Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο

Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο Facebook Twitter
0

Ξένη Δημοσίευση

«Πριν από 14 χρόνια, θαύμαζα την τέχνη, την αγαπούσα, πειραματιζόμουν ο ίδιος με το χρώμα, αλλά δεν φανταζόμουν ότι θα έφτανα στο σημείο να μην μπορώ να ζήσω χωρίς αυτήν.


Ο Παύλος Σάμιος, χωρίς να το ξέρει ακόμα τότε, το 2008, μου άλλαξε την σχέση μου με την τέχνη και τον χρόνο. Λάτρεψα την ζωγραφική, έμαθα να ταξιδεύω για την τέχνη, να ταξιδεύω μέσα από την τέχνη και να γεύομαι και να μαγεύομαι από το έργο των καλλιτεχνών ανά τον κόσμο. Μου άλλαξε επίσης την αίσθηση του χρόνου, γιατί η τέχνη έχει μία βαθιά όψη, είναι μία γέφυρα και ένα παράθυρο για τον πολιτισμό, την ιστορία, τα συναισθήματα, τις ανθρώπινες σχέσεις. Είναι ένα ισχυρό μέσο έκφρασης, ένας καθρέφτης, μία πόρτα στο χωροχρόνο, ενώ, ορισμένα «δυνατά» έργα και δημιουργίες καλλιτεχνών, έχουν την δύναμη να σταματάνε το χρόνο.


Αυτά τα συναισθήματα τα ένιωσα πρώτη φορά με ένα έργο του Παύλου το 2008, στην έκθεσή του "Κάθε Στιγμή... Μία Ματιά". Το ίδιο απόγευμα γνώρισα τον Παύλο. Γλυκός, προσιτός, και με κάτι το "θείο", κάτι υπερβατικό, ένα γλυκό φως και έναν ζεστό αέρα που σε κέρδιζε. Αυτά τα χαρακτηριστικά, συνειδητοποίησα αργότερα, πάντα συνοδεύουν και την τέχνη του, άσχετα με το θέμα, άσχετα με τις νότες χαράς ή πίκρας, την ισχυρή σεξουαλικότητα, τις έξυπνες παραβολές, την τεχνοτροπία, το μέσο και τα υλικά – είναι πάντα εκεί, ο χαρακτήρας του, η "υπογραφή" του.


Το έργο που με κέρδισε και η γνωριμία μου με τον Παύλο έβαλε μία νέα διάσταση στην σχέση μου με την τέχνη. Ξεκίνησα, παράλληλα με τις σπουδές μου να μελετώ την ιστορία της τέχνης, να διαβάζω για την σύγχρονη Ελληνική τέχνη, και να περιμένω πως και πως να επιστρέψω Ελλάδα ανά τρίμηνο/εξάμηνο και να παρακαλέσω τον Παύλο να με δεχτεί στο ατελιέ προκειμένου να του θέσω τη λίστα των ερωτημάτων που είχα συγκεντρώσει. Είτε με το σπάνιο χαμόγελο, πάντα ζεστό, άλλοτε ελαφρώς πονηρό, άλλοτε ελαφρώς κατανοητικό-συγκαταβατικό, είτε με το βλέμμα του καθηγητή-δασκάλου, και πάντα με υπομονή, ο Παύλος έβρισκε τον τρόπο να μου απαντήσει τα ερωτήματα χωρίς να μου ικανοποιήσει την περιέργεια. Έτσι το ταξίδι μου με την τέχνη συνεχιζόταν, η έρευνα προχωρούσε, νέα ερωτήματα γεννιόντουσαν, και νέοι καφέδες και συζητήσεις ακολουθούσαν στην Αθήνα, την Κεφαλονιά και όπου αλλού συμπίπταμε.

Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο Facebook Twitter
 

Πηγή: https://www.samiospavlos.gr/portfolio/2008/

Τον Παύλο πάντα τον θαύμαζα και τον σεβόμουν βαθύτατα, γιατί είχε μία φυσική αρχοντιά, τιμούσε τους φίλους του, ήταν πάντα γενναιόδωρος, υπερβατικός, δεν είχε μικρότητες, δεν έπεφτε στην παγίδα ανταγωνισμών και κριτικής, με βοήθησε να αγαπήσω και να γνωρίσω το έργο μίας σειράς Ελλήνων καλλιτεχνών του 20ου αιώνα και με βοήθησε να καταλάβω πως η τέχνη και η αγορά της τέχνης, όσο μεταφυσικό ή ισχυρό και αν είναι το τελικό αποτέλεσμα, παραμένουν ένας απολύτως ανθρώπινος χώρος με όλες τις δυσκολίες που έχει η ζωή όπως την ξέρουμε και ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Είμαι ευγνώμων και αισθάνομαι τυχερός για κάθε λεπτό που είχα τη χαρά να περάσω κοντά του. Για όλα όσα μου χάρισε, τη δύναμη του παραδείγματός του και όλες τις πολύτιμες συμβουλές που με συνοδεύουν σήμερα και για πάντα.


Παρότι μεγάλος, σοφός, καταξιωμένος, πολυάσχολος, διαρκώς σε κίνηση και απίστευτα εργατικός, ο Παύλος πάντα έβρισκε χρόνο για να γνωρίσει ένα νέο ζωγράφο, έναν φίλο ή μία φίλη που σκέπτεται να αφιερωθεί επαγγελματικά στην τέχνη. Δάσκαλος, μέντορας, διορατικός, ταλαντούχος, αλλά πάντα ανοιχτός σε νέα γνώση, σε φρέσκιες ιδέες, μία άλλη οπτική, ιδέες -ακόμα και στην κριτική. Δεν πρόλαβα να του το πω, αλλά το εισαγωγικό κείμενο που έχει αναρτήσει στην προσωπική του ιστοσελίδα, είναι σε έντονο και άμεσο διάλογο, σε ένα από τα πιο δυνατά κείμενα για την τέχνη, την εισαγωγή του Oscar Wilde στο "Πορτραίτο του Dorian Gray".

Σε μία κουβέντα μας, ο Παύλος επιφύλασσε μία έκπληξη, ένα από τα αγαπημένα του ημίγλυκα κρασιά και μία υπέροχη σούπα που είχε ετοιμάσει ο ίδιος. Ήταν ένα από τα πιο απλά και ταυτόχρονα ανεκτίμητα και υπέροχα γεύματα της ζωής μου. Και είχα βρει την ευκαιρία να αναφερθώ στην στιγμή που ο Λόρδος Χένρι λέει στον ζωγράφο Μπάζιλ και τον Ντόριαν που ποζάρει: "αγαπώ τις απλές απολαύσεις, είναι το τελευταίο καταφύγιο στην ζωή των πολυσύνθετων ανθρώπων", θυμάμαι πως το είχε χαρεί, και εγώ σίγουρα κέρδισα τόσο από το ανάγνωσμα, όσο και από το παράδειγμα του Παύλου που το εφάρμοζε.


To 2015 ολοκληρώνει την μεγάλη αναδρομική του έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη με τίτλο "Ζωγραφική Απολογία", διαφώνησα μαζί του, με τον πιο γλυκό και ζεστό τρόπο, για δύο λόγους, ο ένας ήταν εσωτερικός, δικός μου προβληματισμός -γιατί ο τίτλος, γιατί "απολογία"- ο Παύλος δεν έχει να απολογηθεί για τίποτε, και ο δεύτερος ήταν πως είχε πάρα πολλά έργα -και ο βασικός φόβος που μου δημιουργήθηκε είναι, μήπως η ποσότητα των έργων μείωνε την περιέργεια εκείνων που πρωτογνωρίζουν την τέχνη του. Το βέβαιο είναι πως χάρη στην έκθεση αυτή και ειδικότερα το μεγάλο λεύκωμα με χαρακτήρα "catalogue raisonné" που την συνοδεύει, καλλιτέχνες, συλλέκτες και φιλότεχνοι θα έχουν πάντα ευκαιρία να γνωρίσουν το έργο του Παύλου και να μπουν σε έναν εις βάθος διάλογο μαζί του. Και στα Ελληνικά και στα Αγγλικά.

Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο Facebook Twitter

Πηγή: https://www.samiospavlos.gr/portfolio/2010/

Πριν μερικούς μήνες, τον Οκτώβριο, έχω οργανώσει μία παρέα φίλων, να πάρουμε τις μάσκες μας, και να συναντηθούμε στην τελευταία του έκθεση, "Καφέ ο Παράδεισος". Ο Παύλος μέχρι τελευταία στιγμή ήθελε να είναι εκεί, μου είχε πει πως τον ταλαιπωρεί κάτι, αλλά πως δεν είναι τίποτε και θα κερδίσει. Βρίσκει τη δύναμη και μας κάνει το "τουρ" μέσα από βίντεο-σύνδεση, χαμογελαστός, γλυκός και προσιτός όπως πάντα. Μου έδωσε τις τέλειες πάσες για να κάνω την υπόλοιπη ξενάγηση στους φίλους, τους οποίους είχε ήδη κερδίσει με την αμεσότητα και τον αέρα του.


Ο Παύλος έφυγε πρόωρα αλλά το πλούσιο έργο του και η σπάνια προσφορά του του εξασφάλισαν μία θέση στο πάνθεο της Ελληνικής ζωγραφικής και μέσα από όλους εμάς που τον αγαπάμε και τον τιμάμε, είτε τον γνωρίσαμε προσωπικά, είτε μας αρέσει να ταξιδεύουμε μέσα από την τέχνη του και τα μηνύματά της, ο Παύλος κέρδισε το στοίχημα της αθανασίας.


Έχει αφήσει πλούσιο έργο, μία σπάνια παρακαταθήκη και ένα ισχυρό αποτύπωμα. Η τέχνη του Παύλου θα συνεχίσει τη διαδρομή της, χάρη στο Μαράκι του, που είναι πάντα δίπλα του, η καλύτερη πρεσβευτής της τέχνης του, η καλύτερη προστάτισσα της προσφοράς του. Και θα είμαστε όλοι στο πλευρό της».

(Πηγή αρχικής εικόνας: https://issuu.com/skoufagallery/docs/)


*Ο Παύλος Ευθυμίου είναι ο Γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών και Εκτελεστικός Σύμβουλος Διοίκησης στον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών.

Εικαστικά
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Άνοιξε το πολυαναμενόμενο πρώτο μουσείο μετανάστευσης

Εικαστικά / Fenix: Το πρώτο μουσείο μετανάστευσης άνοιξε στο Ρότερνταμ

Τι κοινό έχουν ένα πλοίο που κατασχέθηκε από τη Λαμπεντούζα, ένα κομμάτι του Τείχους του Βερολίνου και δύο γιγάντιες φωτεινές μπλε παντόφλες; Όλα βρίσκουν τη θέση τους στο νέο μουσείο της Ολλανδίας που επικεντρώνεται εξ ολοκλήρου στη μετανάστευση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

Εικαστικά / O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος είναι δυο νεαροί ζωγράφοι και δυο πολύ καλοί φίλοι. Τους έφερε κοντά η αγάπη για τη μυθολογία, την τέχνη και μια ανεξήγητη εμμονή με την Τζένη Χειλουδάκη. Τα έργα τους πραγματεύονται το τραύμα με τρόπο ωμό και βαθύ. Παρά τα όσα θα πίστευαν πολλοί, διαψεύδουν τις φήμες που τους θέλουν ζευγάρι…
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Εικαστικά / Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Η έκθεση με τίτλο «Κοσμική Σκόνη/Άγνωστες Γαίες» αντλεί έμπνευση από την προσωπικότητα και το έργο του Γερμανού αστρονόμου Ιούλιου Σμιτ, διευθυντή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατά τον 19ο αι., και μας προσκαλεί να περιηγηθούμε ανάμεσα σε μακρινούς πλανήτες και σε γήινα, απτά υλικά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Guest Editors / Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Η έκθεση «Caravaggio 2025» αποτελεί μια σπάνια ευκαιρία για τους λάτρεις της τέχνης να έρθουν σε επαφή με τον ρεαλισμό και τη συναισθηματική δύναμη του ανυπέρβλητου καλλιτέχνη του μπαρόκ, ο οποίος επαναπροσδιόρισε την εικαστική αφήγηση και έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης ζωγραφικής.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Ο Άγγελος Παπαδημητρίου ανάγει το κοινό γούστο σε καλλιτεχνική χειρονομία μεγάλης δυναμικής 

