Ζέιντι Σμιθ: «Για μένα ο χορός είναι μια διατριβή για την ελευθερία»

Ζέιντι Σμιθ: «Για μένα ο χορός είναι μια διατριβή για την ελευθερία» Facebook Twitter
"Απελευθέρωση. Από τα δεσμά, από την καταπίεση, από τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις, από κάθε μορφή περιορισμού, ακόμα κι από αυτούς που επιβάλλει η βαρύτητα"
0

Όταν ήμουν γύρω στα δώδεκα, με πήγε η μητέρα μου να δω το χοροθέατρο του Άλβιν Έιλι. Ήμασταν οι δυο μας και ήμουν κάπως διστακτική καθώς υποπτευόμουν κάποιου είδους εκπαιδευτική εμπειρία «φυλετικής υπέρβασης» που πίστευα ότι την κατάφερνα και μόνη μου στο δωμάτιο μου ακούγοντας Monie Love και βλέποντας ξανά και ξανά το βίντεο κλιπ του "Word Up" των Cameo.

Ήμουν καχύποπτη με την ιδέα της «φυλετικής υπέρβασης» εν γένει και κυρίως με τον τρόπο που έμοιαζε να δείχνει αποκλειστικά προς μια κατεύθυνση, αυτή των «υψηλών» τεχνών: θέατρο αντί για τηλεόραση, τραγουδίστριες της όπερας αντί για ποπ είδωλα, χορευτές μπαλέτου αντί για breakdance. Δεν υπήρξε ποτέ Τζαμαϊκανή μητέρα που να μπήκε τρέχοντας στο δωμάτιο της κόρης της κρατώντας μια κασέτα και ουρλιάζοντας: «Άκουσες το 'Push It'; Τι κομματάρα! Το λένε κάτι ιδιοφυή κορίτσια από τη Νέα Υόρκη!». Κι όμως μου ήταν αδύνατο να φανταστώ ότι μπορεί να υπάρχει κάτι στην καθωσπρέπει καλλιτεχνική σκηνή που να σημαίνει τόσα για μένα όσο οι Salt-N-Pepa.

Πήγαμε λοιπόν – και ήταν ό,τι πιο σαγηνευτικό είχα βιώσει. Τίποτα δεν σε προετοιμάζει για την ολοκληρωτική εμπειρία του Άλβιν Έιλι – για την ακουστική, οπτική, σωματική, πνευματική ομορφιά.

Πήγαμε λοιπόν – και ήταν ό,τι πιο σαγηνευτικό είχα βιώσει. Τίποτα δεν σε προετοιμάζει για την ολοκληρωτική εμπειρία του Άλβιν Έιλι – για την ακουστική, οπτική, σωματική, πνευματική ομορφιά. Μέχρι τότε, οι περισσότερες εισηγήσεις στην υψηλή κουλτούρα (μέσα από σχολικές εκδρομές κυρίως) έμοιαζαν με προγύμναση για μια ζωή αμυδρά ευχάριστων ενήλικων αισθητικών εμπειριών: ωραίες φωνές αλλά βαρετές ιστορίες, σπουδαία υποκριτική ερμηνεία σε ακατανόητο έργο ηλικίας 500 ετών, και ούτω καθεξής.

Ζέιντι Σμιθ: «Για μένα ο χορός είναι μια διατριβή για την ελευθερία» Facebook Twitter
Don Bellamy, Karine Plantadit και Uri Sands στην παράσταση του έργου της Judith Jamison, “Sweet Release” (Alvin Ailey American Dance Theater, 1996)

Να σου επιτρέπεται όμως να ακούς το υπέροχο γκόσπελ του "Wade in the Water" ενώ συγχρόνως παρακολουθείς αυτά τα εξιδανικευμένα μυώδη μπράτσα – σε κάθε απόχρωση του καφέ – να υψώνονται και να παίρνουν το σχήμα αρχαίων αμφορέων! Θεϊκό. Όπου κι αν έστρεφες το βλέμμα συναντούσες μια αισθησιακή τελετουργία. Στη θέση των ζαχαρωμένων κουστουμιών του «Καρυοθραύστη», έβλεπες να πλέουν στον αέρα απλές κατάλευκες κελεμπίες πάνω σε λαμπερό σκούρο δέρμα, δημιουργώντας ένα ονειρικό σύμπαν που είχα επισκεφτεί μόνο σε βιβλία και τραγούδια. Εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα ότι δεν παρακολουθώ ούτε υψηλή ούτε χαμηλή κουλτούρα αλλά ένα πλήρως ενοποιημένο σύνολο.

