Από Αθήνα, Βερολίνο κι από εκεί Αβάνα

Από Αθήνα, Βερολίνο κι από εκεί Αβάνα Facebook Twitter
Kυριάκος Xαρίτος
0

1.

Ακατάσχετη Αθήνα. Πολύ δυνατή, παλλόμενη και παθιασμένη, αλλά συγκροτημένα συγκερασμένη η ποιητική σύνθεση Το Επί Ματαίω (εκδ. Κέδρος) του Κυριάκου Χαρίτου (Χαλκίδα, 1977). Λέξεις-σουγιάδες και φράσεις-λεπίδες για τα όσα ταλανίζουν και βρομίζουν το σήμερά μας, τις ώρες, τα δευτερόλεπτά μας. Οργισμένο χιούμορ και μαινόμενη λογική κατακλύζουν τις σελίδες του Χαρίτου, αφού κατέκλυσαν την ψυχή και τον νου του. Ο εκτροχιασμός της τηλοψίας, η καλπάζουσα ρύπανση της αισθητικής και του γούστου, το κουρέλιασμα της ευγένειας από τη βαναυσότητα, ο θυμός για όλα γύρω μας, ένας θυμός που ωστόσο δεν θέλει να αποβεί φονιάς της αβρότητας, ένας θυμός που ωρύεται μεν, αλλά ωρύεται μελωδικά, είναι όλα παρόντα στην ποιητική του Χαρίτου. Διακρίνεις, στην ποιητική αυτή, το παλιό σκηνοθετικό underground βλέμμα του Γιώργου Χρονά απ' τις δεκαετίες του 1970 και του 1980, στις Λάμπες και στα Μαύρα Τακούνια, φέρ' ειπείν, καθώς και τις ριζωμένες στο αστικό τοπίο επικλήσεις του Νίκου-Αλέξη Ασλάνογλου, όπως τις θαυμάσαμε στις θρυλικές Ωδές στον Πρίγκιπα. Η σημερινή Αθήνα, βρομότοπος και όαση, σκουπιδαριό και αληταριό μαζί, καλλιτεχνικό εργαστήρι και αποθήκη υλικού για μέλλουσες χρήσεις και για τωρινούς πειραματισμούς, να ποιο είναι το ποιητικό κέντρο στη σύνθεση Το Επί Ματαίω. Η χθαμαλή, χυδαία αλλά και στίλβουσα και ελπιδοφόρα, πραγματική πραγματικότητα, το καταγώγιο της καταγωγής μας, η κυοφορούσα εκπλήξεις καθημερινότητά μας. Γράφει ο Κυριάκος Χαρίτος: «Βάδισε πλάι μου εν φωτιά και εν γαλήνη / και θα σου δώσω εγώ κυβέρνηση / θα σου δώσω εγώ φονιάδες δορυφορικούς / γραβάτες όπλα μέσα στη μασχάλη / μουσκεύοντας στο μίσος και στο μίσος / Θα σου δώσω μικρόφωνα να μιλάς / Άνθρωπε / Και πόλεις νεκρικές της επαρχίας / να εγκαινιάζεις ντισκοτέκ και ζαχαροπλαστεία».


2.

Βορβορώδες Βερολίνο. «Η μικρότητα των μερών προβάλλει πιο εντυπωσιακή από τον μνημειώδη όγκο του συνόλου. Δεν αντιλαμβάνομαι πια τη μεγάλη χειρονομία του ήρωα της παγκόσμιας σκηνής. Εγώ κάνω τον περίπατό μου», γράφει, ήδη το 1921, ο σπουδαίος Joseph Roth (1894-1939). Επιμένω στο σπουδαίος. Ο πολυγραφότατος αυτός δημιουργός, μια πολυσχιδής προσωπικότητα, ένας διεισδυτικός παρατηρητής των καθημερινών πραγμάτων και των ψυχονοητικών διακυμάνσεων των ανθρώπων μέσα στις ταραχές του Μεσοπολέμου, ανάγεται σε έναν μείζονα ανατόμο της ανθρώπινης ύπαρξης και των κοινωνικοπολιτικών ζυμώσεων. Στα Βερολινέζικα Χρονικά, 1920-1933 (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Άγρα) ο Roth τωόντι κάνει τον περίπατό του, αλωνίζει στα σοκάκια και στα βουλεβάρτα, κοιτάζει, αφουγκράζεται, σημειώνει και, με κείμενα σύντομα, των πεντακοσίων και εξακοσίων λέξεων, σαν πολαρόιντ με κόκκο, σαν εσπευσμένες εγγραφές σε φορητό μπομπινόφωνο, αποτυπώνει το κλίμα του Μεσοπολέμου στο Βερολίνο. Περιφρονεί και επικρίνει το τάχατες μεγαλειώδες και φιλόδοξο, μένει, εμμένει, επιμένει στις στιγμές, στο αφανές, σε ό,τι περνάει απαρατήρητο. Ακούσιος προπομπός του Guy Debord, ο Αυστριακός μετρ θα επισημάνει: «Τα σημαντικά και τα λιγότερο σημαντικά και τα ασήμαντα είναι τώρα αυτά που φαίνονται σημαντικά, λιγότερο σημαντικά ή ασήμαντα. Διαβάζουμε την αξία τους στην εικόνα τους και όχι στην ουσία τους». Ο Roth θα επισκεφτεί το Καπηλειό του Άλμπερτ, εκεί όπου συχνάζουν πόρνες και νταβατζήδες, θα περιγράψει το Κουτί των Πούρων, όπου φυλάνε, σαν πολύτιμα τιμαλφή, οι διαρρήκτες τα σύνεργα της διάρρηξης, και θα μας μιλήσει για τα παρατσούκλια τους: το αντικλείδι που λέγεται «καρυδάκι», το λαμάκι που λέγεται «μυτοκάρυδο», το τρυπάνι που λέγεται «σπαστήρι». Ο Roth θα πιει τα ποτήρια του, παρατηρώντας τους πάντες και τα πάντα, στο Ταβερνάκι της Αλητείας, και θα μας κεράσει την απίστευτης ποίησης και ακρίβειας φράση: «Παίζουν χαρτιά. Τα βρόμικα χαρτιά πέφτουν στο τραπέζι σαν μικρά χαστούκια».


