλιτέχνης εναντίον καλλιτέχνη. Τα ρίσκα είναι πολύ μεγάλα. Θα σπαταλήσουμε τελικά τα καλύτερα μυστικά μας ή θα βοηθήσουμε στην απελευθέρωση ενός νέου είδους ανθρώπου; Είναι μεθυστικό και μόνο να το σκέφτεσαι. Υπάρχει μια πλούσια ανταμοιβή που περιμένει αυτόν που θα είναι όσο καλός και γενναίος χρειάζεται για να φτάσει εκεί».

 

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Θανάσης Καστανιώτης: «Αν έκανα ένα δείπνο για συγγραφείς, δίπλα στον Χέμινγουεϊ θα έβαζα τη Ζυράννα Ζατέλη»

The Book Lovers / Θανάσης Καστανιώτης: «Αν έκανα ένα δείπνο για συγγραφείς, δίπλα στον Χέμινγουεϊ θα έβαζα τη Ζυράννα Ζατέλη»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον εκδότη Θανάση Καστανιώτη για την μεγάλη διαδρομή των εκδόσεών του και τη δική του, προσωπική και ιδιοσυγκρασιακή σχέση με τα βιβλία και την ανάγνωση.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Τελικά, είναι ο Τομ Ρίπλεϊ γκέι; 

Βιβλίο / Τελικά, είναι γκέι ο Τομ Ρίπλεϊ;

Το ερώτημα έχει τη σημασία του. Η δολοφονία του Ντίκι Γκρίνλιφ από τον Ρίπλεϊ, η πιο συγκλονιστική από τις πολλές δολοφονίες που διαπράττει σε βάθος χρόνου ο χαρακτήρας, είναι και η πιο περίπλοκη επειδή είναι συνυφασμένη με τη σεξουαλικότητά του.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Ο Δον Κιχώτης» του Θερβάντες: Ο θρίαμβος της λογοτεχνίας και της ανιδιοτελούς φιλίας

Σαν Σήμερα / «Ο Δον Κιχώτης» του Θερβάντες: Ο θρίαμβος της λογοτεχνίας και της ανιδιοτελούς φιλίας

Η ιστορία ενός αλλοπαρμένου αγρότη που υπερασπίζεται υψηλά ιδανικά είναι το πιο γνωστό έργο του σπουδαιότερου Ισπανού συγγραφέα, που πέθανε σαν σήμερα το 1616.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Γουσταύος Κλάους στη χώρα του κρασιού: Μια γοητευτική βιογραφία του Βαυαρού εμπόρου

Βιβλίο / Γουσταύος Κλάους: Το γοητευτικό στόρι του ανθρώπου που έβαλε την Ελλάδα στον παγκόσμιο οινικό χάρτη

Το βιβλίο «Γκούτλαντ, ο Γουσταύος Κλάους και η χώρα του κρασιού» του Νίκου Μπακουνάκη είναι μια θαυμάσια μυθιστορηματική αφήγηση της ιστορίας του Βαυαρού εμπόρου που ήρθε στην Πάτρα στα μέσα του 19ου αιώνα και δημιούργησε την Οινοποιία Αχαΐα.
M. HULOT
Η (μεγάλη) επιστροφή στην Ιαπωνική λογοτεχνία

Βιβλίο / Η (μεγάλη) επιστροφή στην ιαπωνική λογοτεχνία

Πληθαίνουν οι κυκλοφορίες των ιαπωνικών έργων στα ελληνικά, με μεγάλο μέρος της πρόσφατης σχετικής βιβλιοπαραγωγής, π.χ. των εκδόσεων Άγρα, να καλύπτεται από ξεχωριστούς τίτλους μιας γραφής που διακρίνεται για την απλότητα, τη φαντασία και την εμμονική πίστη στην ομορφιά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κλαούδια Πινιέιρο: «Είμαι γυναίκα, συγγραφέας, μητέρα, ειλικρινής, κουρελιασμένη»

Βιβλίο / Κλαούδια Πινιέιρο: «Είμαι γυναίκα, συγγραφέας, μητέρα, ειλικρινής, κουρελιασμένη»

