TO BLOG ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΣΤΑΒΕΡΗ
Facebook Twitter

Adolfo Kaminsky, ο φύλακας άγγελος φωτογράφος, πλαστογράφος μια ζωή


Adolfo Kaminsky

(1925 - 09.01.2023)

Ο φύλακας άγγελος φωτογράφος, πλαστογράφος μια ζωή

Προμήθευσε με ψεύτικα χαρτιά μέχρι και 'Ελληνες αγωνιστές κατά της Χούντας

 

"Το 1944, κατάλαβα ότι η ελευθερία μπορούσε να κερδηθεί με την αποφασιστικότητα και τη γενναιότητα μιας χούφτας ανθρώπων. Η παρανομία, εφόσον δεν παραβίαζε την τιμή ή τις ανθρωπιστικές αξίες, ήταν ένα σοβαρό και αποτελεσματικό μέσο που έπρεπε να εξεταστεί. Με τον δικό μου τρόπο και με τα μόνα όπλα που είχα στη διάθεσή μου -τις τεχνικές γνώσεις, την εφευρετικότητα και τις ακλόνητες ουτοπίες- αγωνίστηκα για σχεδόν τριάντα χρόνια ενάντια σε μια πραγματικότητα που ήταν πολύ οδυνηρή για να την παρακολουθείς ή να την υπομένεις χωρίς να κάνεις τίποτα, χάρη στην πεποίθηση ότι είχα τη δύναμη να αλλάξω την πορεία των πραγμάτων, ότι ένας καλύτερος κόσμος έμενε να εφευρεθεί και ότι μπορούσα να συμβάλω σε αυτόν. Ένας κόσμος όπου κανείς δεν θα χρειαζόταν πια έναν παραχαράκτη. Ακόμα τον ονειρεύομαι."

Sarah Kaminsky, Adolfo Kaminsky, une vie de faussaire (εκδ. Calmann-Levy, 2009)



Adolfo Kaminsky, ένας πλαστογράφος ενάντια στους νεκροθάφτες Facebook Twitter
Ο Adolfo Kaminsky στο εργαστήριό του με την κόρη του Sarah. © Sarah Kaminsky



Adolfo Kaminsky, ένας πλαστογράφος ενάντια στους νεκροθάφτες
 

Jonas Pardo
Mediapart - 11.01.2023
 

Ο Adolfo Kaminsky, Εβραίος της Αργεντινής, επιζών από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, πλαστογράφος της Αντίστασης, αντιαποικιοκρατικός ακτιβιστής, καλλιτέχνης και φωτογράφος, έφυγε από κοντά μας τη Δευτέρα 9 Ιανουαρίου 2023. Adolfo Kaminsky, αποδίδοντας φόρο τιμής σε σένα αποδίδουμε και στη ζωή.
 

Αργεντινός Εβραίος, γεννημένος από Ρώσους γονείς που διέφυγαν από τα τσαρικά πογκρόμ, ο Adolfo Kaminsky και η οικογένειά του θα μάθουν από νωρίς τι σημαίνει να μην έχεις στα χαρτιά σου το σωστό χρώμα σημαίας και να αναγκάζεσαι να περιπλανιέσαι σαν φάντασμα.

Μετά την επανάσταση του 1917, οι Kaminsky εκδιώκονται από τη Γαλλία ως ύποπτοι κομμουνιστές και εγκαθίστανται τότε στην Αργεντινή. Προσπαθούν να επιστρέψουν στη Γαλλία, εκδιώκονται και πάλι και μεταβαίνουν στην Τουρκία πριν καταφέρουν να εγκατασταθούν στη Μασσαλία το 1932. Σε ηλικία 15 ετών, ο Adolfo Kaminsky εργάζεται σε ένα πλυντήριο-βαφείο στο Calvados όπου αναπτύσσει το πάθος του για τη χημεία.

Εκτός από την αφαίρεση λεκέδων στα ρούχα, εργάζεται και σε ένα γαλακτοκομείο. Προσθέτει λίγο μπλε του μεθυλενίου σε δείγματα κρέμας γάλακτος για να μετρήσει την περιεκτικότητα του βουτύρου σε λιπαρά και παρατηρεί ότι αυτή η χημική ένωση διαλύεται σε επαφή με το γαλακτικό οξύ. Η τεχνική αυτή πληροφορία θα καθορίσει τη μοίρα του.

