Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Δεν τελειώνει ούτε το θέατρο ούτε η ζωή του ανθρώπου τόσο εύκολα

Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Δεν τελειώνει ούτε το θέατρο ούτε η ζωή του ανθρώπου τόσο εύκολα Facebook Twitter
Θέλω να πιστεύω ότι στη χώρα μας, όπου μοιάζει να κινούμαστε με βραδύτερους ρυθμούς και άρα σωστότερους –χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αυτό θα είναι το τέλος της όλης ιστορίας–, θα μπορέσουμε να χαρούμε τον ήλιο σε ένα ύστερο καλοκαίρι. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν / LiFO
0

Οι πρώτες μέρες για μένα, όπως και για όλους μας, ήταν μια πολύ γερή ανατροπή. Καταρχάς εγώ ανήκω στην ομάδα των ανθρώπων που έχασαν τη δουλειά τους. Όλοι οι παραστατικοί καλλιτέχνες, όπως και οι άνθρωποι της εστίασης και πολύς άλλος κόσμος, χάσαμε τη δουλειά μας. Κατά τη γνώμη μου, πρέπει να σου πω ότι ορθώς έγινε (το κλείσιμο των θεάτρων), και μπορεί να καθυστέρησε και καναδυό μέρες, αλλά έγινε ορθότατα.

Από κει και πέρα, εκτός από τις πρώτες μέρες που ήταν μέρες προσαρμογής στη νέα πραγματικότητα και ανάλωσης στις πληροφορίες, στα δίκτυα, στις ειδήσεις και σε όλο αυτό τον χαμό, έβαλα ένα φρένο, ένα τέρμα, και μπήκα σε ρυθμό εργασίας. Διέκοψα κοινωνικά δίκτυα, διέκοψα οποιαδήποτε επαφή με ειδήσεις και τη δική μου συμμετοχή σε οτιδήποτε, και στρώθηκα στη δουλειά.

Βάσει προγράμματος, έχουμε να κάνουμε μια παράσταση στο Παλλάς, το «Τρίτο Στεφάνι» του Ταχτσή. Με μία έννοια μου δίνεται πολύς περισσότερος χρόνος και πολύ νωρίτερα για να εργαστώ πάνω σε αυτό, χωρίς βεβαίως να ξέρουμε αν η παράσταση θα πραγματοποιηθεί, αν το θέατρο θα ξαναμπεί σε λειτουργία και πότε, αλλά δεν έχω και κάτι άλλο να κάνω, οπότε κάνω αυτό. Όλη την ημέρα δουλεύω πάνω σε αυτό, μαζί με τους συνεργάτες μου. Θα γίνει νέα διασκευή και τη φτιάχνουμε τώρα.

Έχει ενδιαφέρον το συγκεκριμένο (κείμενο) γιατί, παρουσιάζοντας την κοινωνία της Ελλάδας χονδρικά από το '20 μέχρι το '50, μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι σ' αυτήν τη χώρα οι προηγούμενες γενιές από εμάς, οι παππούδες και οι προπαππούδες έχουν περάσει πράγματα τρομερά: Βαλκανικούς πολέμους, Μικρασιατικές καταστροφές, Α' Παγκόσμιο, Β' Παγκόσμιο, εμφυλίους, μια σειρά από δυσκολίες στις οποίες και τα άτομα και οι κοινότητες και ολόκληρη η κοινωνία ξαναστάθηκαν όρθιοι. Και μάλιστα έχει πολύ ενδιαφέρον γιατί ενώ γίνονται τρομερά πράγματα στον περίγυρο τον πολιτικό της εποχής του «Στεφανιού», ταυτόχρονα οι άνθρωποι έχουν τα δικά τους προβλήματα, τις δικές τους καθημερινές ασχολίες. Δεν είναι δηλαδή το σύνολο της ενασχόλησής τους οικουμενικό και κοινωνικό.

Τώρα λοιπόν που κάτι μας βάζει, όχι μόνο όλους τους Έλληνες αλλά και όλους τους πολίτες του πλανήτη, κάτω από την ίδια σκεπή του ίδιου προβλήματος, ίσως για πρώτη φορά τόσο δυναμικά και τόσο σαφώς, είναι ίσως μια καλή ευκαιρία να συναισθανθούμε ότι αυτό που ζούμε είναι ίσως το τέλος του κόσμου όπως τον ξέραμε, αλλά δεν είναι το τέλος του κόσμου.

