«Λυπούμαστε βαθιά που το Νόμπελ Λογοτεχνίας πήγε σε αυτόν τον άνθρωπο»: Συγγραφείς κριτικάρουν τη βράβευση του Πέτερ Χάντκε

«Λυπούμαστε βαθιά που το Νόμπελ Λογοτεχνίας πήγε σε αυτόν τον άνθρωπο»: Συγγραφείς κριτικάρουν τη βράβευση του Πέτερ Χάντκε Facebook Twitter
Σλάβοϊ Ζίζεκ για τον εικονιζόμενο Πέτερ Χάντκε: «Το 2014, ο Χάντκε είχε ζητήσει δημόσια την κατάργηση του Νόμπελ Λογοτεχνίας, λέγοντας ότι αποτελεί μια 'ψευδή αγιοποίηση' της λογοτεχνίας. Το γεγονός ότι τώρα πήρε ο ίδιος το βραβείο, αποδεικνύει ότι είχε δίκιο».
19

Είκοσι χρόνια προτού ο Πέτερ Χάντκε βραβευτεί με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, είχε κερδίσει έναν άλλον τίτλο. Το 1999, ο Σαλμάν Ρούσντι τον έβαλε υποψήφιο στην κατηγορία «Ηλίθιος της χρονιάς» στην «Guardian», επειδή «υπήρξε παθιασμένος απολογητής του καθεστώτος του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς». (Νικητής αναδείχτηκε ο ηθοποιός Τσάρλτον Ίστον, επειδή ήταν εκπρόσωπος μιας ομάδας που στήριζε τα συμφέροντα του εμπορίου όπλων).


Ο Αυστριακός θεατρικός συγγραφέας, ο οποίος είχε γοητευτεί από τη σλοβένικη κληρονομιά και είχε γίνει ένθερμος εθνικιστής κατά τη διάρκεια του πολέμου στα Βαλκάνια, είχε δηλώσει δημόσια πως οι μουσουλμάνοι του Σαράγιεβο είχαν σκοτωθεί μεταξύ τους και μετά είχαν κατηγορήσει τους Σέρβους, ενώ δεν αποδεχόταν τη σφαγή της Σρεμπρένιτσα. Επτά χρόνια μετά, το 2006, παρευρέθηκε στην κηδεία του εγκληματία Μιλόσεβιτς.


Την Πέμπτη, μετά την ανακοίνωση ότι ο Χάντκε κέρδισε τα 9 εκατομμύρια σουηδικές κορόνες (περίπου 891.000 ευρώ), ο Ρούσντι δήλωσε στην «Guardian»: «Δεν έχω τίποτα να προσθέσω σήμερα, εμμένω σε όσα έλεγα τότε».

Το 2008 ο συγγραφέας Τζόναθαν Λίτελ είχε πει για τον Χάντκε: «Μπορεί να είναι ένας φανταστικός καλλιτέχνης, αλλά ως άνθρωπος είναι εχθρός, είναι ένας μαλάκας».


Η απόφαση της Σουηδικής Ακαδημίας να απονείμει στον Χάντκε και στην Όλγα Τοκάρτσουκ το Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2019 και το 2018 αντίστοιχα προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις και χαρακτηρίστηκε χαμένη ευκαιρία από διάφορους. Αρχικά, η δέσμευση της Σουηδικής Ακαδημίας να είναι λιγότερο «ανδροκρατούμενη» και «ευρωκεντρική» αποδείχτηκε ανεπιτυχής πριν από λίγες μέρες, με δύο Ευρωπαίους νικητές και μόλις τη 15η γυναίκα νικήτρια σε 120 χρόνια. Δεύτερον, μετά τη δήλωσή της ότι το βραβείο δεν θα δινόταν για έναν χρόνο ώστε να επαναπροσδιοριστεί η κατεύθυνσή του μετά το περιβόητο σκάνδαλο σεξουαλικής παρενόχλησης, όλοι είχαν την ελπίδα ότι στο εξής η επιλογή του προσώπου θα σταματούσε να είναι αμφιλεγόμενη και ότι πλέον οι νικητές θα ήταν συγγραφείς που θα βραβεύονταν για τη δουλειά και την πολιτική τους θέση.


