Το παλιό Μουσείο του Καΐρου, στην πλατεία Ταχρίρ, στεγάζει τις συλλογές της αρχαίας Αιγύπτου από τα τέλη του 19ου αιώνα. Είναι το δεύτερο πιο επισκέψιμο σημείο της Αιγύπτου μετά τις πυραμίδες. Δεκάδες χιλιάδες θησαυροί απαράμιλλης ομορφιάς και ανεκτίμητης αξίας φυλάσσονται εκεί, πολλά από τα οποία δεν είναι προσβάσιμα για το κοινό. Σε λίγα χρόνια, το Μουσείο θα πάψει να στεγάζεται εδώ. Και ήδη, τα σημάδια της εγκατάλειψης είναι φανερά στον επισκέπτη. Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2020 τα εκθέματα θα μεταφερθούν όλα στο νέο εντυπωσιακό Μουσείο του Καΐρου στις Πυραμίδες.

Οι αρχαίοι κάτοικοι του Νείλου είχαν μια ιδεοληπτική σχέση με το θάνατο. Για τους Αιγυπτίους, ο θάνατος δεν αποτελούσε το τέλος της ανθρώπινης ύπαρξης, καθώς αυτή είχε τη δυνατότητα να αναγεννάται διαρκώς με την ανατολή της καινούργιας ημέρας.Όλα τα μνημειώδη οικοδομήματα των αρχαίων Αιγυπτίων, από τους περίτεχνους τάφους έως τις θαυμαστές πυραμίδες και τους ναούς-«οίκους των θεών», αποτελούν αδιαμφισβήτητες αποδείξεις ενός πολιτισμού-μαυσωλείου, προορισμένου για να υμνήσει όχι τη ζωή σε αυτόν τον κόσμο, αλλά το θάνατο και την πορεία μετά από αυτόν. Στο «Βιβλίο των Νεκρών», ένα από τα σημαντικότερα νεκρικά corpora του Νέου Βασιλείου, ο θάνατος χαρακτηρίζεται ως η «νύχτα ανάδυσης στη ζωή».

ΤΟ ΑΝΘΟΣ ΤΟΥ ΛΩΤΟΥ: Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι παρατήρησαν ότι το άνθος του λωτού κλείνει τη νύχτα και βυθίζεται κάτω από το νερό. Με την αυγή της επόμενης ημέρας, έβλεπαν την ανάδυση και το άνοιγμα του άνθους, ακριβώς όπως συμπεριφέρεται και ο Ήλιος στην πορεία του στον ουράνιο θόλο. Αυτή η ιδιότητα του λωτού, να βυθίζεται τη νύχτα και να αναδύεται από το νερό το πρωί, άγγιξε το συμβολικό τρόπο σκέψης και τη θρησκευτική πίστη των αρχαίων Αιγυπτίων. Τη συγκεκριμένη ιδιότητα του φυτού την εισέπραξαν ως μια μορφή ευλάβειας προς τον ήλιο, όμοια ακριβώς με τον τρόπο που οι άνθρωποι της εποχής εκείνης προσμένανε την καθημερινή επανεμφάνιση του Ήλιου στον ορίζοντα. Φωτ.: Στάθης Τσαγκαρουσιάνος/ LIFO.
Τα αιγυπτιακά κείμενα κατά κανόνα αντιμετωπίζουν τη διάλυση του κόσμου σαν πιθανότητα προς αποφυγή, και για αυτό το λόγο δεν την περιγράφουν συχνά με λεπτομέρεια. Όμως, πολλά κείμενα αναφέρονται στην ιδέα ότι ο κόσμος, μετά από αμέτρητους κύκλους αναγέννησης, είναι προορισμένος να τελειώσει. Το τέλος αυτό περιγράφεται σε ένα εδάφιο των Κειμένων των Σαρκοφάγων και σε ένα με μεγαλύτερη λεπτομέρεια, στο Βιβλίο των Νεκρών, στο οποίο ο Ατούμ λέει ότι μια μέρα θα διαλύσει τον εύτακτο κόσμο και θα τον επιστρέψει στην αρχέγονη, στατική κατάστασή του, στα νερά του χάους.