Τώρα λοιπόν που κάτι μας βάζει, όχι μόνο όλους τους Έλληνες αλλά και όλους τους πολίτες του πλανήτη, κάτω από την ίδια σκεπή του ίδιου προβλήματος, ίσως για πρώτη φορά τόσο δυναμικά και τόσο σαφώς, είναι ίσως μια καλή ευκαιρία να συναισθανθούμε ότι αυτό που ζούμε είναι ίσως το τέλος του κόσμου όπως τον ξέραμε, αλλά δεν είναι το τέλος του κόσμου.

Φυσικά και δεν είναι το τέλος του θεάτρου, όπως η βιντεοκασέτα δεν ήταν το τέλος του σινεμά – ακόμα και το Netflix δεν είναι το τέλος του σινεμά. Δεν τελειώνει ούτε το θέατρο ούτε η ζωή του ανθρώπου τόσο εύκολα, αν δεν καταστραφούμε ολότελα από κάτι άλλο. Το θέατρο θα προχωρήσει, όταν έρθει η ώρα, με τους τρόπους και τα μέσα που μπορεί.

Αντιλαμβάνομαι και παρατηρώ με μεγάλη μου χαρά τις προσπάθειες που γίνονται και διεθνώς (με την παρουσίαση βιντεοσκοπημένων παραστάσεων), αλλά και στην Ελλάδα, αυτό το πράγμα που νομίζω ότι εδώ το ξεκίνησε ο Αργύρης Ξάφης με τρομερό δυναμισμό. Θα ήθελα κι εγώ να το κάνω, αν είχα εύκολη πρόσβαση στις παραστάσεις που έχω κάνει. Το θέατρο όμως εκ των πραγμάτων περιλαμβάνει θεατή και ηθοποιό την ίδια στιγμή στον ίδιο χώρο, ως ζωντανή τέχνη. Ενώ μπορεί να μεταδώσει κάποια στοιχεία από την αισθητική και τη φόρμα του, μέσω κάμερας, σε έναν απομακρυσμένο θεατή, επί της ουσίας αυτό δεν λειτουργεί, κατά τη γνώμη μου. Οι θεατρικές παραστάσεις δεν έχουν οριστική μορφή, έχουν μια οριστική συμφωνία μεταξύ των συντελεστών, αλλά απαιτούν την παρουσία των θεατών την ίδια στιγμή στον ίδιο χώρο για να μπορούν να λειτουργούν πραγματικά.

Είχα γράψει ένα post ακριβώς την ημέρα που ανακοινώθηκε το κλείσιμο των θεάτρων, μία ώρα πριν, θέτοντας μια ερώτηση κυρίως προς τους συναδέλφους και συντελεστές των θεάτρων, σε σχέση με το αν αυτό που κάνουμε είναι το ηρωικό και το σωστό ή μήπως όχι. Εγώ πίστευα ότι έπρεπε ήδη να έχουμε κλείσει. Οι άνθρωποι του θεάτρου έχουν όμως μια πολύ ωραία και ευγενική επιθυμία να παραμένουν λειτουργικοί και τα θέατρα να μη σταματούν, ακόμα και στις χειρότερες των περιστάσεων. Εκεί λοιπόν ανέφερα τη μία περίπτωση που μου έρχεται εύκολα στο μυαλό, το βομβαρδιζόμενο Λονδίνο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όπου τα θέατρα έπαιζαν. Αντιστοίχως τα θέατρα δεν σταμάτησαν ούτε εδώ, στην Κατοχή, δεν σταμάτησαν ποτέ, όπως δεν σταμάτησε η ζωή, ούτε τα πάρτι, όλες οι κοινωνικές χαρές των ανθρώπων. Η διαφορά ποια είναι; Ότι εδώ, για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτό που ζούμε, είναι ίσως η πρώτη φορά που τα θέατρα πρέπει να σταματήσουν. Υποθέτω ότι στις αντίστοιχες πανδημίες του 1918 ή στη βουβωνική πανώλη, ενώ οι άνθρωποι δεν γνώριζαν για τα μικρόβια και τους ιούς, είχαν καταφέρει να φτάσουν στο συμπέρασμα ότι η εγγύτητα και η συνάθροιση διογκώνει το πρόβλημα, οπότε φαντάζομαι ότι σε εκείνες τις περιόδους πάλι θα υπήρχαν θέατρα κλειστά.

Θα ξανανοίξουν τα θέατρα. Θέλω να πιστεύω ότι στη χώρα μας, όπου μοιάζει να κινούμαστε με βραδύτερους ρυθμούς και άρα σωστότερους –χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αυτό θα είναι το τέλος της όλης ιστορίας–, θα μπορέσουμε να χαρούμε τον ήλιο σε ένα ύστερο καλοκαίρι. Θα ξαναρχίσει η ζωή. Δεν είναι το τέλος του κόσμου.