Απελευθέρωση. Από τα δεσμά, από την καταπίεση, από τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις, από κάθε μορφή περιορισμού, ακόμα κι από αυτούς που επιβάλλει η βαρύτητα.

Για μένα, ο χορός είναι μια διατριβή για την ελευθερία, αλλά ειδικά στον «μαύρο χορό» αυτό δεν αποτελεί σχήμα λόγου αλλά κυριολεξία. Στις χορογραφίες του μπαλέτου του Άλβιν Έιλι, το «μαύρο σώμα» δεν είναι αποκλειστικά πεδίο πόνου, οδύνης και εκμετάλλευσης – όπως συχνά αναπαρίσταται στις μέρες μας – αλλά επίσης ο τόπος μιας εξωπραγματικής ανάτασης. Και κάθε άνοιξη, τώρα που ζω πλέον μόνιμα στη Νέα Υόρκη, δεν χρειάζεται να πάω μακριά για να πάρω άλλη μια γενναία δόση αυτής της απογείωσης που προσφέρει το χοροθέατρο του Άλβιν Έιλι.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο takis ξεκίνησε από το Κιάτο και έφτασε στα κορυφαία θέατρα του κόσμου

Θέατρο / Ο takis ξεκίνησε από το Κιάτο και έφτασε στα κορυφαία θέατρα του κόσμου

Έχει υπογράψει μερικά από τα πιο τολμηρά ανεβάσματα των τελευταίων ετών. Έφτασε στην πεντάδα υποψηφιοτήτων των Διεθνών Βραβείων Όπερας 2025. Ποιος είναι ο ταλαντούχος Έλληνας σκηνογράφος και ενδυματολόγος;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Απόστολος Βέττας: «Στο θέατρο οι πιστοί δηλώνουν την πίστη τους με το χειροκρότημα»

Βιβλίο / Απόστολος Βέττας: «Στο θέατρο οι πιστοί δηλώνουν την πίστη τους με το χειροκρότημα»

Ο σπουδαίος σκηνογράφος συγκέντρωσε την πολύτιμη σαραντάχρονη εμπειρία του σε ένα δίτομο λεξικό για τη σκηνογραφία, αναδεικνύοντάς την ως αυτόνομη τέχνη και καταγράφοντας την εξέλιξή της στο ελληνικό θέατρο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιάννης Τσουμαράκης: «Στον Οιδίποδα βρίσκουμε τον Έπσταϊν και τους βιασμούς παιδιών»

Θέατρο / Γιάννης Τσουμαράκης: «Στον Οιδίποδα βρίσκουμε τον Έπσταϊν και τους βιασμούς παιδιών»

Με το βραβείο Χορν στις αποσκευές του αλλά και την ερμηνεία του στο ρόλο του Πολυνείκη στον Οιδίποδα του Ρόμπερτ Άικ, ο νεαρός ηθοποιός βρίσκεται ήδη «στον καλό δρόμο». Βραβεία, σημαντικοί ρόλοι, το θέατρο σήμερα. Πώς τα βλέπει όλα αυτά;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Λούλης: «Ανήκω στη γενιά που δούλεψε σε ένα κακοποιητικό θέατρο»

Θέατρο / Χρήστος Λούλης: «Ανήκω στη γενιά που δούλεψε σε ένα κακοποιητικό θέατρο»

25 χρόνια πριν, συμμετείχε στην παράσταση «Καθαροί πια» που σκηνοθέτησε ο Λευτέρης Βογιατζής. Σήμερα επιστρέφει στο σκληρό έργο της Σάρα Κέιν, έχοντας διαγράψει μια πορεία γεμάτη πρωταγωνιστικούς ρόλους. Τι τον κρατά ακόμα στο θέατρο; Πώς άλλαξε η δουλειά του; Τι θυμάται από τους παλιούς δασκάλους; Πώς ερωτεύτηκε ξανά το θέατρο; Ο σπουδαίος ηθοποιός μιλά για όλα στη LiFO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Στη Θεσσαλονίκη θα περάσεις τέλεια, όποιο κι αν είναι το vibe σου