«Ο Χάντκε είναι μια προβληματική επιλογή για την επιτροπή των Νόμπελ, που προσπαθεί να βάλει τα πράγματα σε μια τάξη μετά τα πρόσφατα σκάνδαλα» λέει ο συγγραφέας Χάρι Κούνζρου, ο οποίος έχει διδάξει το έργο του βραβευμένου συγγραφέα στους μαθητές του. «Είναι καλός γραφιάς, που συνδυάζει τη μεγάλη διορατικότητα με τη σοκαριστική ηθική τυφλότητα».


Ο Κούνζρου πιστεύει πως ο Χάντκε θα κέρδιζε το βραβείο νωρίτερα, «εάν δεν αποφάσιζε να προπαγανδίσει το δολοφονικό καθεστώς του Μιλόσεβιτς». Επίσης ότι «περισσότερο από ποτέ χρειαζόμαστε πνευματικούς ανθρώπους που να εκφράζουν τη γνώμη τους δημόσια και να μπορούν να υπερασπίζονται σθεναρά τα ανθρώπινα δικαιώματα, κόντρα στην αδιαφορία και στον κυνισμό των πολιτικών αρχηγών μας. Ο Χάντκε δεν είναι τέτοιο πρόσωπο».

Ο Σλάβοϊ Ζίζεκ, ο Σλοβένος φιλόσοφος και εδώ και πολλά χρόνια επικριτής του Χάντκε, δήλωσε στην εφημερίδα: «Το 2014 ο Χάντκε ζήτησε να καταργηθεί το Νόμπελ, αποκαλώντας το "ψεύτικη αγιοποίηση της λογοτεχνίας". Το γεγονός ότι το κέρδισε τώρα αποδεικνύει ότι είχε δίκιο. Αυτή είναι η Σουηδία σήμερα: κάποιος που απολογείται για εγκλήματα πολέμου κερδίζει το Νόμπελ, ενώ η χώρα συμμετείχε πλήρως στη δολοφονία της προσωπικότητας του πραγματικού ήρωα της εποχής μας, του Τζούλιαν Ασάνζ. Η αντίδρασή μας θα έπρεπε να είναι η εξής: να μη δοθεί το βραβείο λογοτεχνίας στον Χάντκε αλλά να δοθεί το Νόμπελ Ειρήνης στον Ασάνζ».

Ο Σλοβένος συγγραφέας Μίχα Μαζίνι υποστηρίζει: «Μερικοί καλλιτέχνες πούλησαν την ψυχή τους για τις ιδεολογίες (ο Χάμσουν και ο ναζισμός), κάποιοι για το μίσος (ο Σελίν και ο φανατικός αντισημιτισμός), μερικοί για τα χρήματα και τη δόξα (ο Κουστουρίτσα), αλλά αυτός που με ενόχλησε περισσότερο ήταν ο Χάντκε, με την αφέλεια που αντιμετώπισε το καθεστώς Μιλόσεβιτς. Και αυτό είναι κάτι προσωπικό. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τον κρύο χειμώνα που η Γιουγκοσλαβία είχε διαλυθεί και δεν υπήρχε τίποτα στα ράφια των καταστημάτων. Ήμασταν μια νεαρή οικογένεια, η κόρη μου ήταν βρέφος και το ψύχος δριμύ. Στεκόμουν ολόκληρη μέρα στην ουρά για να πάρω, τελικά, το απόγευμα λάδι θέρμανσης, σχεδόν παγωμένος. Άρχισα να διαβάζω το δοκίμιο του Χάντκε για τη Γιουγκοσλαβία. Έγραφε πως με ζήλευε: ενώ οι Αυστριακοί και οι Γερμανοί, οι Δυτικοί, είχαν πέσει με τα μούτρα στον καταναλωτισμό, εμείς, οι Γιουγκοσλάβοι, έπρεπε να στεκόμαστε σε ουρές και να πολεμάμε για τα πάντα. Ω, πόσο κοντά στη φύση ήμασταν! Πόσο λιγότερο υλιστές και περισσότερο πνευματικοί γίναμε! Ακόμα και τότε τον θεωρούσα βάναυσο και εντελώς τυφλωμένο από την αφέλειά του».


