«Η συζυγική ζωή»: Η απολαυστική σάτιρα του Σέρχιο Πιτόλ για τις δηλητηριασμένες σχέσεις

Σέρχιο Πιτόλ «Συζυγική ζωή» Facebook Twitter
Η «Συζυγική ζωή», που αναμένεται να επανεκδοθεί, αποτελεί το τελευταίο μέρος της ενιαίας έκδοσης «Τρίπτυχο του καρναβαλιού».
0


ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΜΑΡΙΑ-ΜΑΓΚΝΤΑΛΕΝΑ ΚΑΣΚΟΡΟ, αλλά, με το που μπήκε στο πανεπιστήμιο, διάλεξε το σικάτο ονοματεπώνυμο Ζακλίν Κασκορό, σαν να χάριζε στον εαυτό της έναν τίτλο ευγενείας. Μεγάλωσε μέσα στη στέρηση, σε μια γειτονιά όλο χαμόσπιτα, αλλά, χάρη στις δουλειές του άντρα της, ξέφυγε από τη μιζέρια. Για κάμποσα χρόνια βίωνε τις συνηθισμένες εμπειρίες του έγγαμου βίου –απιστίες, καβγάδες, συμφιλιώσεις και πάλι από την αρχή–, γκρινιάζοντας μεν, αλλά όχι και αποφασισμένη να τα τινάξει όλα στον αέρα.

Ώσπου μια μέρα, «σπάζοντας με τα χέρια της μια δαγκάνα καβουριού και ακούγοντας τον κρότο μιας φιάλης σαμπάνιας που άνοιγε πίσω από την πλάτη της, άφησε να την κυριεύσει μια ιδέα που θα την επισκεπτόταν περιοδικά, μετατρέποντάς την, οριστικά πια, σε μια γυναίκα με πολύ άσχημες σκέψεις»…

Η Ζακλίν Κασκορό, η πρωταγωνίστρια της ιστορίας που ξετυλίγεται στη «Συζυγική ζωή» του Σέρχιο Πιτόλ (μτφρ. Κ. Τζωρίδου, Καστανιώτης, 2008), είναι μια γυναίκα επικίνδυνη και γελοία ταυτόχρονα, που πάλλεται από μια πολύ συγκεκριμένη επιθυμία: ν’ απαλλαγεί μια και καλή από τον μπερμπάντη σύζυγό της. Για καιρό παρηγοριόταν με τη σκέψη πως η βαθιά αποστροφή που ένιωθε για τον Νικολάς Λομπάτο, τον πάλαι ποτέ φοιτητικό της έρωτα, που από μικρέμπορος εξελίχθηκε σε μεγαλοεπιχειρηματία, δεν οφειλόταν σε δική της ιδιοτροπία.

Η ζήλια, η ασυνεννοησία, οι απωθημένες επιθυμίες, οι κρίσεις, τα ξεσπάσματα και οι μυστήριες δυνάμεις που κρατούν δυο συντρόφους αλυσοδεμένους δεν συνδέονται με συγκεκριμένους τόπους, εποχές ή φύλα.

Έχοντας ξεφυλλίσει λίγες σελίδες από τη «Φυσιολογία του γάμου» του Μπαλζάκ, είχε πειστεί πως ανάλογα αισθήματα τρέφουν οι περισσότερες γυναίκες. Τώρα, όμως, η Ζακλίν υποφέρει σαν μανιασμένο θηρίο. Και δεν αναζητά απλώς εραστή, αλλά τον εραστή που θα πειστεί να δολοφονήσει τον Λομπάτο, χαρίζοντάς της επιτέλους την πολυπόθητη ελευθερία.

cover
Το βιβλίο «H συζυγική ζωή» του Σέρχιο Πιτόλ είναι εξαντλημένο από τον εκδότη, αλλά αναμένεται να επανεκδοθεί.

Από τους κορυφαίους σύγχρονους Λατινοαμερικανούς συγγραφείς, τιμημένος το 2005 με το σημαντικότερο λογοτεχνικό βραβείο του ισπανόφωνου κόσμου, το Θερβάντες, ο Σέρχιο Πιτόλ (1933-2018) συμπυκνώνει τριάντα χρόνια από τη ζωή της ηρωίδας του μέσα σε μόλις 130 σελίδες. Και διαποτίζει κάθε επεισόδιο του μάταιου, όπως αποδεικνύεται, αγώνα της να χηρέψει με ισχυρές δόσεις σαρδόνιου χιούμορ.

