Σε δυο μουσεία στο Ντάλας και αργότερα στο Μουσείο Βαν Γκογκ θα φιλοξενηθούν οι εκθέσεις με τους περίφημους ελαιώνες του Βαν Γκογκ, καθώς ο κορωνοϊός ήταν η αιτία που αναβλήθηκαν για ένα περίπου χρόνο από την προγραμματισμένη παρουσίασή τους.
Ενώ αναρρώνει από τις κρίσεις ψυχικής διαταραχής στο άσυλο στα περίχωρα του Σαν Ρεμί ντε Προβάνς, ο Ολλανδός ζωγράφος ζωγραφίζει δεκαπέντε έργα με σκηνές από ελαιώνες.
Πρόκειται για μια επανέκθεση όλων μαζί των έργων για πρώτη φορά αφού έχουν πρώτα συντηρηθεί και εξεταστεί προσεκτικά από τα εργαστήρια των ειδικών. Από την ομάδα των έργων που ζωγράφισε ο Βαν Γκογκ θα λείπουν μόνο δυο, ο ένας βρίσκεται στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη και ο δεύτερος στην Εθνική Πινακοθήκη Τέχνης της Ουάσιγκτον, που δεν μπορεί να δανείσει λόγω των περιορισμών που έχουν θέσει οι δωρητές.
Ο Βαν Γκογκ άρχισε να εργάζεται στους ελαιώνες τον Ιούνιο του 1889, έναν μήνα μετά την άφιξή του στο άσυλο, όταν αποφασίστηκε η νοσηλεία του μετά το περιστατικό ακρωτηριασμού του αυτιού στην Αρλ. Έμεινε έκθαμβος μπροστά στο τοπίο της Προβηγκίας που ήταν πρωτόγνωρο για έναν άνδρα που είχε ζήσει τη ζωή του σε βορειότερα μέρη.
Γοητευμένος από τα λαμπερά, αειθαλή φύλλα των δέντρων, ο Βαν Γκογκ περιέγραψε πόσο ελκυστικά ήταν στη μητέρα του: «Υπάρχουν πολύ όμορφα λιβάδια από ελαιόδεντρα εδώ, τα οποία έχουν γκρίζα και ασημένια φύλλα σαν τις ιτιές».
Ενώ αναρρώνει από τις κρίσεις ψυχικής διαταραχής στο άσυλο στα περίχωρα του Σαν Ρεμί ντε Προβάνς, ο Ολλανδός ζωγράφος ζωγραφίζει δεκαπέντε έργα με σκηνές από ελαιώνες.
Πολλά από τα δέντρα γύρω από το Σεν Ρεμί ντε Προβάνς ήταν αιωνόβια, με τραχείς και μεγάλους κορμούς να μαρτυρούν την ηλικία τους και την μακροζωία τους. Δυστυχώς τα περισσότερα από αυτά ξεράθηκαν από έναν ακραίο παγετό το 1956.
Μια από τις πρώτες του προσπάθειες να τα απεικονίσει ήταν ένα θαυμάσιο σχέδιο, που έγινε γρήγορα με πινέλο και μελάνι. Η στενή παρατήρηση των δέντρων θα τον οδηγούσε αργότερα σε μια σειρά ελαιογραφιών. Ο Βαν Γκογκ ολοκλήρωσε τέσσερις πίνακες τον Ιούνιο του 1889 αλλά στα μέσα Ιουλίου υπέστη μια ακόμα κρίση.
Ο γιατρός ανέφερε ότι είχε προσπαθήσει να δηλητηριαστεί «με τα πινέλα και τα χρώματα του». Ο λαιμός του ήταν πολύ ερεθισμένος και δεν μπορούσε να φάει για μέρες. Χρειάστηκαν σχεδόν έξι εβδομάδες για να ανακάμψει από την ψυχική αυτή κρίση. Ομολόγησε ότι είχε επιχειρήσει να αυτοκτονήσει και η προοπτική να μπορέσει να ζωγραφίσει ξανά τον κράτησε ζωντανό. Μέχρι τα τέλη του Σεπτεμβρίου της ίδιας χρονιάς του επετράπη για άλλη μια φορά από το άσυλο να εργαστεί.