Σε μια δήλωσή της που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη, η μυθιστοριογράφος Τζένι Έγκαν, πρόεδρος του οργανισμού PEN America (που στηρίζει τη λογοτεχνία και τα ανθρώπινα δικαιώματα), αναφέρει ότι «ο PEN συνήθως δεν σχολιάζει τα λογοτεχνικά βραβεία άλλων οργανισμών, αλλά η σημερινή δήλωση είναι μια εξαίρεση. Μας άφησε άφωνους η επιλογή συγγραφέα που έχει χρησιμοποιήσει τον δημόσιο λόγο του για να υπονομεύσει την ιστορική αλήθεια και να στηρίξει τους αυτουργούς μιας γενοκτονίας, όπως ο πρώην Πρόεδρος της Σερβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και ο Σέρβος ηγέτης Ράντοβαν Κάρατζιτς. Απορρίψαμε την επιλογή επειδή δεν γίνεται ένας συγγραφέας που επίμονα αμφισβητεί τα εγκλήματα πολέμου να βραβεύεται για τη "γλωσσική του αυθεντικότητα". Λυπούμαστε βαθιά που το Νόμπελ Λογοτεχνίας πήγε σε αυτόν τον άνθρωπο».


Το 2008 ο συγγραφέας Τζόναθαν Λίτελ είχε πει για τον Χάντκε: «Μπορεί να είναι ένας φανταστικός καλλιτέχνης, αλλά ως άνθρωπος είναι εχθρός, είναι ένας μαλάκας». O Alain Finkielkraut τον χαρακτήρισε «ιδεολογικό τέρας», ενώ η Σούζαν Σόνταγκ, η οποία πέρασε αρκετούς μήνες στο Σαράγιεβο κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Βοσνία, ανεβάζοντας την παράσταση «Περιμένοντας τον Γκοντό», είπε ότι τα σχόλια του Χάντκε την ανάγκασαν να τον διαγράψει ως φίλο.


Ωστόσο, υπήρξαν και κάποιοι που ευχαριστήθηκαν με τη νίκη του Χάντκε. Τα μέσα της Σερβίας έγραψαν ύμνους, χαρακτηρίζοντάς τον «καλό φίλο», ενώ ο Αυστριακός Πρόεδρος Αλεξάντερ βαν ντερ Μπέλεν δήλωσε έχει μια «λιτή και μοναδική φωνή... Έχουμε πολλούς λόγους να είμαστε ευγνώμονες στον Πίτερ Χάντκε. Ελπίζουμε να το ξέρει αυτό».


Από την Guardian

Βιβλίο
19

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Σλάβοϊ Ζίζεκ: «Γιατί τώρα τον Ασάνζ; Δύο λέξεις μόνο - Cambridge Analytica»

Ιδέες / Σλάβοϊ Ζίζεκ: «Γιατί τώρα τον Ασάνζ; Δύο λέξεις μόνο - Cambridge Analytica»

Ο γνωστός θεωρητικός και φιλόσοφος γράφει στον Independent για τη σύλληψη του Τζούλιαν Ασάνζ καλώντας σε αντίσταση ενάντια στο σύστημα ελέγχου και χειραγώγησης εκ μέρους τεχνολογικών κολοσσών και μυστικών υπηρεσιών