Ο θάνατος της μητέρας του το 1940 υπό ύποπτες συνθήκες που παραπέμπουν σε αντισημιτική δολοφονία, η κράτησή του στο στρατόπεδο του Drancy το 1941 από το οποίο γλιτώνει μαζί με την οικογένειά του χάρη στην παρέμβαση του προξενείου της Αργεντινής - και, γενικότερα, οι διώξεις των Εβραίων από το καθεστώς του Βισύ, τον ωθούν να προσεγγίσει την Αντίσταση, στην οποία εντάσσεται ως πλαστογράφος το 1944.

Ακούει τυχαία μια συζήτηση για το πρόβλημα που δημιουργεί η διάλυση του μελανιού του στυλό Waterman (που αποτελείται από μπλε του μεθυλενίου) και συνιστά στους μελλοντικούς συντρόφους του στο εργαστήριο τη χρήση γαλακτικού οξέος. Περνάει το υπόλοιπο του πολέμου φτιάχνοντας ψεύτικα χαρτιά για να σώσει χιλιάδες Εβραίους από τους θαλάμους αερίων.
 

"Να μένω ξύπνιος. Όσο το δυνατόν περισσότερο. Να καταπολεμώ τον ύπνο. Ο υπολογισμός είναι απλός. Σε μία ώρα, φτιάχνω τριάντα πλαστά χαρτιά. Αν κοιμηθώ μια ώρα, τριάντα άνθρωποι θα πεθάνουν."

Adolfo Kaminsky, Μια ζωή πλαστογράφος. Η βιογραφία του από την κόρη του Sarah.
 

Σε ηλικία 18 ετών, ο Adolfo Kaminsky γίνεται ένας ανώνυμος σωτήρας. Περνάει τις μέρες και τις νύχτες του κόβοντας, τυπώνοντας, πολυγραφώντας, φωτογραφίζοντας, αντιγράφοντας, κολλώντας και χαράζοντας τα πλαστά έγγραφα που θα επιτρέψουν στους Εβραίους να μην απελαθούν στα στρατόπεδα. Μπορεί να σταματήσει μόνο όταν τα χέρια του χάνουν την επιδεξιότητα που χρειάζεται για να βάλει μια σφραγίδα στο ακριβές σημείο, στη γωνία της φωτογραφίας και του χαρτονένιου χαρτιού, όταν τα μάτια του δεν του επιτρέπουν πλέον να μιμηθεί τέλεια την υπογραφή που θα μπορούσε να κινήσει τις υποψίες του αστυνομικού του Βισύ ή του πράκτορα της Γκεστάπο, και έτσι να κινδυνεύσει να συλληφθεί ολόκληρη η αλυσίδα των αντιστασιακών που συνεργάζονται μαζί του.

Συνεργάζεται με αγωνιστές της αντίστασης κάθε πλευράς, ιδίως με την Έκτη των Ισραηλινών Ανιχνευτών και το Εθνικό Απελευθερωτικό Κίνημα. Συγκεντρωμένος στην αποστολή του, αποκρύπτει την εβραϊκή του ταυτότητα όταν ακούει τα αντισημιτικά σχόλια ορισμένων "συντρόφων" του.

Στο τέλος του πολέμου, είναι πλέον γνωστός στο περιβάλλον του ως ένας από τους πιο ικανούς πλαστογράφους. Τον προσεγγίζουν οι γαλλικές μυστικές υπηρεσίες, στις οποίες εντάσσεται για λίγο, αλλά σύντομα τις εγκαταλείπει λόγω των αποικιοκρατικών δραστηριοτήτων της Γαλλίας στην Ινδοκίνα. Εξακολουθεί να κατασκευάζει διαβατήρια για τη Haganah [παραστρατιωτική σιωνιστική οργάνωση που ξεκίνησε στη Ρωσία σαν εβραϊκή αυτοάμυνα και κατέληξε να είναι ο πυρήνας του ισραηλινού στρατού -σ.σ.] και τους Εβραίους που επιστρέφουν από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης για να υποστηρίξει την παράνομη μετανάστευσή τους στην Παλαιστίνη.

Ο Adolfo Kaminsky επιλέγει πάντα τις οργανώσεις για τις οποίες εργάζεται και αρνείται να πληρωθεί για να διατηρήσει την πολιτική του ανεξαρτησία. Παράλληλα με το έργο του ως φωτογράφος, συνδέεται με τα κινήματα αποαποικιοποίησης στην Αλγερία υποστηρίζοντας το FLN [Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο -σ.σ.]. Υποστηρίζει επίσης τα απελευθερωτικά κινήματα στη Βραζιλία, την Αργεντινή, τη Βενεζουέλα, το Ελ Σαλβαδόρ, τη Νικαράγουα, την Κολομβία, το Περού, την Ουρουγουάη, τη Χιλή, το Μεξικό, τη Γουινέα-Μπισάου, την Αγκόλα και τη Νότια Αφρική κατά την εποχή του απαρτχάιντ. Υποστηρίζει εκείνους που διαφεύγουν από τον Σαλαζάρ στην Πορτογαλία και εκείνους που διαφεύγουν από τον Φράνκο στην Ισπανία. Υποστηρίζει τους Έλληνες αντιφασίστες κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας και τους Αμερικανούς λιποτάκτες που δεν θέλουν να πάνε στο Βιετνάμ.