Εικαστικά / Στη Θεσσαλονίκη θα περάσεις τέλεια, όποιο κι αν είναι το vibe σου

Από την έκθεση με τις φωτογραφίες της Φρίντα Κάλο μέχρι τις άπειρες συναυλίες: Αυτά τα 22 events αξίζουν την προσοχή σας στην αγαπημένη πόλη της Θεσσαλονίκης.
ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ, ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ & ΧΡΗΣΤΟ ΠΑΡΙΔΗ
Βαγγέλης Μουλαράς: «Θέλω ο κόσμος να ξεχνιέται κι εγώ να είμαι πιο αληθινός από ποτέ»

Θέατρο / Βαγγέλης Μουλαράς: «Θέλω ο κόσμος να ξεχνιέται»

Ο stand-up κωμικός μιλά για τη μετάβαση από το «Δέκα με τόνο» στη νέα του παράσταση, για την ελευθερία της σκηνής, για τις κόντρες της κοινότητας των κωμικών, για την «τυραννία του hook» στα social και για τον μύθο του cancel στην Ελλάδα.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Η Άννα Μαρία Παπαχαραλάμπους πιο ελεύθερη από ποτέ

Θέατρο / Η Άννα Μαρία Παπαχαραλάμπους πιο ελεύθερη από ποτέ

Κατήγγειλε δημόσια τη σεξουαλική παρενόχληση που υπέστη στο θέατρο, φέρνοντας στη Δικαιοσύνη την πιο πολύκροτη υπόθεση του ελληνικού MeToo. Σήμερα σκηνοθετεί και παίζει στο θέατρο, ενώ ο τηλεοπτικός της ρόλος διαφέρει πολύ απ' ό,τι έχει κάνει ως τώρα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Cleansed: Πώς μπορεί αυτό το έργο ακραίας βίας να μιλά για την αγάπη; 

Θέατρο / Ένα έργο ακραίας βίας. H Σάρα Κέιν έλεγε πως είναι μια ιστορία αγάπης

Το κοινό λιποθυμά ή φεύγει από τις αίθουσες. Οι κριτικοί διχάζονται για την αξία του. Στην Ελλάδα, φέτος, μετά το ανέβασμα του «Cleansed» το 2001 από τον Λευτέρη Βογιατζή, θα έχουμε την ευκαιρία να το δούμε ξανά σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά. Ποια είναι ιστορία του; Τι κρύβεται πίσω από την τόση βία;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Λένα Παπαληγούρα

Θέατρο / Λένα Παπαληγούρα: «Όταν έχεις δυο παιδιά μαθαίνεις να κάνεις οικονομία δυνάμεων»

Η συνεργασία της με τον Τόμας Οστερμάιερ στον «Εχθρό του λαού», η ζωή με τα δυο της παιδιά, η δύναμη που χρειάζονται οι γυναικες σε έναν κόσμο που συχνά τις αδικεί. Μία από τις πιο αξιόλογες ηθοποιούς της γενιάς της μιλά για όλα στη LifO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ευαγγελία Ράντου χόρεψε με τους καλύτερους. Τώρα θέλει να δει το νησί της να χορεύει

Χορός / Η Ευαγγελία Ράντου χόρεψε με τους καλύτερους. Τώρα θα κάνει το νησί της να χορεύει

Η διακεκριμένη χορεύτρια επέστρεψε στην Κέρκυρα, ίδρυσε το Garage21 και διοργανώνει το ION_on move, ένα φεστιβάλ που φιλοδοξεί να μεταδώσει στην κοινότητα την αγάπη για τον σύγχρονο χορό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ιώκο Ιωάννης Κοτίδης: «Μοιράσου το τραύμα, αλλιώς δεν θα φύγει»

Θέατρο / Ιώκο Ιωάννης Κοτίδης: «Πώς να κάνεις το τραύμα, ουλή»

Με αφορμή τον ρόλο του ως ενός θύματος βιασμού που ζητά δικαίωση σε ένα «ναρκοθετημένο» δικαστήριο, o ηθοποιός μιλάει για τον τρόπο που προσέγγισε τη σεξουαλική βία σε μια παράσταση δύσκολη, αλλά και «μοιρασιάς».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