Εθνική Λυρική Σκηνή
Στον πιο δύσκολο χειμώνα των τελευταίων δεκαετιών, η ΕΛΣ συνεχίζει να επιδεικνύει ετοιμότητα και προσαρμοστικότητα στις παρούσες πρωτοφανείς συνθήκες και αδημονεί για την ανακοίνωση του εξαιρετικά φιλόδοξου επετειακού προγράμματος για τα 200 χρόνια από το 1821 (που τοποθετείται περί τα τέλη του μήνα και περιλαμβάνει περισσότερες από 30 παραγωγές το 2021).
Κεντρικός στόχος του αφιερώματος είναι να «ξαναδιαβάσουμε» την Ελληνική Επανάσταση, όχι ως ένα τοπικό αλλά ως ένα διεθνούς εμβέλειας ιστορικό γεγονός, και να αναδειχθεί η σύνδεση με τις κορυφαίες επαναστάσεις που οδήγησαν στη δημιουργία των μεγάλων ανεξάρτητων κρατών-εθνών του σύγχρονου κόσμου, όπως η Γαλλική και η Αμερικανική Επανάσταση.
Κατά τα άλλα, ακολουθώντας την επιτυχημένη συνταγή της Μπάτερφλαϊ και έχοντας εισπράξει τα εύσημα για την εξαίρετη μαγνητοσκόπηση των παραγωγών της, η Εθνική Λυρική Σκηνή μαγνητοσκόπησε ήδη το α' καστ του Ντον Τζοβάνι του Μότσαρτ και μέσα στον Ιανουάριο φιλοδοξεί να το προβάλει στην ψηφιακή της πλατφόρμα GNO TV. Η νέα παραγωγή της όπερας αποτελεί μια μεγάλη διεθνή συμπαραγωγή της ΕΛΣ με δύο σημαντικά βορειοευρωπαϊκά λυρικά θέατρα, την Όπερα του Γκέτεμποργκ και τη Βασιλική Όπερα της Δανίας, ενώ τον ρόλο του τίτλου ερμηνεύει ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος.
Από το πρόγραμμα των επόμενων μηνών δεν λείπει κι ένας κορυφαίος επαναστάτης. Το πνεύμα του Αντρέα Σενιέ, της όπερας του Ουμπέρτο Τζορντάνο που βασίζεται στη ζωή του Ελληνογάλλου ποιητή, ζωντανεύει ξανά με φόντο το Παρίσι που φλέγεται από τη Γαλλική Επανάσταση. Πολιτικές διεκδικήσεις, επικηρύξεις, ιδέες που διώκονται αλλά δεν φυλακίζονται κι ένας ανυπέρβλητος έρωτας ανάμεσα στον Αντρέα Σενιέ και την αριστοκράτισσα Μανταλένα ντι Κόντι κυριαρχούν στην τετράπρακτη όπερα που ανεβαίνει με πρωταγωνιστή τον κορυφαίο Δημήτρη Πλατανιά (τους άλλους ρόλους ερμηνεύουν οι Marcelo Alvarez και Maria Agresta).
Κεντρικός στόχος του αφιερώματος είναι να «ξαναδιαβάσουμε» την Ελληνική Επανάσταση, όχι ως ένα τοπικό αλλά ως ένα διεθνούς εμβέλειας ιστορικό γεγονός, και να αναδειχθεί η σύνδεση με τις κορυφαίες επαναστάσεις που οδήγησαν στη δημιουργία των μεγάλων ανεξάρτητων κρατών-εθνών του σύγχρονου κόσμου, όπως η Γαλλική και η Αμερικανική Επανάσταση.
Η νέα παραγωγή, που εντάσσεται στον εορτασμό των 200 ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, θα μαγνητοσκοπηθεί στο τέλος Ιανουαρίου για την GNO TV, και αν οι συνθήκες της πανδημίας το επιτρέψουν, θα παρουσιαστεί και για το κοινό στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος τον Φεβρουάριο. Η μουσική διεύθυνση είναι του Φιλίπ Ογκέν, ενώ η σκηνοθεσία, τα σκηνικά και τα κοστούμια του Νίκου Πετρόπουλου.
