ΔΟΜΕΣ 2019: Τα κορυφαία πρότζεκτς και οι Έλληνες αρχιτέκτονες που βραβεύθηκαν

Ο ετήσιος θεσμός συμπληρώνει 10 χρόνια ανάδειξης της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικής με κριτική επιτροπή κορυφαίους αρχιτέκτονες από όλο τον κόσμο

Θανάσης Χαραμής 2.3.2019 | 09:52

ΔΟΜΕΣ 2019: Τα κορυφαία πρότζεκτς και οι Έλληνες αρχιτέκτονες που βραβεύθηκαν — Το Μουσείο Μαστίχας Χίου κατέκτησε το Α' βραβείο για το καλύτερο πραγματοποιημένο έργο.Φωτο: Γ. Γερόλυπμπος

2.3.2019 | 09:52

Αφιερωμένα στην ανάδειξη της αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και των δημιουργών της, για 10η χρονιά, τα βραβεία «ΔΟΜΕΣ» ανακοίνωσαν τα κορυφαία πρότζεκτς για το 2019 και τους αρχιτέκτονες που ξεχώρισαν.

Υπέροχες κατοικίες-καταφύγια με θέα στη θάλασσα, εγκαταλελειμμένες δομές που ξαναγεννήθηκαν με σύγχρονη ερμηνεία και λειτουργία και μελέτες για καινοτόμα κτίρια απαρτίζουν τον φετινό κατάλογο των νικητών.

Τα βραβεία της διεθνούς επιθεώρησης αρχιτεκτονικής «ΔΟΜΕΣ» απονεμήθηκαν την Παρασκευή στο Αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη ενώ τιμώντας τους αρχιτέκτονες που έχουν διακριθεί, από το 2010 έως και φέτος, παρουσιάζουν την έκθεση «10 Χρόνια Βραβεία ΔΟΜΕΣ», με φωτογραφικό υλικό από 109 έργα, σε χώρο 1.000m2, στον 1ο όροφο του πολυχώρου THE HUB, Αλκμήνης 5 (20:00-23:00).

Στα 10 χρόνια του θεσμού, έχουν υποβληθεί συνολικά 1.463 συμμετοχές με περισσότερους από 5.200 συντελεστές, έχουν απονεμηθεί 39 βραβεία και 76 έπαινοι και έχουν δημοσιευθεί 141 έργα στις ομώνυμες εκδόσεις.

Στη φετινή διοργάνωση υποβλήθηκαν 144 έργα για τις εξής τέσσερις κατηγορίες: «Καλύτερο πραγματοποιημένο έργο», «Καλύτερο πραγματοποιημένο έργο νέας αρχιτεκτονικής σε υφιστάμενο κτήριο», «Καλύτερο πρώτο έργο νέου αρχιτέκτονα», και «Καλύτερη μελέτη».

Επίσης, για δεύτερη συνεχή χρονιά απονεμήθηκαν και τα Βραβεία Συναδέλφων, όπου κριτές είναι οι αρχιτέκτονες που συμμετείχαν ως υποψήφιοι για τις κατηγορίες «καλύτερο πραγματοποιημένο έργο», και «καλύτερη μελέτη».

Κριτική Επιτροπή

Οι ΔΟΜΕΣ, έχοντας ως στόχο την σύνδεση της ελληνικής με τη σύγχρονη διεθνή αρχιτεκτονική, προσκάλεσαν αρχιτέκτονες διεθνούς κύρους να απαρτίσουν την εκάστοτε κριτική επιτροπή.