Η σειρά με την οποία ζωγραφίστηκαν τα έργα έχει σήμερα διευθετηθεί. Τα ελαιόδεντρα που σήμερα ανήκουν σε έναν ιδιώτη συλλέκτη χρονολογούνται στα τέλη Σεπτεμβρίου 1889. Ο Βίνσεντ περιέγραψε τα χρώματα του σε μια επιστολή προς τον αδερφό του Τεό: «Ασημί, μερικές φορές πιο μπλε, μερικές φορές πρασινωπό, μπρονζέ, πιο λευκά στο έδαφος που είναι κίτρινο, ροζ, μοβ ή πορτοκαλί έως θαμπή κόκκινη ώχρα».
Όταν τα έργα εξετάστηκαν και αναλύθηκαν διαπιστώθηκε ότι το φωτοευαίσθητο κόκκινο χρώμα τους έχει ξεθωριάσει. Ο Βαν Γκογκ δεν σταμάτησε να λέει στον αδερφό του πόσο δύσκολο ήταν να συλλάβει το ασημένιο χρώμα των φύλλων αλλά και πόσο θα επέμενε, όπως ακριβώς πέτυχε το κίτρινο στα ηλιοτρόπια.
Το μουσείο Βαν Γκογκ κατέχει και έναν λιγότερο γνωστό πίνακα από αυτή τη σειρά που έχει τίτλο Olive Grove και εμφανίζει μεγάλη ευαισθησία στο χρώμα του. Μεταξύ των αξιοσημείωτων ανακαλύψεων στους πίνακες ήταν μια ακρίδα που βρέθηκε κολλημένη πάνω στο παχύ στρώμα χρώματος σε ένα πίνακα με ελαιώνες που βρίσκεται στο Μουσείο Τέχνης Nelson-Atkins στο Κάνσας Σίτι. Αυτό δείχνει ότι ο πίνακας έχει ζωγραφιστεί σε εξωτερικό χώρο και ο άνεμος παρέσυρε το άτυχο έντομο που κόλλησε στο φρέσκο λάδι.
Όταν ο Βαν Γκογκ ολοκλήρωσε τη σειρά είχε την ιδέα αυτοί οι συγκεκριμένοι πίνακες, όπως και όσοι απεικόνιζαν τα κυπαρίσσια της Προβηγκίας, να πάνε προς πώληση στην Αγγλία. Ο Βαν Γκογκ πίστευε ότι θα μπορούσε να βρει εκεί πιο εύκολα αγοραστές γιατί είχε εργαστεί ως ασκούμενος έμπορος τέχνης στο Λονδίνο από το 1873 μέχρι το 1875. «Πρέπει να πάνε στην Αγγλία, γνωρίζω αρκετά καλά τι ψάχνουν εκεί» έγραψε. Δυστυχώς οι Βρετανοί δεκαετίες αργότερα αγόρασαν πίνακες με ελαιώνες, ο ένας εκ των οποίων βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη της Σκωτίας και δυο στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης.
Ο Βαν Γκογκ έφυγε από το άσυλο έναν χρόνο μετά την άφιξή του, τον Μάιο του 1890, αποχαιρετώντας τους ελαιώνες με τα χρώματα που άλλαζαν όπως και οι εποχές του χρόνου, τον λαμπερό ουρανό και τα φθινοπωρινά φύλλα στο χρυσό φως του Νότου. Δέκα εβδομάδες αργότερα πυροβολείται και φτάνει στο τέλος του μεγάλου και ταραγμένου ταξιδιού της ζωής του.
Ακολουθήστε το LiFO.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο LiFO.gr
