Με τον Νίκο Πιλάβιο στην πλατεία Μαβίλη

Με τον Παραμυθά στην πλατεία Μαβίλη Facebook Twitter
«Η πρώτη ταινία που είδα και μ’ εντυπωσίασε ήταν ο Μαύρος Νάρκισσος του Μάικλ Πάουελ με την Ντέμπορα Κερ, μια ταινία του 1944». Φωτ..: Photoharrie/ LIFO
0


Ο «ΠΑΡΑΜΥΘΑΣ» ΠΕΡΠΑΤΑΕΙ μέσα στη βροχή στην παγωμένη Αθήνα, φορώντας ένα μοντγκόμερι με μια τεράστια κουκούλα, σαν να θέλει να περάσει απαρατήρητος απ’ τους μαγικούς πύργους, τα ιπτάμενα σαλιγκάρια, τη μάγισσα Κλοκλό και τον αγαπημένο του μάγειρα, που όταν αυτός τού έλεγε «παραμυθά, παραμυθά, σου φτιάχνω τούρτες παγωτά με κρέμα, ζάχαρη, σφολιάτες», αυτός απαντούσε «θέλω και τηγανητές πατάτες», χτυπώντας στην καρδιά του συλλογικού γαστριμαργικού υποσυνείδητου κάθε παιδιού.

Ο Νίκος Πιλάβιος κάθεται σε μια καρέκλα μπροστά απ’ το σιντριβάνι της πλατείας Μαβίλη. Πίσω του τα φώτα των αυτοκινήτων λιώνουν το αποψινό χιονόνερο, μια παρέα περιμένει ένα με ψητό απ’ όλα απ’ την καντίνα κι ένα υπόκωφο μπιτ ακούγεται απ’ το Μπρίκι. Μιλάει και σηκώνει τα χέρια του ψηλά και νομίζεις ότι θα πετάξει πάνω απ’ την πλατεία και θα κάνει τον γύρο του τετραγώνου για να χαζέψει από ψηλά τη θέα, φορώντας το μαγικό του γιλέκο που του δίνει υπερφυσικές δυνατότητες και τον κάνει να μοιάζει σαν τον Έλληνα σούπερμαν, μόνο που δεν κυνηγάει έναν κρυπτονίτη που λάμπει στο σκοτάδι αλλά αναζητάει το Γαλάζιο Βουνό.

«Κάποια στιγμή, επειδή είχα μαύρο μουστάκι, μου έλεγαν για πλάκα ότι μοιάζω με τον Κατσανέβα, ενώ μετά έμαθα ότι τον Κατσανέβα οι φίλοι του τον φώναζαν Παραμυθά».

Ο «Παραμυθάς» με τα πρωτόλεια σκίτσα και εφέ, με τη new age μουσική του Σπανουδάκη, τα λευκά μαλλιά και το λευκό μουστάκι, μεγάλωσε σχεδόν μιάμιση γενιά Ελλήνων τηλεθεατών που έχουν καταχωρίσει στα ράφια του σάουντρακ της ζωής τους την πράα φωνή του μαζί με τα κουδούνια απ’ το κοπάδι του βοσκού που έκλεινε το πρόγραμμα της κρατικής τηλεόρασης τότε και τη φοβιστική μουσική των τίτλων του «Θησαυρού της Βαγίας» (επίσης του Σπανουδάκη).

«Φέτος κλεινω 60 χρόνια στο παιδικό θέατρο. Πρωτοβγήκα στη σκηνή τον Οκτώβριο του 1951, σε ηλικία 8 ετών, γιατί η οικογένειά μου είχε το θέατρο της Κυβέλης - η Κυβέλη ήταν η νονά μου. Έψαχναν ένα παιδάκι για έναν ρόλο στη Νεράιδα του χιονιού του Άντερσεν κι έτσι ξεκίνησα. Ήμασταν τότε πρωταγωνιστές εγώ και η Λήδα η Πρωτοψάλτη, ενώ, όταν αρρώσταινα, με αντικαθιστούσε η Κατερίνα Γώγου, γιατί έμοιαζε με αγοράκι. Μετά έδωσα εξετάσεις στο Εθνικό και πέρασα, και όταν τελείωσα, πήγα και στο Royal Academy of Dramatic Arts στο Λονδίνο κι έκανα εκεί ένα τελευταίο course. Όταν επέστρεψα το 1966 ξεκίνησα στο θέατρο με την  Έλλη Λαμπέτη και την παράσταση Αγία Ιωάννα του Μπέρναρντ Σω, μετά έπαιξα με τον Κατράκη, τον Αλεξανδράκη, αλλά γρήγορα βαρέθηκα, τα παράτησα όλα και πήγα στον Χατζιδάκι που ήταν διευθυντής στα κρατικά ραδιόφωνα και του πρότεινα να κάνουμε μια παιδική εκπομπή. Έτσι γεννήθηκε η «Παιδική Ραδιοφωνική Βιβλιοθήκη» και από εκεί ξεκίνησαν όλα. Ο Παραμυθάς βγήκε στον αέρα τον Οκτώβριο του 1978».