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Βιβλίο / Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Η συγγραφέας και ομότιμη καθηγήτρια Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου μιλά για την εποχή μας, τον χώρο της εκπαίδευσης και την ταυτότητα του νεοέλληνα.   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Βιβλίο / «Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Ο Ντόναλντ Σασούν, ομότιμος καθηγητής Συγκριτικής Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου και άλλοτε στενός φίλος, συνεργάτης και επιμελητής των βιβλίων του Έρικ Χoμπσμπάουμ, μιλά στη LiFO.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Βιβλίο / Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Η συγγραφέας του βιβλίου “Diva”, Ντέζι Γκούντγουιν, τονίζει με άρθρο της στον Guardian ότι το να χαρακτηρίζει κανείς τη ζωή της κορυφαίας τραγουδίστριας τραγική, σημαίνει ότι την αδικεί κατάφωρα.
THE LIFO TEAM
Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Βιβλίο / Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Ο Βρετανός ιστορικός Πολ Κάρτλετζ αποκαθιστά την ιστορική πόλη της αρχαιότητας που αντιμετώπιζαν υπεροπτικά οι Αθηναίοι. Δείχνει πώς τα θηβαϊκά θέματα επιβιώνουν στη σύγχρονη τέχνη, γράφει για τον Επαμεινώνδα που είχε έναν μόνο τραχύ μανδύα, παρουσιάζει την κοινωνία που δημιουργεί τον Ιερό Λόχο, ένα στρατιωτικό σώμα που αποτελείται αποκλειστικά από εραστές και ερώμενους.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Συζητώντας για ένα θέμα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας, τους δωσίλογους της Κατοχής

Βιβλίο / Oι δωσίλογοι, ένα θέμα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας

Μέσα από την έρευνά του σε αρχεία που μέχρι σήμερα παραμένουν κλειστά ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης εξετάζει τα γεγονότα και τα πρόσωπα που συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς κατακτητές σε μια πολύπαθη και αιματηρή για την Αθήνα περίοδο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το πρώτο μυθιστόρημα της Καλλιρρόης Παρούση μπήκε στα ευπώλητα από στόμα σε στόμα

Βιβλίο / Το πρώτο μυθιστόρημα της Καλλιρρόης Παρούση μπήκε στα ευπώλητα από στόμα σε στόμα

Το Λίγα Λόγια για μένα της Καλλιρρόης Παρούση είναι ένα μυθιστόρημα με ποιητικό λόγο που το νεανικό κοινό το ανακάλυψε μέσω word of mouth. Και όπως λέει και ένας φίλος της «ένα καλό βιβλίο είναι σαν μία νάρκη, δεν ξέρεις σε ποιανού την ψυχή θα σκάσει».
M. HULOT
Γκαζμέντ Καπλάνι «Με λένε Ευρώπη»

Το πίσω ράφι / «Με λένε Ευρώπη»: Το βιβλίο ενός Αλβανού μετανάστη για τις περιπέτειές του στην Ελλάδα

Ο Γκαζμέντ Καπλάνι εναλλάσσει την εμπειρία του στην Ελλάδα με τις μικρές οδύσσειες ανθρώπων που άφησαν πίσω την πατρίδα τους, σε ένα βιβλίο που κινείται διαρκώς μεταξύ μυθοπλασίας και πραγματικότητας και καταπιάνεται με το ανεξάντλητο θέμα της μετανάστευσης και της ταυτότητας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο Larry Gus διάβασε τον «Οδυσσέα» του Τζόις περπατώντας τους δρόμους της Αθήνας

The Book Lovers / Ο Larry Gus διάβασε τον «Οδυσσέα» του Τζόις περπατώντας τους δρόμους της Αθήνας

O Νίκος Μπακουνάκης συζητά με τον μουσικό και συνθέτη Larry Gus, aka Παναγιώτη Μελίδη, για τα βιβλία που επηρέασαν τη μουσική του. Πρόκειται για έναν εντελώς ιδιοσυγκρασιακό αναγνώστη.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
«Μέχρι τον Αύγουστο»: Το ‘χαμένο’ μυθιστόρημα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έπρεπε να παραμείνει χαμένο