Εμμονικός με την ανωνυμία, ο Adolfo Kaminsky μετακομίζει συνεχώς. Αλλάζει καθημερινά τη διαδρομή του μεταξύ του σπιτιού του και του εργαστηρίου του. Στη βιογραφία που έγραψε η Sarah Kaminsky, μετά από συζητήσεις με τον πρώην πλαστογράφο πατέρα της, η σεμνότητα και η ειλικρίνειά του είναι εντυπωσιακές.

Μας διηγείται ότι ποτέ δεν εκμυστηρεύτηκε τις παράνομες δραστηριότητές του σε κανέναν, ούτε καν στους συντρόφους του, οι οποίοι τον εγκατέλειπαν διαδοχικά μην αντέχοντας την ανασφάλεια που ήταν συνυφασμένη με τη μυστικότητα που καλλιεργούσε. Η μυστικότητα αυτή διατηρήθηκε δικαιολογημένα, εφόσον η OAS [Οργάνωση Μυστικός Στρατός, ακροδεξιά γαλλική παραστρατιωτική οργάνωση που προσπάθησε με τρομοκρατικές επιθέσεις να αποτρέψει την ανεξαρτησία της Αλγερίας -σ.σ.] αποπειράθηκε να τον δολοφονήσει, γεγονός που τον οδήγησε να μετακομίσει στην Αλγερία, όπου έγινε δάσκαλος φωτογραφίας βάζοντας ένα τέλος στη δραστηριότητά του ως πλαστογράφος.

Ο θάνατος του Adolfo Kaminsky δημιουργεί μια ανησυχία: ποιος θα μπορέσει να αναλάβει τη συνέχεια; Ήταν μάρτυρας του αιώνα και μας παρέδωσε τα απομνημονεύματά του προς το τέλος της ζωής του. Πρόσφυγας, εξόριστος, κρατούμενος, αντιστασιακός, πολιτικός ακτιβιστής, παράνομος, καλλιτέχνης, η ζωή του είναι όλα αυτά μαζί και εμπνέει σεβασμό.

Λόγω του θάρρους και της αποφασιστικότητάς του, προφανώς, αλλά κυρίως λόγω της  ακρίβειας των δεσμεύσεών του. Σε όλη του τη ζωή, φαίνεται ότι τήρησε αυστηρά μια ηθική γραμμή που είχε χαράξει για να στηρίξει όσους αγωνίζονταν, όπως αυτός, ενάντια στην αδικία, ενάντια στο θάνατο των αθώων, με μια ζωτική παρόρμηση που μόνο να μας εμπνεύσει μπορεί.

Adolfo Kaminsky, αποδίδοντας φόρο τιμής σε σένα αποδίδουμε και στη ζωή. Lehaim (στη ζωή, στα εβραϊκά).


 


 

Adolfo Kaminsky, ένας πλαστογράφος ενάντια στους νεκροθάφτες Facebook Twitter
Το αυτοπορτρέτο του Adolfo Kaminsky του 1944 (σε ηλικία 19 ετών) που επιλέχθηκε για την αφίσα της έκθεσης του 2019 στο MahJ. © Adolfo Kaminsky


Adolfo Kaminsky, ένας πλαστογράφος ενάντια στους νεκροθάφτες Facebook Twitter
Πλαστά έγγραφα της Hélène Cuenat, μέλους του δικτύου Jeanson, κατά την απόδρασή της από τη φυλακή Petite Roquette το 1961.


