Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
Το Sachsenhausen ήταν το πρωτότυπο πάνω στο οποίο αργότερα φτιάχτηκαν και τα υπόλοιπα στρατόπεδα και φτιάχτηκε για πολιτικούς και ποινικούς κρατούμενους αρχικά, ανεξαρτήτως φυλής και θρησκείας.
0

Τον Αύγουστο του 2008 βρέθηκα για δουλειά στο Βερολίνο. Φυσικά η πόλη εκτός από εκπληκτικά κλαμπ, μπαρ, γκαλερί και θέατρα είναι ένα μνημείο ερειπίων και φαντασμάτων και οι ιστορίες τους ατελείωτες.

Θυμάμαι έντονα στο Εβραϊκό Μουσείο την εικόνα μιας κοπέλας με ακορντεόν που έπαιζε επαγγελματικά σε μαγαζιά και πέθανε στα 19 της στο Άουσβιτς, τα μέλη των αντιστασιακών οργανώσεων Κόκκινη Ορχήστρα και Λευκό Ρόδο, των οποίων τις φωτογραφίες βλέπεις παντού, την Τοπογραφία του Τρόμου όπου ήταν τα κρατητήρια της Γκεστάπο και φυσικά τους νεκρούς που προσπάθησαν να περάσουν το τείχος και τις ιστορίες με τη Στάζι.

Το στρατόπεδο ιδρύθηκε το 1936 και βρίσκεται 35 χιλιόμετρα βόρεια του Βερολίνου. Δεν είναι σε κάποιο μέρος στην μέση του πουθενά, γύρω γύρω υπάρχουν γραφικά σπιτάκια που μοιάζουν να κτίστηκαν πολλά χρόνια πριν και κατοικούνται από γλυκύτατους ηλικιωμένους που σε κάνουν να αναρωτιέσαι που ήταν τότε.

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Κοιτάζoντας τον Lonely Planet ανακάλυψα πως λειτουργούσε στρατόπεδο συγκέντρωσης στις παρυφές της πόλης, πλέον μουσείο. Πήγαμε με μια φίλη και τίποτα δεν μπορεί να περιγράψει την εμπειρία, ήταν η πρώτη φορά που ένιωσα πως ένα μέρος μπορεί να είναι στα αλήθεια στοιχειωμένο. Ένα μέρος του είναι κατεστραμμένο σε διατηρητέα μπάζα καθώς οι Ναζί προσπάθησαν να το καταστρέψουν πριν μπουν οι Σύμμαχοι. Το υπόλοιπο είναι επισκέψιμο.

Το στρατόπεδο ιδρύθηκε το 1936 και βρίσκεται 35 χιλιόμετρα βόρεια του Βερολίνου. Δεν βρίσκεται στη μέση του πουθενά, γύρω γύρω υπάρχουν γραφικά σπιτάκια που μοιάζουν να κτίστηκαν πολλά χρόνια πριν και κατοικούνται από γλυκύτατους ηλικιωμένους που σε κάνουν να αναρωτιέσαι πού ήταν τότε. Πας με ένα απλό εισιτήριο του μετρό (το οποίο στο Βερολίνο είναι και υπόγειο και υπέργειο).

Ήταν το πρωτότυπο πάνω στο οποίο αργότερα φτιάχτηκαν και τα υπόλοιπα στρατόπεδα και φτιάχτηκε για πολιτικούς και ποινικούς κρατούμενους αρχικά, ανεξαρτήτως φυλής και θρησκείας. Περίπου 200.000 άνθρωποι φυλακίστηκαν εκεί μεταξύ 1936 και 1945, Εβραίοι, κομμουνιστές, Μάρτυρες του Ιεχωβά, ομοφυλόφιλοι, τσιγγάνοι, ανάπηροι και αιχμάλωτοι πολέμου. Μετά εξακολούθησε να λειτουργεί ως στρατόπεδο για εγκληματίες πολέμου και πολλοί από τους άλλοτε θύτες κατέληξαν εκεί.

