Γιαγιά-χωριό Facebook Twitter
Φωτ.: Άννα Κόκορη/LΙFO

Οι φιλόξενες και ανοιχτές καρδιές ενός ορεινού χωριού της Ευρυτανίας

0

Κάθε φορά που επισκέπτομαι κάποιο απομονωμένο ορεινό χωριό της Ελλάδας για λίγες μέρες, προσπαθώ να μη συμπεριφέρομαι σαν την εκστασιασμένη πρωτευουσιάνα που έφυγε από τη βαβούρα της πόλης και προσγειώθηκε με έναν καπουτσίνο στο χέρι στον απάτητο παράδεισο με την οργιάζουσα φύση και τους φιλόξενους και γεμάτους σοφία τρεις κατοίκους που κατοικούν εκεί μόνιμα. 

Προσπαθώ να ελέγχω τον ενθουσιασμό μου και να κρατώ τη συγκίνηση για τον εαυτό μου. Όχι απαραίτητα για να αυτολογοκριθώ, αλλά γιατί πάντα με ενοχλούσε η εξωτικοποίηση των ανθρώπων που ζουν με έναν διαφορετικό και πιο παραδοσιακό τρόπο.

Συγκρατούμαι, λοιπόν, να μη βγάζω συνεχώς φωτογραφίες, θέλοντας να αποτυπώσω την έκφραση εκείνων που βιώνουν τη μοναχική ζωή χωρίς εμφανή εσωτερική πίεση, και να μην κρατάω συνεχώς σημειώσεις για κάθε σοφό απόφθεγμα που μοιράζονται για την απώλεια, τη χαρά ή το νόημα της ζωής.

Η αλήθεια είναι όμως ότι δεν τα καταφέρνω πάντα. Έτσι, αυτήν τη φορά, θέλω να μοιραστώ λίγα λόγια για δύο πρόσωπα που γνώρισα και έζησα μαζί τους τρεις μέρες σε ένα ερημωμένο χωριό, ψηλά στα βουνά της Ευρυτανίας

Το χωριό είναι σαν πίνακας του Μονέ, μισοκρυμμένο πίσω από σύννεφα και κυπαρίσσια, ανάμεσα σε απάτητες, δασώδεις βουνοκορφές, με το καθαρότερο οξυγόνο, τον μαγικό καταρράκτη και 4 ή 5 κατοικήσιμα σπίτια – τα υπόλοιπα είναι γκρεμισμένα από την πάροδο του χρόνου. 

Η κ. Αφροδίτη και ο κ. Γρηγόρης, οι «θείοι», όπως τους φωνάζαμε με την παρέα μου, δεν έχουν κάποια συγγένεια μεταξύ τους αλλά γνωρίζονται χρόνια, καθώς είναι μόνιμοι κάτοικοι ενός πανέμορφου ορεινού χωριού – στο οποίο για να φτάσουμε χρειαστήκαμε πολλές ώρες, μπόλικη υπομονή, αρκετές δραμαμίνες και καλό αυτοκίνητο. 

Το χωριό είναι σαν πίνακας του Μονέ, μισοκρυμμένο πίσω από σύννεφα και κυπαρίσσια, ανάμεσα σε απάτητες, δασώδεις βουνοκορφές, με το καθαρότερο οξυγόνο, τον μαγικό καταρράκτη και 4 ή 5 κατοικήσιμα σπίτια – τα υπόλοιπα είναι γκρεμισμένα από την πάροδο του χρόνου. Δίχως ιατρικό κέντρο ή φαρμακείο, λαχαναγορά ή σουπερμάρκετ, καφενείο, σχολείο ή σήμα. Με ένα εκκλησάκι του προφήτη Ηλία στην κορυφή ενός λόφου και μια μικρή πέτρινη πλατεία με ξεχασμένα σημαιάκια από μια παλαιότερη εθνική εορτή, σκεπασμένη από ξερά, κίτρινα, πεσμένα φύλλα. 

Γιαγιά-χωριό Facebook Twitter
Το χωριό είναι σαν πίνακας του Μονέ, μισοκρυμένο πίσω από σύννεφα και κυπαρίσσια, ανάμεσα σε απάτητες, δασώδεις βουνοκορφές... Φωτ.: Άννα Κόκορη/LIFO

Εμείς μέναμε στο οικογενειακό σπίτι ενός φίλου από την παρέα, εξοπλισμένοι με χοντρές κουβέρτες για το κρύο κι ένα αυτοσχέδιο σέικερ για να φτιάχνουμε φραπέ. Στον από κάτω δρόμο βρισκόταν το σπίτι της θείας Αφροδίτης, στον από πάνω του θείου Γρηγόρη.