Adolfo Kaminsky, ένας πλαστογράφος ενάντια στους νεκροθάφτες Facebook Twitter
Δύο αυτοπορτρέτα του Adolfo Kaminsky, το ένα στο δάσος του Fontainebleau (1948), και το άλλο στο παράνομο εργαστήριό του. © Adolfo Kaminsky

 

Μια όμορφη έκθεση για τον Adolfo Kaminsky στο MahJ... και μερικές συμπληρώσεις
 

Gilles Manceron
Mediapart - 26.07.2019
 

Στο όμορφο αφιέρωμα στον Adolfo Kaminsky που πραγματοποιείται στο MahJ [ Musée d'art et d'histoire du Judaïsme - Μουσείο Εβραϊκής Τέχνης και Ιστορίας, σ.σ.], αναγνωρίζεται και το έργο του ως φωτογράφου, όχι μόνο η πλαστογράφηση εγγράφων για σκοπούς που θεωρούσε δίκαιους. Όμως, πέρα από την αντίσταση στα ναζιστικά εγκλήματα στην κατεχόμενη Γαλλία, ο αντιαποικιοκρατισμός του, η υποστήριξή του στο αλγερινό FLN μέσα από το δίκτυο Jeanson και στη συνέχεια σε άλλους αγώνες μέσα από το δίκτυο του Henri Curiel αξίζουν κάποιες συμπληρώσεις.

Στην αφίσα αυτής της όμορφης έκθεσης, η οποία έχει το προτέρημα να παρουσιάζει και το φωτογραφικό έργο του Adolfo Kaminsky και όχι μόνο το έργο του ως πλαστογράφου, το πορτρέτο του που έχει επιλεγεί χρονολογείται από το 1944.

Η επιλογή αυτή είναι ενδεικτική της πρόθεσης των οργανωτών της έκθεσης αυτής να εστιάσουν κυρίως στην περίοδο της ζωής του που συμπίπτει με την Κατοχή, την Αντίσταση και την Απελευθέρωση. 'Ετσι ασχολήθηκαν πολύ λιγότερο με τις δεκαετίες που ακολούθησαν στη ζωή του Adolfo Kaminsky: η συμμετοχή του, από το 1957 έως το 1962, στο δίκτυο Jeanson υπέρ του αλγερινού FLN, στο αντιαποικιοκρατικό κίνημα Solidarité του Henri Curiel, από το 1963 έως το 1971, και στη συνέχεια η παραμονή του στην Αλγερία από το 1971 έως το 1982, σε μια εποχή που ένιωθε να απειλείται από τις υπηρεσίες του απαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής και που δεν αισθανόταν πλέον ασφαλής στη Γαλλία. Σίγουρα, για τον Καμίνσκι, τον νεαρό αυτόν Εβραίο, που ήταν 15 ετών το 1940, θύμα όπως και η οικογένειά του των αντισημιτικών διώξεων, η περίοδος από το 1940 έως το 1944 ήταν μια έντονη περίοδος, που καθόρισε τη στράτευσή του. Ήταν η εποχή που ονειρευόταν να γίνει χρήσιμος στην Αντίσταση και που το πάθος του για τη χημεία τον οδήγησε γρήγορα να ειδικευτεί στην κατασκευή ψεύτικων χαρτιών. Έγγραφα που μπορούσαν, εκείνη την εποχή, να σώσουν τη ζωή εβραϊκών παιδιών ή ενηλίκων που κυνηγήθηκαν, αλλά επίσης απαραίτητα για τη μυστική δράση όλων των αντιστασιακών κινημάτων, ανεξάρτητα από την ταμπέλα ή την πολιτική τους κατεύθυνση, για τα οποία εργάστηκε αδιακρίτως ο Adolfo Kaminsky.

Τα ντοκουμέντα που παρουσιάζονται στην έκθεση είναι πλούσια, αλλά αν θέλουμε να κατανοήσουμε τη διεθνιστική στράτευση του Kaminsky, πρέπει να ανατρέξουμε, στο περιθώριο της έκθεσης και του βιβλίου/καταλόγου που τη συνοδεύει, καθώς και της ωραίας ταινίας που προβάλλεται στην έκθεση (The Forger (Ο πλαστογράφος), ταινία 16 λεπτών των Samantha Stark και Alexandra Garcia για τους New York Times, 2016), στο βιβλίο της κόρης του, Sarah Kaminsky, Adolfo Kaminsky. Une vie de faussaire, το οποίο αφηγείται μια μακρά συνομιλία μαζί του, που ρίχνει το απαραίτητο φως στην οικουμενική του σταδιοδρομία.