Τέλος, από τη μεριά του το Μπαλέτο του οργανισμού προετοιμάζεται ακόμα μία φορά για τον Δον Κιχώτη, ο οποίος ανεστάλη στην πρώτη φάση της πανδημίας, την άνοιξη του 2020, στη συνέχεια αναβλήθηκε για δεύτερη φορά τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2020 και, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα παρουσιαστεί τον Μάιο του 2021. Στη νέα αυτή παραγωγή τη χορογραφία επιμελείται ο Τιάγκο Μπορντίν (αναβιώνει την κλασική χορογραφία του Μάριους Πετιπά), τα σκηνικά επιμελείται ο διεθνώς αναγνωρισμένος Έλληνας σκηνογράφος Γιώργος Σουγλίδης και τα κοστούμια η διάσημη Ελληνίδα fashion designer Μαίρη Κατράντζου.
Αντιμέτωπη με δύο μεγάλες προκλήσεις είναι και η Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ. Οι άνθρωποί της από τη μια επεξεργάζονται ένα μεγάλο μέρος του αρχειακού υλικού των παραγωγών της Σκηνής προκειμένου να το προσαρμόσουν στις ανάγκες της GNO TV και στη συνέχεια να εμπλουτίσουν με αυτές τη λίστα των ψηφιακών μεταδόσεων (κάποιες δωρεάν και κάποιες με αντίτιμο). Από την άλλη, περιμένουν να δουν πώς θα εξελιχθεί η πανδημία, καθώς είναι σημαντική η συμμετοχή τους και στις παραγωγές του επετειακού προγράμματος για τα 200 χρόνια από το 1821.
Με το βλέμμα στραμμένο, λοιπόν, στο μέλλον υπόσχονται πως σύντομα στην πλατφόρμα GNO TV το κοινό θα έχει τη δυνατότητα να απολαύσει παραγωγές όπως το Ζ, το Λευκό Ρόδο, η Βασίλισσα των Ξωτικών, το Λυκόφως των Χρεών, η Σατανερί και ο Μικάδος, καθώς και παιδικές παραστάσεις, όπως το Αηδόνι του Αυτοκράτορα, οι Τέσσερις Εποχές, ο Πρίγκιπας Ιβάν και το Πουλί της Φωτιάς.
Παράλληλα, θα κάνουν πρεμιέρα και πρόσφατες παραγωγές που βιντεοσκοπήθηκαν χωρίς την παρουσία κοινού λόγω των μέτρων κατά της πανδημίας. Ανάμεσά τους, η παράσταση Ρέκβιεμ Αχμάτοβα & Η Επέτειος (δύο από τις μονόπρακτες όπερες δωματίου του Χάρη Βρόντου που παρουσιάζονται σε ενιαία παράσταση και σκηνοθεσία Αγγέλας-Κλεοπάτρας Σαρόγλου), τα Γεγονότα με τους Μαρία Κεχαγιόγλου και Κωνσταντίνο Μπιμπή (ένα πολιτικό έργο που εξετάζει την άνοδο της ακροδεξιάς, του νεοφασισμού και της ξενοφοβίας μέσα από τη μαζική σφαγή 69 ατόμων από τον Άντερς Μπρέιβικ το 2011 στη Νορβηγία) και το ΗΠΑΡ του Ευθύμη Φιλίππου (τη σκηνοθεσία του βίντεο υπογράφει ο Αλέξανδρος Βούλγαρης - The Boy).
Τέλος, δύο νέες παραγωγές προετοιμάζονται κανονικά, είτε για να ανέβουν στις αίθουσες, αν επικρατήσει το θετικό σενάριο και τα θέατρα τελικά ανοίξουν, είτε για να παρουσιαστούν στην GNO TV, στην περίπτωση που η τέχνη παραμείνει σε καραντίνα για όλη τη σεζόν.