Από την πρώτη στιγμή που φτάσαμε στο ορεινό χωριό της Ευρυτανίας, οι δύο τους μας υποδέχτηκαν στον τόπο τους με μια θέρμη που εύκολα ξεπέρασε το πιο περιζήτητο πεντάστερο ξενοδοχείο κάποιας μακρινής μεγαλούπολης. Ο αφοπλιστικά φιλόξενος τρόπος τους, το διαρκές φίλεμα με δικά τους πεντανόστιμα πράγματα, η όρεξή τους να καθίσουν μαζί μας για να γνωριστούμε και να μας δείξουν τις ομορφιές του χωριού, η διάθεσή τους να μοιραστούν το κρασί τους, το φρέσκο κρέας και το βρασμένο κατσικίσιο γάλα μάς γονάτισαν. Το ίδιο και η θέλησή τους να ανταλλάξουμε απόψεις πάνω σε αμφιλεγόμενα θέματα τα οποία ακόμα οι πιο «προχώ» στη γενιά μου δεν ανοίγουν εύκολα.

Γιαγιά-χωριό Facebook Twitter
Ο θείος Γρηγόρης. Φωτ.: Άννα Κόκορη/LIFO
Γιαγιά-χωριό Facebook Twitter
H θεία Αφροδίτη. Φωτ.: Άννα Κόκορη/LIFO

Αυτοί οι δύο άνθρωποι, μεγάλοι σε ηλικία, μεγαλωμένοι σε μια μικρή και «κλειστή» κοινωνία, με απουσία διαρκούς ενημέρωσης και διασύνδεσης, που κυνηγάνε οι ίδιοι την τροφή τους και που πίνουν ρίγανη όταν αρρωσταίνουν, επέδειξαν μηδενικό δογματισμό στις απόψεις τους. Αντιθέτως αφουγκάστηκαν και αποδέχθηκαν την αντίθετη άποψη του άλλου με εντυπωσιακό τρόπο και συμμετείχαν σε πολλές γόνιμες συζητήσεις, χωρίς βαρύγδουπο ύφος και έπαρση.

Η θεία Αφροδίτη, μεγαλωμένη στα όρη και στ’ άγρια βουνά, παντρεμένη από τα 18, αφοσιωμένη για χρόνια στο μεγάλωμα των παιδιών της και στην καθημερινή εργασία στα χωράφια, αφού μας σέρβιρε φρέσκο κατσικίσιο γάλα με βουτηγμένο ψωμί, και χειροποίητη χορτόπιτα με πράσα από το χωράφι της, έκατσε και συμμετείχε ενεργά στην πολύωρη κουβέντα που είχαμε πάνω σε θέματα ταμπού. 

Το ίδιο και ο θείος Γρηγόρης, που μας έφερε μαγειρεμένο κρέας που είχε πιάσει μόνος του, κρασί δικό του και μαλακές ντομάτες, και έπειτα έκατσε και συμμετείχε στη συζήτηση που είχαμε για την κλιματική αλλαγή και τον βιγκανισμό. 

Γιαγιά-χωριό Facebook Twitter
Προσπαθώ να ελέγχω τον ενθουσιασμό μου και να κρατώ τη συγκίνηση μονάχα για τον εαυτό μου.

Εμείς εξηγούσαμε τα ζητήματα της γενιάς μας, χωρίς καμία πρόθεση να φέρουμε τον Διαφωτισμό στο χωριό λες και είμαστε οι θεματοφύλακες της προόδου. Και εκείνοι δέχονταν και απαντούσαν, χωρίς τυπική ευγένεια αλλά με αυτήν τη μεγεθυσμένη ενσυναίσθηση και τη σπάνια διεισδυτικότητα της ανθρώπινης ψυχής. 

