Ο Ραέντ Γιασίν στη Στέγη με ένα ροκ μιούζικαλ για τη Μεσόγειο

Ο Ραέντ Γιασίν στη Στέγη με ένα ροκ μιούζικαλ για τη Μεσόγειο Facebook Twitter
Ένα θέμα που με ακολουθεί από τη μέρα που γεννήθηκα και δεν είναι άλλο από την πλέον αναπόδραστη αλήθεια, τον θάνατο. Φωτο: Χρήστος Σαρρής
0

Ο Λιβανέζος εικαστικός καλλιτέχνης, μουσικός και σκηνοθέτης Ραέντ Γιασίν βρίσκεται έχει ετοιμάσει μια ιδιότυπη πολυαισθητηριακή παράσταση που κάνει πρεμιέρα στη Στέγη με τον τίτλο The sea between my soul (Η θάλασσα ανάμεσα στην ψυχή μου). Ένα γλυπτικό installation με μουσική, ερμηνευτή τον Alan Bishop των Sun City Girls και πρωταγωνιστές βαλσαμωμένα πουλιά!

Παλιός γνώριμος από έκθεσή του στην γκαλερί Καλφαγιάν, αυτήν τη φορά επιστράτευσε όλες τις διαφορετικές του ιδιότητες και τα πεδία ενδιαφέροντός του, που περιλαμβάνουν το θέατρο, από το οποίο ξεκίνησε, τη μουσική, η οποία καταλαμβάνει μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων του, και, φυσικά, την τέχνη. Τη συγκεκριμένη ιδέα την επεξεργαζόταν αρκετά χρόνια μέχρι να την υλοποιήσει.

Συναντηθήκαμε λίγο προτού ξεκινήσει η πρόβα και το πρώτο που τον ρώτησα ήταν σε ποια θάλασσα αναφέρεται ο τίτλος. Μου είπε: «Στη Μεσόγειο, που θεωρώ δική μου θάλασσα και έχει μακρά ιστορία γεμάτη πολέμους και θανάτους. Σε αυτή την αρχαία πλευρά του κόσμου που έχει υπάρξει μάρτυρας της ανθρώπινης κατάστασης και όλων όσα έχουν συμβεί και συνεχίζουν να συμβαίνουν, χιλιάδες χρόνια τώρα, από τις πρώτες κατακτήσεις της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας μέχρι τα τελευταία 25 χρόνια και την πρόσφατη προσφυγική κρίση. Όσα ξεκίνησαν από τη Βόρεια Αφρική και τις διεκδικήσεις των Ευρωπαίων, πιο πρόσφατα η Αραβική Άνοιξη, αυτά που έχει προκαλέσει ο πόλεμος της Συρίας που εξακολουθεί να μαίνεται. Ίσως η φράση να μην είναι σωστά διατυπωμένη, αλλά αυτό που θέλω να πω είναι ότι η ψυχή μου είναι χωρισμένη στα δύο».

Οι άνθρωποι απαθανατίζουν τον θάνατο με τα ζώα. Έτσι κι αλλιώς τα πουλιά τα συνδέουμε με φιλοσοφία και αλήθειες. Στα παραμύθια και σε πολλά βιβλία η σοφία προέρχεται μέσα απ' όσα λένε τα πουλιά. Αυτό κρατάει μέχρι σήμερα, αφού ζούμε σε έναν κόσμο υποκρισίας, ψευδών ειδήσεων και παράνοιας, όπου τα πάντα καταρρέουν. Καθώς το σύστημά μας βρίσκεται υπό διάλυση, ήθελα να αντισταθώ με λέξεις αλήθειας που θα ξεστομίζουν ζώα.


Γνωρίζοντας προηγούμενες δουλειές του που πραγματεύονται πάντα τη μνήμη, βρίσκω απολύτως αναμενόμενο τον προβληματισμό του. Προέρχεται από μια χώρα της οποίας ο λαός ήταν ανέκαθεν μοιρασμένος στα δύο, πληρώνοντας βαρύ τίμημα. Ο Λίβανος και ιδιαίτερα η Βηρυτός δεν έχουν σταματήσει να αποτελούν πεδίο μαχών. Ο ίδιος έχει εγκαταλείψει πια την πατρίδα του και εδώ και δύο χρόνια ζει στο Βερολίνο. «Όταν δεν ζεις στον τόπο σου, κάποια στιγμή θα νιώσεις νοσταλγία αλλά και τη μοναξιά που σου προκαλεί μια ξένη κοινωνία, όπου όλα είναι διαφορετικά, δεν μιλάς καν τη γλώσσα. Η δουλειά μου αυτή δεν έχει να κάνει αποκλειστικά με τον Λίβανο αλλά με την ανθρώπινη κατάσταση που βιώνουμε ευρύτερα, δεν είναι μια απομονωμένη περίπτωση. Αφορά τη Μεσόγειο από την οποία προέρχομαι και με καθόρισε. Νιώθω περισσότερο μέρος της απ' ό,τι Άραβας».

