Ο Γιάννης Σκουρλέτης εξηγεί γιατί ξαναδιαβάζει Γιώργο Ιωάννου

Ο Γιάννης Σκουρλέτης εξηγεί γιατί ξαναδιαβάζει Γιώργο Ιωάννου Facebook Twitter
0

Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες παραστάσεις του φετινού χειμώνα έχει τίτλο Είσαι σκοπός και γύρω σου χορεύουν τσοπανόσκυλα. Πρόκειται για μία εικαστική performance της ομάδας Bijoux de Kant και είναι βασισμένη σε κείμενα του πεζογράφου, ποιητή και μεταφραστή Γιώργου Ιωάννου σε σύνθεση και σκηνοθεσία του Γιάννη Σκουρλέτη. Ο οποίος εξηγεί στην συνέντευξη που ακολουθεί γιατί επέλεξε να ξαναδιαβάσει και να ανεβάσει Γιώργο Ιωάννου σήμερα...

 

Από πού είναι ο τίτλος της παράστασης ;

Είναι ένας στίχος από το ποίημα Στρατόπεδο Παύλου Μελά της συλλογής του Γιώργου Ιωάννου, Τα χίλια δένδρα. Στην παράσταση το ποίημα αυτό ακούγεται ως ομώνυμο τραγούδι.

 

Είναι ενδιαφέρον ότι επέλεξες τον Ιωάννου, έναν λογοτέχνη που ανήκει στην μυθολογία της Θεσσαλονίκης

Γιατί ο Ιωάννου είναι πολύ σημαντικός! Είναι αυτός που φέρνει στα ελληνικά γράμματα τον αστικό μοντερνισμό. Δηλαδή, αυτός που φτιάχνει μια ηθογραφία, αλλά ιδωμένη μέσα από ένα προσωπικό βίωμα. Αυτό το βρίσκω πολύ ενδιαφέρον. Σου μιλάει για τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης, για την ιστορία, αλλά το περνάει μέσα από το δικό του κόσμο. Αυτό είναι πολύ ιδιαίτερο και παρόλο που δεν είμαι από τη Θεσσαλονίκη, τον διάβαζα από πολύ μικρός. Μου θύμιζε πολύ «Ελλάδα», και τώρα που τίθεται το θέμα ποιά είναι η ελληνική μνήμη, προσπαθώ κι εγώ μέσα από αυτόν, να  ανιχνεύσω αυτήν τη μνήμη. Όπως λέει και ο ίδιος ο Ιωάννου, αν δεν υπάρχει μνήμη δεν υπάρχει και γλώσσα. Αυτή η απώλεια είναι που με ενδιαφέρει. Γι’ αυτό φτάσαμε εδώ που φτάσαμε. Η απώλεια της γλώσσας, δηλαδή η απώλεια της μνήμης. Η bijoux de Kant επιχειρεί μια νέα ανάγνωση του έργου του Ιωάννου, ανιχνεύοντας τα ψήγματα του ρομαντικού λόγου μέσα σε αυτό. Μας ενδιαφέρει να ανιχνεύσουμε τη μνήμη μας. Να βρούμε την προσωπική μας λάσπη. Γι’ αυτό δεν βάζουμε  λούστρο στην παράσταση, την θέλουμε άκομψη, άγρια, άτεχνη ίσως.  Όπως  ήταν και η  ζωή του Ιωάννου, μετέωρη ανάμεσα στην ποίηση, και στην  αναπόδραστη  πραγματικότητα και  αδιαμφισβήτητη κυριαρχία των κοινωνικών στερεοτύπων και συμβάσεων.  