Αύριο στο LIFO.gr διαβάστε τις σκέψεις της Λένας Κιτσοπούλου.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ρούλα Πατεράκη: Προς μία «δραματουργία της δυστοπίας»

Ποιο είναι το μέλλον του θεάτρου; / Ρούλα Πατεράκη: Προς μία «δραματουργία της δυστοπίας»

Πού οδεύει το θέατρο, ως επάγγελμα, ως θέαμα, ως μέσο κοινωνικοποίησης και ως περιεχόμενο; Επιχειρούμε να ανοίξουμε τη μεγάλη συζήτηση ζητώντας μια πρώτη προσέγγιση από σημαντικούς Έλληνες σκηνοθέτες. Σήμερα μας μιλά η Ρούλα Πατεράκη.
ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑ
Θόδωρος Τερζόπουλος: Να ξανασκεφτούμε την ασημαντότητα και τις ελλείψεις μας

Ποιο είναι το μέλλον του θεάτρου; / Θόδωρος Τερζόπουλος: Να ξανασκεφτούμε την ασημαντότητα και τις ελλείψεις μας

Πού οδεύει το θέατρο, ως επάγγελμα, ως θέαμα, ως μέσο κοινωνικοποίησης και ως περιεχόμενο; Επιχειρούμε να ανοίξουμε τη μεγάλη συζήτηση ζητώντας μια πρώτη προσέγγιση από σημαντικούς Έλληνες σκηνοθέτες. Σήμερα μας μιλά ο Θόδωρος Τερζόπουλος.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης μιλά για τον Οιδίποδα, το «Λόγω Τιμής» και την πολιτική

Συνέντευξη / Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης μιλά για τον Οιδίποδα, το «Λόγω Τιμής» και την πολιτική

Ο δημοφιλής ηθοποιός σκηνοθετεί τον «Οιδίποδα Τύραννο» του Σοφοκλή στην Επίδαυρο, επιστρέφει στην τηλεόραση μετά από χρόνια, στα νέα επεισόδια του θρυλικού σίριαλ, και πιστεύει πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα είναι ο καλύτερος πρωθυπουργός της μεταπολίτευσης.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Αλίκη Βουγιουκλάκη: Στη ζωή έσπαγε τα ταμπού, στο θέατρο τα ταμεία

Θέατρο / Αλίκη Βουγιουκλάκη: Πώς έσπαγε τα ταμεία στο θέατρο επί 35 χρόνια

Για δεκαετίες έχτισε, με το αλάνθαστο επιχειρηματικό της ένστικτο, μια σχέση με το θεατρικό κοινό που ακολουθούσε υπνωτισμένο τον μύθο της εθνικής σταρ. Η πορεία της ως θιασάρχισσας μέσα από παραστάσεις-σταθμούς και τις μαρτυρίες συνεργατών της.
THE LIFO TEAM
Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Θέατρο / Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Στον πολυαναμενόμενο «Οιδίποδα» του Γιάννη Χουβαρδά, ο Νίκος Καραθάνος επιστρέφει, 23 χρόνια μετά, στον ομώνυμο ρόλο, ακολουθώντας την ιστορία από το τέλος προς την αρχή και φωτίζοντας το ανθρώπινο βάθος μιας τραγωδίας πιο οικείας απ’ όσο νομίζουμε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα δώρο που άργησε να φτάσει

Θέατρο / «Κοιτάξτε πώς φέρονταν οι αρχαίοι στους ξένους! Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς»

Ένα δώρο που έφτασε καθυστερημένα, μόλις είκοσι λεπτά πριν το τέλος της παράστασης - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το «ζ-η-θ, ο Ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε το φετινό καλοκαίρι

Θέατρο / Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε την «Ορέστεια»

Η «Ορέστεια» του Θεόδωρου Τερζόπουλου συζητήθηκε όσο λίγες παραστάσεις: ενθουσίασε, προκάλεσε ποικίλα σχόλια και ανέδειξε ερμηνείες υψηλής έντασης και ακρίβειας. Ξεχώρισε εκείνη της Έβελυν Ασουάντ, η οποία, ως Κασσάνδρα, ερμήνευσε ένα αραβικό μοιρολόι που έκανε πολλούς να αναζητήσουν το όνομά της. Το φετινό καλοκαίρι, η παράσταση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, στους Δελφούς και στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων.
M. HULOT
Η Λίνα Νικολακοπούλου υπογράφει και σκηνοθετεί τη μουσικοθεατρική παράσταση «Χορικά Ύδατα»