Βιβλίο / «Μέχρι τον Αύγουστο»: Το «χαμένο» μυθιστόρημα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έπρεπε να παραμείνει χαμένο

Το βιβλίο προσφέρει στιγμιαίες απολαύσεις, αλλά είναι ολοφάνερα ημιτελές και πολλά σημεία του μοιάζουν τόσο κακογραμμένα που καθιστούν απολύτως κατανοητή την επιθυμία του συγγραφέα να μην εκδοθεί ποτέ.
THE LIFO TEAM
Ο σουρεαλιστικός «συντε(λο)γοτεχνικός» κόσμος του Αχιλλέα ΙΙΙ

Βιβλίο / Ο σουρεαλιστικός «συντε(λο)γοτεχνικός» κόσμος του Αχιλλέα ΙΙΙ

Ο βραβευμένος συγγραφέας που μόλις κυκλοφόρησε τη συλλογή διηγημάτων του με τον διφορούμενο τίτλο «Τέλος Πάντων» εξηγεί, μεταξύ πολλών άλλων, γιατί τον απασχολούσε συνέχεια το τέλος του κόσμου, σε σημείο που του έγινε εμμονή.
M. HULOT
Πέρα από τις Ακυβέρνητες πολιτείες: O Τσίρκας, ο Σεφέρης, ο Κοτζιάς και η Χούντα του 1967

Lifo Mini – Series / Πέρα από τις Ακυβέρνητες Πολιτείες: O Τσίρκας, ο Σεφέρης, ο Κοτζιάς και η Χούντα του '67

H Κωνσταντίνα Βούλγαρη σκιαγραφεί την προσωπικότητα του Στρατή Τσίρκα, μιλά για τη φιλία του με τον Σεφέρη, την πολιτική του δράση μέσα στη Δικτατορία, αλλά και για το πώς έπεισε τον Παύλο Ζάννα να μεταφράσει Προυστ, μέσα στη φυλακή. Στο podcast ακούγονται για πρώτη φορά αποσπάσματα από διάλεξη που είχε δώσει ο Σ. Τσίρκας μαζί με τον Α. Kοτζιά.
THE LIFO TEAM
Σέρχιο Πιτόλ «Συζυγική ζωή»

Το Πίσω Ράφι / «Η συζυγική ζωή»: Η απολαυστική σάτιρα του Σέρχιο Πιτόλ για τις δηλητηριασμένες σχέσεις

Μέσα από τις απέλπιδες προσπάθειες μιας γυναίκας ν’ απαλλαγεί οριστικά από τον άπιστο σύζυγό της, με τη λοξή και ειρωνική ματιά του, ένας από τους κορυφαίους σύγχρονους Λατινοαμερικανούς συγγραφείς μεταμορφώνει σε φάρσα αυτό που άλλοι θα έβλεπαν ως τραγωδία.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Paul Lynch

Βιβλίο / Paul Lynch: «Υπάρχουν συγγραφείς που παίζουν στο κέντρο του γηπέδου, εγώ παίζω στα άκρα»

Ο πέμπτος Ιρλανδός συγγραφέας που παίρνει το Booker εξηγεί στη Βένα Γεωργακοπούλου γιατί στην Ιρλανδία βγαίνουν τόσο σημαντικά βιβλία, περιγράφει πως σε μια λαϊκή σχολίασαν το βραβευμένο βιβλίο του ως «πολύ μαύρο» και πως αν καθόταν να γράψει κάτι για να κερδίσει, αυτό δεν θα ήταν το «Τραγούδι του προφήτη».
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Nανά Δαρειώτη: «Ε. Ζολά, Κ. Μπλίξεν και Ε. Βουτσινά - Οι συγγραφείς που θα με συνδέουν πάντα με την κουλτούρα του φαγητού»