Η πρώτη νέα παραγωγή είναι το τρίπτυχο σύγχρονου χορού Human Behaviour (η πρεμιέρα του τοποθετείται στις 24 Ιανουαρίου) που υπογράφουν τρεις καταξιωμένοι χορογράφοι, ο Γιάννης Μανταφούνης, η Ερμίρα Γκόρο και ο διευθυντής του συνόλου Κωνσταντίνος Ρήγος. Οι χορογραφίες μετεωρίζονται μεταξύ κλασικής και σύγχρονης τεχνοτροπίας, δίνοντας την ευκαιρία στους χορευτές του Μπαλέτου της ΕΛΣ να πειραματιστούν σε νέες φόρμες και σε μικρότερη κλίμακα, ενώ η μουσική των Γιώργου Κουμεντάκη, Δήμητρας Τρυπάνη και Δημήτρη Τερζάκη ερμηνεύεται ζωντανά από διακεκριμένους μουσικούς.
Ο Θάνατος του Άντονι (προγραμματίζεται για πρεμιέρα στις 21 Φεβρουαρίου) έχει τίτλο το νέο έργο του Χαράλαμπου Γωγιού, σε λιμπρέτο του Γιάννη Φίλια και σκηνοθεσία του ταλαντούχου Δημήτρη Καραντζά, στην πρώτη του συνεργασία με την Εναλλακτική Σκηνή. Μια εξωφρενική και ρηξικέλευθη όπερα του παραλόγου αφιερωμένη σε όλα τα αγόρια που ντρέπονταν να πουν πως έκλαιγαν με την ξανθούλα Κάντυ Κάντυ: μια αλλόκοτη, «δαιμόνια μηχανή» ψυχαναλυτικής έμπνευσης, στην οποία η κληρονομιά της πολυαγαπημένης ιαπωνικής τηλεοπτικής σειράς κινουμένων σχεδίων συναντιέται με τη σκέψη του Σλοβένου φιλοσόφου Σλάβοϊ Ζίζεκ, τις επιστολές του Αποστόλου Παύλου, τα σεμινάρια του Ζακ Λακάν, τους άγριους χορούς της Ρουσλάνας και τα σουξέ της Ελένης Δήμου. Εν ολίγοις, μια «εννοιολογική όπερα δωματίου» που επιχειρεί να δώσει φωνή στις ανασφάλειες και στο άγχος μιας γενιάς μεγαλωμένης με VHS, «Δυναστεία» και Τσερνόμπιλ μπροστά στο φάσμα μιας αιωνίως επαπειλούμενης (οικονομικής, οικολογικής, γεωπολιτικής, υγειονομικής...) καταστροφής που στοιχειώνει τα όνειρά της.
Κρατική Ορχήστρα Αθηνών
Στάση αναμονής, καταστρώνοντας συγχρόνως σχέδια για το μέλλον, κρατά και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών. Θέλοντας να αποφύγει ανακοινώσεις μεγαλεπήβολων σχεδίων που θα μείνουν στα χαρτιά λόγω πανδημίας, ο Λουκάς Καρυτινός κάνει προσεκτικά βήματα και κρατά ζεστή την επαφή του κοινού με την ορχήστρα μέσα από συναυλίες που θα προβληθούν στο YouTube και στο Facebook του συνόλου δωρεάν.
Η κορυφαία ορχήστρα της χώρας αναπροσαρμόζει το πρόγραμμά της και είναι σε ετοιμότητα να ακολουθήσει τις οδηγίες των αρμόδιων υπουργείων, είτε επιστρέφοντας στη σκηνή και στις συναυλίες με κοινό είτε συνεχίζοντας τη διαδικτυακή της δραστηριότητα. Από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούνιο του 2021 ο βασικός κύκλος συναυλιών της θα είναι οι «Σολίστ της ΚΟΑ». Σε αυτόν τον κύκλο είκοσι δύο εξέχοντα μέλη της ορχήστρας με διεθνή αναγνώριση αναλαμβάνουν τον ρόλο του σολίστα σε ανεκτίμητα αλλά και ασυνήθιστα έργα της παγκόσμιας λόγιας μουσικής.
Στην πρώτη βραδιά (23 Ιανουαρίου) με υπότιτλο «Από ασυνήθιστα σε ανεκτίμητα έργα» η ΚΟΑ, υπό τη διεύθυνση του Ρωμανού Παπάζογλου, ερμηνεύει έργα της Σεσίλ Σαμινάντ, του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ και του Ντμίτρι Σοστακόβιτς. Συμπράττουν ο Μιχάλης Ραμός στο κοντσερτίνο για φλάουτο της Σαμινάντ και ο Απόλλων Γραμματικόπουλος στο τρίτο κοντσέρτο για βιολί του Μότσαρτ. Η βραδιά κλείνει με τη σουίτα που συνέθεσε ο Ντμίτρι Σοστακόβιτς για την ταινία Άμλεττου Γκριγκόρι Κόζιντσεφ το 1964.
