Για την ''λούμπεν'' Ρόζα Εσκενάζυ και την ''αναρχικιά'' Κίτσα Κορίνα

Για την ''λούμπεν'' Ρόζα Εσκενάζυ και την ''αναρχικιά'' Κίτσα Κορίνα Facebook Twitter
6

Το τραγούδι αυτό έχει ιδιαίτερη ιστορική αξία, ασχέτως αν η Χάρις Αλεξίου και οι εγκέφαλοι της τότε εταιρείας της το εξευγένισαν - λόγω λογοκρισίας, υποθέτω, που καλά κρατούσε ακόμη - για τον μεγάλο δίσκο της με τίτλο 24 τραγούδια (1977).

 

Έτσι, η πρέζα έγινε ούζο, το πιο δημοφιλές και τουριστικό ελληνικό αλκοολούχο ποτέ (ούτε καν...κράσος δηλαδή), εξαφανίζοντας κάθε υπόνοια παραβατικής διάθεσης. Πολύ φοβάμαι, όμως, πώς έτσι, μαζί με την παραβατική συμπεριφορά που περιλαμβάνει η χρήση της πρέζας, χάθηκαν και οι πολιτικές νύξεις της αρχικής ηχογράφησης με την αξεπέραστη Ρόζα Εσκενάζυ, τη γλυκόλαλη τραγουδίστρια που δεν αποχωριζόταν ποτέ τα ανατολίτικα σαλβάρια της.

 

Η Εσκενάζυ τραγούδησε Είμαι πρεζάκιας (άλλος τίτλος, Πρέζα όταν πιείς, δάνειος από το ρεφρέν του τραγουδιού), εν έτει 1935, σε εποχές πολύ δύσκολες για τον τόπο.

 

 


 

 

Ως δημιουργοί του τραγουδιού φέρονται ο Σμυρνιός συνθέτης Σώσος Ιωαννίδης και ο στιχουργός Αιμίλιος Σαββίδης. Το παράδοξο είναι πως ο Σαββίδης, γνωστός με ένα σωρό άλλα καλλιτεχνικά ψευδώνυμα της εποχής, υπήρξε φανατικός πολέμιος του ρεμπέτικου, διώκτης των χασικλήδικων ασμάτων και ένθερμος υποστηρικτής της λογοκρισίας του Μεταξά. Ταυτισμένος με το ελαφρό ρεπερτόριο, ο Σαββίδης έμελλε να συνεργαστεί με συνθέτες σαν τον Μιχάλη Σουγιούλ, τον Κώστα Γιαννίδη κ.α., αφήνοντας ορισμένα πολύ όμορφα, αν και τελείως ανώδυνα, τραγούδια του είδους αυτού. Τώρα τι τού 'ρθε να γράψει για πρεζάκηδες και όλο το λουμπεναριό, ο θεός κι η ψυχή του!

 

Πόσο μάλλον όταν την ίδια ακριβώς χρονιά το τραγούδι ηχογράφησε και η Κίτσα Κορίνα, πάλι σε στίχους του Σαββίδη, με τίτλο Μάγκισσα - Ματσαράγγισσα και με το λούμπεν στοιχείο αυτή τη φορά ν' αγγίζει τον εξτρεμισμό!

 

Ένα μικρό στιχουργικό απόσπασμα από την, κατά Κίτσα Κορίνα, εκδοχή του τραγουδιού είναι το εξής: Τρανό περίστροφο κρατώ/ στο Γκάζι όταν περπατώ/ κι έχω τους πόλιτσμαν λαχνό/ για να τους ρίχνω στο ψαχνό...

 

 

 

Φοβερή η Κίτσα! Τύφλα νά'χουν οι Sex Pistols όταν έβγαζαν το ''Anarchy in the UK'' 40 χρόνια μετά απ' αυτήν που τόλμησε να τραγουδήσει πρώτη Στη μπαρμπουτιέρα ξενυχτάω εγώ/ ρίχνω εξάρες πιάνω ζάρι/ κι αν με τους πόλιτσμαν τρακαριστώ/ στέκω σαν σαλιγκάρι...

 

Ωστόσο, μια παρεμφερή αναλαμπή στην καριέρα του είχε και ο συνεργάτης του Σαββίδη, ο σοβαρός συνθέτης Κώστας Γιαννίδης, όταν έγραψε στίχους και μουσική στο τραγούδι Τα νέα της Αλεξάνδρας, από τα πιο τολμηρά ρεμπέτικα ή, σωστότερα, αρχοντορεμπέτικα άσματα (αυτό που ο τύπος έπιασε στα πράσα την Αλεξάνδρα να πίνει τα σκονάκια της μαζί με τον μπακάλη κλπ). Ίσως πάλι η επιθεωρησιακή στιχουργική - αλλά και ερμηνευτική, λόγω Εσκενάζυ - δομή του Είμαι πρεζάκιας, να ενέπνευσε τον Σαββίδη, προτού καν γίνει η ηχογράφηση.