Ο Ραέντ Γιασίν στη Στέγη με ένα ροκ μιούζικαλ για τη Μεσόγειο Facebook Twitter
Μείγμα installation, θεάτρου και μουσικής, το «The sea between my soul» είναι ένα folk rock μιούζικαλ και οι στίχοι των τραγουδιών αναφέρονται στον θάνατο. © Νίκος Κόκκας

Θα περίμενα η απόσταση να τον έχει βοηθήσει να επανεκτιμήσει αντικειμενικά το παρελθόν, αλλά η απάντησή του είναι εντελώς αρνητική. Όπως μου εξηγεί: «Πρέπει να μπορείς να βλέπεις τα πράγματα αντικειμενικά. Στο Βερολίνο υπάρχουν αρκετοί που αδυνατούν να τα δουν έτσι. Η μετεγκατάστασή μου εκεί βασίστηκε σε πρακτικούς παράγοντες. Πρόκειται για μια χώρα που δεν επεμβαίνει στη δουλειά σου. Καθώς μπορώ να κινούμαι ελεύθερα, μπορώ να συναντώ πολλούς φίλους και ο τόπος σου είναι εκεί όπου βρίσκονται οι φίλοι σου, για να παραφράσω τη διάσημη ρήση του Ναγκίμπ Μαχφούζ "πατρίδα δεν είναι εκεί όπου γεννήθηκες, πατρίδα είναι εκεί όπου καταλήγουν όλες σου οι προσπάθειες να ξεφύγεις"».

«Προσπαθείς να ξεφύγεις από την πατρίδα σου;» ρωτάω. «Ναι, η μετακόμισή μου στο Βερολίνο είναι το δικό μου φευγιό», μου απαντάει και συμπληρώνει, «είμαι πολύ χαρούμενος γι' αυτό. Αλλά εκεί ξαναβρήκα τις πολιτικές διαφωνίες της πατρίδας μου όταν συνέβη ένα σπουδαίο γεγονός, η επανάσταση της 17ης Οκτωβρίου, γιατί περί επανάστασης πρόκειται. Τότε κατάλαβα ποιος θέλει να προσκυνάει την εξουσία και ποιος θέλει πραγματικά να αποκαλυφθεί η αλήθεια μιας χώρας που πνίγεται για πάρα πολλά χρόνια στη διαφθορά».


Στη συζήτηση που ακολούθησε για την περσινή εξέγερση στον Λίβανο μου λέει ότι εμπιστεύεται τη νέα γενιά περισσότερο από τη δική του, που απέτυχε. Πιθανόν επειδή αυτά τα παιδιά γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου, εξηγεί. «Η νέα γενιά δεν έζησε τον πόλεμο, είναι όλοι τους γεννημένοι μετά το 1990 κι αυτό κάνει τη διαφορά. Έχω ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου, αυτοί έχουν όλο το μέλλον μπροστά τους, πιθανόν να μπορούν να δουν τα πράγματα πιο καθαρά».

Ο Ραέντ Γιασίν στη Στέγη με ένα ροκ μιούζικαλ για τη Μεσόγειο Facebook Twitter
Οι άνθρωποι απαθανατίζουν τον θάνατο με τα ζώα. © Gustav Mützel


Η παράσταση, μου τονίζει, είναι το αποτέλεσμα της καλλιτεχνικής δουλειάς πολλών ετών και πρωτίστως της συνεργασίας του με τρεις ανθρώπους που θαυμάζει και σέβεται και με τους οποίους ήθελε πάντα να συνεργαστεί, αλλά μέχρι τώρα δεν είχε δοθεί η ευκαιρία, τον Alan Bishop, τον σκηνογράφο Hussein Baydoun και τον σχεδιαστή φωτισμού Charlie Aström. Αλλά τι πραγματεύεται το έργο; «Ένα θέμα που με ακολουθεί από τη μέρα που γεννήθηκα και δεν είναι άλλο από την πλέον αναπόδραστη αλήθεια, τον θάνατο. Λίγες μόνο μέρες προτού γεννηθώ πέθανε η γιαγιά μου, στα 5 μου δολοφονήθηκε ο πατέρας μου και στα χρόνια της εφηβείας μου άρχισα να χάνω φίλους που έγιναν "μάρτυρες" στις συγκρούσεις με το Ισραήλ, καθώς μόλις στα 13-14 τους είχαν στρατολογήσει στο σχολείο.