Για τα Βραβεία «ΔΟΜΕΣ 2019», η κριτική επιτροπή αποτελούνταν από τους:

• Toyo Ito, αρχιτέκτων, διευθυντής, Toyo Ito & Associates, Τόκιο – Ιαπωνία, κάτοχος του Βραβείου Pritzker

• Stefano Boeri, αρχιτέκτων, διευθυντής, Stefano Boeri Architetti, Μιλάνο – Ιταλία, καθηγητής αστικού σχεδιασμού, Πολυτεχνείο του Μιλάνου, πρόεδρος, Τριενάλε του Μιλάνου

• Mauricio Pezo & Sofia von Ellrichshausen, αρχιτέκτονες, διευθυντές, Pezo von Ellrichshausen, Concepcion – Χιλή

Οι νικητές των βραβείων ΔΟΜΕΣ 2019

1. Κατηγορία "Καλύτερο πραγματοποιημένο έργο"

Βραβείο

Μουσείο Μαστίχας Χίου

Πυργί, Χίος

Γραφείο Κίζη

Το Μουσείο Μαστίχας Χίου αναπτύσσει μια συμβιωτική σχέση με το ευαίσθητο τοπίο που το περιβάλλει. Οι μεγάλες παράλληλες στέγες, παράλληλες στις πεζούλες της μαστιχοκαλλιέργειας και τον άξονα ανατολής-δύσης, πλαισιώνουν την εκπληκτική θέα, ενώ κάτω από αυτές το κτίριο αποκαθιστά τη συνέχεια του φυσικού τοπίου, προσαρμοζόμενο στην κλίμακα, τα χρώματα και τα υλικά της βαθμιδωτής κι οργανωμένης καλλιέργειας των μαστιχόδεντρων.

Το μουσείο παρουσιάζει την καλλιέργεια, την εκβιομηχάνιση και την εμπορική εκμετάλλευση της μαστίχας. Βρίσκεται σε μια πλαγιά φυτεμένη με μαστιχόδεντρα, η οποία χρησιμοποιήτο για πειραματικές καλλιέργειες.

Η περιήγηση του επισκέπτη αρχίζει από το υψηλότερο άκρο του κτήματος. Οι κτιριακοί όγκοι δεν εμποδίζουν την πανοραμική θέα· αντ' αυτού την υπογραμμίζουν. Το μουσείο αποκαλύπτεται σταδιακά στον επισκέπτη, ο οποίος κατηφορίζει σε μια διαδρομή διαδοχικών στεγασμένων, κλειστών και υπαίθριων χώρων. Η κορύφωση της επίσκεψής του τον ξαναβρίσκει στο ύπαιθρο, όπου ανακαλύπτει το ευαίσθητο τοπίο της καλλιέργειας.

Κάθε εκθεσιακός χώρος έχει αντιμετωπισθεί διαφορετικά: άμεση επαφή με το χωράφι στην ενότητα της καλλιέργειας, υποφωτισμένοι χώροι στην ενότητα της ιστορίας και ένας μεγάλος χώρος διπλού ύψους για την ενότητα του εντυπωσιακού εξοπλισμού του παλιού εργοστασίου τσίχλας, που αποτελεί το κύριο και διαδραστικό έκθεμα του μουσείου.

Ο τόπος της καλλιέργειας των μαστιχόδεντρων έχει υποστεί μικροεπεμβάσεις καθαρισμού, προκειμένου να διατηρηθούν τα τεκμήρια του τρόπου της δουλειάς και της υπαίθριας ζωής των παλιότερων χρόνων, με αποφυγή κάθε τεχνητής αλλοίωσης ή και "ωραιοποίησης" του αυθεντικού αγροτικού τοπίου.

Έπαινοι

• Patio House. Κάρπαθος, Δωδεκάνησα - OOAK Architects

• Παιδικός σταθμός, Γλυφάδα, Αθήνα, Αττική - Klab Architecture – Λαμπρινόπουλος Κωνσταντίνος

• Euphoria Spa. Οικισμός Μυστρά, Λακωνία - decaARCHITECTURE

2. Κατηγορία "Καλύτερο πραγματοποιημένο έργο νέας αρχιτεκτονικής σε υφιστάμενο κτήριο"

Βραβείο

Dexamenes Seaside Hotel

Κουρούτα, Ηλεία

K-studio

Ο επιχειρηματίας Νίκος Καραφλός οραματίστηκε ένα ξενοδοχείο, σε ένα εγκαταλελειμμένο οινοποιείο στη δυτική ακτή της ηπειρωτικής Ελλάδας δίπλα σε μια από τις παρθένες παραλίες της χώρας. Το όραμά του έκανε πράξη το διακεκριμένο γραφείο K-studio των Δημήτρη και Κωνσταντίνου Καραμπατάκ και εγένετο το Dexamenes Seaside Hotel.