The Book Lovers / «Ο Ζολά, η Μπλίξεν και η Βουτσινά θα με συνδέουν πάντα με την κουλτούρα του φαγητού»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την δημοσιογράφο γεύσης Νανά Δαρειώτη για όλα εκείνα τα βιβλία που την διαμόρφωσαν αλλά και για τα αστυνομικά μυθιστορήματα που την ξαναέβαλαν στον κόσμο της ανάγνωσης μετά από μια βασανιστική περίοδο long covid που πέρασε τελευταία.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ

σχόλια

12 σχόλια
Κλασικό και αναπάντητο το ερώτημα για τη σχέση του καλλιτέχνη με την τέχνη. Απαράδεκτες οι απόψεις του Χάντκε, ειδικά σε ότι αφορά τη Σρεμπρένιτσα και τη σφαγή που εκτέλεσαν εκεί οι «ορθόδοξοι αδερφοί μας». Είναι όμως αυτός λόγος να απορρίψουμε το έργο του; Το Ταξίδι στην άκρη της νύχτας είναι από τα πιο συγκλονιστικά βιβλία που έχω διαβάσει. Ο Σελίν από την άλλη ήταν κρετίνος, άρα ποια είναι η στάση μου απέναντί του; Ειλικρινά δεν έχω απάντηση.Πάντως, καλά κάνουν κάποιοι και κριτικάρουν τις άθλιες απόψεις του Χάντκε. Αφού τις κοινοποίησε δημόσια, θα δεχτεί και την ανάλογη αντίδραση. Ας πρόσεχε.
"Κλασικό και αναπάντητο το ερώτημα για τη σχέση του καλλιτέχνη με την τέχνη.(...)Είναι όμως αυτός λόγος να απορρίψουμε το έργο του;"Πράγματι υπάρχει αυτό το ερώτημα. Τότε ένα δεύτερο ερώτημα που προκύπτει είναι αν, με το χέρι στην καρδιά, θα σε άφηνε ανεπηρέαστο μία δυνητικά πρόσφατη ιστορική αδικία που τελέστηκε εις βάρος ενός πράγματος πολύ πιο κοντινού σε σένα (ας πούμε της Ελλάδας και του Ελληνικού λαού). Αν π.χ ο κύριος ήταν vocal υπερασπιστής των συνταματαρχών κι έτρεχε στις κηδείες τους, θα το σκεπτόσουν ακριβώς έτσι το θέμα ή όχι; (και δεδομένο ότι δεν θα ήσου υπέρ της χούντας όμπβιουσλυ). Αν ναι, τότε με γεια σου με χαρά σου, ναι είσαι τλχ unbiased, αν όχι, τότε είναι νταμπλ στάνταρτ.Μήπως πολλοί τρέχουν (και δεν εννοώ εσένα) να υπερασπιστούν κάτι, όμως, επειδή τα προβληματικά δεν αφορούν τον δικό τους πωπουδάκο; Αυτό με προβληματίζει εμένα.
Μου βάζεις δύσκολα, γιατί στην τελική έχεις δίκιο. Όχι δεν θα δεχόμουν να ασχοληθώ με οποιονδήποτε υπερασπιστή των συνταγματαρχών. Στα τσακίδια και αυτοί και οι νοσταλγοί τους. Προσωπικά, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, δεν ακουμπάω τίποτα που έχει βρώμικη προέλευση. Από την άλλη, τί περιμένουμε από βραβεία τύπου Νόμπελ Λογοτεχνίας; Δεν μπαίνουν σε τέτοιες λογικές.Και ο Ελύτης ήταν συντηρούκλα, φαν του μακεδονομάχου Σαμαρά, και ο Σεφέρης φοβισμένος αστός (ζορίστηκε πολύ μέχρι να πάρει θέση ενάντια στη χούντα). Ειλικρινά δεν ξέρω.
