Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο

Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο Facebook Twitter
0

Ξένη Δημοσίευση

«Πριν από 14 χρόνια, θαύμαζα την τέχνη, την αγαπούσα, πειραματιζόμουν ο ίδιος με το χρώμα, αλλά δεν φανταζόμουν ότι θα έφτανα στο σημείο να μην μπορώ να ζήσω χωρίς αυτήν.


Ο Παύλος Σάμιος, χωρίς να το ξέρει ακόμα τότε, το 2008, μου άλλαξε την σχέση μου με την τέχνη και τον χρόνο. Λάτρεψα την ζωγραφική, έμαθα να ταξιδεύω για την τέχνη, να ταξιδεύω μέσα από την τέχνη και να γεύομαι και να μαγεύομαι από το έργο των καλλιτεχνών ανά τον κόσμο. Μου άλλαξε επίσης την αίσθηση του χρόνου, γιατί η τέχνη έχει μία βαθιά όψη, είναι μία γέφυρα και ένα παράθυρο για τον πολιτισμό, την ιστορία, τα συναισθήματα, τις ανθρώπινες σχέσεις. Είναι ένα ισχυρό μέσο έκφρασης, ένας καθρέφτης, μία πόρτα στο χωροχρόνο, ενώ, ορισμένα «δυνατά» έργα και δημιουργίες καλλιτεχνών, έχουν την δύναμη να σταματάνε το χρόνο.


Αυτά τα συναισθήματα τα ένιωσα πρώτη φορά με ένα έργο του Παύλου το 2008, στην έκθεσή του "Κάθε Στιγμή... Μία Ματιά". Το ίδιο απόγευμα γνώρισα τον Παύλο. Γλυκός, προσιτός, και με κάτι το "θείο", κάτι υπερβατικό, ένα γλυκό φως και έναν ζεστό αέρα που σε κέρδιζε. Αυτά τα χαρακτηριστικά, συνειδητοποίησα αργότερα, πάντα συνοδεύουν και την τέχνη του, άσχετα με το θέμα, άσχετα με τις νότες χαράς ή πίκρας, την ισχυρή σεξουαλικότητα, τις έξυπνες παραβολές, την τεχνοτροπία, το μέσο και τα υλικά – είναι πάντα εκεί, ο χαρακτήρας του, η "υπογραφή" του.


Το έργο που με κέρδισε και η γνωριμία μου με τον Παύλο έβαλε μία νέα διάσταση στην σχέση μου με την τέχνη. Ξεκίνησα, παράλληλα με τις σπουδές μου να μελετώ την ιστορία της τέχνης, να διαβάζω για την σύγχρονη Ελληνική τέχνη, και να περιμένω πως και πως να επιστρέψω Ελλάδα ανά τρίμηνο/εξάμηνο και να παρακαλέσω τον Παύλο να με δεχτεί στο ατελιέ προκειμένου να του θέσω τη λίστα των ερωτημάτων που είχα συγκεντρώσει. Είτε με το σπάνιο χαμόγελο, πάντα ζεστό, άλλοτε ελαφρώς πονηρό, άλλοτε ελαφρώς κατανοητικό-συγκαταβατικό, είτε με το βλέμμα του καθηγητή-δασκάλου, και πάντα με υπομονή, ο Παύλος έβρισκε τον τρόπο να μου απαντήσει τα ερωτήματα χωρίς να μου ικανοποιήσει την περιέργεια. Έτσι το ταξίδι μου με την τέχνη συνεχιζόταν, η έρευνα προχωρούσε, νέα ερωτήματα γεννιόντουσαν, και νέοι καφέδες και συζητήσεις ακολουθούσαν στην Αθήνα, την Κεφαλονιά και όπου αλλού συμπίπταμε.

Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο Facebook Twitter
 

Πηγή: https://www.samiospavlos.gr/portfolio/2008/

Τον Παύλο πάντα τον θαύμαζα και τον σεβόμουν βαθύτατα, γιατί είχε μία φυσική αρχοντιά, τιμούσε τους φίλους του, ήταν πάντα γενναιόδωρος, υπερβατικός, δεν είχε μικρότητες, δεν έπεφτε στην παγίδα ανταγωνισμών και κριτικής, με βοήθησε να αγαπήσω και να γνωρίσω το έργο μίας σειράς Ελλήνων καλλιτεχνών του 20ου αιώνα και με βοήθησε να καταλάβω πως η τέχνη και η αγορά της τέχνης, όσο μεταφυσικό ή ισχυρό και αν είναι το τελικό αποτέλεσμα, παραμένουν ένας απολύτως ανθρώπινος χώρος με όλες τις δυσκολίες που έχει η ζωή όπως την ξέρουμε και ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Είμαι ευγνώμων και αισθάνομαι τυχερός για κάθε λεπτό που είχα τη χαρά να περάσω κοντά του. Για όλα όσα μου χάρισε, τη δύναμη του παραδείγματός του και όλες τις πολύτιμες συμβουλές που με συνοδεύουν σήμερα και για πάντα.


