Το πρώτο ντοκιμαντέρ για την ηρωίνη γυρίστηκε σε αστυνομικό τμήμα

Το πρώτο ντοκιμαντέρ για την ηρωίνη στην Αθήνα γυρίστηκε το 1931 σε Αστυνομικό Τμήμα Facebook Twitter
0


«ΠΙΕΝΑ ΕΙΣ ΤΟ
Α’ Αστυνομικόν Τμήμα! Όλοι οι αντιπροσωπευτικοί τύποι της χειροτέρας νεοελληνικής μανίας εις γενικόν ραντεβού, εις δύο ευρύχωρα δωμάτια του Α’ Αστυνομικού Τμήματος» γράφει ο αστυνομικός ρεπόρτερ Ε. Θωμόπουλος στην εφημερίδα «Ακρόπολις».

Λόγω μιας ιδέας του «αθεόφοβου» υπαστυνόμου Π. Τσιγκρή, τον Γενάρη του 1931 συγκεντρώθηκαν και φιλοξενήθηκαν επί 48 ώρες στις αίθουσες του Α’ Τμήματος «όλη ἡ πολυώνυμος και πολυάριθμος παρέα των σκοτεινών δρόμων της Αθήνας».

Ο Ε. Θωμόπουλος ρώτησε τον διοικητή του τμήματος Π. Τσιγκρή ποιος ήταν ο λόγος της συγκέντρωσης αυτής. Θεραπευτικός, βέβαια, δεν μπορούσε να είναι, αφού «όπως και άλλοτε είπαμε, δεν υπάρχει οργανωμένον συστηματικώς δημόσιον ίδρυμα θεραπείας ναρκομανών». Ο λόγος και η αφορμή της συγκέντρωσης ήταν να κινηματογραφηθεί η συγκέντρωση από τον κ. Δημήτρη Γαζιάδη και η ταινία να προβληθεί από το Κράτος για τη νεολαία, «όπως ανακοπεί η επέκτασις της μανίας των ναρκωτικών».

Εξήντα στο σύνολο η «παρέα των ”πρεζάκηδων”, τίτλος, τον οποίον μόνη της δίδει και η αστυνομία τον υιοθέτησε».

Αρκετοί άνθρωποι είχαν εμφάνιση της προκοπής. Φορούσαν λαιμοδέτες, κολλάρα και ρούχα καθαρά. Αλλά η ίδια ακαθαρσία στους κύκλους των ματιών, η ίδια κιτρινίλα στα δόντια από την ηρωίνη και τη μορφίνη και το ίδιο βλέμμα.

Πλειοψηφούσαν, βέβαια, μέσα στην απρόοπτη αυτή συγκέντρωση οι ρακένδυτοι, ξυπόλυτοι άνθρωποι, οι αναμαλλιασμένοι με τις σκισμένες τραγιάσκες. «Πόδια φως μαίγκρ, νύχια κραγιόνια ολόμαυρα. Σακάκι ολόκληρο τρανσπαράν και χτενισιά… ποιος είδε τον Θεό και δεν τον φοβήθηκε».

Ήταν όμως αρκετοί και οι άνθρωποι με εμφάνιση της προκοπής. Φορούσαν λαιμοδέτες, κολλάρα και ρούχα καθαρά. Αλλά η ίδια ακαθαρσία στους κύκλους των ματιών, η ίδια κιτρινίλα στα δόντια από την ηρωίνη και τη μορφίνη και το ίδιο βλέμμα.

Αν και τραγουδούσαν «θα 'μαι, θα 'μαι πάντοτε χαρμάνης», φώναζαν στον διοικητή του παραρτήματος Ασφαλείας Π. Τσιγκρή: «Ή μας δίνεις πρέζα, κυρ-αστυνόμε, ή κοπανάμε το κεφάλι μας στον τοίχο. Θα κόψουμε το λαρύγγι μας!».