Το πρόβλημα με τον εξαιρετικό Σελίν-που φέρθηκε τόσο πρωτόγνωρα στη γαλλική γλώσσα- και πιστό μέχρι το τέλος σε αυτά που κακώς πίστευε ήταν ότι είχε θέμα με κάποιους που ήταν ακόμα θύμα και υπερασπιστής κάποιου που έκανε τα εγκλήματα του σε λευκούς και στην Ευρώπη. Όχι σε μαύρους στην Αφρική, ινδούς, ινδιάνους, Κινέζους.Αυτό μας πείραξε την ηθική.
Είναι κρίμα που ο Χάντκε, ένας εξαιρετικός συγγραφέας, έπεσε -όπως και πάρα πολλοί άλλοι άνθρωποι- στην παγίδα του μανιχαϊσμού: εαν ο Α είναι κακός, ο αντίπαλός του θα πρέπει να είναι οπωσδήποτε καλός. Αηδιασμένος από την αντισερβική υστερία στη Δύση που παρομοίαζε τους Σέρβους χειρότερους και από τους ναζί, οδηγήθηκε στο σημείο να παραβλέψει, ή και να εγκωμιάσει, τα εγκλήματα των Σέρβων.
Είναι λυπηρές κάποιες αντιδράσεις όντως. Κάποιες έχουν βάση και καλό είναι να σκεφτόμαστε γιατί ίσως έχουν βάση.Όμως δεν γίνεται να βραβεύονται άνθρωποι εντελώς political correct, όταν μιλάμε για πνευματική δημιουργία. Οι συγγραφείς δεν είναι δρομείς ή ποδοσφαιριστές, παράγουν τέχνη και πρέπει να έχουν δημόσιο λόγο για τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, αν δεν έχουν καταντούν καλλιτέχνες θερμοκηπίου. Κατά τα άλλα, "η αγωνία του τερματοφύλακα πριν το πέναλτι" έχει κερδίσει επάξια εδώ και χρόνια μια θέση στη βιβλιοθήκη μου και αυτό δεν αλλάζει.
Τα βραβεία Νόμπελ χωρίζονται σε 4 κατηγορίες: ουσιαστικά, πλασματικά, ανούσια, γελοία, της λογοτεχνίας ανοίκει στην τρίτη κατηγορία, άρα πολύ κακό για το τίποτα.
Το πιο λυπηρό είναι ότι βγαίνουν τόσοι πολλοί δημόσια και υποστηρίζουν κυνικά ότι δεν θα έπρεπε να δοθεί το βραβείο στον συγκεκριμένο όχι επειδή το λογοτεχνικό του εργο (για το οποίο δεν έχω ιδέα) δεν αξιζει το βραβείο αλλά επειδή πιστεύει και έχει υποστηρίξει κάτι καλό ή αφελές.Σαν να λες ότι δεν πρέπει να πάρει το χρυσό αυτός που τερμάτισε πρώτος στα 100 μέτρα επειδή λ.χ. είναι φασίστας.Και το χειρότερο είναι ότι αυτό το υποστηρίζουν άνθρωποι του "πνεύματος".Πραγματικά, δεν έχω ιδέα αν άξιζε να το πάρει ή όχι.... Αλλά οι αντιδράσεις είναι τραγικές
Αν ήταν vocal απολογητής, ας πούμε, της ποντιακής σφαγής ή της εισβολήςστην Κύπρο, υποθέτω πως δεν θα είχε τέτοια κατανοητική υποστήριξη εδώ, αλλά ποιος την γαμεί την Srebenica μωρέ; Σέρβοι αδέρφια μας και Άγιος ο Θεός.