Από την "υπηρεσία στο γαλλικό στρατό" στο ζήτημα της Παλαιστίνης

Πρώτα απ' όλα, ποια ακριβώς είναι η σχέση του Adolfo Kaminsky με τις μυστικές υπηρεσίες του γαλλικού στρατού το 1944-1945, και στη συνέχεια το 1946-1947, και το είδους βοήθεια προσέφερε στους Εβραίους μετανάστες που διέφευγαν από τον επίμονο αντισημιτισμό σε αρκετά μέρη της Ευρώπης και αναζητούσαν καταφύγιο στην Παλαιστίνη;

Μόλις απελευθερώθηκε το Παρίσι, η φήμη του Adolfo Kaminsky έφτασε  μέχρι τα κινήματα της Αντίστασης και της Ελεύθερης Γαλλίας με αποτέλεσμα να προσληφθεί για λίγους μήνες από μια μυστική υπηρεσία του γαλλικού στρατού, την DGER, για να φτιάχνει πλαστά έγγραφα για πράκτορες που επρόκειτο να σταλούν πίσω από το γερμανικό μέτωπο. Όμως η παράδοση της Γερμανίας στις 8 Μαΐου 1945 διέκοψε το σχέδιο αυτό και όταν του ζητήθηκε να εργαστεί στη χαρτογράφηση της Ινδοκίνας, αρνήθηκε κατηγορηματικά και με το πρόσχημα της αργεντίνικης υπηκοότητάς του αποχώρησε από τη γαλλική μυστική υπηρεσία: "Δεν αισθανόμουν καλά [...] η προοπτική να συμμετάσχω σε έναν αποικιακό πόλεμο που επρόκειτο να ξεκινήσει, με τάραζε και με τρόμαζε [...] Αν ξέσπαγε η εξέγερση της Ινδοκίνας, δεν θα έπρεπε να τη συγκρίνω με ό,τι αντιπροσώπευε η Αντίσταση για τους Γάλλους;"

'Επειτα, τον Οκτώβριο του 1947, για να βοηθήσει τους μετανάστες να βρουν καταφύγιο στην Παλαιστίνη, συνεργάστηκε με μια εβραϊκή οργάνωση, την Aliah Beth. "Ήθελαν να γίνουν κύριοι της μοίρας τους. Ήθελαν να μεταναστεύσουν στην Παλαιστίνη. Προσωπικά δεν ήμουν σιωνιστής. Υπερασπίστηκα όμως σθεναρά την ιδέα ότι κάθε άτομο, ιδιαίτερα αν κυνηγηθεί και κινδυνεύει η ζωή του, δικαιούται να κυκλοφορεί ελεύθερα, να διασχίζει σύνορα, να επιλέγει τον προορισμό της εξορίας του". "Όλοι είχαμε ένα προσωπικό κίνητρο για να συμμετάσχουμε σε αυτήν την παράνομη μετανάστευση. Ήταν διαφορετικό για τον καθένα". Κάποιοι "ωθούνταν από την ιδέα της δημιουργίας μιας εβραϊκής εθνικής εστίας στην Παλαιστίνη, όπως ήδη το ανέφερε η Διακήρυξη του Μπαλφούρ, ένα όνειρο στο οποίο προσκολλήθηκαν όλοι οι Σιωνιστές. [...] Σε ό,τι με αφορά, με απασχολούσε πάνω από όλα η ελεύθερη κυκλοφορία των λαών". Ένας από τους φίλους του, ο Avner, τον παρότρυνε να πάει να ζήσει σε αυτό που επρόκειτο να γίνει το Κράτος του Ισραήλ: "Ο Avner μου είχε πει ότι στην περιοχή όπου ήταν το κιμπούτς του, τα μέλη ζούσαν σε τέλεια αρμονία με τα γύρω χωριά των Βεδουίνων, και ότι οι ενδεχόμενες συγκρούσεις διευθετούνταν μεταξύ των αντιπροσώπων του χωριού και των αντιπροσώπων του κιμπούτς, που ο καθένας αφιέρωσε μεγάλο σεβασμό ο ένας στον άλλο. Μου άρεσε αυτή η εικόνα, ενίσχυε την επιθυμία μου να φύγω για αυτή τη μακρινή χώρα, γεμάτη υποσχέσεις. Όταν είδα ξανά τον Avner πολύ αργότερα, μου εκμυστηρεύτηκε με λύπη ότι ο πόλεμος της ανεξαρτησίας του Ισραήλ είχε οριστικά εκδιώξει τους Βεδουίνους από αυτήν την περιοχή". Σε ό,τι αφορά τον ίδιο, ο Αδόλφο Καμίνσκι ήταν υπέρ ενός "μικτού κράτους", για το οποίο η κοσμική υπόσταση θα αποτελούσε το "τσιμέντο της συμβίωσης": "Είχα φανταστεί μια ενωμένη, κολεκτιβιστική και πάνω απ' όλα κοσμική χώρα. Δεν άντεξα να βλέπω το νέο κράτος να επιλέγει τη θρησκεία και τον ατομικισμό, γιατί αυτά ήταν όλα όσα μισούσα. Μια κρατική θρησκεία ισοδυναμούσε με τη δημιουργία, για άλλη μια φορά, δύο κατηγοριών πληθυσμού: των Εβραίων και των άλλων".

