Το ασυνήθιστο ρεύμα των νέων αθηναϊκών βιβλιοπωλείων

Το ασυνήθιστο ρεύμα των νέων αθηναϊκών βιβλιοπωλείων Facebook Twitter
0

Ποιος να μου το έλεγε! Να περνάω έξω από ένα καινούργιο κατάστημα και να τρελαίνομαι από τη χαρά μου! Το ίδιο και με τις οικοδομές: προχθές σκότωνα την ώρα μου γιατί είχα φτάσει νωρίτερα σε ένα ραντεβού και ξαφνικά έπεσα πάνω σε ένα μικρό εργοτάξιο, όπου μια χούφτα εργάτες άπλωναν ασβέστη. Παραλίγο να πάω να τους φιλήσω.

Επιστρέφω στα μαγαζιά. Χαίρομαι, γιατί σκέφτομαι ότι από πίσω κρύβεται ίσως ένας άνθρωπος που βάζει τις τελευταίες του οικονομίες και, κυρίως, σκέφτομαι τους νέους υπαλλήλους που θα έχουν επιτέλους μια δουλειά και τη χαρά που θα πάρουν. Εντάξει, τις περισσότερες φορές πρόκειται για σουβλατζίδικα ή «μοντέρνα ψητοπωλεία» ή μοντέρνους φούρνους ή μπαρ. Αλλά και πάλι!

Έχοντας κάνει αυτό τον πρόλογο, φαντάζεστε τι μου συμβαίνει όταν ανακαλύπτω ότι το νέο κατάστημα είναι βιβλιοπωλείο. Το έπαθα πέρσι στην γειτονιά μου, στο Παγκράτι, μόλις άνοιξαν οι Πλειάδες. Ο ενθουσιασμός μου είχε ξεπεράσει τα συνήθη όρια και ο περίγυρός μου άρχισε να υποψιάζεται ότι είμαι συνέταιρος του Άλκη Τεμπονέρα και της γυναίκας του, της συγγραφέως παιδικών βιβλίων Αλεξάνδρας Μπίζη, που είναι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες. Δυστυχώς, δεν ήμουν, αν και πάντα είχα αυτήν τη ρομαντική φαντασίωση, να έχω ένα cool, ρομαντικό βιβλιοπωλείο σε μια ωραία γειτονιά, με ωραίους γείτονες, και τα βάσανα της ημέρας να είναι οι διαφωνίες μας για τον Ροθ ή τον Μουρακάμι.

Πέρσι οι Πλειάδες, και λίγο πριν εκπνεύσει το 2013 δύο ακόμα ολοκαίνουργια βιβλιοπωλεία ήρθαν να προστεθούν σε αυτό το ασυνήθιστο (λόγω κρίσης) ρεύμα: το ένα, το Επί Λέξει, στο κέντρο της Αθήνας, στην οδό Ακαδημίας 32, και το δεύτερο, το Βιβλιοπωλείο-Καφέ Booktalks, στο κέντρο του Παλαιού Φαλήρου, Αγίου Αλεξάνδρου (58) και Αρτέμιδος. Η νέα στέγη της Εστίας στην οδό Δελφών είναι μία ακόμα καλοδεχούμενη προσθήκη, διαφορετικής, όμως, κατηγορίας, καθώς φιλοξενεί αποκλειστικά βιβλία του ιστορικού εκδοτικού οίκου.

