Εν αρχή ην ο οίκος

Εν αρχή ην ο οίκος Facebook Twitter
0

Η οικολογία είναι «λόγος περί του οίκου». Ως νοσταλγία ορίζεται ο πόνος ή ο ανικανοποίητος πόθος για επιστροφή στον οίκο (την εστία). Η Επιστροφήπεριγράφει την επάνοδο στην προγονική εστία ενός βετεράνου μοναχικού αρχαιολόγου, διωκόμενου από τα media για ελάσσονες ατασθαλίες κατά τη δημόσια διαδρομή του μέχρι την τελική σύγκρουση. Η εστία, υπαρκτή όσο και το ίδιο το Πήλιο, η ανθρωπογεωγραφία του οποίου με απασχολεί ιδιαιτέρως σ' αυτό το μυθιστόρημα, απετέλεσε και το έναυσμα για τη συγγραφή του. Ούτως ή άλλως, και στα προγενέστερα μυθιστορήματά μου (Χρυσή Ακτήκαι OΜεγάλος Αμπάι, επίσης από τις εκδόσεις Καστανιώτη), οι τόποι (Βρυξέλλες, Κρήτη, Γκάνα, Νείλος) συνιστούσαν όχι απλώς το πλαίσιο του μύθου αλλά κεντρικούς αφηγηματικούς ήρωες. Έτσι κι εδώ. Μόνο που ένας οίκος είναι κάτι περισσότερο από σκέτα ντουβάρια. Είναι οι άνθρωποι, οι ιστορίες τους και η γεωγραφία του περιβάλλοντος τόπου. Στις απαρχές της συγγραφής τηςΕπιστροφήςβρίσκεται ένας μακρινός θείος -υπαρκτό πρόσωπο και πνευματικός μου πατέρας, Αλεξανδρινός, κοσμοπολίτης, με πολυτάραχη ζωή- που επιστρέφοντας στα καθ' ημάς ανασκεύασε το συγκεκριμένο σπίτι-μουσείο κάπου στο νότιο Πήλιο, δανείζοντας στοιχεία του στους μυθιστορηματικούς μου ήρωες.

ΗΕπιστροφήολοκληρώνει, μάλλον ακούσια, μια τριλογία φυγής. Αρχικός της τίτλος επρόκειτο να είναιΗ Ανθρώπινη Περιπέτεια, αλλά επικράτησαν ωριμότερες σκέψεις. Ο εξοστρακισμένος από το δημόσιο χώρο κεντρικός μου ήρωας πραγματεύεται σε όλη του τη ζωή την έννοια και τις μορφές της ανθρώπινης περιπέτειας (νομαδισμός, μεταναστεύσεις, φυγές, προδοσίες, ταξίδια, μετεγκαταστάσεις, εξερευνήσεις) και τα αίτιά τους, από την υπερνίκηση της πλήξης ως την αναζήτηση αισθητικά αρτιότερων μορφών και τόπων διαβίωσης. Και αν το θεωρητικό του έργο παραμένει ανολοκλήρωτο, η ζωή του συνιστά μια καθαρόαιμη ανθρώπινη περιπέτεια. Ανασκάπτοντας τα ερείπια των αναμνήσεών του θα αναζητήσει -στα μονά κεφάλαια του βιβλίου- τα πρωταρχικά αίτια της τωρινής του διαπόμπευσης στα νεανικά του χρόνια, με τους έρωτες, την καθοριστική για τη μετέπειτα ζωή του οικογένεια Μακρή, τους απραγματοποίητους πόθους και συμβιβασμούς. Παράλληλα, στα ζυγά κεφάλαια, ο «χορός» των γερόντων του χωριού θα περιγράφει «αντικειμενικά» το δράμα του νόστου, ανασυστήνοντας το δημόσιο χώρο και εμμένοντας στα πραγματικά περιστατικά σε ενεστώτα χρόνο και πρώτο πληθυντικό πρόσωπο. Τόσο οι μνήμες όσο και το εξελισσόμενο παρόν θα συγκλίνουν προς την τελική κάθαρση.

Από ‘κει και πέρα, υπάρχουν οι εμμονές μου: η εγκατάλειψη της υπαίθρου, η άνευ όρων ανάπτυξη, η οικολογική κατάρρευση της ελληνικής περιφέρειας, ο αποσαθρωμένος δημόσιος βίος θα λειτουργήσουν ως πλαίσια αναφοράς για τη συγκρότηση μιας τεμαχισμένης έστω ζωφόρου της νεοελληνικής ιστορίας. Εντέλει η επιστροφή στην Ιθάκη θα αποδειχθεί το εφαλτήριο για μια νέα ανθρώπινη περιπέτεια. Ο Οδυσσέας δεν γύρισε για να μείνει αλλά για να προετοιμάσει το επόμενο ταξίδι. Θέλησα έτσι να δώσω ένα διαχρονικό μήνυμα συμπόνιας (κατά την τολστοϊκή έννοια) και λύτρωσης, αν και η δράση τοποθετείται στο γκριζωπό παρόν. Ο πρόσκαιρα ηττημένος ήρωας θα επανεκκινήσει για μιαν άλλη «Χρυσή Ακτή».

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
ΕΠΕΞ Γυναικείες φωνές από διαφορετικά μέρη του κόσμου

Βιβλίο / Από τη Μαλαισία μέχρι το Μεξικό: 5 νέα βιλία που αξίζει να διαβάσετε

5 συγγραφείς από διαφορετικά σημεία του πλανήτη χαράζουν νέους δρόμους στη λογοτεχνία. Ανάμεσά τους, η Τζόχα Αλχάρθι που κέρδισε το Booker και η βραβευμένη με Πούλιτζερ Κριστίνα Ριβέρα Γκάρσα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Αρχαιολογία / Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Η διακεκριμένη ιστορικός Mary Beard στο βιβλίο της «Οι Ρωμαίοι Αυτοκράτορες. Οι ηγεμόνες του αρχαίου ρωμαϊκού κόσμου», παρουσιάζει τη ζωή και το έργο των αυτοκρατόρων μέσα από ανεκδοτολογικές αφηγήσεις και συναρπαστικές λεπτομέρειες, που θυμίζουν απολαυστικό μυθιστόρημα. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια εστιάζει στον ρόλο των δούλων, τόσο στην καθημερινή ζωή όσο και στη σεξουαλική ζωή των Ρωμαίων αυτοκρατόρων.
M. HULOT