Θέατρο / «Χορικά Ύδατα»: Ο έμμετρος κόσμος της Λίνας Νικολακοπούλου επιστρέφει στη σκηνή

Τραγούδια που αποσπάστηκαν από το θεατρικό τους περιβάλλον επιστρέφουν στην πηγή τους, σε μια σκηνική τελετουργία γεμάτη εκπλήξεις που φωτίζει την τεράστια καλλιτεχνική παρακαταθήκη της στιχουργού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

The Review / «Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

Γιατί εξακολουθεί να κερδίζει το σύγχρονο κοινό η διάσημη κωμωδία του Άγγλου βάρδου κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητούν με αφορμή την παράσταση που σκηνοθετεί η Εύα Βλασσοπούλου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Darkest White»: Ένα σύμπαν που εξερευνά την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναίκας 

Θέατρο / «Darkest White»: Ο εμφύλιος από την πλευρά των χαμένων

Το έργο της Δαφίν Αντωνιάδου που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, εξερευνά μέσω προσωπικών και ιστορικών αναμνήσεων και μέσα από την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας, ιστορίες εκτοπισμού και επιβίωσης. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσια ένα τραπέζι με φίλους

Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας / Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσία ένα τραπέζι με φίλους

Ο σπουδαίος λιβανέζος χορευτής και χορογράφος Omar Rajeh, επιστρέφει με την «Beytna», μια ιδιαίτερη περφόρμανς με κοινωνικό όσο και γαστριμαργικό αποτύπωμα, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»

Θέατρο / Η Καρολίνα Μπιάνκι παίρνει το ναρκωτικό του βιασμού επί σκηνής. Τι γίνεται μετά;

Μια παράσταση-περφόρμανς που μέσα από έναν εξαιρετικά πυκνό και γοητευτικό λόγο, ένα κολάζ από εικόνες, αναφορές, εξομολογήσεις, όνειρα και εφιάλτες μάς κάνει κοινωνούς μιας ακραίας εμπειρίας, χωρίς να σοκάρει.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Ούρλιχ Ράσε και το παρασκήνιο της ιστορίας της Ισμήνης

Θέατρο / Η σκηνή του Ούρλιχ Ράσε στριφογύριζε - και πέταξε έξω την Ισμήνη

Στην παράσταση που άνοιξε την Επίδαυρο, ο Γερμανός σκηνοθέτης επέλεξε να ανεβάσει μια Αντιγόνη χωρίς Ισμήνη. Η απομάκρυνση της Κίττυς Παϊταζόγλου φωτίζει τις λεπτές –και άνισες– ισορροπίες εξουσίας στον χώρο του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μέσα στη γοητεία και στον τρόμο του Δράκουλα

Πρώτες Εικόνες / Dracula: Η υπερπαραγωγή που έρχεται το φθινόπωρο στην Αθήνα

Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μιλά αποκλειστικά στη LiFO για την πιο αναμενόμενη παράσταση της επερχόμενης σεζόν, για τη διαχρονική γοητεία του μύθου που φαντάστηκε ο Μπραμ Στόκερ στα τέλη του 19ου αιώνα, για το απόλυτο και το αιώνιο μιας ιστορίας που, όπως λέει, τον «διαλύει».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ερωτευμένος με τον Κρέοντα

Θέατρο / Ο Rasche αγάπησε τον Κρέοντα περισσότερο από την Αντιγόνη

«Η εκφορά του λόγου παραδίδεται αμαχητί σε μια άκρατη δραματικότητα, σε ένα υπερπαίξιμο, σε μια βεβιασμένη εμφατικότητα, σε έναν στόμφο παλιακό που θα νόμιζε κανείς πως έχει εξαλειφθεί πλέον. Η σοβαροφάνεια σε όλο το (γοερό) μεγαλείο της». Έτσι ξεκίνησε φέτος η Επίδαυρος.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στο ζόφο του πολέμου

Θέατρο / Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στον ζόφο του πολέμου

Σε μια περίοδο που ο πόλεμος αποτελεί βασικό συστατικό της καθημερινότητάς μας, μια παράσταση εξετάζει όσα μεσολαβούν μεταξύ γεγονότος και πληροφορίας και πώς διαμορφώνουν την τελική καταγραφή και την ιστορική μνήμη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Θέατρο / Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Όταν η Πίπα Μπάκα ξεκίνησε να κάνει oτοστόπ από την Ιταλία για να φτάσει στην Ιερουσαλήμ δεν φαντάστηκε ότι αυτό το ταξίδι-μήνυμα ειρήνης θα κατέληγε στον βιασμό και τη δολοφονία της. Mια παράσταση που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών αναφέρεται στην ιστορία της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