 

 Από ποιο του βιβλίο αντλείς τα κείμενα στα οποία βασίζεται η παράσταση;

Είναι μια σύνθεση κειμένων αλλά και σκόρπιες φράσεις, από τη Σαρκοφάγο, την  Καταπακτή, το Δικό μας αίμα, από το Για ένα φιλότιμο, από ποιήματα, αποσπάσματα από  μεταφράσεις της Παλατινής Ανθολογίας, αλλά κυρίως βασίζεται στο μοναδικό του ανέκδοτο και άπαιχτο θεατρικό μονόλογο Η μεγάλη Άρκτος. Εκεί δείχνει τη ζωή ενός μοναχικού ανθρώπου που περιμένει τη ξαφνική επίσκεψη της μητέρας του και προσπαθεί να συμμαζέψει πράγματα που θα εκθέσουν αυτό που είναι. Μαζεύει φωτογραφίες πεθαμένων, γιατί λέει «συγχύζεται» η μητέρα του. Μιλάει για τη ζωή του, πώς βιάστηκε από τον πατριό του, πώς βρέθηκε εδώ που βρέθηκε. Η μητέρα αποτελεί την προσωποποίηση αυτής της μεροληπτικής, στερημένης φαντασίας πραγματικότητας που βαραίνει σε όλη τη ζωή του συγγραφέα σα μια δαμόκλειο σπάθη αόρατη ή σα σύννεφο απειλητικό, έτοιμο να ξεσπάσει από ώρα σε ώρα. Ο φόβος της εισβολής της πραγματικότητας σε αυτό το σπίτι που συνιστά ένα άσυλο είναι διαρκής και διατρέχει υπόγεια όλο το έργο ως το τέλος, ως μια ενεδρεύουσα συνθήκη απειλής.

Σε αυτό το σπίτι που ταυτόχρονα εκτός από άσυλο είναι και το πεδίο αγώνα του συγγραφέα επιχειρείται η υπέρβαση της πραγματικότητας και της συγκρουσιακής έντασης μ’ αυτήν. Εδώ, σ’ αυτό το ησυχαστήριο-κολαστήριο, ο συγγραφέας- καταφεύγει μακριά από την πραγματικότητα που ωστόσο αδιάκοπα τον απειλεί με την ξαφνική βίαιη, αγενή και απρόσκλητη εμφάνισή της έξω από την πόρτα του. Ως εκ τούτου δεν είναι ποτέ αεροστεγώς προστατευμένος από αυτήν την εξωτερική πραγματικότητα, αφού κυοφορεί εντός του τον φόβο της. Οι ενοχές και η σφοδρότητα των επιθυμιών συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα και οδηγούν τον συγγραφέα σε μία σπασμωδική παρακμιακή λύση στο πρόβλημά του: την παρενδυσία

 

 Πως οδηγήθηκες στη μορφή της παράστασης;

Πρόκειται για ένα σύγχρονο θέαμα, με τρεις performers και πρωτότυπη μουσική. Η παράσταση εξελίσσεται μέσα σε ένα κοτέτσι στο οποίο ζουν τρία πλάσματα. Η Μεγάλη Άρκτος την οποία υποδύεται ο Στράτος Τζώρτζογλου, το νέο παλληκάρι  - η προσωποποίηση της αρχαιοελληνικής καλοκαγαθίας, τα σπαράγματα της μνήμης, η εξιδανικευμένη νεότητα, μια ισόρροπη αρμονία εύρωστου σώματος και ευαίσθητου ποιητικού πνεύματος-, το οποίο υποδύεται ο Ιούλιος Τζιάτας και η κότα Καίτη, αχώριστη σύντροφος «όλων των μαχαιρωμένων και σφαγμένων που περιμένουν την καταιγίδα των δακρύων που θα ξεπλύνει τα αίματα» και υποδύεται η Λένα Δροσάκη. Ο ρόλος της Καίτης  προέκυψε από μια πληροφορία που είχα από τον ποιητή Γιάννη Κοντό,  ότι ο Ιωάννου είχε κατοικίδιο μια κότα που είχε αγοράσει στην οδό Αθηνάς. Την είχε ονομάσει Καίτη και είχε γράψει και μια ωδή γι’ αυτήν. Την ερωτεύτηκε παράφορα, έγινε η φιλενάδα του, ο εξομολόγος του. Το κοτέτσι  λειτουργεί ως ένα ψυχικό τοπίο. Θελήσαμε να συναντήσουμε τις προσωπικές μας μνήμες, να συναντήσουμε μια ξεχασμένη Ελλάδα, και πέρα από γραφικότητες να απαντήσουμε με μια σύγχρονη θεατρική φόρμα. Τα τρία αυτά πρόσωπα διαγράφουν ως τρεις πόλοι μια τριγωνομετρία ψυχολογίας στο μεταφορικό εμβαδό της οποίας διαδραματίζεται το έργο και προκύπτει η προβληματική του που αφορά στην πάλη ενός ανθρώπου ανάμεσα στις επιθυμίες του και την πραγματικότητα. Πρόκειται επομένως για μια συγκρουσιακή κατάσταση που λαμβάνει χώρα σε ένα κοτέτσι που είναι ταυτόχρονα και σπίτι αυτών των τριών ατόμων, που αν και φαίνονται να μη συνειδητοποιούν ο ένας την ύπαρξη του άλλου, χορεύουν το ίδιο ματωμένο ζεϊμπέκικο.