Η σύλληψή τους δεν απαίτησε και μεγάλο κόπο 

Στα αστυνομικά όργανα ήταν γνωστό το πού σύχναζαν και η σύλληψή τους δεν απαίτησε μεγάλο κόπο: στη στοά Πάππου, στους αρχαίους τάφους του Κεραμεικού, πίσω από τη δημαρχία. Εκεί σύχναζαν «οι λαϊκοί χαρμάνηδες, οι πρεζάκηδες», κουβαριασμένοι επάνω σε ρολά χαρτιού, ξαπλωμένοι χάμω, πάνω στη λάσπη. «Το συναίσθημα του κρύου όπως και της ζέστης δεν υπάρχει για τους ναρκομανείς – ροφούν τα σκονάκια τους ή μάλλον απολαμβάνουν την συντριπτικήν του οργανισμού των ηδονήν».

«Αλλά και ποιά ηδονή;» αναρωτιέται ο Ε. Θωμόπουλος. «Την αποχαύνωση, την συντριβή όλου του εγώ και των εξωτερικών εντυπώσεων και τον βυθισμό τους σε όνειρα αλλόκοτα. Μια ευεξία τρέλας ψυχικής τους κατέχει, κάτω από την οποία εξουθενωμένη, απονεκρωμένη και κάθε σωματική δύναμης. Και τα μάτια αναποδογυρισμένα, καίτοι ολάνοικτα, δεν βλέπουν τίποτε, κοιμούνται, τα χείλη σουφρωμένα παραμιλούν».

Το πρώτο ντοκιμαντέρ για την ηρωίνη στην Αθήνα γυρίστηκε το 1931 σε Αστυνομικό Τμήμα Facebook Twitter
Ουσιοεξαρτημένοι στη στοά Πάππου. Σκίτσο Φωκίωνα Δημητριάδη.

Ο Ε. Θωμόπουλος, άλλωστε, έχει και στο παρελθόν παραστεί επανειλημμένως σε ανάλογο θέαμα:

«Πάει, πάει, πάει! Μια βασιλικιά! Μια μαντζουράνα. Πούντος! Πούντος! Την τύλιξα. Την τύλιξα!».

«Βασιλικιά», εξηγεί ο αστυνομικός ρεπόρτερ της «Ακροπόλεως», αποκαλείται το κόκκινο ή κίτρινο χαρτάκι που περιείχε διπλή δόση ηρωίνης και «μαντζουράνα» εκείνη που περιέχει μονή.

Κατόπιν, σαν επωδός, επακολουθεί το μεράκι της στιγμής, το ρούφηγμα της δολοφόνου σκόνης. Και τα μούτρα του δυστυχούς, καταχωνιασμένα, γίνονται όλο μια σούφρα σαρκών.

Τα ίδια συνέβαιναν και στον καγκελόφραχτο χώρο του αρχαίου Κεραμεικού. Περισσότερο εκεί, γιατί είχαν την ευχέρεια να φύγουν όταν αντιλαμβάνονταν την έφοδο της αστυνομίας.

Εξηγεί παρακάτω ο Ε. Θωμόπουλος ότι η Αστυνομία γνωρίζει μεν τα κατατόπια, δεν κατορθώνει όμως να χτυπήσει τις κεφαλές του λαθρεμπορίου, γιατί η πώληση της μορφίνης ή της ηρωίνης στους φτωχούς αυτούς διαβόλους γίνεται από ομοιοπαθείς τους που προτιμούν να τους κοπεί το κεφάλι παρά να μαρτυρήσουν ποιος τους προμηθεύει τα σκονάκια προς πώληση.

«Διότι, όπως δεν τους μέλλει αν φάγουν έστω και ένα κουλούρι, αρκεί να έχουν το σκονάκι τους, άλλο τόσο δεν τους ενδιαφέρει αν φυλακισθούν».