Η δεύτερη συναυλία του κύκλου μία εβδομάδα μετά (30 Ιανουαρίου) έχει τίτλο «Δεύτερη Συμφωνία: Οι τελευταίες νότες μιας εποχής» και η ορχήστρα υπό τη διεύθυνση του Σπύρου Προσωπάρη ερμηνεύει έργα του Καρλ Ντίτερς φον Ντίτερσντορφ, του Λάουνι Γκρένταλ και του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν. Συμπράττουν η Γωγώ Ξαγαρά στο κοντσέρτο για άρπα και ορχήστρα σε λα μείζονα του Ντίτερσντορφ και ο Ανδρέας-Ρολάνδος Θεοδώρου στο κοντσέρτο για τρομπόνι και ορχήστρα του Γκρένταλ. Η βραδιά κλείνει με τη συμφωνία αρ. 2 σε ρε μείζονα του Μπετόβεν.
Σημαντικό βάρος έχει δοθεί στον κύκλο-φόρο τιμής στην Ελληνική Επανάσταση, «Ήρωες», με δύο συναυλίες έως το τέλος της σεζόν. Χαρακτηριστικό το πρόγραμμα που έχει επιλεγεί για την παραμονή της εθνικής επετείου (24/3), οπότε θα ακουστεί και η σύνθεση-παραγγελία της ορχήστρας στη διαπρεπή Κωνσταντία Γουρζή με τίτλο «Ο Χορός του '21». Τρεις διαφορετικοί αιώνες (19ος, 20ός και 21ος), τρεις διαφορετικοί συνθέτες (Μπερλιόζ, Καλομοίρης, Γουρζή), τρία διαφορετικά στυλ, τρία διαφορετικά έργα. Η θεματική τους αφετηρία όμως είναι κοινή, ή έστω παρεμφερής: ο ελληνικός ηρωισμός όπως αυτός εκδηλώθηκε (και) στην Επανάσταση του 1821 και η «λεβεντιά» ως ηθική αξία και στάση ζωής.
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Τέλος, δύο πολύ σημαντικές στιγμές στο φετινό πρόγραμμα αναμένουμε τον Απρίλιο. Ο διάσημος σολίστ του βιολιού Λεωνίδας Καβάκος στις 2 του μηνός θα ερμηνεύσει από την Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών έργα των Ντβόρζακ και Λιγκέτι. Οι εμφανίσεις του Λεωνίδα Καβάκου αποτελούν κορυφαίο καλλιτεχνικό γεγονός παγκοσμίως. Για πέμπτη χρονιά συμπράττει με την ΚΟΑ αφιλοκερδώς, παραχωρώντας την αμοιβή του υπέρ των μεγάλων αναγκών της ορχήστρας –με την οποία συνδέεται με παλιούς δεσμούς–, ενώ τα έσοδα των συναυλιών θα δοθούν για φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Μερικές μέρες μετά (9 Απριλίου) θα απολαύσουμε τη Γερμανίδα υψίφωνο Μάρλις Πέτερσεν, η οποία μεσουρανεί στο διεθνές λυρικό στερέωμα, μοιράζοντας τη δράση της ανάμεσα στην όπερα, το λιντ και το συμφωνικό ρεπερτόριο με την ίδια επιτυχία. Συνεργαζόμενη με τον Πάτρικ Χαν, έναν ραγδαία ανερχόμενο αρχιμουσικό, θα ερμηνεύσει έργα του Ρίχαρντ Στράους και του Μανώλη Καλομοίρη (η ίδια, άλλωστε, είναι αποδεδειγμένα λάτρης της χώρας μας), ενώ η συναυλία θα συμπληρωθεί με την επιβλητική Εισαγωγή από τον Τανχόιζερ του Βάγκνερ και τη γεμάτη ρομαντικό πάθος Εισαγωγή του Ρωμαίος και Ιουλιέτα του Τσαϊκόφσκι.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
σχόλια