»Και λίγο πριν από το 2007 συνέβη ο πιο οδυνηρός θάνατος, της μητέρας μου, εξαιτίας του οποίου ένιωσα πραγματικά ορφανός και άρχισα να καταλαβαίνω την έννοια της λέξης. Ότι δεν έχασες απλώς τους γονείς σου, αλλά είσαι πια εντελώς μόνος στον κόσμο, χωρίς κανέναν να σε στηρίξει. Τότε νιώθεις την ορφάνια, πόσο μόνος είσαι. Όλα αυτά με στοιχειώνουν και θα έλεγα ψέματα αν ισχυριζόμουν ότι δεν φοβάμαι τον θάνατο. Όσα συνέβησαν επιστρέφουν στους εφιάλτες μου, με κάνουν να τρέμω στην ιδέα ότι θα χάσω αγαπημένα πρόσωπα».

Στην παράσταση η ηχογραφημένη φωνή του Alan Bishop αναπαράγεται ως λαλιά βαλσαμωμένων πουλιών. Κατά τον ίδιο, τα πουλιά αυτά εκπροσωπούν την αποικιοκρατία και τη δημιουργία των αυτοκρατοριών. Μου λέει: «Διακοσμούν συχνά τοίχους ως τρόπαια, ένδειξη υπεροχής και δύναμης, ενώ είναι σαν να παγώνουν τον χρόνο του θανάτου. Οι άνθρωποι απαθανατίζουν τον θάνατο με τα ζώα. Έτσι κι αλλιώς τα πουλιά τα συνδέουμε με φιλοσοφία και αλήθειες. Στα παραμύθια και σε πολλά βιβλία η σοφία προέρχεται μέσα απ' όσα λένε τα πουλιά. Αυτό κρατάει μέχρι σήμερα, αφού ζούμε σε έναν κόσμο υποκρισίας, ψευδών ειδήσεων και παράνοιας, όπου τα πάντα καταρρέουν. Καθώς το σύστημά μας βρίσκεται υπό διάλυση, ήθελα να αντισταθώ με λέξεις αλήθειας που θα ξεστομίζουν ζώα. Είναι πολύ πιο ειλικρινή από τους ανθρώπους». Μείγμα installation, θεάτρου και μουσικής, το The sea between my soul είναι ένα folk rock μιούζικαλ και οι στίχοι των τραγουδιών αναφέρονται στον θάνατο.


Ρωτάω τον Ράεντ αν επισκέπτεται συχνά στον Λίβανο. Απαντάει: «Μου αρέσει να επιστρέφω, αλλά είναι τόσο ψυχοφθόρο να βλέπεις κάθε φορά ότι τα όμορφα πράγματα που αγάπησες σιγά-σιγά εξαφανίζονται».

 

In the Middle of the Night - Alan Bishop (The Sea Between My Soul)

Σύλληψη & Σκηνοθεσία: Raed Yassin 

Μουσική & Στίχοι: Alan Bishop 

Σκηνικά: Hussein Baydoun

Σχεδιασμός Φωτισμών: Charlie Astrom

Μετάφραση στίχων: Λένια Ζαφειροπούλου

Τεχνική Επίβλεψη: Βασίλης Σάλτας

Σχεδιασμός Παραγωγής: Κωνσταντίνος Σακκάς 

Βοηθός Σκηνοθέτη: Raisa Hagiu

Βοηθός Εκτέλεσης Παραγωγής: Αγγέλικα Σταυροπούλου

Τρισδιάστατα Μοντέλα & Κατασκευή Κτιρίων: Γιώργος Λουκρέζης

Κατασκευή & Εγκατάσταση Σκηνικών: Παναγιώτης Λαζαρίδης 

Ηλεκτρολογικός Εξοπλισμός & Εγκατάσταση Φωτιστικών: Νίκος Παπαθανάσης

Διεύθυνση Παραγωγής: Delta Pi

Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση

 

Μουσική / Συντελεστές

Adham Zidan: πιάνο, όργανο, τσέμπαλο, κλαβινέτο, φωνητικά

Alan Bishop: φωνή, ακουστική κιθάρα, ηλεκτρικό μπάσο, άλτο σαξόφωνο 

Amelie Legrand: τσέλο

Aya Hemeda: φωνή, κρουστά

Cherif El Masri: ηλεκτρική κιθάρα, φωνητικά

Eyvind Kang: βιόλα

Jessika Kenney: φωνή

Morgan Mikkelsen: ντραμς

Nadah El Shazley: φωνή

Mark Gergis: mastering

Παραγωγή: Alan Bishop & Adham Zidan

 

Όλη η μουσική, οι στίχοι και τα κείμενα των αφηγήσεων είναι του Alan Bishop (2019).