Αλλά και στα κρατητήρια, συμπληρώνει, όταν συλλαμβάνονται, σηκώνουν τέτοια αντάρα και τέτοια φωνή, ζητώντας την πρέζα τους, ώστε οι ίδιοι οι αστυνομικοί αναγκάζονται να τους δώσουν για να ησυχάσουν. «Αλλιώτικα γίνονται αλλόφρονες. Πηδούν, χτυπούν τα στήθη τους με τις γροθιές τους, τα κεφάλια τους στον τοίχο, σκούζουν, κλαίνε».

Στα γυρίσματα της κοινωφελούς κινηματογραφικής ταινίας

Εκείνο το μεσημέρι, στα δυο δωμάτια του Α’ Αστυνομικού Τμήματος, νόμιζε κανείς ότι είχαν κλειστεί κοπάδια λύκων. Ώρες ολόκληρες οι τοξίνες των ναρκωτικών δεν είχαν μπει στο αίμα τους λόγω της σύλληψής τους και τους είχαν δημιουργήσει απερίγραπτες παρακρούσεις.

Μπροστά στους δημοσιογράφους ρώτησε ο υπαστυνόμος Π. Τσιγκρής αν προτιμάνε φαγητό ή πρέζα και «απάντησαν όλοι ως από δαιμονική συγχορδία: “Πρέζα - πρέζα, ν' αγιάσουν τα χέρια σου”. Και όταν αυτή διενεμήθη, όταν την στράγγισαν τρίβοντας τις μύτες τους επάνω στα κρυσταλλικά σκουνάκια, έγειραν, ξαπλώθηκαν χάμω. Η αποχαύνωσις ήλθε γρήγορα. Έβλεπες ανθρώπινα κορμιά παρατημένα χάμω με την αποκρουστική μυρουδιά από την απλυσιά να σαλεύουν σαν σκουλήκια».

Έπειτα, ο Ε. Θωμόπουλος τους έπιασε την κουβέντα προκειμένου να τους περιγράψει στο αναγνωστικό κοινό της εφημερίδας. Ως χαρακτηριστικότερο τύπο παρουσίασε τον Ψυχίτσα, του οποίου τα μάτια ήταν θαμπά, ενώ ένα πάχος «αρρωστιάρικο, κίτρινο, του έχει καλύψει τον λαιμό». Αφού κατασπάραξε την περιουσία του πατέρα του, αφού έγινε διαρρήκτης για να εξοικονομεί τα λεφτά για την αγορά της ηρωίνης, έγινε τελικά μικροπωλητής της και πήρε ένα σωρό άλλους ανθρώπους στον λαιμό του.

Το πρώτο ντοκιμαντέρ για την ηρωίνη στην Αθήνα γυρίστηκε το 1931 σε Αστυνομικό Τμήμα Facebook Twitter
Κωστής Γκοτσίνας, «Επί της Ουσίας - Ιστορία των ναρκωτικών στην Ελλάδα 1875-1950», εκδόσεις ΠΕΚ – Γαλλική Σχολή Αθηνών.

«Γιατί δεν διορθώνεσαι, μωρέ Ψυχίτσα;»

Τον πιάνει το παράπονο. «Μα βλάφτω κανένα, σε παρακαλώ, τον Θεό μου. Εμένα έτσι με αρέσει. Πώς να κάμω αλλιώς».

«Μωρέ ξύλο που θέλεις», του λέει ένας αστυφύλακας.

Παθαίνει μετάπτωση σε κέφι, σκάει στα γέλια για να πει: «Βάρα εσύ ξυλιές όσες θέλεις. Δίνε μου όμως και πρέζα και τι με μέλει».

Άλλος ενδιαφέρων τύπος ο Τουροκτούμης. Είναι νέος, μόλις 30 ετών, εντούτοις φαίνεται σαν εξηντάρης. Γκρίζα άτακτα γένια τού καλύπτουν τα μάγουλα και η λάμψη των ματιών του είναι τελείως σβησμένη. Φοράει σχισμένα πασούμια και μια σκισμένη κουβέρτα ριγμένη στους ώμους του για κάπα.

