Παρίσι: Η Αψίδα του Θριάμβου τυλίγεται με χιλιάδες μέτρα ασημένιο πανί - Το μεταθανάτιο έργο του Κρίστο

Ο θάνατος του 84χρονου Κρίστο, του καλλιτέχνη που μαζί με τη σύντροφό του στη ζωή και την τέχνη, Ζαν-Κλοντ, είχαν τυλίξει με πανιά τα πιο εμβληματικά μνημεία, νησιά και γέφυρες του κόσμου, άφησε ημιτελές το τελευταίο σχέδιό του, να τυλίξει με τα χαρακτηριστικά ονειρικά πανιά του την Αψίδα του Θριάμβου. Τα σχέδια, ολοκληρωμένα από το 2018, με τον θάνατό του, τον Ιανουάριο του 2020, έμειναν στο κενό και η πανδημία του κορωνοϊού ανέβαλε κάθε άλλη πρωτοβουλία.

Όμως η πρώτη μεταθανάτια παρουσίαση του έργου του, το The Arc de Triumph Wrapped, θα πραγματοποιηθεί τελικά στις 18 Σεπτεμβρίου και θα παραμείνει μέχρι τις 3 Οκτωβρίου, με 25.000 τ.μ. ασημί μπλε ύφασμα και 7.000 μέτρα κόκκινο σχοινί κατασκευασμένο από ανακυκλώσιμο πολυπροπυλένιο να καλύπτει το ορόσημο της γαλλικής πρωτεύουσας.

Το έργο είχε σχεδιαστεί σχεδόν 60 χρόνια νωρίτερα, όταν με τη Ζαν-Κλοντ έμεναν σε ένα δωμάτιο στο Παρίσι και σχεδίαζαν στα χαρτιά τα φιλόδοξα σχέδιά τους. Στα επόμενα χρόνια το ζευγάρι δημιούργησε εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας, το «αμπαλάζ» της Pont Neuf στο Παρίσι το 1985, του Ράιχσταγκ στο Βερολίνο το 1995, έργα που ο ίδιος ο Κρίστο περιέγραψε ως «εντελώς παράλογα, εντελώς άχρηστα». Εντούτοις, ήταν εντυπωσιακοί στην πρακτική τους και πολύ υπομονετικοί στην τέχνη τους.

Το έργο στην Αψίδα του Θριάμβου, το οποίο θα κοστίσει 14 εκατομμύρια ευρώ, χρηματοδοτήθηκε εξ ολοκλήρου από τον Κρίστο μέσω της πώλησης των προπαρασκευαστικών μελετών, σχεδίων και κολάζ του έργου, καθώς και μοντέλων κλίμακας, έργων της δεκαετίας του 1950 και του 1960 και πρωτότυπων λιθογραφιών σε άλλα θέματα.

Η αναμονή για τα παραπάνω και ακόμα περισσότερα έργα είναι εντυπωσιακή. Περίμεναν 32 χρόνια για να παρουσιάσουν τη δουλειά τους «Wrapped Trees», στο Berower της Ελβετίας, σχεδόν 25 χρόνια για να πάρουν πράσινο φως και να εγκαταστήσουν το αλησμόνητο στους Νεοϋορκέζους έργο τους «The Gates» στο Central Park, 24 χρόνια μέχρι να δώσει η γερμανική κυβέρνηση άδεια για να τυλίξουν το Ράιχσταγκ στο Βερολίνο σε ασημένιο ύφασμα, 10 χρόνια μέχρι οι γαλλικές αρχές να εγκρίνουν το «τύλιγμα» της Pont Neuf στο Παρίσι με ύφασμα στο χρώμα της σαμπάνιας, 7 χρόνια για να καταφέρουν να φυτέψουν ένα δάσος από ομπρέλες σε ορυζώνες κοντά στο Τόκιο και κατά μήκος των λόφων της Νότιας Καλιφόρνιας.

Είναι αλήθεια ότι ο Κρίστο και η Ζαν-Κλοντ πίστεψαν πολύ στο έργο τους και έκαναν μεγάλη υπομονή σε όλη τη διάρκεια της παραγωγικής ζωής τους. Ωστόσο, η αναμονή των απαντήσεων από κυβερνήσεις που άλλαζαν συχνά ήταν σχεδόν βασανιστική.

Η Αψίδα του θριάμβου τυλίγεται με χιλιάδες μέτρα ασημένιο πανί -Το μεταθανάτιο έργο του Κρίστο

Φωτο: Christo and Jeanne- Claude

Το έργο στην Αψίδα του Θριάμβου, το οποίο θα κοστίσει 14 εκατομμύρια ευρώ, χρηματοδοτήθηκε εξ ολοκλήρου από τον Κρίστο μέσω της πώλησης των προπαρασκευαστικών μελετών, σχεδίων και κολάζ του έργου, καθώς και μοντέλων κλίμακας, έργων της δεκαετίας του 1950 και του 1960 και πρωτότυπων λιθογραφιών σε άλλα θέματα. Δεν θα λάβει δημόσια ή ιδιωτικά κεφάλαια, όπως ανακοινώθηκε.

