Το διάσημο πείραμα του Μίλγκραμ για την υπακοή στην εξουσία επαναλήφθηκε: Τα αποτελέσματα είναι τρομακτικά

Το διάσημο πείραμα του Μίλγκραμ για την υπακοή στην εξουσία επαναλήφθηκε: Τα αποτελέσματα είναι τρομακτικά Facebook Twitter
1

Το διάσημο πείραμα του Μίλγκραμ για την υπακοή στην εξουσία επαναλήφθηκε: Τα αποτελέσματα είναι τρομακτικά Facebook Twitter

 

Οι άνθρωποι είναι πάντα πρόθυμοι να υπακούσουν στις εντολές που θα πάρουν, ακόμη και αν πρόκειται να κάνουν ηλεκτροσόκ στους συνανθρώπους τους. Εννέα στους δέκα θα έκαναν κάτι τέτοιο, αν αυτή είναι η άνωθεν εντολή, όπως απέδειξαν Πολωνοί κοινωνικοί ψυχολόγοι, οι οποίοι επανέλαβαν το διάσημο Πείραμα του Μίλγκραμ, με το οποίο ο αμερικανός ψυχολόγος είχε σοκάρει τον κόσμο στη δεκαετία του 1960.

Τότε, σε ένα πείραμα-ορόσημο για την επιστήμη της ψυχολογίας, το οποίο «φώτισε» τις συνθήκες που επικρατούσαν στη ναζιστική Γερμανία (και όχι μόνο), ο Στάνλεϊ Μίλγκραμ του Πανεπιστημίου Γιέηλ είχε αποδείξει ότι, υπό συνθήκες πίεσης από την εξουσία, οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να εκτελέσουν τις εντολές, ακόμη και αν θα βλάψουν τους άλλους. Αν και στην πραγματικότητα το πείραμα δεν περιλάμβανε πραγματικά ηλεκτροσόκ, οι συμμετέχοντες -που νόμιζαν ότι κάνουν ηλεκτροσόκ- υλοποίησαν στην πλειονότητα τις άνωθεν εντολές.

 Τώρα, οι ερευνητές της Σχολής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Αθρωπιστικών Επιστημών του Βρότσλαβ της Πολωνίας, με επικεφαλής τον Τόμας Γκρζιμπ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό κοινωνικής ψυχολογίας "Social Psychological and Personality Science", επανέλαβαν το πείραμα με 40 άνδρες και 40 γυναίκες ηλικίας 18 έως 69 ετών.

Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να πατούν δέκα κουμπιά, που το καθένα αντιστοιχούσε σε ολοένα ισχυρότερο ηλεκτροσόκ (που πάλι δεν ήταν πραγματικό, αλλά οι συμμετέχοντες δεν το ήξεραν). Αποδείχθηκε ότι το 90% (οι εννέα στους δέκα) ήσαν πρόθυμοι να πατήσουν το κουμπί με το πιο έντονο ηλεκτροσόκ. Οι ερευνητές σκοπίμως παρότρυναν τους συμμετέχοντες με φράσεις του τύπου «το πείραμα απαιτεί να συνεχίσετε», «είναι απολύτως ουσιώδες να συνεχίσετε» και «δεν έχετε άλλη επιλογή παρά να συνεχίσετε».

Είναι αξιοσημείωτο ότι όταν το «θύμα» (στην πραγματικότητα ήταν ηθοποιός) που βρισκόταν σε διπλανό δωμάτιο και δεχόταν το «σοκ» ουρλιάζοντας υποκριτικά, ήταν γυναίκα, τότε ο αριθμός των συμμετεχόντων που αρνούνταν να εκτελέσουν την εντολή, ήταν τριπλάσιος από ό,τι όταν το «θύμα» ήταν άνδρας.

«Όταν μαθαίνουν για το πείραμα του Μίλγκραμ, η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων ισχυρίζονται πως 'εγώ ποτέ δεν θα συμπεριφερόμουν με τέτοιο τρόπο'. Η μελέτη μας όμως έδειξε για μια ακόμη φορά την τρομερή δύναμη των συνθηκών του κοινωνικού περιβάλλοντος και πόσο εύκολα οι άνθρωποι μπορούν να συμφωνήσουν να κάνουν πράγματα που βρίσκουν δυσάρεστα», δήλωσε ο Γκρζιμπ.

Με άλλα λόγια, η κοινωνία δεν έχει αλλάξει και πολύ εδώ και 50 χρόνια. Όπως επεσήμανε ο Πολωνός κοινωνικός ψυχολόγος, «μισό αιώνα μετά την αρχική έρευνα του Μίλγκραμ για την υπακοή στην εξουσία, μια εντυπωσιακή πλειονότητα των ανθρώπων είναι ακόμη πρόθυμοι να κάνουν ηλεκτροσόκ σε έναν αβοήθητο άνθρωπο».