Παρότι μεγάλος, σοφός, καταξιωμένος, πολυάσχολος, διαρκώς σε κίνηση και απίστευτα εργατικός, ο Παύλος πάντα έβρισκε χρόνο για να γνωρίσει ένα νέο ζωγράφο, έναν φίλο ή μία φίλη που σκέπτεται να αφιερωθεί επαγγελματικά στην τέχνη. Δάσκαλος, μέντορας, διορατικός, ταλαντούχος, αλλά πάντα ανοιχτός σε νέα γνώση, σε φρέσκιες ιδέες, μία άλλη οπτική, ιδέες -ακόμα και στην κριτική. Δεν πρόλαβα να του το πω, αλλά το εισαγωγικό κείμενο που έχει αναρτήσει στην προσωπική του ιστοσελίδα, είναι σε έντονο και άμεσο διάλογο, σε ένα από τα πιο δυνατά κείμενα για την τέχνη, την εισαγωγή του Oscar Wilde στο "Πορτραίτο του Dorian Gray".

Σε μία κουβέντα μας, ο Παύλος επιφύλασσε μία έκπληξη, ένα από τα αγαπημένα του ημίγλυκα κρασιά και μία υπέροχη σούπα που είχε ετοιμάσει ο ίδιος. Ήταν ένα από τα πιο απλά και ταυτόχρονα ανεκτίμητα και υπέροχα γεύματα της ζωής μου. Και είχα βρει την ευκαιρία να αναφερθώ στην στιγμή που ο Λόρδος Χένρι λέει στον ζωγράφο Μπάζιλ και τον Ντόριαν που ποζάρει: "αγαπώ τις απλές απολαύσεις, είναι το τελευταίο καταφύγιο στην ζωή των πολυσύνθετων ανθρώπων", θυμάμαι πως το είχε χαρεί, και εγώ σίγουρα κέρδισα τόσο από το ανάγνωσμα, όσο και από το παράδειγμα του Παύλου που το εφάρμοζε.


To 2015 ολοκληρώνει την μεγάλη αναδρομική του έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη με τίτλο "Ζωγραφική Απολογία", διαφώνησα μαζί του, με τον πιο γλυκό και ζεστό τρόπο, για δύο λόγους, ο ένας ήταν εσωτερικός, δικός μου προβληματισμός -γιατί ο τίτλος, γιατί "απολογία"- ο Παύλος δεν έχει να απολογηθεί για τίποτε, και ο δεύτερος ήταν πως είχε πάρα πολλά έργα -και ο βασικός φόβος που μου δημιουργήθηκε είναι, μήπως η ποσότητα των έργων μείωνε την περιέργεια εκείνων που πρωτογνωρίζουν την τέχνη του. Το βέβαιο είναι πως χάρη στην έκθεση αυτή και ειδικότερα το μεγάλο λεύκωμα με χαρακτήρα "catalogue raisonné" που την συνοδεύει, καλλιτέχνες, συλλέκτες και φιλότεχνοι θα έχουν πάντα ευκαιρία να γνωρίσουν το έργο του Παύλου και να μπουν σε έναν εις βάθος διάλογο μαζί του. Και στα Ελληνικά και στα Αγγλικά.

Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο Facebook Twitter

Πηγή: https://www.samiospavlos.gr/portfolio/2010/

Πριν μερικούς μήνες, τον Οκτώβριο, έχω οργανώσει μία παρέα φίλων, να πάρουμε τις μάσκες μας, και να συναντηθούμε στην τελευταία του έκθεση, "Καφέ ο Παράδεισος". Ο Παύλος μέχρι τελευταία στιγμή ήθελε να είναι εκεί, μου είχε πει πως τον ταλαιπωρεί κάτι, αλλά πως δεν είναι τίποτε και θα κερδίσει. Βρίσκει τη δύναμη και μας κάνει το "τουρ" μέσα από βίντεο-σύνδεση, χαμογελαστός, γλυκός και προσιτός όπως πάντα. Μου έδωσε τις τέλειες πάσες για να κάνω την υπόλοιπη ξενάγηση στους φίλους, τους οποίους είχε ήδη κερδίσει με την αμεσότητα και τον αέρα του.


Ο Παύλος έφυγε πρόωρα αλλά το πλούσιο έργο του και η σπάνια προσφορά του του εξασφάλισαν μία θέση στο πάνθεο της Ελληνικής ζωγραφικής και μέσα από όλους εμάς που τον αγαπάμε και τον τιμάμε, είτε τον γνωρίσαμε προσωπικά, είτε μας αρέσει να ταξιδεύουμε μέσα από την τέχνη του και τα μηνύματά της, ο Παύλος κέρδισε το στοίχημα της αθανασίας.