"(...) είχε δηλώσει δημόσια πως οι μουσουλμάνοι του Σαράγιεβο είχαν σκοτωθεί μεταξύ τους και μετά είχαν κατηγορήσει τους Σέρβους, ενώ δεν αποδεχόταν τη σφαγή της Σρεμπρένιτσα. Επτά χρόνια μετά, το 2006, παρευρέθηκε στην κηδεία του εγκληματία Μιλόσεβιτς"«Δεν έχω τίποτα να προσθέσω σήμερα, εμμένω σε όσα έλεγα τότε».----Τι εννοείς Βαγγέλη; Υπάρχει περίπτωση να είχα "κατανοητική" διάθεση μπροστά σ' έναν άνθρωπο που θα ισχυριζόταν ότι οι Πόντιοι "σκοτώθηκαν μεταξύ τους" και μετά κατηγόρησαν τους Τούρκους;Υπάρχει κάτι που έχω πει που να διαφαίνεται πως "κατανοώ" τους απολογητές της ποντιακής σφαγής ή απλά λες ανυπόστατες κουταμάρες για να με εκνευρίσεις;
Ο αγαπητός (;) Guardian θα μας τρελάνει. Φέτος ανακοινώθηκαν οι νικητές δύο ετών, η μία ήταν γυναίκα, ο άλλος άντρας, και οι δύο Ευρωπαίοι. Σωστό λοιπόν να λέμε πως η Ακαδημία απέτυχε να είναι λιγότερο ευρωκεντρική, αλλά και ανδροκρατούμενη; Αν είναι να ανατρέχουμε στο μακρινό 1900, πρέπει για τα επόμενα εκατό χρόνια να βραβεύονται μόνο γυναίκες. Στον αιώνα μας πάντως η αναλογία είναι 2 προς 1.Οι πολιτικές απόψεις είναι πράγματι ένα αγκάθι, εξ ου κι η αηδία να βραβεύονται συγγραφείς λίγο πριν πεθάνουν, ώστε να μην προλάβουν στο μέλλον να εκθέσουν την Ακαδημία. Όμως, απ' την άλλη, δεν γίνεται να βραβεύουμε ό,τι πιο άοσμο, για να έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο. Έχασε, ας πούμε, ο Μπόρχες που δεν βραβεύθηκε, ή η Ακαδημία; Έχασε ο Φίλιπ Ροθ;
Εγώ λέω να αφαιρέσουμε και του Camus γιατί ήταν κατά της ανεξαρτησίας του Αλγερίου, του Imre Kertész γιατί δεν περιγράφει πολύ κακούς τους Γερμανούς, του Charles γιατί δεν ήταν πιστός στη, Beauvoir και το επόμενο Nobel και Goncourt να το δώσουμε με την εις άτοπον απαγωγή του πολιτικά ορθού και μάλλον θα βγει να είναι ευέλικτο φίλο , ευέλικτο χρώμα, vegan και οικολόγος που ξέρει να γράφει το όνομα του.
Μια μικρή παρατήρηση για τον Καμύ: γεννημένος στην Αλγερία, αισθανόταν γέννημα θρέμμα αυτής της γης, διέβλεπε τα αδιέξοδα στα οποία θα οδηγούσε ο πόλεμος και το καθεστώς που θα διαδεχόταν την γαλλική αποικιοκρατία και είχε προτείνει μια εξαιρετική, αλλά δυστυχώς ουτοπική για τα δεδομένα της σκληρής εκείνης εποχής λύση: την παραμονή της Αλγερίας στη Γαλλική Δημοκρατία, με τους Αλγερινούς να απολαμβάνουν ακριβώς τα ίδια δικαιώματα με τους Γάλλους και να μετατρέπονται σε απολύτως ισότιμους πολίτες της Γαλλικής Δημοκρατίας.Έτσι, η άρνησή του να συνταχθεί με το αλγερινό FLN όπως ο Σαρτρ δεν σήμαινε διόλου ότι υποστήριζε την αποικιοκρατία.
Συμφωνώ αλλά δεν λέω πουθενά νομίζω πως είναι υπέρ της αποικιοκρατίας.Όλοι οι Γάλλοι της Αλγερία στη Αλγερία, που την θεωρούσαν επαρχία της Γαλλίας, για τους Αλγερινούς ήταν αποικιοκράτες και για τους Γάλλους Pied-Noir .Το τι έκανε εκεί η OAS και το FLN ο Ντε Γκολ είναι επίσης μια τεράστια κουβέντα και ευτυχώς δεν πήραν το Νόμπελ ειρήνης.