Ίσως μάλιστα τα πράγματα να έχουν στο μεταξύ χειροτερεύσει, επειδή στο πείραμα του Μίλγκραμ, «μόνο» τα δύο τρίτα των συμμετεχόντων είχαν δείξει προθυμία να κάνουν το πιο ισχυρό ηλεκτροσόκ των 450 βολτ, ενώ τώρα το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 90%...

1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Από την Amy έως τον Wubbo: Πώς επιλέγουν οι μετεωρολόγοι τα ονόματα των καταιγίδων και γιατί είναι σημαντικά

Τech & Science / Από την Amy μέχρι τον Wubbo: Πώς επιλέγουν οι μετεωρολόγοι τα ονόματα των καταιγίδων και γιατί είναι σημαντικά

«Όταν μια καταιγίδα έχει όνομα, γίνεται πιο εύκολο για τα μέσα ενημέρωσης και το κοινό να μιλούν γι’ αυτήν, να μοιράζονται πληροφορίες και να προετοιμάζονται», εξηγεί η επικεφαλής μετεωρολόγος του Met Office, Rebekah Hicks
LIFO NEWSROOM
Στην Αρχαία Ολυμπία ξεκίνησαν οι πρώτοι «Ολυμπιακοί» των ρομπότ 

Τech & Science / Στην Αρχαία Ολυμπία ξεκίνησαν οι πρώτοι «Ολυμπιακοί» των ρομπότ

Στον ίδιο χώρο όπου πριν από χιλιάδες χρόνια συναθροίζονταν οι Έλληνες αθλητές, αυτή τη φορά συναντήθηκαν ομάδες μηχανικών από τέσσερις ηπείρους, μετατρέποντας την Ολυμπία σε παγκόσμιο εργαστήριο ρομποτικής
LIFO NEWSROOM
Αρχαίο DNA αποκαλύπτει το βακτήριο που προκάλεσε την πρώτη πανδημία στην ιστορία

Τech & Science / Αρχαίο DNA αποκαλύπτει το βακτήριο που προκάλεσε την πρώτη πανδημία στην ιστορία

«Τα ευρήματά μας αποτελούν το κομμάτι που έλειπε από το παζλ, προσφέροντας το πρώτο άμεσο γενετικό 'παράθυρο' στο πώς ξέσπασε αυτή η πανδημία στην καρδιά της αυτοκρατορίας»
LIFO NEWSROOM
Ozempic και Mounjaro μπορούν να μειώσουν κατά το ήμισυ τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου των καρδιοπαθών, σύμφωνα με μελέτη

Τech & Science / Wegovy και Mounjaro μπορούν να μειώσουν κατά το ήμισυ τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου των καρδιοπαθών, σύμφωνα με μελέτη

Τα φάρμακα GLP-1 θα μπορούσαν να χορηγηθούν σε εκατομμύρια άτομα με καρδιακές παθήσεις, ώστε να τους βοηθήσουν να αποφύγουν την νοσηλεία σε νοσοκομείο και να ζήσουν περισσότερο
LIFO NEWSROOM
Το μυστικό των Άμις: Η ζωή με ζώα χτίζει ισχυρό ανοσοποιητικό

Τech & Science / Το μυστικό των Άμις: Η ζωή με ζώα χτίζει ισχυρό ανοσοποιητικό

Μελέτες δείχνουν ότι η συμβίωση με ζώα από μικρή ηλικία ενισχύει το ανοσοποιητικό, μειώνει αλλεργίες και προστατεύει από αυτοάνοσα - Οι Αμις αποκαλύπτουν τον τρόπο που τα ζώα και τα μικρόβια τους διαμορφώνουν τη μακροχρόνια υγεία μας
LIFO NEWSROOM
Τεχνητή Νοημοσύνη: Το ChatGPT έδωσε «συνταγές» για βόμβες και ναρκωτικά κατά τη διάρκεια δοκιμών ασφαλείας

Τech & Science / Τεχνητή Νοημοσύνη: Το ChatGPT έδωσε «συνταγές» για βόμβες και ναρκωτικά κατά τη διάρκεια δοκιμών ασφαλείας

Δοκιμές της OpenAI και της Anthropic αποκάλυψαν ότι τα chatbots ήταν πρόθυμα να μοιραστούν οδηγίες για εκρηκτικά, βιολογικά όπλα και εγκλήματα στον κυβερνοχώρο
LIFO NEWSROOM

σχόλια

1 σχόλια
Νομίζω ότι παίζει ρόλο και η εθνικότητα των συμμετεχόντων. Η Πολωνία εχει ζήσει σε στυγνά καθεστώτα για αιώνες, με μόλις λίγες δεκαετίες δημοκρατίας και μάλιστα προβληματικής. Παντού θα συνέβαινε, αλλά αυτό νομίζω αυξάνει τα ποσοστά.