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Υπάρχουν όλα αυτά - οι φούρνοι, οι θάλαμοι αερίων, η εκκωφαντική σιωπή. Έχεις την αίσθηση πως τα ξέρεις από ταινίες και βιβλία αλλά το να βλέπεις είναι πολύ διαφορετικό. Είχα ξαναδεί τέτοια φρικτά μέρη και σε άλλες χώρες (πχ το ESMA στο Μπουένος Άιρες, τη Γυάρο κ.ά.). Ο πόνος είναι εμφανής παντού και θέλεις να φύγεις όσο το δυνατόν πιο γρήγορα.

Αυτό που με συγκλόνισε πάνω από όλα όμως και κάνει τα γερμανικά στρατόπεδα μοναδικά ήταν πως αυτό το τερατώδες πράγμα στο Βερολίνο ήταν πολύ καλοφτιαγμένο. Κάποιος κάθισε μπροστά σε ένα σχεδιαστήριο, πιθανά με καφέ και τσιγάρο δίπλα του, και αντί να φτιάξει ένα σχολείο, ένα νοσοκομείο, ένα εργοστάσιο, ένα ξενοδοχείο, μια πολυκατοικία, σχεδίασε αυτό. Και το σχεδίασε σωστά, προσεκτικά, με ακρίβεια. Κάθε λεπτομέρεια είναι στη θέση της.

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Κάποιος μαζί με τους συνεργάτες του και τους υφισταμένους του μέτρησε και έκανε την περίμετρο σαν ένα τέλειο, ισοσκελές τρίγωνο. Έκανε ένα ημικύκλιο στη μέση έτσι ώστε να διευκολύνει το πολυβόλο και αποφάσισε το πλακάκι στον χώρο όπου έκαναν τα πειράματα στα πτώματα να πιάνει όλο τον τοίχο, μέχρι κάτω, ώστε να πλένεται εύκολα. Σχεδίασε τις τουαλέτες τη μια δίπλα στην άλλη ώστε οι κρατούμενοι να μην έχουν καν εκεί ιδιωτικότητα και τοποθέτησε (ίσως πρώτα σε μια μακέτα) ένα τούνελ με μια ξύλινη πόρτα δίπλα από τον τοίχο των εκτελέσεων έτσι ώστε τα πτώματα να πηγαίνουν εύκολα στους φούρνους. Κάποιος σχεδίασε το σιδερένιο «Η Εργασία Απελευθερώνει». Και μετά τα σχέδια πήγαν σε τεχνίτες που ανάγκασαν τους κρατούμενους να τα κάνουν πραγματικότητα.

Η ευθύνη του σχεδιαστή, του εργοδηγού, του μηχανικού, που πιθανότατα δεν σκέφτονταν καν εκείνη την ώρα και απλά ένιωθαν πως εργάζονταν, ήταν αυτό που μου έμεινε. Αναρωτιόμουν αν αυτοί οι άνθρωποι είχαν κάποια ευθύνη και πόση και κυρίως το αν αργότερα θα ένιωσαν έστω ελάχιστες ενοχές. Όσο κλισέ και αν ακουστεί, καλό θα ήταν να μην ξεχνά ποτέ κανείς τη δική του μικρή ή μεγάλη ευθύνη ώστε να μην ξαναδούμε ποτέ κάτι τέτοιο.

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Ό,τι έχει απομείνει από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Βερολίνο Facebook Twitter
©Κυριακή Αρκουλή

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στη Lifo.gr το 2014 από την Κυριακή Αρκουλή.

Αρχαιολογία & Ιστορία
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αρχαίο ρωμαϊκό ψυγείο ανακαλύφθηκε σε ανασκαφή στη Βουλγαρία

Πολιτισμός / Αν μπορούσαμε να ανοίξουμε το ψυγείο ενός αρχαίου Ρωμαίου (να τι θα βρίσκαμε μέσα!)

