Ένα φάντασμα στη μηχανή

Ένα φάντασμα στη μηχανή Facebook Twitter
0

Τον τελευταίο καιρό το 'χω ρίξει σε non fiction βιβλία. Χαίρομαι που ανακαλύπτω εκδόσεις καλαίσθητες και αξιόλογες, από Έλληνες και ξένους διανοητές.

Τα βιβλία μού χαράσσουν μονοπάτια: οι αναγνωστικές μου διαδρομές μοιάζουν με βόλτες στην πόλη. Συνειρμικά, πηγαίνω από τη μια γειτονιά στην άλλη κι από τη μια σκέψη στην επόμενη, κι όταν γυρνάω σπίτι ή κλείνω τα βιβλία, συνειδητοποιώ πως έχω κερδίσει τη διαδρομή.

Τη συγκεκριμένη διαδρομή (αναγνωστική), την ξεκίνησα διαβάζοντας τις Σελίδες από το ημερολόγιο ενός μουσικολόγουτου Μάρκου Δραγούμη. Ο συγγραφέας, μουσικολόγος βραβευμένος από την Ακαδημία Αθηνών για την προσφορά του στη μουσική ζωή του τόπου, μας παραδίδει το ημερολόγιό του. Διαβάζοντάς το, αισθάνθηκα τιμημένος. Ξεπέρασα την ντροπή πως γινόμουν «λαθραναγνώστης». Πήρα μια ιδέα για ένα γνωστικό πεδίο ιδιαίτερο κι εξειδικευμένο, όχι απαγορευτικό στον αμύητο. Μέσα από τις σελίδες, τις λεπτεπίλεπτες μουσικολογικές παρατηρήσεις του Δραγούμη για τις διαδρομές του στη μουσική και τις αδιόρατες σχέσεις μεταξύ των συνθετών, αναβιώνει ο Αιώνας του Ρομαντισμού: αυτή η υπέροχη αισθαντική εποχή της Ευρώπης, όπου όλη η ήπειρος λες κι είναι μια αίθουσα συναυλιών στην οποία διαγωνίζονται συνθέτες και μουσικοί, με αντικείμενο το μουσικό έργο που να εκφράζει τις ελπίδες και τις φοβίες της εποχής και μοναδικό έπαθλο την υστεροφημία τους. Κι αν συγκράτησα κάτι σε μουσικό επίπεδο, εγώ ο άσχετος (:))...), ήταν ότι πρέπει να ψαχτώ πέραν των αγαπημένων μου Dvorak και Mahler και να ακούσω οπωσδήποτεRaff.

Μετά, έπεσε στα χέρια μου το δίτομο έργο τουΑλέξανδρου Σταυρόπουλου: Η Ζωή σ' επίπεδο μορίων, βραβευμένο από την Ακαδημία Αθηνών. Ο συγγραφέας, καταξιωμένος ερευνητής στη βιοτεχνολογία, θέτει το μεγαλεπήβολο στόχο να συνοψίσει σ' αυτό το έργο την επιστημονική του γνώση και να εκφράσει την υπαρξιακή του αγωνία για το μέλλον του ανθρώπου. Τον εκπληρώνει, όχι μόνον επειδή οι σελίδες του διαπνέονται από έναν γνήσιο ανθρωπισμό ως συγγραφικό κίνητρο, αλλά κυρίως διότι έχει δυνατό αφηγηματικό ταλέντο και σπάνια ικανότητα απλούστευσης και γενίκευσης. Ακολουθώντας το πλατωνικό πρότυπο, στήνει σε μυθιστορηματική ατμόσφαιρα τη συζήτηση ανάμεσα σε έναν φιλόλογο, έναν γιατρό, έναν φυσικό, έναν μοριακό βιολόγο και δυο φοιτητές. Μέσα από την ανταλλαγή επιχειρημάτων και την παράθεση γνώσεων (προσιτών στον ανειδίκευτο), επιχειρείται ν' απαντηθούν τα θεμελιώδη φιλοσοφικά ερωτήματα που απασχολούν όποιον αγωνιά για τον αιώνα που έρχεται.

Διαβάζοντας, μου γεννήθηκε ένα ερώτημα «ιστορικής φύσεως»: άξιζε τον κόπο η βιομηχανική επανάσταση, όλη αυτή η φρενήρης πορεία που μας φέρνει αντιμέτωπους σήμερα με τεράστια περιβαλλοντικά και κοινωνικά αδιέξοδα;

Δεν πρόλαβα να το θέσω: πέφτει στα χέρια μου ένα κλασικό έργο, το πρώτο του σημαντικού οικονομολόγου Thomas Southcliffe Ashtonπου μεταφράζεται στα ελληνικά από τις εκδόσεις Τόπος. Στη Βιομηχανική Επανάσταση, διαχρονικό βιβλίο του Άστον που επανεκδίδεται αδιάλειπτα στις αγγλοσαξονικές χώρες από το 1948 που πρωτοβγήκε, διατυπώνεται πειστικά και με πραγματολογική στήριξη το επιχείρημα ότι η βιομηχανική επανάσταση αποτέλεσε μια σύνθετη ιστορική νομοτέλεια, που βελτίωσε δραματικά τις συνθήκες ζωής και το υλικό και πνευματικό επίπεδο των ανθρώπων (έστω, των Βρετανών).

Κλείνοντας τα βιβλία, ξαναρχίζω τις αθηναϊκές μου βόλτες, κυριευμένος από ουτοπισμό. Οραματίζομαι μια νέα μετα-βιομηχανική επανάσταση, οικολογική και hi-tech, που θα απαντήσει (σωστά αυτήν τη φορά) στα θεμελιώδη φιλοσοφικά ερωτήματα και θα γεννήσει μια καινούργια ευαισθησία. Και γιατί όχι; Έναν νεο-ρομαντισμό απελευθερωμένο από ενοχική μελαγχολία...

ΜΑΡΚΟΣ Φ. ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ
ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΛΟΓΟΥ. ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΑΙΩΝΑ ΤΟΥ ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΥ.
Εκδόσεις Γκόνη

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ
Η ΖΩΗ Σ' ΕΠΙΠΕΔΟ ΜΟΡΙΩΝ. ΙΔΕ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ.
(ΔΙΤΟΜΟ ΕΡΓΟ)

Ίδρυμα Ευγενιδίου

Τ.Σ. ΑΣΤΟΝ
Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ (1760-1830)
Εκδόσεις Τόπος

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