3.

Ασύστολη Αβάνα. Όπου Αβάνα είναι η συνεκδοχή της Κούβας. Τα γεγονότα διαδραματίζονται κυρίως στο Ματάνσας αλλά και σε όλη την Κούβα, και στην Ισπανία. Ο μάστορας της σύγχρονης κουβανέζικης πρόζας, ο δυναμικός Pedro Juan Gutiérrez (Ματάνσας, 1950), μας μεταφέρει στην ανάστατη δεκαετία του 1960, τη δεκαετία της εφηβείας, της ανακάλυψης αυτής της φλόγας που είναι η νιότη, τη δεκαετία των πολιτικών και πολιτισμικών κραδασμών. Στο μυθιστόρημα Βρόμικη Σάρκα (μτφρ. Κλεοπάτρα Ελαιοτριβιάρη, εκδ. Μεταίχμιο) πρωταγωνιστούν ακριβώς οι αλλεπάλληλες, γεμάτες ένταση και πάθος, ευαισθησία και σκληρότητα, χορογραφίες της φλεγόμενης νιότης. Δυο φίλοι, ο ασθενικός, υπερευαίσθητος, γυαλάκιας και κολυμβητής στον ωκεανό της μουσικής, ο Φαμπιάν, και ο γειωμένος, χαοτικός, αναρχικός, αντιρρησίας από ένστικτο και προμελέτη, ο Πέδρο Χουάν, σμίγουν και χάνονται και ξαναβρίσκονται μες στα χρόνια, ζούνε απανωτές περιπέτειες, ανακαλύπτουν την τέχνη και τον έρωτα, πάνε κόντρα σε όλους και σε όλα. Ένα θαυμάσιο μυθιστόρημα μαθητείας, ένα καυτό κουβανέζικο Bildungsroman, που σίγουρα θα το αγαπήσει το ελληνικό αναγνωστικό κοινό.

http://radiobookspotting.blogspot.gr/

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη LIFO.

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει το διήγημα «Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ» της Πατρίσια Χάισμιθ

Lifo Videos / Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει ένα διήγημα της Πατρίσια Χάισμιθ

«Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ»: Μια ιστορία έρωτα, αγάπης, αφοσίωσης, ανταγωνισμού, μίσους και φόνου μεταξύ ενός ζευγαριού και ενός σιαμέζικου γάτου, ένα μυστηριώδες διήγημα της δημιουργού των πιο σαγηνευτικών αντιηρώων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Βιβλίο / Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Ολοένα περισσότερο διευρύνεται η τάση έκδοσης κλασικών και σπάνιων κειμένων σε μικρό μέγεθος που τοποθετούνται δίπλα στο ταμείο και συνιστούν την προσπάθεια ενός εκδοτικού οίκου να φέρει σπουδαία έργα στο ευρύ αναγνωστικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Βιβλίο / I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Η θεωρητικός, εικαστικός, κριτικός, συγγραφέας και εκδότρια Κρις Κράους μπορεί να μην άλλαξε τα δεδομένα στον αγγλόφωνο κόσμο εκδίδοντας τα βιβλία των Γάλλων θεωρητικών αλλά προκάλεσε άπειρες συζητήσεις με το πρωτότυπο φεμινιστικό βιβλίο της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Βιβλίο / Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Ένα τολμηρό καλλιτεχνικό project έγινε η αφορμή για να κάνει ο εικαστικός René Habermacher ένα ταξίδι στη θάλασσα με πλήρωμα έξι ναύτες κι έναν καπετάνιο, απαθανατίζοντας μια σουρεαλιστική εμπειρία που κατέληξε σε ναυάγιο. Το βιβλίο «The Pleasure Principle» καταγράφει αυτό το ταξίδι μέσα από φωτογραφίες του René, κείμενα και εικαστικά έργα, σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έκδοση.
M. HULOT
Νίκος Μάντης «Το χιόνι του καλοκαιριού»

Το πίσω ράφι / Για τις απουσίες που μας κάνουν αργούς στα αισθήματα

Καλοκαίρι στην Πελοπόννησο, στη σκιά της δεκαετίας του ’80: ένα πληγωμένο παιδί, μια μητέρα που επιστρέφει αλλαγμένη και μυστικά που βαραίνουν τη σιωπή των ενηλίκων - αυτά ξετυλίγει ο Νίκος Α. Μαντής στο πρώτο του μυθιστόρημα.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