Σε ανασκαφή στη Βουλγαρία ανακαλύφθηκε ένα αρχαίος ρωμαϊκός θάλαμος ψύξης, στον οποίο εντοπίστηκαν ακόμα και υπολείμματα φαγητού - Τώρα οι ερευνητές καλούνται να μαντέψουν και να αναδημιουργήσουν το τελευταίο γεύμα του ιδιοκτήτη του ψυγείου
NEWSROOM
Έφη Σαπουνά–Σακελλαράκη: «Οι άνθρωποι που δεν αγάπησαν στη ζωή τους είναι μονίμως δυστυχείς»

Αρχαιολογία & Ιστορία / Έφη Σαπουνά–Σακελλαράκη: «Το μινωικό ανάκτορο στις Αρχάνες είναι συγκρίσιμο μόνο με την Κνωσό»

Η αρχαιολόγος και επίτιμη διευθύντρια Αρχαιοτήτων μιλά για τις ανασκαφές στις Αρχάνες Ηρακλείου και αφηγείται στιγμιότυπα από το χρονικό της κοινής της ζωής με τον σύζυγό της, κορυφαίο αρχαιολόγο Γιάννη Σακελλαράκη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τα χάλκινα της Βουβώνας: Μια αρχαία πόλη και μια ιστορία μυστηρίου

Αρχαιολογία & Ιστορία / Τα χάλκινα της Βουβώνας: Μια αρχαία πόλη και μια ιστορία μυστηρίου

Κλεμμένοι θησαυροί, υπόγειες διαδρομές, κρυφά ημερολόγια και σκοτεινές συναλλαγές: Η ιστορία που έχει στρέψει πρόσφατα τα φώτα της δημοσιότητας στη Βουβώνα, μια μικρή αρχαία πόλη ξεχασμένη για αιώνες σε μια βουνοκορφή της Τουρκίας, έχει όλα τα στοιχεία ενός καλού θρίλερ, χωρίς να λείπει και το επιστημονικό ενδιαφέρον.
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΟΚΚΙΝΙΑ
Τι ερωτήματα υπέβαλλαν οι αρχαίοι Έλληνες στο Μαντείο της Δωδώνης, χαραγμένα πάνω σε ελάσματα;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Τι ερωτήματα υπέβαλλαν οι αρχαίοι Έλληνες στο Μαντείο της Δωδώνης, χαραγμένα πάνω σε ελάσματα;

Τα μοναδικά στον κόσμο χρηστήρια ελάσματα, που βρέθηκαν σε μεγάλο αριθμό κατά τις ανασκαφές της Δωδώνης, πάνω στα οποία οι προσκυνητές χάρασσαν τα ερωτήματά τους προς τους θεούς του μαντείου, τον Δία και τη Διώνη, εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ferragosto: Οι ρωμαϊκές ρίζες της ραστώνης του Δεκαπενταύγουστου

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ferragosto: Οι ρωμαϊκές ρίζες της ραστώνης του Δεκαπενταύγουστου

Η ιστορία της αγαπημένης αργίας που έχει καθιερωθεί σε πολλές χώρες του κόσμου ξεκινά από μια γιορτή που επέβαλε ο Οκταβιανός Αύγουστος για να ξεκουραστούν οι εργάτες της Αυτοκρατορίας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Μέσα στον ιστορικό 1ο Πυροσβεστικό Σταθμό Αθηνών

Αρχαιολογία & Ιστορία / Μέσα στον ιστορικό 1ο Πυροσβεστικό Σταθμό Αθηνών

Μπήκαμε στον παλαιότερο Πυροσβεστικό Σταθμό της Αθήνας και παρουσιάζουμε την ιστορία του αλλά και τη μεγάλη του σημασία στη σημερινή πραγματικότητα με αποκλειστικές φωτογραφίες και ιστορικές εικόνες-ντοκουμέντα από τις εν μέρει χαρακτηρισμένες διατηρητέες εγκαταστάσεις, τις οποίες οι σύγχρονοι Αθηναίοι αγνοούν εδώ και σχεδόν έναν αιώνα.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Ανακαλύπτοντας τον μυκηναϊκό πολιτισμό στον αρχαιολογικό χώρο της Ίκλαινας

Αρχαιολογία / Ανακαλύπτοντας τον μυκηναϊκό πολιτισμό στον αρχαιολογικό χώρο της Ίκλαινας

Ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός και καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Mιζούρι στο Σεν Λούις των ΗΠΑ, Μιχάλης Κοσμόπουλος, μας ξεναγεί στον συναρπαστικό κόσμο της αρχαίας μεσσηνιακής πόλης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