Παρόλο που οι κριτικοί και οι βιβλιοπώλες κατατάσσουν τα βιβλία της στην αστυνομική λογοτεχνία, η συγγραφέας που τα τελευταία χρόνια έχουν λατρέψει οι Έλληνες αναγνώστες, μια σπουδαία φωνή της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας και του φεμινισμού, μοιάζει να ασφυκτιά σε τέτοια στενά πλαίσια.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΟΥΛΟΣ
Κωστής Γκιμοσούλης: «Δυο μήνες στην αποθήκη»

Το πίσω ράφι / «Δυο μήνες στην αποθήκη»: Οι ατέλειωτες νύχτες στο νοσοκομείο που άλλαξαν έναν συγγραφέα

Ο Κωστής Γκιμοσούλης έφυγε πρόωρα από τη ζωή. Με τους όρους της ιατρικής, ο εκπρόσωπος της «γενιάς του '80» είχε χτυπηθεί από μηνιγγίτιδα. Με τους δικούς του όρους, όμως, εκείνο που τον καθήλωσε και πήγε να τον τρελάνει ήταν ο διχασμός του ανάμεσα σε δύο αγάπες.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Έτσι μας πέταξαν μέσα στην Ιστορία

Βιβλίο / Το φιλόδοξο λογοτεχνικό ντεμπούτο του Κώστα Καλτσά είναι μια οικογενειακή σάγκα με απρόβλεπτες διαδρομές

«Νικήτρια Σκόνη»: Μια αξιοδιάβαστη αφήγηση της μεγάλης Ιστορίας του 20ού και του 21ου αιώνα στην Ελλάδα, από τα Δεκεμβριανά του 1944 έως το 2015.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Γκρέγκορ φον Ρετσόρι: Αποχαιρετώντας μια Ευρώπη που χάνεται

Βιβλίο / Γκρέγκορ φον Ρετσόρι: Αποχαιρετώντας μια Ευρώπη που χάνεται

Ένας από τους τελευταίους κοσμοπολίτες καλλιτέχνες και συγγραφείς αυτοβιογραφείται στο αριστουργηματικό, σύμφωνα με κριτικούς και συγγραφείς όπως ο Τζον Μπάνβιλ, βιβλίο του «Τα περσινά χιόνια», θέτοντας ερωτήματα για τον παλιό, σχεδόν μυθικό κόσμο της Ευρώπης που έχει χαθεί για πάντα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
CARRIE

Βιβλίο / H Carrie στα 50: Το φοβερό λογοτεχνικό ντεμπούτο του Στίβεν Κινγκ που παραλίγο να καταλήξει στα σκουπίδια

Πάνω από 60 μυθιστορήματα που έχουν πουλήσει περισσότερα από 350 εκατομμύρια αντίτυπα μετράει σήμερα ο «βασιλιάς του τρόμου», όλα όμως ξεκίνησαν πριν από μισό αιώνα με την πρώτη περίοδο μιας ντροπαλής και περιθωριοποιημένης μαθήτριας γυμνασίου.
THE LIFO TEAM
Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου

Το πίσω ράφι / Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου

Γεννημένος στο Όρεγκον τα χρόνια που ακολούθησαν την οικονομική κρίση του '29, γιος μιας σερβιτόρας κι ενός εργάτη σε εργοστάσιο ξυλείας, ο κορυφαίος εκπρόσωπος του «βρόμικου ρεαλισμού» βίωσε στο πετσί του την αθλιότητα, τις δυσκολίες και την αποξένωση που αποτύπωσε στο έργο του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μιχάλης Μακρόπουλος: «Ζούμε σε μια εποχή βαθιάς μοναξιάς, μέσα σε μια θάλασσα διαδικτυακών “φίλων”».

Βιβλίο / Μιχάλης Μακρόπουλος: «Ζούμε στη βαθιά μοναξιά των διαδικτυακών μας “φίλων”»

Ο συγγραφέας και μεταφραστής μιλά για τη δύναμη της λογοτεχνίας, για τα βιβλία που διαβάζει και απέχουν απ’ όσα σήμερα «συζητιούνται», για τη ζωή στην επαρχία αλλά και για το πόσο τον ενοχλεί η «αυτοπροσωπολατρία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