Οι ηχογραφήσεις και η ηχοληψία έγιναν από τον Adham Zidan στο Κάιρο, τον Δεκέμβριο του 2019 και τον Ιανουάριο του 2020.

Τα ζώα της παράστασης ταριχεύθηκαν μετά τον φυσικό θάνατό τους.

Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση - Κεντρική Σκηνή 

19-21/11

20:00 & 22:00

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ο Γυάλινος Κόσμος»: Η διαχρονική γοητεία του οικείου

Κριτική Θεάτρου / «Ο Γυάλινος Κόσμος»: Η διαχρονική γοητεία του οικείου

Κριτική για την παράσταση «Ο Γυάλινος Κόσμος» του Τενεσί Ουίλιαμς, σε σκηνοθεσία Ίβο Βαν Χόβε, με πρωταγωνίστρια την Ιζαμπέλ Ιπέρ, που παρουσιάστηκε στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
The Sea between My Soul, μια ροκ παράσταση με ζώα που μιλούν στη θέση μας, στη Στέγη

Πολιτισμός / The Sea between My Soul: Μια ροκ παράσταση με ζώα που μιλούν στη θέση μας, στη Στέγη

Σε αυτό το πολυαισθητηριακό έργο, αυτό το επιτελεστικό καθρέφτισμα επιτείνεται μέσα από την ανάμειξη μαύρου χιούμορ και παραλογισμού, προκειμένου να στοχαστούμε πάνω στο σύγχρονο «εδώ και τώρα»
THE LIFO TEAM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση που μας ταξιδεύει στις διαχρονικές του συνδέσεις

Εικαστικά / Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση για τις διαχρονικές του συνδέσεις

Μπορεί η σύγχρονη τέχνη να συνομιλήσει δημιουργικά με την αρχαία πολιτιστική κληρονομιά; Στην ΕΦΑ Κυκλάδων πίστεψαν στο «στοίχημα» και έτσι προέκυψε μια έκθεση με ξεχωριστό ενδιαφέρον στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ίου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Από τον Περικλή Βυζάντιο και τον Jean Tinguely μέχρι τον Robert McCabe

Εικαστικά / «Νήματα επιλογής»: Μια αθηναϊκή έκθεση δένει φωνές και γενιές

Μια ομαδική έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, με έργα των Περικλή Βυζάντιου, Robert McCabe και Jean Tinguely, μεταξύ άλλων, φέρνει σε διάλογο Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες διαφορετικών αναφορών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Εικαστικά / Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Μια ρετροσπεκτίβα δεκαπέντε χρόνων η οποία αποτελείται από έναν καταιγισμό εικόνων που δημιούργησε με την κάμερά του ο γνωστός video artist για μια σειρά σημαντικών παραστάσεων, οι οποίες παρουσιάζονται αποδεσμευμένες από τη θεατρική τους υπόσταση.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ξεκινάει το Back to Athens 2025

Εικαστικά / Back to Athens: Ο ετήσιος εικαστικός θεσμός επιστρέφει στο Μέγαρο Ησαΐα

Με κεντρική θεματική «Η διαίρεση της ζωής», το Back to Athens 2025 παρουσιάζει 30 εκθέσεις, εγκαταστάσεις, performance και προβολές από καλλιτέχνες και επιμελητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Εικαστικά / Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Με μια μεγάλη έκθεση σε δύο μέρη, στην Αθήνα και στην Άνδρο, το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή γιορτάζει τα εκατό χρόνια του Takis, μίας από τις σημαντικότερες σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας εικαστικής σκηνής.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα τοιχογραφία με τη ζωή των σεξεργατριών σε έναν δρόμο του Μεταξουργείου

Εικαστικά / Μια νέα τοιχογραφία για την αόρατη ζωή των σεξεργατριών στην οδό Ιάσωνος

Η διεθνής εικαστικός Paulina Olowska δημιουργεί μια τοιχογραφία στον πεζόδρομο του Μεταξουργείου για τις γυναίκες και γειτόνισσές της με τις οποίες καλημερίζεται και πίνει καφέ.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