«Πώς το έπαθες εσύ;» τον ρωτάει ο Θωμόπουλος.

«Σε νοιάζει;»

«Αν θέλεις».

Απαντάει αφού κλείσει τα μάτια του, θέλοντας να συγκεντρώσει μια ξεχασμένη ανάμνηση:

«Μου την έσκασε η γκιόσα μου... Αυτή πάει τώρα στο διάολο».

Γέλασαν τότε και αυτό έγινε αιτία να βάλει κάποιος άλλος φωνές διαμαρτυρίας.

«Τι γελάτε, ρε! Τι γελάτε! Είμαστε χαρμάνηδες. Πρεζάκηδες. Ε, κι ύστερα. Δεν είμαστε θέατρο. Καταλαβαίνετε;»

Τα μάτια του απέκτησαν ζωηρές λάμψεις, τα δόντια του έτριζαν, τα πιγούνια αναταράχτηκαν. Αλλά δεν ήταν τίποτε. Μια περαστική, στιγμιαία άμυνα της χαμένης αξιοπρέπειας. Έτσι κι έγινε. Μετά δύο λεπτά ξανάρχισε ύστερα η φωνή της ικεσίας, τα παρακάλια.

Το πρώτο ντοκιμαντέρ για την ηρωίνη στην Αθήνα γυρίστηκε το 1931 σε Αστυνομικό Τμήμα Facebook Twitter

«Δώσ’ μας, ψυχούλα μας, κυρ-Αστυνόμε, την πρέζα. Λυπήσου μας. Θα μας βγει το αίμα από το κεφάλι».

Έμεινε, ωστόσο, αμυνόμενος, κρατώντας τα δυο μάγουλά του για να συγκρατήσει το τριζοβόλημα των δοντιών του από το πάθος, και είπε:

«Δεν είναι για γέλια, κύριε. Οι περισσότεροι εγίναμε έτσι από τραύματα που πήραμε στον πόλεμο. Αυτά τα παλιόπαιδα κόλλησαν από κέφι. Μου κάμανε ενέσεις μορφίνης για να παύσουν οι πόνοι από το τραύμα και μου ήρθε το πάθος».

«Γιατί δεν πας να γιατρευθείς;»

«Πώς να το κάμω, κύριε; Πού να βρω λεφτά; Θέλω πέντε χιλιάδες. Μαζωμένες, πού να τις βρω;»

Και μονομιάς τού κόλλησε το τούρτουρο της ηρωίνης πάλι. Έστριψαν τα σαγόνια του προς τα πάνω, τα μάγουλα σκέβρωσαν και τα μάτια του έσβησαν.

«Δώστε μου! Δώστε μου, κύριε αστυνόμε. Πεθαίνω».

Εκεί σταμάτησε η συνομιλία του με τον Ε. Θωμόπουλο. Έπειτα ο Π. Τσιγκρής «έκαμε την διανομήν της πρέζας. Και επήλθε η ησυχία και η αποχαύνωσης. Έτσι τους επήρε ο φακός του κ. Γαζιάδη την κοινωφελήν κινηματογραφικὴν ταινίαν του».

Αρχαιολογία & Ιστορία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η Ιστορία των ναρκωτικών στην Ελλάδα 1875-1950

Βιβλίο / Η Ιστορία των ναρκωτικών στην Ελλάδα 1875-1950

Μια νέα συμπαγής μελέτη-ορόσημο του Κωστή Γκοτσίνα για την ιστορία της χρήσης ουσιών στην Ελλάδα, αναδεικνύει την κοινωνική, πολιτική και πολιτισμική διάσταση του φαινομένου με τρόπο εξαιρετικό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ιστορία μιας πόλης / Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ποιοι κάνουν χρήση ναρκωτικών στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα στην Ελλάδα και ποιο είναι το κοινωνικό αποτύπωμα των ναρκωτικών στην Αθήνα της εποχής; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον ιστορικό και ερευνητή Κωστή Γκοτσίνα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