Το έργο θα εγκατασταθεί μετά τις 14 Ιουλίου, την Ημέρα της Βαστίλης και πρέπει να απεγκατασταθεί εγκαίρως για τις τελετές της Ημέρας των Ενόπλων δυνάμεων τον Νοέμβριο. Θα απαιτήσει 24ωρη εργασία επί 12 εβδομάδες.

Η Ζαν-Κλοντ και ο Κρίστο το 1995 στο Βερολίνο, όταν τύλιξαν το Ράιχσταγκ σε ασημένιο ύφασμα. Φωτο: Wolfgang Volz. © Christo,

Ο Κρίστο και η Ζαν-Κλοντ γεννήθηκαν την ίδια ημερομηνία, στις 13 Ιουνίου του 1935, ο Κρίστο στο Γκάμπροβο της Βουλγαρίας και η Ζαν-Κλοντ στο Μαρόκο. Γνωρίστηκαν για πρώτη φορά στο Παρίσι τον Οκτώβριο του 1958. Μαζί υπέγραψαν τα έργα τους τόσο στον εξωτερικό χώρο, όσο και τα μεγάλης κλίμακας εσωτερικού χώρου. Έγιναν θρύλος για την τόλμη με την οποία προσέγγισαν τις εγκαταστάσεις και το εφήμερο και για την επιμονή τους να παρουσιάζουν τα έργα τους στα πιο απρόβλεπτα μέρη. Aπό τα πιο προβεβλημένα ζευγάρια της σύγχρονης τέχνης, την υπηρέτησαν με έργα in situ, που χρειάζονταν σχεδιασμό ετών και εκατομμύρια δολάρια για να πραγματοποιηθούν.

CULTURE

Πέθανε ο Κρίστο, ο καλλιτέχνης που τύλιγε τα μνημεία

31.05.2020

Τα έργα τους πάντα μοιάζουν με ποταμό υλικού, φαίνονται παράξενα στη σύλληψή τους και κινούνται με τα στοιχεία της φύσης: αντιδρούν στη βροχή και τον αέρα, φωσφορίζουν στο φως, δημιουργούν παράξενους όγκους στο σκοτάδι, χάνονται και εμφανίζονται πίσω από δέντρα, σκεπάζουν με έναν τρόπο σχεδόν ιδιοφυή τα νερά, είναι κινούμενα, ελαφρά και συγκεντρώνουν γύρω τους εκατομμύρια επισκέπτες, είναι εξαιρετικά δημοφιλή και παράξενα, οικεία στην αφή.

Οι Κρίστο και Ζαν-Κλοντ, ως κάτοικοι της Νέας Υόρκης, έζησαν την τραγωδία των Δίδυμων Πύργων και δώρισαν με την εγκατάσταση στο Σέντραλ Παρκ «Πύλες», το πιο ελπιδοφόρο καλλιτεχνικό μήνυμα σε μια πόλη που τέσσερα χρόνια νωρίτερα είχε χτυπηθεί από την τρομοκρατία. Οι χρυσαφένιες «Πύλες» τους στο Σέντραλ Παρκ προσέλκυσαν τέσσερα εκατομμύρια επισκέπτες υπενθυμίζοντας ότι το καλλιτεχνικό πνεύμα της πόλης είναι ζωντανό και ακμαίο.

Οι Πύλες στο Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης. © Christo, Φωτο: Wolfgang Volz

Χώρισαν όταν πέθανε η Ζαν-Κλοντ, το 2009, και ο Κρίστο συνέχισε μόνος του –αυτό που πίστευαν πάντα– να δείχνει τη δύναμη της τέχνης να μεταμορφώνει το τοπίο.

Τα οπτικά κατορθώματά του συνεχίστηκαν με δυο ακόμα τελευταίες εγκαταστάσεις, δυο έργα με τα οποία μπορούσαν να συνομιλήσουν όλοι.

Το The Floating Piers, μέσα στη Λίμνη Iseo στην Ιταλία, συνέδεσε δυο από τα νησιά της με την ηπειρωτική χώρα, με κίτρινες αστραφτερές νάιλον διαδρομές επάνω στο νερό να δημιουργούν έναν διάδρομο που κάλυπτε τη συνολική απόσταση 4,5 χιλιομέτρων και μια τεράστια πλωτή δομή που επέπλεε στη λίμνη Serpentine, το καλοκαίρι του 2018, ένα μασταμπά, που είναι η αραβική ονομασία των πυραμιδοειδών τάφων της αρχαίας Αιγύπτου, με μήκος 30 μέτρα και κόκκινες και λευκές πλευρές.