 

Τι ήθελε να πει άραγε ο ποιητής με τη χρήση της λέξης πρέζα που τον κάνει βασιλιά, δικτάκτορα, θεό και κοσμοκράτορα; Μήπως το έναυσμα που οδήγησε τελικά στο πατατράκ της εκστρατείας στη Μικρά Ασία; Τουλάχιστον υπήρξε πολύ πιο σαφής, αναφερόμενος στα δεινά της Ελλάδας τα χρόνια εκείνα: Δική μου είναι η Ελλάς/ και στην κατάντια της γελάς/ της λείπει τό 'να της ποδάρι/ ρε και το παίξανε στο ζάρι...

 

Το Είμαι πρεζάκιας των Σώσου Ιωαννίδη - Αιμίλιου Σαββίδη με τη Ρόζα Εσκενάζυ δεν είχε καμία σχέση με τον τραγικό και αυτοβιογραφικό Πόνο του πρεζάκια του Ανέστου Δεληά. Επρόκειτο σαφώς για ένα κατ' εξοχήν πολιτικό τραγούδι με την εξαθλίωση που δημιουργεί η πρέζα να υπαινίσσεται την άλλη εξαθλίωση μιας ολόκληρης κοινωνίας. Όσο για τη δεύτερη και λιγότερο γνωστή εκδοχή του τραγουδιού με την Κίτσα Κορίνα, πάντα θα τη θεωρώ σαν ένα από τα πρώτα αναρχικά κομμάτια που γράφτηκαν ποτέ!

 

Για την ''λούμπεν'' Ρόζα Εσκενάζυ και την ''αναρχικιά'' Κίτσα Κορίνα Facebook Twitter
Η Ρόζα Εσκενάζυ με τον Δημήτρη Σέμση (ή Σαλονικιό) στο βιολί και τον Αγάπιο Τομπούλη στο ούτι.

6

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Οι νέοι λόκαλ DJs που ένα βράδυ θα σου «σώσουν τη ζωή»

Μουσική / Οι νέοι λόκαλ DJs που ένα βράδυ θα σου «σώσουν τη ζωή»

Σιχαίνονται τις πελατειακές σχέσεις, είναι unapologetic, αγαπούν τα συμπεριληπτικά dancefloors, αδιαφορούν για τον αλγόριθμο και προσπαθούν να επιβιώσουν σε μια πολύ ανταγωνιστική σκηνή. 7 νέοι λόκαλ DJs μιλούν στη LifO.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Γιώργος Χατζηνάσιος

Μουσική / Γιώργος Χατζηνάσιος: «Ότι τι; Είναι ηλίθιοι όσοι ακούνε ελαφρολαϊκά;»

Έγινε συνθέτης για να μπορέσει να παντρευτεί τη γυναίκα του. Πιστεύει πως όποιος λέξη «ελαφρός» είναι απαίσια. Πρόλαβε την εποχή που τους τραγουδιστές τούς καταλάβαινες από τον ήχο της φωνής τους - τώρα δεν τους ξεχωρίζει. Ο Γιώργος Χατζηνάσιος αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
M. HULOT
Dievers Party: Πώς δυο φίλες έφτιαξαν τα πιο viral χορευτικά πάρτι της χρονιάς

Μουσική / Dievers Party: Πώς δυο φίλες έφτιαξαν τα πιο viral πάρτι της χρονιάς

Η Βάσω Καζαντζίδου και η Μαρινέλα Αμπντουραχμάνι γνωρίστηκαν τυχαία σε ένα αθηναϊκό κλαμπ. Δύο χρόνια μετά, αυτή η συνάντηση γέννησε ένα από τα πιο δημοφιλή mobile queer events σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ
Η τριπλή δύναμη του Μπετόβεν

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Η τριπλή δύναμη του Μπετόβεν

Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών παρουσιάζει το Τριπλό Κοντσέρτο του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν με τρεις λαμπερούς σολίστ: ο Μαξίμ Βενγκέροφ, ο Στίβεν Ίσερλις και η Θεοδοσία Ντόκου ενώνονται υπό την μπαγκέτα του Φίνεγκαν Ντάουνι Ντίαρ την Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
MARCEL DETTMANN INTERVIEW

Μουσική / Marcel Dettmann: «Η τέκνο δεν γεννήθηκε για VIP τραπέζια»