Aντίθετα με ό,τι συνέβαινε τα χρόνια της ευημερίας, εδώ έχουμε να κάνουμε με χώρους μεσαίου μεγέθους – ξεχάστε δηλαδή τα βιβλιοπωλεία-υπερπαραγωγές της προ 2010 εποχής. Αν υπάρχει ένα στοιχείο που συνδέει τις τρεις αυτές περιπτώσεις, είναι το στοίχημα της οικειότητας: οι ιδιοκτήτες είναι και οι «υπάλληλοι» των καταστημάτων τους, επενδύουν στην προσωπική επαφή με τον πελάτη, «χτίζονται», δηλαδή, σχέσεις. Έτσι, το παλιότερο αίτημα της μεγάλης προσφοράς τίτλων και της ανωνυμίας φαίνεται να έχει αντικατασταθεί από την ανάγκη για επαφή και τη εξειδίκευση. Δεν είναι τυχαίο ότι τα προηγούμενα χρόνια, αλλά και πάλι μέσα στην κρίση, είδαμε να εμφανίζονται χώροι ακριβώς σε αυτή την κατεύθυνση: μιλάω για το Free Thinking Zone στην οδό Σκουφά και το Λεξικοπωλείο στην πλατεία Προσκόπων, πάλι στο Παγκράτι. Δεν είναι τυχαίο ότι στους περισσότερους νέους χώρους υπάρχει η δυνατότητα για καφέ και συζήτηση – τα βιβλιοπωλεία γίνονται για τις γειτονιές τους στέκια, σημεία συνάντησης. Όσο για την ταυτότητα, είναι καθαρά βιβλιοφιλική.

Όμως, σε εποχές σαν τη δική μας το «παιχνίδι» θα παιχτεί και στο γήπεδο των τιμών. Κι εδώ τα νέα είναι ενθαρρυντικά ύστερα από προσωπική «έρευνα», αλλά και σύμφωνα με τον Άλκη Τεμπονέρα από τις Πλειάδες, οποίος υποστηρίζει ότι το βιβλιοπωλείο τους ανταγωνίζεται ευθέως τις τιμές του κέντρου. Και ίσως είναι κι αυτός ένας λόγος που η γειτονιά αγκάλιασε το εγχείρημα: «Ναι, η υποδοχή ήταν ιδιαίτερα θερμή, συγκινητική θα έλεγα». Ωστόσο, δεν ήταν καθόλου μια εύκολη απόφαση. «Μας πήρε, νομίζω, τόσο καιρό, όσο χρειαζόταν για να μην αποδυναμώσει ο φόβος την επιθυμία».

Η Μαρία Παπαγεωργίου έχει περάσει μια ζωή στα βιβλία. Μετά το κλείσιμο του βιβλιοπωλείου της Εστίας στο οποίο εργαζόταν για 22 χρόνια, και έχοντας θητεία 32 χρόνων ως βιβλιοπώλης, δεν της πήρε καθόλου χρόνο να το αποφασίσει. «Και η απόφαση αυτή δεν έχει να κάνει μόνο με τον βιοπορισμό. Είναι μία θέση και στάση ζωής. Πιστεύω ότι η κρίση που διανύουμε είναι πολιτισμική και κατ’ επέκταση οικονομική, με την απόλυτη κυριαρχία του χρήματος. Επίσης, πιστεύω ότι ένα βιβλιοπωλείο πρέπει να λειτουργεί πρώτιστα ως χώρος επικοινωνίας μέσω των βιβλίων, ως κύτταρο πολιτισμού». Το βιβλιοπωλείο της, το Επί λέξει, βρίσκεται στην οδό Ακαδημίας. Όχι από τύχη. «Η οδός Ακαδημίας είναι ένας ιστορικός, κεντρικός δρόμος της πόλης και αυτό το γνωρίζουμε όλοι. Πιστεύουμε ότι ο χώρος –εν προκειμένω ένα βιβλιοπωλείο– καθορίζει την περιοχή και όχι η περιοχή τον χώρο. Αντιδρώντας στον αποκλεισμό και στην γκετοποίηση, επιλέξαμε συνειδητά την οδό Ακαδημίας, πιστεύοντας ότι θα είμαστε το σημείο αναφοράς στην ευρύτερη αυτή περιοχή». Η φιλοδοξία της είναι περισσότερο από σαφής: «Επιδιώκουμε το βιβλιοπωλείο να λειτουργήσει ως χώρος ουσιαστικής επικοινωνίας. Θαρρώ πως έχουμε χάσει πολλά πράγματα, πως έχουμε αποδεχτεί αδιαμαρτύρητα έναν τρόπο ζωής στεγνό και άγονο. Και βέβαια το βιβλίο υπόκειται και διέπεται από τους νόμους της αγοράς, αλλά, παράλληλα, έχει και μια άλλη λειτουργία, αυτή της θέασης της ζωής μέσω του γραπτού λόγου και των ιδεών που αυτός παράγει».

