Το αντίο του Μονταλμπάνο
*
Ο Λούκα Ζινγκαρέτι, πρωταγωνιστής της ιταλικής τηλεοπτικής σειράς με το φανατικό κοινό, αποχαιρετάει τους αγαπημένους του φίλους και συνεργάτες, τον συγγραφέα Αντρέα Καμιλέρι και τον σκηνοθέτη της σειράς Αλμπέρτο Σιρόνι. Στο εξής, παράλληλα με τον ρόλο του επιθεωρητή που θα συνεχίζει να υποδύεται, θα είναι και ο σκηνοθέτης των επόμενων επεισοδίων, όπως το επιθυμούσε και ο Αλπέρτο Σιρόνι.
Ο αποχαιρετισμός στον Αντρέα Καμιλέρι
Και τελικά με αιφνιδίασες για άλλη μια φορά και μας άφησες. Παρά την όλο και πιο τραγική είδηση, ήλπιζα ότι στο τέλος θα άνοιγες τα μάτια και θα μας απευθυνόσουν με μία από εκείνες τις φράσεις σου, που όλες είναι για να τις ακούμε και να τις συγκρατούμε. Και αντ 'αυτού έφτασε η ώρα να θυμηθούμε. Να ψάχνω τα λόγια για να εξηγήσω ποιος θα είναι για πάντα για μένα ο Αντρέα Καμιλιέρι. Ένας Δάσκαλος πρώτα απ' όλα, ένας άνθρωπος πιστός στην πάντα ντόμπρα σκέψη του, πάντα από την πλευρά της αλήθειας, και που έχει πει τα πάντα για όλους μας και για τη χώρα μας. Θα μας λείψεις. Είναι αναπόφευκτο, είναι υποχρεωτικό. Λόγω της κουλτούρας σου, και του καλλιτεχνικού, πνευματικού και πάνω απ' όλα ανθρώπινου αναστήματός σου. Τα λόγια σου θα παραμείνουν πάντα με την ίδια απλότητα και την τεράστια γενναιοδωρία και σοφία που μοιραζόσουν, ως ένα ελεύθερο και θαυμάσιο μυαλό που ήσουν.
Αλλά πάνω απ' όλα θα μου λείψεις γιατί σε όλα αυτά τα υπέροχα χρόνια, όπου η ζωή μου διασταυρώθηκε με εκείνη του επιθεωρητή, υπήρξες φίλος μου. Είχα την παράξενη αίσθηση ότι μία γραμμή με το στυλό σου ήταν αρκετή για να αλλάξει τη ζωή μου. Έζησα δίπλα σου, στον κόσμο σου, αυτόν που δημιούργησες, αυτόν που σου ανήκε, επειδή ένας συγγραφέας δεν μπορεί παρά να ξαναβυθίζεται στα πράγματα που γράφει. Και έμαθα τόσα πολλά. Σεβασμός προς τους ανθρώπους, προς όλους τους ανθρώπους και τους αδύναμους. Γιατί ο Επιθεωρητής σου έτσι τα σκέφτεται.
'Οτι σε αγαπώ; To ήξερα ήδη από την εποχή του Πανεπιστημίου, όταν δεν μας αντιμετώπιζες σαν σπουδαστές, αλλά περισσότερο σαν συναδέλφους. Έμαθα ότι η αξία των ανθρώπων δεν έχει καμία σχέση με αυτά που κερδίζουν, με τις θέσεις που κατέχουν, με τους τίτλους που κοσμούν το επώνυμό τους: οι άνθρωποι πρέπει να εκτιμούνται για αυτό που είναι. Τώρα φεύγεις και μου αφήνεις μια αξεπέραστη αίσθηση κενού, αλλά ξέρω ότι κάθε φορά που θα λέω, ακόμη και μόνος μου, στον εαυτό μου, "είμαι ο Μονταλμπάνο!", θα χαμογελάς πονηρά, όπου κι αν έχεις πάει, ίσως και να καπνίζεις ένα τσιγάρο και να μου κλείνεις με νόημα το μάτι, όπως την τελευταία φορά που συναντηθήκαμε στις Συρακούσες.
Addio maestro e amico, ας είναι ελαφρύ το χώμα που σε σκεπάζει. Ο Luca σου".
Ο αποχαιρετισμός στον Αλμπέρτο Σιρόνι
Πόσες φορές πήγαμε σ' αυτά τα μέρη, πόσες φορές μαγείρεψες για μας, πόσες μάχες δώσαμε μαζί, πόσες σκηνές ξαναγράψαμε, πόσες φορές είπαμε ok, πόσες φορές με κατάλαβες, με υποστήριξες, με παρηγόρησες.
Πόσες φορές υποβάθμισες αυτό που άλλοι θα γιγάντωναν. 'Ησουν ο μόνος σκηνοθέτης που, όταν έλεγες μοτέρ, άρχιζες να λες αστεία. Οι άλλοι ζητούσαν να γίνει σιωπή, κι εσύ μιλούσες για τον Αλμπέρτο Σόρντι.
Πόσα ποτήρια κρασί, πόσες συζητήσεις, πόσες εκμυστηρεύσεις. Πόσες φορές κάναμε κοινό μέτωπο.
Και τι σοφία! Και πόσο μεγάλο μέρος της τηλεοπτικής επιτυχίας των ταινιών μας σου ανήκει! Και δεν το λέω τώρα που έχεις φύγει, πάντα το φώναζα.
Δεν σου το έλεγαν αρκετά, δεν σου το αναγνώριζαν αρκετά, αλλά όλοι το ήξεραν.
Τι σοφία, τι κουλτούρα, τι συμπάθεια, τι ελαφρότητα, τι κομψότητα και πόσο κύριος ήσουν. Πόσες φορές, όταν δεχόσουν πως είχα δίκιο, έλεγες "εντάξει, η δική σου ιδέα είναι καλύτερη, ας κάνουμε όπως το λες εσύ", χωρίς να νιώθεις καθόλου μειωμένος, γιατί είχες μεγάλη ψυχή. Γιατί εκτιμούσαμε και αγαπούσαμε ο ένας τον άλλον.
Μέσα σε λίγο χρόνο, είναι η δεύτερη φορά που κλαίω έναν συνένοχο σ' αυτήν την κοινή μας περιπέτεια που κράτησε τόσο καιρό.
Είναι οδυνηρό, είναι σκληρό, είναι πραγματικά μια σκατένια χρονιά!
Addio amico mio!"
Μτφ. Σ.Σ.