Όσο για την ομάδα Stern [εξτρεμιστική σιωνιστική οργάνωση -σ.σ.], αποδοκίμαζε τις πράξεις τους. Κάποτε του ζήτησαν κάποια μέλη της, πρώην σύντροφοι από την Αντίσταση, να τους βοηθήσει να προετοιμάσουν μια τρομοκρατική επίθεση, αλλά εκείνος τους παρέδωσε έναν μηχανισμό που δεν μπορούσε να εκραγεί. Όταν ανακηρύχθηκε το Κράτος του Ισραήλ το 1948, αποφάσισε, σε αντίθεση με πολλούς γνωστούς του, να μην το επισκεφθεί: "Προτίμησα τη χώρα που είχε επιλέξει την ανεξιθρησκεία και υιοθετήσει τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ακόμα κι αν δεν ήταν πάντα σεβαστά, ακόμα κι αν ήμουν πάντα παράνομος εκεί". Λίγα χρόνια αργότερα, το απόθεμα όπλων της ομάδας Stern που του είχε εμπιστευθεί ένας πρώην αντιστασιακός σύντροφος, θα το παραδώσει στο FLN, "για να υπηρετήσει την υπόθεση της ανεξαρτησίας της Αλγερίας" .

Η συμμετοχή του στο δίκτυο Jeanson για την υποστήριξη του αλγερινού FLN

Στα εννέα χρόνια που ακολούθησαν, ο Adolfo Kaminsky εγκατέλειψε κάθε αγωνιστική και πλαστογραφική δραστηριότητα και αφοσιώθηκε στη φωτογραφία. Αυτή ήταν επίσης η περίοδος κατά την οποία είχε την πρώτη του επαφή με την Αλγερία.

"Τα καλοκαίρια του 1953 και του 1954, έκανα δύο ταξίδια στην Αλγερία με την Colette, τη σύντροφό μου εκείνη την εποχή, φωτογράφο όπως εγώ, της οποίας ο πατέρας, επιχειρηματίας ελληνικής καταγωγής, ζούσε πολύ καιρό στην Αλγερία. [...] Ανακάλυψα εκεί τα σοβαρά προβλήματα που δημιουργεί η αποικιοκρατία. Ένιωσα πολύ έντονα τη διάκριση μεταξύ των κατηγοριών του πληθυσμού, των Γάλλων από τη μία πλευρά και των "Γάλλων μουσουλμάνων της Αλγερίας" - όπως λέγαμε τότε όταν θέλαμε να είμαστε ευγενικοί, αν και η λέξη "Άραβες" έβγαινε από το στόμα μας πιο μηχανικά - από την άλλη. Είδα το ρατσισμό, τις διακρίσεις και τους δημόσιους εξευτελισμούς. Είδα τους Αλγερινούς να τους απευθύνονται στον ενικό και τους Γάλλους να αποκαλούνται "Monsieur". Μπροστά σε σκηνές που με έκαναν να αισθάνομαι πολύ άσχημα, συχνά ντρεπόμουν να βρίσκομαι στη θέση του λευκού. Ντρεπόμουν για τη Γαλλία." [...]

Το φθινόπωρο του 1957, μετά από συζητήσεις με πρόσωπα που είχαν στρατευτεί ενάντια στον πόλεμο της Αλγερίας, όπως ο συγγραφέας Georges Arnaud, ο θεατρικός συγγραφέας Arthur Adamov και κυρίως η Marcelline Loridan και η νεαρή γιατρός Annette Roger, ο Adolfo Kaminsky συνάντησε τον Francis Jeanson, ο οποίος του πρότεινε να ενταχθεί στο δίκτυο υποστήριξης του αλγερινού FLN που είχε δημιουργήσει για να επωφεληθεί από την εμπειρία του στον τομέα των πλαστών εγγράφων. Συμφωνώντας αμέσως, ήρθε σε επαφή με το δεξί του χέρι, τον Jacques Vignes, ο οποίος του παρήγγειλε για τα επόμενα πέντε χρόνια μεγάλο αριθμό πλαστών ισπανικών, ιταλικών, ελβετικών, γερμανικών, βελγικών και γαλλικών εγγράφων για καταζητούμενους μαχητές του FLN και για μέλη του δικτύου που είχαν αναλάβει να περνούν τα σύνορα. Κατασκευάζονταν σε ένα μεγάλο παράνομο εργαστήριο στην rue des Jeûneurs στο 2ο διαμέρισμα, όχι μακριά από το Café du Croissant όπου δολοφονήθηκε ο Jaurès. Στην έκθεση περιλαμβάνονται αρκετές φωτογραφίες του εργαστηρίου, χωρίς όμως να διευκρινίζεται ότι, κατά τη διάρκεια των πέντε ετών λειτουργίας του, από το 1957 έως το 1961, λειτούργησε αποκλειστικά προς όφελος αυτού του δικτύου υποστήριξης του FLN.