Θα νόμιζε κανείς ότι ο Παραμυθάς δεν έχει βιογραφικό, ότι είναι ένα μύθευμα των παππούδων μας, μια μυθιστορηματική φιγούρα που μπορεί να μεγαλώνει και να μικραίνει κατά περίσταση και που προσγειώθηκε κάποτε στις ασπρόμαυρες (και για κάποιους πρώτες έγχρωμες) ογκώδεις τηλεοράσεις της εποχής, με τις λυχνίες και τα ξεχαρβαλωμένα κουμπιά που άλλαζαν τα κανάλια. Σαν να μην ήταν ο Νίκος Πιλάβιος ο Παραμυθάς. Κάτι που είναι εν μέρει σωστό, γιατί μια τεχνολογική συγκυρία της εποχής τον ανάγκασε να μεταμορφωθεί από Πιλάβιο σε Παραμυθά και για χρόνια να ζει διπλή ζωή.

«Εκείνη την εποχή, με τα πενιχρά μέσα που είχαμε δεν μπορούσαμε να κάνουμε και πολλά πράγματα στην τηλεόραση. Κάποιος, όμως, μας είπε ότι είχε δει πως υπάρχει ένα τρικ με το οποίο θα μπορούσα να περπατάω ανάμεσα από ζωγραφιές. Ήταν το λεγόμενο chroma key της εποχής, αυτό που αποκαλούμε σήμερα green box και σου δίνει τη δυνατότητα να είσαι σ’ ένα στούντιο και να φαίνεται ότι κινείσαι σ’ ένα άλλο περιβάλλον. Έτσι υιοθετήσαμε την τεχνολογία, αλλά όταν κάναμε το πρώτο γύρισμα είχα μια τρύπα στα μαλλιά μου, μια στο μουστάκι και μια στα μάτια, γιατί το chroma key εξαφάνιζε οτιδήποτε μαύρο. Έτσι, αναγκάστηκα να φορέσω άσπρη περούκα, να βάψω το μουστάκι μαύρο και να βάλω γυαλιά».

Παρόλη τη μεγάλη επιτυχία της εκπομπής, λοιπόν, κανείς δεν θα αναγνώριζε τον Νίκο Πιλάβιο στον δρόμο, παρά μόνο αρκετά χρόνια μετά, όταν άρχισε να δίνει διαλέξεις και να παρουσιάζει τα βιβλία του σε σχολεία και τον αναγνωρίζουν οι γονείς που μεγάλωσαν με τις εκπομπές του. «Το πιο αστείο είναι ότι κάποια στιγμή, επειδή είχα μαύρο μουστάκι, μου έλεγαν για πλάκα ότι μοιάζω με τον Κατσανέβα, ενώ μετά έμαθα ότι τον Κατσανέβα οι φίλοι του τον φώναζαν Παραμυθά».

Ο Νίκος Πιλάβιος μεγάλωσε μέσα στα θέατρα και τους κινηματογράφους, στους δρόμους της παραμυθένιας -για τα σημερινά δεδομένα- Αθήνας, στην πλατεία Εξαρχείων («που τότε είχε στο κέντρο της πολλά δέντρα), στη Στουρνάρα («εγώ έτσι την έμαθα, δεν μπορώ να τη λέω “Στουρνάρη”») που «τότε ήταν μια μόνιμη λαϊκή αγορά και δεν περνούσαν αυτοκίνητα», έκανε τσουλήθρα στη μαρμαρένια σκάλα του Αρχαιολογικου Μουσείου («αν δεις, τώρα η σκάλα έχει λακκούβες απ’ τους χιλιάδες πωπούς παιδιών που πέρασαν από εκεί»). «Ο πατέρας μου, επειδή ήταν ταμίας στο θέατρο, όταν δούλευε με άφηνε στους κινηματογράφους για να περνάει η ώρα μου, στο Παλλάς, στο Μαξίμ και στους άλλους σινεμάδες που ήταν γύρω απ’ το σύνταγμα. Τότε μου άρεσε πολύ η Γκρέις Κέλι, ενώ η πρώτη ταινία που είδα και μ’ εντυπωσίασε ήταν ο Μαύρος Νάρκισσος του Μάικλ Πάουελ με την Ντέμπορα Κερ, μια ταινία του 1944. Επίσης, εκείνη την περίδο διάβαζα συνέχεια θέατρο, Σαίξπηρ και Τσέχωφ, τα μυθιστορήματα του Ντοστογιέφκσι, ενώ ο αγαπημένος μου παραμυθάς ήταν ο Άντερσεν, ο οποίος έχει μια μεταφυσική διάσταση στα παραμύθια του».

Το σιντριβάνι της Μαβίλη σταματάει για μερικά δευτερόλεπτα, μια σειρήνα ακούγεται στο βάθος, ο Παραμυθάς βάζει ξανά την κουκούλα του κι εξαφανίζεται στο σκοτάδι, περνώντας κάτω από ένα ψηλό δέντρο, όπου κουρνιάζει μια κουκουβάγια.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Σπίτι από ζάχαρη»: Το δίκτυο των ανθρώπινων σχέσεων στο μυθιστόρημα της Τζένιφερ Ίγκαν

Βιβλίο / Πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να βιώσουμε ξανά όσα ζήσαμε στο παρελθόν;

Το «Σπίτι από ζάχαρη» είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας που διερευνά τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αξία της μνήμης και της σύνδεσης.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