Ωστόσο, η σατιρική διάθεση του Πιτόλ δεν εξαντλείται στο γαμήλιο πεδίο. Η γρήγορη κοινωνική ανέλιξη της Κασκορό και η επιθυμία της ν’ αποκοπεί εντελώς από τις ταπεινές της ρίζες την ωθούν να στραφεί προς τον κόσμο της τέχνης, αλλά το κάνει κι αυτό με την ίδια επιπολαιότητα που χαρακτηρίζει κάθε πτυχή της ύπαρξής της.

Όσο κι αν συχνάζει σε φιλολογικά σαλόνια, όσα μαθήματα δημιουργικής γραφής κι αν παίρνει, η ηρωίδα της «Συζυγικής ζωής» ούτε για την αδιαφορία του άντρα της μπορεί να παρηγορηθεί ούτε τον χρόνο που αφήνει τα σημάδια του πάνω της μπορεί να σταματήσει. Η λύσσα για εκδίκηση είναι που την κρατάει ζωντανή, κι ας γίνεται ρεζίλι στις συντροφιές των αστών φιλενάδων της όταν βγάζει τα του οίκου της προς τα έξω. Κι ενώ κάθε απόπειρα δολοφονίας του Νικολάς έχει συνέπειες και για τη δική της σωματική ακεραιότητα, θα επιδιώκει τον αφανισμό του ως τα βαθιά της γεράματα, παραμένοντας –αλίμονο– στο πλευρό του ως το τέλος!

Το ζευγάρι των Μεξικανών που ζωντανεύει ο Πιτόλ θα μπορούσε να ζει οπουδήποτε. Πόσες δηλητηριασμένες σχέσεις δεν βλέπουμε να σέρνονται γύρω μας, πόσες Ζακλίν δεν περιφέρουν τη δυστυχία τους δημοσίως… Η ζήλια, η ασυνεννοησία, οι απωθημένες επιθυμίες, οι κρίσεις, τα ξεσπάσματα και οι μυστήριες δυνάμεις που κρατούν δυο συντρόφους αλυσοδεμένους δεν συνδέονται με συγκεκριμένους τόπους, εποχές ή φύλα.

Η λοξή, ειρωνική ματιά του συγγραφέα, το ότι μεταμορφώνει σε φάρσα αυτό που άλλοι θα έβλεπαν ως τραγωδία, είναι που κάνει μοναδική την ιστορία του, προκαλώντας στον αναγνώστη και αποστροφή αλλά και συμπάθεια γι’ αυτήν τη δυστυχισμένη κι ελαφρόμυαλη ηρωίδα.

Γεννημένος στο Μεξικό, ο Σέρχιο Πιτόλ εργάστηκε για πολλά χρόνια ως διπλωματικός υπάλληλος στη Βαρσοβία, τη Βουδαπέστη, το Παρίσι, τη Μόσχα και την Πράγα, έζησε για ένα διάστημα στην Κίνα και, μεταξύ άλλων, μετέφρασε έργα των Κόνραντ, Γκομπρόβιτς και Χένρι Τζέιμς. Τρία από τα γνωστότερα βιβλία του, μολονότι αυτόνομα, αντιμετωπίστηκαν από τους  κριτικούς ως τριλογία και κυκλοφόρησαν το 1999 σε ενιαία έκδοση με τον τίτλο «Τρίπτυχο του καρναβαλιού».

Η «Συζυγική ζωή», που αναμένεται να επανεκδοθεί, αποτελεί το τελευταίο μέρος του τρίπτυχου. Έχουν προηγηθεί το «Γαϊτανάκι του έρωτα» (μτφρ. Κ. Αθανασίου, Καστανιώτης) και το αμετάφραστο στα ελληνικά «Η εξημέρωση του θείου Φλαμίνγκο».

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Σπίτι από ζάχαρη»: Το δίκτυο των ανθρώπινων σχέσεων στο μυθιστόρημα της Τζένιφερ Ίγκαν

Βιβλίο / Πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να βιώσουμε ξανά όσα ζήσαμε στο παρελθόν;

Το «Σπίτι από ζάχαρη» είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας που διερευνά τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αξία της μνήμης και της σύνδεσης.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