«Πρώτα βγάζουν από τα ρουθούνια τον εγκέφαλο μ' έναν σιδερένιο γάντζο, ένα μέρος του δηλαδή, και τον υπόλοιπο χύνοντας μέσα φάρμακα. Ύστερα, με κοφτερή αιθιοπική πέτρα, σχίζουν τη λάπα, βγάζουν έξω όλα τα εντόσθια, καθαρίζουν την κοιλιά, την πλένουν με φοινικόκρασο και την καθαρίζουν πάλι με τριμμένα μυρωδικά. Κατόπιν, γεμίζουν την κοιλιά με αγνή τριμμένη σμύρνα, κανέλα και άλλα μυρωδικά, εκτός από λιβανωτό, και την ξαναράβουν. Αφού λοιπόν τα κάνουν αυτά, ταριχεύουν τον νεκρό με νίτρο και τον φυλάνε εβδομήντα ημέρες.Η ταρίχευση δεν επιτρέπεται να κρατήσει περισσότερο. Και όταν περάσουν οι εβδομήντα ημέρες, πλένουν τον νεκρό, και του τυλίγουν όλο του το σώμα με ταινίες κομμένες από λινό ύφασμα, αλειμμένες από κάτω με κόμμι, που οι Αιγύπτιοι το χρησιμοποιούν πολύ αντί για κόλλα. Τότε τον παίρνουν οι δικοί του, φτιάχνουν ένα καλούπι σε σχήμα ανθρώπου, και όταν το φτιάξουν, βάζουν μέσα τον νεκρό, και κλεισμένον έτσι τον φυλάνε στον νεκρικό θάλαμο αφού τον ακουμπήσουν ορθό στον τοίχο».
ΗΡΟΔΟΤΟΣ, ΙΣΤΟΡΙΑΙ
ΤΟ ΓΑΛΑΖΙΟ ΤΟΥ LAPIS LAZULI: Οι Αιγύπτιοι είχαν έναν ημιπολύτιμο λίθο, το lapis lazuli, που το έκαναν εισαγωγή από την περιοχή του σημερινού Αφγανιστάν και πολλές φορές τον άλεθαν για να φτιάξουν τη χρωστική ουσία. Επειδή όμως ήταν σχεδόν είδος πολυτελείας έψαχναν τρόπο παρασκευής συνθετικής χρωστικής ουσίας. Έτσι κατέληξαν στο χαλκό. Το χαρακτηριστικό μπλε χρώμα της αρχαίας αιγπυτιακής Τέχνης προκύπτει από το βασικό συστατικό του, τον χαλκό και ποικίλει από το ανοιχτό γαλάζιο μέχρι το βαθύ μπλε ανάλογα με την επεξεργασία. Αν είναι χοντροκομμένος τότε το χρώμα που βγαίνει είναι πλούσιο, σκούρο μπλε, ενώ αν έχει τριφτεί καλά βγαίνει ένα απαλό γαλάζιο. Φωτ.: Στάθης Τσαγκαρουσιάνος/ LIFO
Κάθε μέρα ο ήλιος ανέτειλε και έδυε, φέρνοντας το φως στη γη και κανονίζοντας τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Κάθε χρόνο ο Νείλος πλημμύριζε, ανανεώνοντας την γονιμότητα του εδάφους επιτρέποντας έτσι την μεγάλη παραγωγή να συντηρήσει τον αιγυπτιακό πολιτισμό. Έτσι, οι Αιγύπτιοι είδαν το νερό και τον ήλιο ως σύμβολα της ζωής και αντιλήφθηκαν το χρόνο ως μια σειρά φυσικών κύκλων.

Η φιλόξενη κοιλάδα του Νείλου περιβαλλόταν από έρημο, στην οποία κατοικούσαν άνθρωποι που οι Αιγύπτιοι θεωρούσαν ως απολίτιστους. Για αυτό το λόγο, οι Αιγύπτιοι είδαν τον τόπο τους ως ένα απομονωμένο μέρος σταθερότητας, ή μάατ, περικυκλωμένο και απειλούμενο από το χάος.

Η ΙΕΡΗ ΑΓΕΛΑΔΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ: Εκείνο που συμβαίνει με τα ιερά ζώα στην Αίγυπτο είναι λογικό να φαίνεται σε πολλούς παράδοξο και άξιο να ερευνηθεί. Οι Αιγύπτιοι σέβονται σε βαθμό υπερβολής μερικά ζώα, όχι μόνο ζωντανά αλλά και πεθαμένα. (...) Στα παραπάνω πρέπει να προστεθούν και όσα υπολείπονται σχετικά με τις τελετές για τον ιερό ταύρο τον ονομαζόμενο ΄Απι. ΄Όταν, λοιπόν, πεθάνει και θαφτεί με μεγαλοπρέπεια , οι εντεταλμένοι ιερείς αναζητούν ένα μοσχάρι με χαρακτηριστικά παραπλήσια του απελθόντος. ΄Οταν βρεθεί, σταματάει το πένθος και οι αρμόδιοι ιερείς οδηγούν το μοσχάρι πρώτα στη Νειλόπολη, όπου το τρέφουν επί σαράντα μέρες, έπειτα το βάζουν σε πολυτελή θαλαμηγό που φέρει επιχρυσωμένη καμπίνα και το ανεβάζουν σαν θεό στη Μέμφιδα, στο τέμενος του Ηφαίστου. Τις προηγούμενες σαράντα ημέρες το βλέπουν μόνο γυναίκες, που στέκονται αντίκρυ του και του δείχνουν, σηκώνοντας τα ρούχα τους, τα γεννητικά τους όργανα, ενώ όλο τον υπόλοιπο καιρό τους είναι απαγορευμένο να εμαφνίζονται σ΄ετούτο το θεό. Αιτία για τη λατρεία τούτου του μοσχαριού σύμφωνα με μερικούς είναι ότι πεθαίνοντας ο ΄Οσιρις, η ψυχή του μπήκε σ΄αυτό τον ταύρο και μέχρι σήμερα περνάει στα επόμενα ζώα με τον ίδιο τρόπο. Άλλοι, πάλι, υποστηρίζουν ότι όταν σκοτώθηκε ο ΄Οσιρις από τον Τυφώνα, η ΄Ισις μάζεψε τα μέλη του και τα έβαλε μέσα σε ξύλινη αγελάδα, τυλιγμένη με ύφασμα, από την ονομασία του οποίου ονομάστηκε Βούσιρις και η πόλη. Υπάρχουν και πολλές ακόμη ιστορίες για τον ΄Απι , αλλά θα πήγαινε πολύ να τις αναφέραμε όλες.―Διόδωρος Σικελιώτης Βίβλος Α΄ Φωτ.: Στάθης Τσαγκαρουσιάνος/ LIFO