Ένας από τους επιδραστικότερους εκπροσώπους της τέκνο, λίγες μέρες πριν από την εμφάνισή του στο Ωδείο Αθηνών, μιλάει για την αγαπημένη του μουσική ως έναν τρόπο να σχετίζεται με τον κόσμο και την πολιτική του nightlife.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Τίνα Τέρνερ (1939-2023): Ένας αληθινός θρύλος

Μουσική / Τίνα Τέρνερ: «Ούτε ένας δεν με αγάπησε στη ζωή μου, ούτε καν ο πατέρας και η μάνα μου»

Παρ’ όλες τις επιτυχίες και τις εκρηκτικές εμφανίσεις, η Τίνα Τέρνερ έζησε τα πρώτα σαράντα χρόνια της ζωής της με μοναξιά, κακοποίηση και στερημένη από αγάπη. Ο τρόπος που άφησε πίσω της τον τρόμο και την ενδοοικογενειακή βία και έγινε σύμβολο τόλμης και περηφάνιας και η πορεία της προς τη σαρωτική επιτυχία είναι είναι τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν το παζλ της ζωής της.
M. HULOT
Το μέλλον που προφήτευσε το «Ghost in the shell» είναι εδώ

Μουσική / Το μέλλον που προφήτευσε το «Ghost in the shell» είναι εδώ

Το 1995, όταν βγήκε στους κινηματογράφους το διάσημο άνιμε του Mamoru Oshii, οι αναφορές του στην ΑΙ ακούγονταν εξωγήινες. Σήμερα, μοιάζει πιο επίκαιρο και σύγχρονο από ποτέ. Το ίδιο και το σάουντρακ του Kenji Kawai. Σε λίγες μέρες προβάλλεται ξανά στην Αθήνα.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Κορμί κι αλάτι, Μπέσσυ μου!

Οι Αθηναίοι / Κορμί κι αλάτι, Μπέσσυ μου!

Η καριέρα της μετράει πάνω από μισό αιώνα. Αν και έχει να βγάλει δίσκο από το 1983, τα τραγούδια που ηχογράφησε μέσα σε μια δεκαετία έχουν απήχηση σήμερα σε 17χρονα παιδιά, κι αυτό την κάνει να νιώθει έφηβη. Η Μπέσσυ Αργυράκη αφηγείται τη ζωή της στη LiFO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Olivia Dean: Η νέα σταρ της βρετανικής ποπ

Μουσική / Mόνο η Olivia Dean κρατήθηκε απέναντι στην καταιγίδα των hits της Taylor Swift

Μια 26χρονη τραγουδοποιός από το Λονδίνο που καταφέρνει να κρατά γερά τις υψηλές θέσεις της στα charts, με έναν ήχο που ισορροπεί μεταξύ παρελθόντος και παρόντος. Bonus για σήμερα: ο νέος δίσκος των Dury Dava.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Στη Θεσσαλονίκη θα περάσεις τέλεια, όποιο κι αν είναι το vibe σου

Εικαστικά / Στη Θεσσαλονίκη θα περάσεις τέλεια, όποιο κι αν είναι το vibe σου

Από την έκθεση με τις φωτογραφίες της Φρίντα Κάλο μέχρι τις άπειρες συναυλίες: Αυτά τα 22 events αξίζουν την προσοχή σας στην αγαπημένη πόλη της Θεσσαλονίκης.
ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ, ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ & ΧΡΗΣΤΟ ΠΑΡΙΔΗ
SANDWELL DISTRICT INTERVIEW

Μουσική / Οι Sandwell District φτιάχνουν τέκνο σαν να προσεύχονται

O Regis και ο Function, δύο από τους πρωτεργάτες του πρότζεκτ που εξελίχθηκε σε διεθνές underground δίκτυο, με αφορμή την εμφάνισή τους στην Αθήνα μιλούν στη LiFO για την επανένωσή τους, την τέκνο σήμερα και τον καινούργιο τους δίσκο.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ

σχόλια

3 σχόλια
Αυτό σκέφτηκα και γω αμέσως μόλις είδα το λάθος μου...Καμιά φορά η θέληση να ισχύει κάτι(όπως η σημειολογική φλασιά μου) οδηγει σε βιαστικές αλλά ωραίες πάλι ιδέες...
Ίσως και να "αναφέρεται" στην εθνικιστική "παραμύθα" της Μεγάλης Ιδέας που οδήγησε και στο '22(το ποδάρι που παίξανε στο ζάρι;), απόσταγμα της οποίας ήταν και ο Μεταξάς, που επέβαλε δικτατορία(δική μου είναι η Ελλάς;) το 1935, όταν και γράφτηκε το τραγούδι.Ίσως.Ανατριχιαστικά καλό τραγούδι πάντως.