Όταν ο Francis Jeanson αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Γαλλία το 1960, τη σκυτάλη πήρε ο Henri Curiel, ένας κομμουνιστής Αιγύπτιος Εβραίος, μέλος των Ελεύθερων Γαλλικών Δυνάμεων, που είχε καταφύγει στη Γαλλία. Ανέλαβε την ηγεσία του κινήματος υποστήριξης στο FLN, και τότε ο Adolfo Kaminsky είχε ως σύνδεσμο το δεξί χέρι του Henri Curiel, τον Georges Mattéi, πρώην φαντάρο στην Αλγερία, με τον οποίο έγινε γρήγορα φίλος. Εκτός από την κατασκευή πλαστών εγγράφων, συμμετείχε στην υπόθαλψη καταζητούμενων μαχητών του FLN, σε συνεργασία, ιδίως, με τον ηθοποιό Jacques Charby και τον συνδικαλιστή ηγέτη της CGT στην Air France, Claude Ravard, ο οποίος ήταν μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος αλλά ενεργούσε κρυφά από το κόμμα του για να μην κινδυνεύσει να διαγραφεί. Τον Ιούνιο του 1961, διάφορες ενδείξεις αστυνομικής παρακολούθησης ανάγκασαν τον Adolfo Kaminsky να μεταφέρει το παρισινό εργαστήριό του στις Βρυξέλλες. Εκεί του δόθηκε η ευκαιρία να συναντήσει τους ηγέτες της γαλλικής ομοσπονδίας του FLN, ξεκινώντας από τον Omar Boudaoud, επικεφαλής της ομοσπονδιακής επιτροπής.

Η συμμετοχή του στο δίκτυο αλληλεγγύης του Henri Curiel

Επιστρέφοντας στη Γαλλία ένα χρόνο μετά την ανεξαρτησία της Αλγερίας, το καλοκαίρι του 1963, ο Adolfo Kaminsky εργάστηκε για το κίνημα Solidarité που είχε οργανώσει ο Henri Curiel προς υποστήριξη των αντιαποικιοκρατικών κινημάτων στις πορτογαλικές αποικίες (Γουινέα-Μπισάου, Αγκόλα, Μοζαμβίκη) και του νοτιοαφρικανικού ANC που αγωνιζόταν κατά του απαρτχάιντ, και το οποίο γρήγορα επέκτεινε τη δράση του σε άλλα κινήματα στην Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική. Ο συνομιλητής του παρέμενε ο Georges Mattéi, ο οποίος επίσης συμμετείχε έντονα, μετά την Τριηπειρωτική Διάσκεψη της Αβάνας τον Ιανουάριο του 1966, σε ένα άλλο δίκτυο, την Οργάνωση Αλληλεγγύης της Λατινικής Αμερικής (OLAS). Το ANC είχε τεθεί εκτός νόμου, οι ηγέτες του, συμπεριλαμβανομένου του Νέλσον Μαντέλα, καταδικάστηκαν σε ισόβια κάθειρξη το 1963 στη λεγόμενη δίκη της Ριβονίας, και οι μυστικές υπηρεσίες του απαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικές στη διάπραξη εγκλημάτων. Τότε έλαβε απανωτά, κι από τρία διαφορετικά άτομα που του παρουσίαζαν κάθε φορά το ίδιο μοντέλο, ένα αίτημα για την κατασκευή πλαστών νοτιοαφρικανικών διαβατηρίων, που το θεώρησε ως παγίδα. Πήρε έτσι την απόφαση, το 1971, να σταματήσει επειγόντως τις αγωνιστικές του δραστηριότητες ως πλαστογράφος και να αποσυρθεί. Η απαγωγή, στο κέντρο του Παρισιού, και στη συνέχεια η δολοφονία, τον Οκτώβριο του 1965, του κύριου διοργανωτή της Τριηπειρωτικής Διάσκεψης της Αβάνας, Mehdi Ben Barka, και, μετά την αποχώρηση του στρατηγού de Gaulle το 1969, η άφιξη στην εξουσία πολιτικών σαν τον Valéry Giscard d'Estaing, που ήταν ένθερμοι υποστηρικτές της αποικιοκρατίας και διατηρούσαν στενούς δεσμούς με τη Νότια Αφρική, τον έκαναν να αισθανθεί ότι δεν ήταν πλέον ασφαλής στη Γαλλία.