συνέντευξη: Χρήστος Παρίδης     φωτογραφίες: Πάνος Μιχαήλ                                             

 

 

BIJOUX DE KANT

ΕΙΣΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΓΥΡΩ ΣΟΥ ΧΟΡΕΥΟΥΝ ΤΣΟΠΑΝΟΣΚΥΛΑ

σκηνοθεσία και εικαστική επιμέλεια: Γιάννης Σκουρλέτης

παίζουν: Στράτος Τζώρτζογλου, Ιούλιος Τζιάτας, Λένα Δροσάκη

μουσική: Κώστας Δαλακούρας

ΙΔΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ  Πειραιώς 206, Ταύρος

από τις 3 Ιανουαρίου μέχρι τις 18 Φεβρουαρίου  

Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή 21:30

Θέατρο
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Θέατρο / Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός προσπαθεί να παραμείνει συγκεντρωμένη μέχρι την κάθοδό της στο αργολικό θέατρο. Παρ’ όλα αυτά, βρήκε τον χρόνο να μας μιλήσει για τους γυναικείους ρόλους που τη συνδέουν με την Ελλάδα και για τη σημασία της σιωπής.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν: από το «La Distance» του Ροντρίγκες έως τη μεγάλη επιτυχία του Μπανούσι

Θέατρο / Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν

Οι θερμές κριτικές της «Liberation» και της «Le Monde» για το «ΜΑΜΙ» του Μπανούσι σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι απλώς μια λεπτομέρεια μέσα στις απανωτές εκπλήξεις που έκρυβε το πιο γνωστό θεατρικό φεστιβάλ στον κόσμο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Αλίκη Βουγιουκλάκη: Στη ζωή έσπαγε τα ταμπού, στο θέατρο τα ταμεία

Θέατρο / Αλίκη Βουγιουκλάκη: Πώς έσπαγε τα ταμεία στο θέατρο επί 35 χρόνια

Για δεκαετίες έχτισε, με το αλάνθαστο επιχειρηματικό της ένστικτο, μια σχέση με το θεατρικό κοινό που ακολουθούσε υπνωτισμένο τον μύθο της εθνικής σταρ. Η πορεία της ως θιασάρχισσας μέσα από παραστάσεις-σταθμούς και τις μαρτυρίες συνεργατών της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Θέατρο / Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Στον πολυαναμενόμενο «Οιδίποδα» του Γιάννη Χουβαρδά, ο Νίκος Καραθάνος επιστρέφει, 23 χρόνια μετά, στον ομώνυμο ρόλο, ακολουθώντας την ιστορία από το τέλος προς την αρχή και φωτίζοντας το ανθρώπινο βάθος μιας τραγωδίας πιο οικείας απ’ όσο νομίζουμε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα δώρο που άργησε να φτάσει

Θέατρο / «Κοιτάξτε πώς φέρονταν οι αρχαίοι στους ξένους! Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς»

Ένα δώρο που έφτασε καθυστερημένα, μόλις είκοσι λεπτά πριν το τέλος της παράστασης - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το «ζ-η-θ, ο Ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε το φετινό καλοκαίρι