To ξενοδοχείο InterContinental στην Καμπούλ είναι ένα μέρος που τα έχει δει όλα

Αρχαιολογία & Ιστορία / To ξενοδοχείο InterContinental στην Καμπούλ είναι ένα μέρος που τα έχει δει όλα

Από την εποχή που η πρωτεύουσα του Αφγανιστάν ήταν το σταυροδρόμι των χίπις μέχρι τους Ταλιμπάν, το θρυλικό InterContinental της Καμπούλ καταφέρνει, με κάποιον αξιοθαύμαστο τρόπο, να παραμείνει ανοιχτό μέχρι σήμερα.
THE LIFO TEAM
Ο σκανδαλώδης, πολυτελής και θαυμαστός κόσμος της Μαρίας Αντουανέτας

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ο σκανδαλώδης, πολυτελής και θαυμαστός κόσμος της Μαρίας Αντουανέτας

Είδωλο της ποπ κουλτούρας, fashion icon, influencer προτού καν εφευρεθεί ο όρος, εξακολουθεί να επηρεάζει τη μόδα με την απαράμιλλη γοητεία της. Μια έκθεση στο μουσείο V&A, η πρώτη για τη Γαλλίδα βασίλισσα στο Ηνωμένο Βασίλειο, μας το υπενθυμίζει.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ζαφείρης Γκούσιος: Ο κοινωνικός ονειροπόλος που πυροβόλησε τον πρώτο Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας

Αρχαιολογία & Ιστορία / Τι σκεφτόταν ο άνθρωπος που πυροβόλησε τον πρώτο Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας;

Ο Ζαφείρης Γκούσιος, που αυτοχαρακτηριζόταν «κοινωνικός ονειροπόλος», το 1927 αποπειράται να δολοφονήσει τον Παύλο Κουντουριώτη. Το πώς και το γιατί μέσα από τον Τύπο της εποχής.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Μετέφρασε το Συμπόσιο του Πλάτωνα. Τον κατηγόρησαν και τον κυνήγησαν ανελέητα. Αυτοκτόνησε

Ιστορία / Μετέφρασε το Συμπόσιο του Πλάτωνα. Τον κυνήγησαν ανελέητα. Αυτοκτόνησε

Αυτή είναι η ιστορία του Ιωάννη Συκουτρή, ενός μεγάλου πνευματικού Έλληνα που κατηγορήθηκε ως άθεος για τη μετάφραση του «Συμποσίου» του Πλάτωνα εξ αιτίας της αναφοράς του στις «γενετήσιες σχέσεις στην αρχαία Ελλάδα».
ΣΠΥΡΟΣ ΣΤΑΒΕΡΗΣ
Ο άλυτος γρίφος της Ιερουσαλήμ

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ο άλυτος γρίφος της Ιερουσαλήμ

Η απροσδόκητη κατάκτησή της από τους Ισραηλινούς στον πόλεμο των έξι ημερών. Ο Νταγιάν, ο Σαρόν και ο Χουσέιν της Ιορδανίας. Η Ιντιφάντα, ο PLO και η συντριβή τους. Το Τείχος, το Ορος του Ναού και οι υπόγειες σήραγγες. Μια συναρπαστική σύνοψη της ιστορίας μιας εκρηκτικής πόλης από τον Σάιμον Σίμπαγκ Μοντεφιόρε.
Ρήνεια: Το νησί των νεκρών απέναντι από τη Δήλο

Ιστορία μιας πόλης / Ρήνεια, η άλλη Δήλος

Ένα νησί που δεν προοριζόταν για ζωή αλλά για θάνατο. Απέναντι από τη λαμπρή Δήλο, η Ρήνεια κουβαλά τα πιο σιωπηλά –και ίσως πιο ανθρώπινα– μυστικά του Αιγαίου. Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με την αρχαιολόγο Ζώζη Παπαδοπούλου.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Δήλος: H καρδιά των Κυκλάδων