Εικαστικά / Το νέο έργο του Άγγελου Παπαδημητρίου είναι ένα εικονοστάσι για τα όνειρά μας

Ο αγαπημένος καλλιτέχνης επιστρέφει με ένα νέο έργο-εγκατάσταση στην Πινακοθήκη του Μουσείου Βορρέ, έναν χαιρετισμό στην Ελλάδα της Κάλλας και του Καβάφη, του Αττίκ και της Στέλλας Γκρέκα· μιας εποχής μεγάλης ευαισθησίας που έχει πια χαθεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να κοιτάμε τα ζώα; Δικαιοσύνη για τη μη ανθρώπινη ζωή

Εικαστικά / Η πρώτη μεγάλη έκθεση για τα δικαιώματα των ζώων στο ΕΜΣΤ

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκθεση που έχει διοργανώσει το ΕΜΣΤ και για την πρώτη μεγάλη έκθεση με θέμα την ευημερία των ζώων διεθνώς, στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 60 καλλιτέχνες από 25 χώρες (από Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Αμερική) – πάνω από 200 έργα καταλαμβάνουν όλους τους ορόφους του μουσείου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Romaine Brooks: Συμφωνία σε γκρι από μια ξεχασμένη κυρία της ζωγραφικής

Εικαστικά / Romaine Brooks: Η ζωγράφος με το ανδρόγυνο στυλ που έσπασε όλα τα ταμπού της εποχής της

Μια πρωτοπόρος καλλιτέχνιδα που έζησε μια συναρπαστική και αντισυμβατική ζωή, μέσα στη δίνη των «Roaring Twenties», δημιουργώντας τέχνη πέρα από τα κυρίαρχα ρεύματα του καιρού της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Εικαστικά / «Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Ο Michael Rakowitz, χρησιμοποιώντας αντισυμβατικές προσεγγίσεις, ανοίγει έναν διάλογο με έργα συγκινητικά, φανερά πολιτικά, υπενθυμίζοντάς μας την επανάληψη οδυνηρών γεγονότων της Ιστορίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατερίνα Βαγενά: «Δεν καταλαβαίνω γιατί φερόμαστε λες και το να μεγαλώνεις είναι αρρώστια»

Οι Αθηναίοι / «Δεν έκανα την Κιμωλία για τα λεφτά αλλά για να δείξω αυτό που είμαι»

Eίναι η ιδιοκτήτρια της Κιμωλίας, του art café που έγινε σημείο αναφοράς στην Πλάκα. Δηλώνει αυτοδίδακτη στα πάντα και πιστεύει στη δύναμη των ανθρώπων να ξαναγεννιούνται. Η Κατερίνα Βαγενά είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
CHECK ANTISOCIAL

Εικαστικά / Antisocial: Η Φρόσω Πίνη έφερε την τέχνη σε ένα θρυλικό αθηναϊκό αφτεράδικο

Στη στοά της Λεωκορίου, στου Ψυρρή, η Φρόσω με αφοσίωση δίνει ζωή σε έναν χώρο τέχνης που κάνει τους Αθηναίους να φτάνουν στην Cantina Social πιο νωρίς απ’ ό,τι είχαν συνηθίσει — και έτσι, τουλάχιστον, έχουν μαζί τους τα γυαλιά ηλίου· just in case.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola»

Εικαστικά / «Τα έργα μου δεν είναι φωτογραφίες, ούτε καρτ ποστάλ»

