Όταν η 25χρονη γυναίκα του φυσικού Richard Feynman πέθανε από φυματίωση, της έγραψε ένα γράμμα που έμεινε σε ένα φάκελο μέχρι τον θάνατό του, το 1988. Ακολουθεί απόσπασμα:

 

17 Οκτωβρίου 1946

D’Arline,

Σε λατρεύω, αγάπη μου.

 

Ξέρω πόσο σου αρέσει να το ακούς αυτό – αλλά δεν το γράφω μόνο επειδή σου αρέσει – το γράφω επειδή όταν σου το γράφω με πλημμυρίζει μία ζεστασιά.

 

Έχει περάσει φοβερά πολύς χρόνος από τότε που σου έγραψα τελευταία φορά – σχεδόν δύο χρόνια αλλά ξέρω ότι θα με συγχωρήσεις επειδή καταλαβαίνεις πως είμαι, πεισματάρης και ρεαλιστής˙ και πίστευα ότι το γράψιμο δεν έχει νόημα.

 

Αλλά τώρα ξέρω, αγαπημένη μου γυναίκα, ότι είναι σωστό να κάνω αυτό που καθυστερούσα να κάνω, κι έχω κάνει τόσα πολλά στο παρελθόν. Θέλω να σου πω ότι σ’ αγαπώ. Θέλω να σ’ αγαπώ, θα σ’ αγαπώ για πάντα.

 

Είναι δύσκολο να συνειδητοποιήσω τι σημαίνει να σε αγαπώ αφού έχεις πεθάνει – αλλά ακόμα θέλω να σε φροντίζω – καθ θέλω να με αγαπάς και να με νοιάζεσαι. Θέλω να έχω προβλήματα να συζητώ μαζί σου – θέλω να κάνω μικρά πράγματα μαζί σου. Δεν το είχα σκεφτεί μέχρι τώρα ότι μπορούμε να το κάνουμε αυτό. Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε. Αρχίσαμε να μαθαίνουμε μαζί να φτιάχνουμε ρούχα – ή ξεκινήσαμε κινέζικα – ή αγοράσαμε προβολέα ταινιών. Δε μπορούμε να κάνουμε τώρα κάτι; Όχι, είμαι μόνος χωρίς εσένα και ήσουν η «γυναίκα-ιδέα» και ο γενικός υποκινητής όλων των τρελών μας περιπετειών.(…)

 

“….Σε αγαπούσα με τόσους τρόπους, τόσο πολύ. Και τώρα είναι ακόμα περισσότερο αληθινό αυτό το συναίσθημα. Δεν μου προσφέρεις τίποτα νέο μα σ’ αγαπώ τόσο που μπαίνεις εμπόδιο στο να αγαπήσω οποιανδήποτε άλλη. Σε θέλω εμπόδιο. Εσύ, νεκρή, είσαι πολύ καλύτερη από οποιαδήποτε ζωντανή”.


“Ξέρω ότι θα μου πεις ότι είμαι ανόητος και ότι θέλεις να είμαι ευτυχισμένος και ότι δεν θέλεις να μου σταθείς εμπόδιο. Είμαι σίγουρος ότι θα σου προκαλεί έκπληξη το ότι δεν έχω κοπέλα (εκτός από εσένα, γλυκιά μου), δυο χρόνια μετά. Αλλά δεν μπορείς να κάνεις κάτι γι’ αυτό, αγάπη μου, κι ούτε κι εγώ μπορώ. Δεν το καταλαβαίνω, γιατί έχω γνωρίσει πολλά κορίτσια, και πολύ καλά κορίτσια, και δεν θέλω να μείνω μόνος – αλλά μετά από δύο ή τρία ραντεβού μου φαίνονται όλες σαν στάχτη. Είσαι η μόνη που έχει μείνει για εμένα. Είσαι αληθινή”.


“Αγαπημένη μου γυναίκα”.


“Σε λατρεύω. Αγαπώ τη γυναίκα μου. Η γυναίκα μου είναι νεκρή”.

Ριτς


Οι τελευταίες δύο παράγραφοι είναι όπως τους μετέφρασε ο Θοδωρής Γεωργακόπουλος για το online του μυθιστόρημα «Φεβρουάριος», για τη μέρα 16.