Ιστορία μιας πόλης / Δήλος: H καρδιά των Κυκλάδων

Στη μέση των Κυκλάδων, σ’ ένα νησί χωρίς μόνιμους κατοίκους, η γη κρύβει ακόμη φωνές. Αν ξέρεις πού να κοιτάξεις, η Δήλος αρχίζει να σου μιλά για θεούς που λατρεύτηκαν, εμπορικές αυτοκρατορίες που γεννήθηκαν, λαούς που ήρθαν και έφυγαν, και τελετές που παραμένουν μυστήριο. Το νησί αυτό υπήρξε κάποτε το κέντρο του κόσμου – και ακόμη κρατά μυστικά. Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με την αρχαιολόγο Ζώζη Παπαδοπούλου.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Εν μέσω των γυναικών της αμαρτίας. Μια επίσκεψη στα Βούρλα τον Φλεβάρη του 1936

Αρχαιολογία & Ιστορία / Εν μέσω των γυναικών της αμαρτίας. Μια επίσκεψη στα Βούρλα τον Φλεβάρη του 1936

Η συγγραφέας, δημοσιογράφος και φεμινίστρια Λιλίκα Νάκου επισκέφθηκε το –υπό κρατική διαχείριση– πορνείο των Βούρλων τον Φλεβάρη του 1936, συνομίλησε με τις «γυναίκες της αμαρτίας» και μετέφερε τις εντυπώσεις της.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Μέλι, Ρόδια, Aμβροσία: Τι έτρωγαν τελικά στον Όλυμπο οι Θεοί;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Μέλι, Ρόδια, Aμβροσία: Τι έτρωγαν τελικά στον Όλυμπο οι Θεοί;

Τόσο οι γραπτές πηγές όσο και η εικονογραφία της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας αποκαλύπτουν ότι οι θεοί και οι ήρωες ήταν μάλλον εκλεκτικότεροι των θνητών ως προς τη διατροφή τους. Και τα φαγητά τους έκρυβαν κίνητρα πέρα από την πείνα...
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ματίας Ρουστ: Μια ατέλειωτη ιστορία των ’80s

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ματίας Ρουστ: Μια ατέλειωτη ιστορία των ’80s

Το βράδυ της 28ης Μαΐου 1987 ο 18χρονος Γερμανός προσγειώνεται με ένα Cessna στην Κόκκινη Πλατεία για να αποδείξει ότι «αν κάποιος σαν εμένα μπορεί να περάσει σώος και αβλαβής στην άλλη πλευρά, τότε δεν υπάρχει τόσο μεγάλος κίνδυνος, και ίσως να μπορούμε να τα βρούμε όλοι μεταξύ μας».
ΜΑΚΗΣ ΜΑΛΑΦΕΚΑΣ
Η Μεγαλόχαρη ως αστυνομικό λαγωνικό 

Αρχαιολογία & Ιστορία / Τα «αντιλωποδυτικά θαύματα» της Παναγίας

Μια δημοσιογραφική έρευνα που έκανε το 1933 ο αστυνομικός ρεπόρτερ Ευστάθιος Θωμόπουλος κατέγραψε τους άθλους της Παναγίας· από την Κρήτη μέχρι τη Ροδόπη, οι πιστοί «έβλεπαν» τη δράση της, ένιωθαν ευγνώμονες και τη μαρτυρούσαν.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Γιατί έθαβαν βρέφη μέσα σε αγγεία στο Βαθύ της Αστυπάλαιας;

Ιστορία μιας πόλης / Γιατί έθαβαν βρέφη μέσα σε αγγεία στο Βαθύ της Αστυπάλαιας;

Τι το ιδιαίτερο συμβαίνει στο Βαθύ της Αστυπάλαιας και τι συνεχίζει να αποκαλύπτει η αρχαιολογική έρευνα στην περιοχή; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Ανδρέα Βλαχόπουλο.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