Έχει αφήσει πλούσιο έργο, μία σπάνια παρακαταθήκη και ένα ισχυρό αποτύπωμα. Η τέχνη του Παύλου θα συνεχίσει τη διαδρομή της, χάρη στο Μαράκι του, που είναι πάντα δίπλα του, η καλύτερη πρεσβευτής της τέχνης του, η καλύτερη προστάτισσα της προσφοράς του. Και θα είμαστε όλοι στο πλευρό της».

(Πηγή αρχικής εικόνας: https://issuu.com/skoufagallery/docs/)


*Ο Παύλος Ευθυμίου είναι ο Γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών και Εκτελεστικός Σύμβουλος Διοίκησης στον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών.

Εικαστικά
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πρόδρομος Τσιαβός: «Στην παρουσία μας στον δημόσιο χώρο ο στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση αλλά να ακούσουμε, να συζητήσουμε, να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Plāsmata 3 / Πρόδρομος Τσιαβός: «Στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση, αλλά να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Ο επικεφαλής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση μιλά με υπόκρουση τα ασταμάτητα τιτιβίσματα των πουλιών που έρχονται από τα σκιερά δέντρα του Πεδίου του Άρεως.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα σε μια συνάντηση με τη σύγχρονη τέχνη σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά

Εικαστικά / Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα «συνομιλούν» με τη σύγχρονη τέχνη

Οι τρεις Έλληνες πρωτοπόροι καλλιτέχνες που στιγμάτισαν την ελληνική δημιουργία, σε μια απρόσμενη διαγενεακή συνάντηση με τη Sagg Napoli και τον Mungo Thomson, σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
PLASMATA 3 TOPIC

Plāsmata 3 / Plāsmata 3: «Ο πιο σύντομος δρόμος είναι πάντα ο λιγότερο ενδιαφέρων»

Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, επιμελείται μαζί με την ομάδα της Στέγης μια έντυπη «ξενάγηση» στην έκθεση «Plāsmata 3: We’ve met before, haven’t we?», που παρουσιάζεται στο Πεδίον του Άρεως.
THE LIFO TEAM
O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Εικαστικά / O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Τα παράξενα μηχανικά γλυπτά του πρωτοποριακού καλλιτέχνη –του οποίου φέτος γιορτάζονται τα 100 χρόνια από τη γέννησή του με εκθέσεις σε όλο τον κόσμο– αποτελούν ένα σαρδόνιο σχόλιο και για τη σύγχρονη κοινωνία.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
2ο κομμάτι Αφροδίτη

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 2

«Μας αρέσει η παρέκκλιση και η απόκλιση. Στη ζωή, γενικά. Στους ανθρώπους. Και στην τέχνη. Και εδώ. Από τον Ροδώνα στη Γαρδένια, από τις Αριές στο θέατρο Αλίκη. Οι σπείρες έχουν φτιαχτεί για να τις περπατήσεις και τα παρτέρια για να σταθείς».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
Αφροδίτη 5.

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 5

«Και έχεις τόσα να πεις με τα έργα που θα συναντήσεις. Σαν τα ταξίδια. Τα αληθινά ταξίδια, όχι αυτά που κάνεις για δουλειά. Τα άλλα. Εκείνα που κάνεις με παρέα και πιάνετε κουβέντα με αγνώστους χωρίς βιασύνη. Εκείνα που παίρνεις τον χρόνο σου για να χορτάσεις τις λεπτομέρειες».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
«Για μια γυναίκα, το να κοιτάζει είναι από μόνο του μια πολιτική πράξη»

Εικαστικά / «Για μια γυναίκα, το να κοιτάζει είναι από μόνο του μια πολιτική πράξη»

Αμφισβητώντας τις παραδοσιακές απεικονίσεις του ερωτισμού, η Ελένη Μπαγάκη, η Σοφία Μιτσώλα και η Janice Nowinski προσφέρουν τρεις διαφορετικές οπτικές για το τι σημαίνει να βλέπεις –και να σε βλέπουν– με τους δικούς σου όρους.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Αρτεμίσια και το πρωτο-φεμινιστικό κεντρί της

Εικαστικά / Η Αρτεμίσια Τζεντιλέσκι ήταν πολύ περισσότερο από μια εκδικήτρια ηρωίδα της ζωγραφικής

Μια νέα έκθεση στο Παρίσι επιχειρεί να αναδείξει το έργο της γενναίας καλλιτέχνιδας της μπαρόκ ζωγραφικής του 17ου αιώνα, με την πρώιμη φεμινιστική προσέγγιση, μέσα από μια φρέσκια οπτική, φωτίζοντας πτυχές πέρα από τη μυθολογία της προσωπικής της τραγωδίας και παρουσιάζοντας έργα της για πρώτη φορά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Εικαστικά / Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Η έκθεση «Διαδρομές στην τέχνη. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος» στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων ξεδιπλώνει 150 χρόνια εικαστικής δημιουργίας μέσα από 99 έργα εμβληματικών και σύγχρονων δημιουργών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