Το Βιβλιοπωλείο-Καφέ Booktalks κρύβει μια πολύ ρομαντική ιστορία, καθώς δημιουργήθηκε από την επιθυμία δύο βιβλιόφιλων μπλόγκερ, του Άγη (http://librofilo.blogspot.gr/) και της Κατερίνας (http://diavazontas.blogspot.gr/), να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα, δηλαδή να ασχοληθούν με τον χώρο του βιβλίου. «Δεν χρειαστήκαμε πολύ χρόνο να το αποφασίσουμε, αλλά καθυστερήσαμε διότι ψάχναμε τον κατάλληλο χώρο, δηλαδή διαφορετικές εισόδους, ώστε να είναι διακριτοί οι δύο χώροι. Από την αρχή συμφωνήσαμε ότι θα ανοίξουμε μια επιχείρηση που θα συνδυάζει τις δύο “απολαύσεις” (όπως τουλάχιστον τις θεωρούμε εμείς), την αγάπη για το καλό βιβλίο και τον καλό καφέ, οπότε δεν ετέθη θέμα για άλλου είδους επιχείρηση». ΟΆγης και η Κατερίνα πιστεύουν ότι θα υπάρχει πάντα ανάγκη για το καλό και ποιοτικό βιβλίο και για έναν χώρο όπου θα μπορεί κάποιος να μιλήσει ήρεμα, να απολαύσει το ρόφημα που επέλεξε σε ένα περιβάλλον που θα αποπνέει «σπιτική» (homey) ατμόσφαιρα χωρίς επιτήδευση. «Αισιοδοξούμε ότι θα προσελκύσουμε ανθρώπους που αισθάνονται άβολα σε ένα βιβλιοπωλείο απρόσωπο ή που δεν θα πάνε να αγοράσουν βιβλίο από το σούπερ μάρκετ, βάζοντάς το στο καλάθι με τα ψώνια της εβδομάδας. Η πολύχρονη αναγνωστική μας εμπειρία, η προσωπική μας ματιά και το γούστο στις επιλογές μας πιστεύουμε ότι θα μας βοηθήσουν να τα καταφέρουμε». Ήρθαν στα νότια προάστια γιατί θεωρούν ότι δεν υπάρχει ανάλογος χώρος στις περιοχές αυτές, ενώ την ίδια στιγμή είναι δύο άνθρωποι που όλη τους τη ζωή μένουν κοντά στη θάλασσα». Το Βooktalks συμπληρώνει στις 5 Φεβρουαρίου δύο μήνες λειτουργίας και τα πρώτα σημάδια είναι ενθαρρυντικά: «Ο κόσμος έχει αγκαλιάσει το εγχείρημά μας και δείχνει εμπιστοσύνη στις επιλογές μας και τις προτάσεις μας».

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM
Το «προπατορικό αμάρτημα» του Τζο Μπάιντεν

Βιβλίο / Ποιο ήταν το θανάσιμο σφάλμα του Τζο Μπάιντεν;

Ένα νέο βιβλίο για τον πρώην Πρόεδρο αποτελεί καταπέλτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τη δουλοπρεπή κλίκα πιστών και μελών της οικογένειάς του, που έκαναν το παν για να συγκαλύψουν τον ραγδαίο εκφυλισμό της γνωστικής του ικανότητας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Συγγραφείς/ Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / 8 Έλληνες συγγραφείς ξαναγράφουν τους μύθους και τις παραδόσεις

Η Λυσιστράτη ερμηνεύει τις ερωτικές σχέσεις του σήμερα, η Ιφιγένεια διαλογίζεται στην παραλία και μια Τρωαδίτισσα δούλα γίνεται πρωταγωνίστρια: 8 σύγχρονοι δημιουργοί, που συμμετέχουν με τα έργα τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα και συνδέουν το παρελθόν με επίκαιρα ζητήματα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LiFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