Οι εγκαταλελειμμένες βιομηχανικές δομές που χαρακτηρίζουν την τοποθεσία είχαν παραμείνει σχετικά ανέγγιχτες από τη δεκαετία του 1920.

Από την αρχή του πρότζεκτ στόχος ήταν η ακατέργαστη ομορφιά των υφιστάμενων κτιρίων να διατηρηθεί και να αναδειχθεί με λειτουργικότητά για να δημιουργηθεί ένας χώρο ηρεμίας, άνεσης και χαλάρωσης.

Σκυρόδεμα, χάλυβας και ξύλο δημιούργησαν ένα πάντρεμα αφήνοντας τα υπάρχοντα κτίρια σχετικά ανέπαφα για να διατηρήσουν την ισχυρή παρουσία τους. Το κλειδί για το σχεδιασμό του ξενοδοχείου ήταν η αντίθεση και η εξισορρόπηση του παλιού και του νέου χρησιμοποιώντας μια βιομηχανική παλέτα με κομψό τρόπο.

Δύο μεγάλα μπλοκ σκυροδέματος που χωρίζονται κατά μήκος σε 2 σειρές από 10 δεξαμενές αποθήκευσης μετατράπηκαν σε σουίτες με θέα στο απέραντο γαλάζιο.

Έπαινοι

• Γραφεία εταιρίας πληροφορικής, Ομόνοια, Αθήνα - Dimitris Thomopoulos Architects

• 'Les Lumières à la campagne'. Μετατροπή μονοκατοικίας σε αρχιτεκτονικό γραφείο, Γλυφάδα, Αθήνα - 314 Αρχιτεκτονικό Γραφείο

Παύλος Χατζηαγγελίδης

3. Κατηγορία Καλύτερο πρώτο έργου νέου αρχιτέκτονα

Βραβείο

Παράλληλη κατοικία

Κέα, Κυκλάδες

En Route Architects

Το Parallel House είναι μια θερινή κατοικία που σχεδιάστηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο En Route Architects σε μια απομονωμένη περιοχή της Κέας.

Η κατοικία αναπτύσσεται παράλληλα με τη θέα της θάλασσας με ακολουθία δωματίων, που κυμαίνονται από υπαίθριους έως μερικώς καλυμμένους έως εντελώς κλειστούς χώρους.

Τα ανοίγματα δημιουργούν κινηματογραφικά πλαίσια του γύρω τοπίου, του Αιγαίου και των γειτονικών νησιών. Λόγω της απότομης τοπογραφίας, η πίσω πλευρά του σπιτιού βυθίζεται μέσα στο τοπίο, ενώ η πρόσοψη του είναι εξ ολοκλήρου ανοικτή με απρόσκοπτη θέα προς τη θάλασσα.

Το Parallel House, ένα σπίτι-καταφύγιο χτίστηκε ως ορμητήριο που εστιάζει στην μέγιστη εμπειρία του ίδιου του τοπίου και ξεχώρισε ως μια σύγχρονη ερμηνεία ενός παραδοσιακού πέτρινου σπιτιού στη Τζια.