Τα έντεκα χρόνια απόσυρσής του στην Αλγερία, 1971-1982

Σε αυτές τις συνθήκες πήγε να ζήσει στην Αλγερία. Εργάστηκε σε διάφορα επαγγέλματα, ξεκινώντας από μια θέση στην SNS, την αλγερινή εταιρεία χάλυβα. Έζησε δέκα χρόνια στη χώρα αυτή, και αφιερώθηκε στη φωτογραφία. Εκεί γνώρισε τη Leïla, μια νεαρή Αλγερινή φοιτήτρια νομικής που ήταν εθελόντρια ακτιβίστρια του Κινήματος για την Απελευθέρωση της Αγκόλας (MPLA), η οποία έγινε σύζυγός του και με την οποία απέκτησε τρία παιδιά, τον Atahualpa, τον José και τη Sarah. Επέστρεψαν στη Γαλλία το 1983, μέσα σε μία διαφορετική πολιτική συγκυρία. Αν και παρέμειναν σιωπηλοί εκείνα τα χρόνια στο θέμα της Αλγερίας, μπορούμε να υποθέσουμε ότι τόσο η Leïla όσο και ο Adolfo διατηρούσαν μια αυστηρή επικριτική στάση απέναντι στο καθεστώς της. Το 1992 απέκτησαν και οι πέντε τη γαλλική υπηκοότητα. Εν τω μεταξύ, στο κέντρο του Παρισιού, στις 4 Μαΐου 1978, ο Henri Curiel δολοφονήθηκε, πιθανότατα μετά από το πράσινο φως του τότε προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος διατηρούσε καλές σχέσεις με τη Νότια Αφρική του απαρτχάιντ.


Δείτε επίσης στο Αλμανάκ: Πλακάς την ημέρα, παραχαράκτης τη νύχτα.
 

Adolfo Kaminsky, ένας πλαστογράφος ενάντια στους νεκροθάφτες Facebook Twitter
Παιδί σε μια βρύση του Παρισιού (1948). © Adolfo Kaminsky


Adolfo Kaminsky, ένας πλαστογράφος ενάντια στους νεκροθάφτες Facebook Twitter
Η ανάπαυση. © Adolfo Kaminsky


Adolfo Kaminsky, ένας πλαστογράφος ενάντια στους νεκροθάφτες Facebook Twitter
Κοιμισμένος άνδρας στον κήπο του Λουξεμβούργου. © Adolfo Kaminsky


Adolfo Kaminsky, ένας πλαστογράφος ενάντια στους νεκροθάφτες Facebook Twitter
Ο βιβλιοπώλης (Παρίσι, 1948). © Adolfo Kaminsky


Adolfo Kaminsky, ένας πλαστογράφος ενάντια στους νεκροθάφτες Facebook Twitter
Τα παιδιά (1950). © Adolfo Kaminsky


Adolfo Kaminsky, ένας πλαστογράφος ενάντια στους νεκροθάφτες Facebook Twitter
Ελεγκτής σε λεωφορείο (Παρίσι, 1955). © Adolfo Kaminsky


Adolfo Kaminsky, ένας πλαστογράφος ενάντια στους νεκροθάφτες Facebook Twitter
Επισκευαστής ψάθινης καρέκλας (1954). © Adolfo Kaminsky


Adolfo Kaminsky, ένας πλαστογράφος ενάντια στους νεκροθάφτες Facebook Twitter
Στο παζάρι (Παρίσι, 1955). © Adolfo Kaminsky


Adolfo Kaminsky, ένας πλαστογράφος ενάντια στους νεκροθάφτες Facebook Twitter
Το Παρίσι τη νύχτα. Ερωτευμένοι στο παγκάκι (1948). © Adolfo Kaminsky


Adolfo Kaminsky, ένας πλαστογράφος ενάντια στους νεκροθάφτες Facebook Twitter
Γυναίκα μόνη περιμένει (Παρίσι, 1946). © Adolfo Kaminsky

Αλμανάκ

ΘΕΜΑΤΑ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

THE GOOD LIFO ΔΗΜΟΦΙΛΗ