Θέατρο / Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε την «Ορέστεια»

Η «Ορέστεια» του Θεόδωρου Τερζόπουλου συζητήθηκε όσο λίγες παραστάσεις: ενθουσίασε, προκάλεσε ποικίλα σχόλια και ανέδειξε ερμηνείες υψηλής έντασης και ακρίβειας. Ξεχώρισε εκείνη της Έβελυν Ασουάντ, η οποία, ως Κασσάνδρα, ερμήνευσε ένα αραβικό μοιρολόι που έκανε πολλούς να αναζητήσουν το όνομά της. Το φετινό καλοκαίρι, η παράσταση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, στους Δελφούς και στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων.
M. HULOT
Η Λίνα Νικολακοπούλου υπογράφει και σκηνοθετεί τη μουσικοθεατρική παράσταση «Χορικά Ύδατα»

Θέατρο / «Χορικά Ύδατα»: Ο έμμετρος κόσμος της Λίνας Νικολακοπούλου επιστρέφει στη σκηνή

Τραγούδια που αποσπάστηκαν από το θεατρικό τους περιβάλλον επιστρέφουν στην πηγή τους, σε μια σκηνική τελετουργία γεμάτη εκπλήξεις που φωτίζει την τεράστια καλλιτεχνική παρακαταθήκη της στιχουργού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

The Review / «Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

Γιατί εξακολουθεί να κερδίζει το σύγχρονο κοινό η διάσημη κωμωδία του Άγγλου βάρδου κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητούν με αφορμή την παράσταση που σκηνοθετεί η Εύα Βλασσοπούλου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Darkest White»: Ένα σύμπαν που εξερευνά την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναίκας 

Θέατρο / «Darkest White»: Ο εμφύλιος από την πλευρά των χαμένων

Το έργο της Δαφίν Αντωνιάδου που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, εξερευνά μέσω προσωπικών και ιστορικών αναμνήσεων και μέσα από την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας, ιστορίες εκτοπισμού και επιβίωσης. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσια ένα τραπέζι με φίλους

Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας / Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσία ένα τραπέζι με φίλους

Ο σπουδαίος λιβανέζος χορευτής και χορογράφος Omar Rajeh, επιστρέφει με την «Beytna», μια ιδιαίτερη περφόρμανς με κοινωνικό όσο και γαστριμαργικό αποτύπωμα, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»

Θέατρο / Η Καρολίνα Μπιάνκι παίρνει το ναρκωτικό του βιασμού επί σκηνής. Τι γίνεται μετά;

Μια παράσταση-περφόρμανς που μέσα από έναν εξαιρετικά πυκνό και γοητευτικό λόγο, ένα κολάζ από εικόνες, αναφορές, εξομολογήσεις, όνειρα και εφιάλτες μάς κάνει κοινωνούς μιας ακραίας εμπειρίας, χωρίς να σοκάρει.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Ούρλιχ Ράσε και το παρασκήνιο της ιστορίας της Ισμήνης

Θέατρο / Η σκηνή του Ούρλιχ Ράσε στριφογύριζε - και πέταξε έξω την Ισμήνη

Στην παράσταση που άνοιξε την Επίδαυρο, ο Γερμανός σκηνοθέτης επέλεξε να ανεβάσει μια Αντιγόνη χωρίς Ισμήνη. Η απομάκρυνση της Κίττυς Παϊταζόγλου φωτίζει τις λεπτές –και άνισες– ισορροπίες εξουσίας στον χώρο του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μέσα στη γοητεία και στον τρόμο του Δράκουλα

Πρώτες Εικόνες / Dracula: Η υπερπαραγωγή που έρχεται το φθινόπωρο στην Αθήνα

Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μιλά αποκλειστικά στη LiFO για την πιο αναμενόμενη παράσταση της επερχόμενης σεζόν, για τη διαχρονική γοητεία του μύθου που φαντάστηκε ο Μπραμ Στόκερ στα τέλη του 19ου αιώνα, για το απόλυτο και το αιώνιο μιας ιστορίας που, όπως λέει, τον «διαλύει».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