Έπαινοι

• 'APS Ηouse [Antiparos Presenhuber Studio]', Αντίπαρος, Κυκλάδες - ARP

• Ανακαίνιση ξενοδοχείου, Μύκονος, Κυκλάδες - Στέλλα Ανδρονίκου

4. Κατηγορία Καλύτερη μελέτη

Βραβείο (σε ισοβαθμία)

•SKOGFINSK MUSEUM | Forest Houses

Ένα μουσείο αφιερωμένο στους Φινλανδους του Δάσους και τον πολιτισμό τους

Svullrya, Νορβηγία

• Shelter for Summer | Σχεδιασμός πρότυπου αναψυκτηρίου, αποδυτηρίων, πύργου ναυαγοσώστη και ντουζιέρας για τον εξοπλισμό παραλιών

Δωδεκάνησα

MICROMEGA

Έπαινοι

• 'Tectonic Lodging | Hoovering above an earthquake'. Τουριστικό κατάλυμα, Λίνδος, Ρόδος, Δωδεκάνησα - Aristides Dallas Architecture Studio

• 'Hortus Conclusus'. Κτήριο διοίκησης Αττικής, Ελευσίνα, Αττική - Papalampropoulos Architecture Bureau

• 'Εστία'. Η τοπογραφία ενός κοινού τόπου - Γιάννης Γιαννούτσος

ΒΡΑΒΕΙΑ ΣΥΝΑΔΕΛΦΩΝ

2η χρονιά

1. Κατηγορία Καλύτερο πραγματοποιημένο έργο

Παιδικός σταθμός

Γλυφάδα, Αθήνα, Αττική

Klab Architecture

Η μελέτη και υλοποίηση δημόσιων κτιρίων στην Ελλάδα είναι προβληματική, καθώς ο αρχιτέκτονας δεν είναι ο κύριος άξονας στην υλοποίηση τους.

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις σε αυτό το δημόσιο έργο ήταν να αποκαταστήσουμε το ρόλο του αρχιτέκτονα ως βασικού συντελεστή.

Επιπλέον στόχος μας ήταν η ανάδειξη ενός τύπου κατασκευής, την προκατασκευή. Η προκατασκευή που ήταν ορισμένη από τα προαπαιτούμενα του διαγωνισμού καθόρισε σημαντικά και τη μορφή του κτιρίου αφού το βασικό module έπρεπε να μεταφέρεται με νταλίκα.

Η κεντρική ιδέα είναι ο παιδικός σταθμός να αναφερθεί στη κλίμακα των χρηστών του και να αναπαραγάγει ένα μοντέλο αστικού χωριού. Η βασική κλίμακα είναι το αρχέτυπο σχέδιο της κατοικίας που η επανάληψή του παρήγαγε τις αίθουσες του παιδικού σταθμού.

Ο σταθμός σχεδιάστηκε με τη λογική όλες οι αίθουσες να έχουν τρεις ελεύθερες πλευρές με συνέπεια η διάταξη γίνεται γύρω από μία κεντρική αυλή, αλλά διαμορφώνεται και με μικρότερα αίθρια.

Υπήρξε προσπάθεια ώστε απλά υλικά και κοινοί τρόποι κατασκευής να δημιουργήσουν μία ιδιαίτερη κατασκευή που θα είχε μικρό ενεργειακό αποτύπωμα. Οι εξωτερικοί τοίχοι κατασκευάστηκαν 10εκ πάχος έτσι ώστε να έχουμε παραπάνω χώρο εσωτερικά και έχουν επικαλυφθεί , όπως και οι στέγες με εξωτερική μόνωση. Με τον τρόπο αυτό, αλλά και την κατασκευή περγκολών από κόντρα πλακέ θαλάσσης καθώς και με τη διάταξη των ανοιγμάτων η κατασκευή είναι βιοκλιματική δημιουργώντας συνθήκες άνεσης για τις δραστηριότητες των παιδιών.

Η φύτευση επίσης, θα γίνει γρήγορα βασικό στοιχείο της σύνθεσης αφού μεγάλα πλατάνια θα σκιάζουν την εσωτερική αυλή και άλλα δέντρα θα τονίζουν τη διαφορετικότητα κάθε εποχής.