Η 26χρονη Μεξικανή ζωγράφος Ximena Maldonado Sánchez παρουσιάζει σε μία νέα έκθεση στην γκαλερί Bernier/Eliades στην Αθήνα μια τοπιογραφία με κάκτους, υπόγεια νερά και το κόκκινο του πάθους, που θυμίζει έντονα την πατρίδα της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: Όλες οι εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις

Εικαστικά / Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: 24 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Οικολογία, αποικιοκρατία, εξουσία, η σχέση μας με τα ζώα, μετανάστευση, ρατσισμός: Η εικαστική κίνηση της Αθήνας σήμερα αναδεικνύει τα φλέγοντα και επίκαιρα θέματα που απασχολούν τους σύγχρονους εικαστικούς.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπάμπης Ρετζεπόπουλος: Ένας ανένταχτος, εκλεκτικός και ασυμβίβαστος καλλιτέχνης

Εικαστικά / Η αθώα, ανόθευτη, παιδική ματιά στο έργο του Μπάμπη Ρετζεπόπουλου

Η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων τιμά με μία αναδρομική έκθεση τον, γνωστό και ως Babis R., ζωγράφο και χαράκτη, έναν ανένταχτο καλλιτέχνη που, πέρα από το πολύτιμο εικαστικό του έργο, μάς άφησε παρακαταθήκη την ακεραιότητά του και την απροκατάληπτη στάση του απέναντι στην τέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H εκρηκτική συνάντηση του Francis Bacon με τον Peter Beard

Σαν σήμερα / Φράνσις Μπέικον: «Σιχαίνομαι εννιά στις δέκα ζωγραφιές που βλέπω, ανάμεσά τους και τις δικές μου»

Σαν σήμερα το 1992 πεθαίνει ο σπουδαίος αιρετικός Βρετανός ζωγράφος και ανατόμος της ανθρώπινης υπαρξιακής αγωνίας. Ο Βασίλης Κιμούλης είχε μεταφράσει αποκλειστικά για τη LIFO αποσπάσματα από τις εκρηκτικές συνομιλίες του Μπέικον με τον φωτογράφο Peter Beard.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ
Η Κιμώνα τα μεσάνυχτα γίνεται γάτα

Εικαστικά / Όταν η Κιμώνα ήταν μικρή έκλεβε τους μαγνήτες του παππού της, του γλύπτη Takis

Η τοσοδούλα γκαλερί Red Carpet, με το τέλειο γκράφιτι στον τοίχο, ξεχωρίζει από μακριά στην οδό Σολωμού. Κόρη της εικαστικού Λυδίας Βενιέρη και εγγονή του γλύπτη Takis, η ιδιοκτήτριά της, η Κιμώνα, φιλοξενεί 7 καλλιτέχνες σε 15 τετραγωνικά. Όταν της μιλούν για τα Eξάρχεια τα μάτια της βγάζουν καρδούλες.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Άγγελος Μεργές: Οff season παραθεριστές με χρώματα που εκπέμπουν ηλεκτρισμένη ενέργεια

Εικαστικά / Παραθεριστές ή πρόσφυγες; Οι αινιγματικές φιγούρες του Άγγελου Μεργέ

Ο 36χρονος Έλληνας ζωγράφος, με έδρα τη Ζυρίχη, εκθέτει στην γκαλερί Καλφαγιάν έργα του με διφορούμενες –έντονα χρωματισμένες και ηλεκτρισμένες– ανθρώπινες φιγούρες σε off season παραλίες, που θυμίζουν ήρωες του Αντονιόνι.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Leigh Bowery: ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Nothing Days / Leigh Bowery: Ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Ο εκκεντρικός καλλιτέχνης που ο Boy George είχε χαρακτηρίσει ως «μοντέρνα τέχνη με πόδια» έζησε μια περιπετειώδη ζωή με εκατοντάδες συνευρέσεις στις τουαλέτες του Λονδίνου, δημιουργώντας ταυτόχρονα τέχνη με τα μοναδικά καλτ κοστούμια του που σημάδεψαν μια γενιά σχεδιαστών και εξακολουθούν να εμπνέουν.
M. HULOT