Και αναρωτήθηκα, πόσο συχνά συναντάμε φαινομενικά «σύγχρονους» ανθρώπους σε μεγάλα και πολυπολιτισμικά αστικά κέντρα, στην ουσία όμως αδιάλλακτους, απορριπτικούς, με μια απογοητευτική ακαμψία και αδυναμία να δεχτούν οτιδήποτε τους είναι «ξένο» και ανοίκειο; 

«Κατά πώς θέλει να ζήσει ο καθένας», μου είπε η θεία Αφροδίτη, την ώρα που μου έδινε ένα κομμάτι πίτα, και κάπου εκεί δεν άντεξα, την έβγαλα φωτογραφία. 

Γιαγιά-χωριό Facebook Twitter
Φωτ.: Άννα Κόκορη/LIFO
Γιαγιά-χωριό Facebook Twitter
Φωτ.: Άννα Κόκορη/LIFO

Όπως δεν κρατήθηκα και όταν ανεβαίναμε το βουνό για τον προφήτη Ηλία, και ο θείος Γρηγόρης σταμάτησε και μας έδειξε την πέτρα στην άκρη του γκρεμού που κάθεται τα βράδια μόνος του και ατενίζει από ψηλά τα φώτα του απέναντι χωριού. «Δεν σε πιάνει άγχος, θείε, που είσαι μόνος εδώ;» τον ρώτησα. «Τι να φοβηθώ; Μην πάθω κάτι; Όχι» απάντησε. «Τη μοναξιά φοβάμαι λίγο, αλλά έχω μάθει να την αντέχω».

Και εκεί είναι που η θεία Αφροδίτη και ο θείος Γρηγόρης αναπόφευκτα κάπως εξωτικοποιήθηκαν στο μυαλό μου. Δεν μπορούσα να αποφύγω τη σύγκριση της δικής μου ζωής με τη δική τους. Το υψηλό επίπεδο αυτονομίας που κατέχουν, τη διαχείριση του συναισθήματος και της σκέψης με τρόπους που εμείς δεν μπορούμε. Την άπλετη και χρήσιμη γνώση τους για τη ζωή, το ανοιχτό μυαλό και την ορθάνοιχτη καρδιά τους.

Πώς λοιπόν να μη συγκινηθώ, να μην ενθουσιαστώ; Πώς να μη με συνεπάρει το γεγονός ότι ζουν χιόνια και ζέστες σε ένα απομονωμένο, δυσπρόσιτο μέρος της Ελλάδας, ξυπνώντας τα χαράματα για να ζεστάνουν έναν ελληνικό και έπειτα να φροντίσουν τη γη τους και τα ζώα τους;

Πώς να μη γράψω για αυτούς τους δύο ανθρώπους που ενώ μοιάζουν να ζουν στον αυτόματο και την απομόνωση εδώ και χρόνια, έχουν αναπτύξει συνειδητότατα μια ασυνήθιστη επίγνωση της ανθρώπινης ύπαρξης. Όχι μέσα από σεμινάρια αυτογνωσίας και ατελείωτες ώρες ψυχανάλυσης, αλλά μέσα από μια φυσική επαγρύπνηση,  μια μόνιμη παρατήρηση και ίσως μια σύνδεση με τα πιο «μικρά» πράγματα της ζωής – ένα πουλί στο δέντρο, μια γάτα που λιάζεται στον ήλιο ή μια παύση πάνω σε μια πέτρα αντίκρυ στο απόλυτο σκοτάδι. 

Γιαγιά-χωριό Facebook Twitter
Φωτ.: Άννα Κόκορη/LIFO



 

Ταξίδια
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γιατί τα ταξίδια δεν έφεραν πιο κοντά τους ανθρώπους

Ταξίδια / Γιατί τα ταξίδια δεν έφεραν πιο κοντά τους ανθρώπους;

Τα ταξίδια στο εξωτερικό αυξάνονται εδώ και δεκαετίες σε όλο τον κόσμο. Το ίδιο όμως και ο εθνικισμός. Όπως φαίνεται, μόνο ο Μαρκ Τουέιν πίστεψε ότι «τα ταξίδια σκοτώνουν την προκατάληψη, τη μισαλλοδοξία και τη στενομυαλιά».
THE LIFO TEAM
«Η εργασία έχει πάψει να είναι μόνο τρόπος επιβίωσης και έχει γίνει κομμάτι του τρόπου που επιλέγω να ζω»

Γειτονιές της Ελλάδας / «Ο κόκοράς μας τραγουδάει, λες και κάνει soundcheck σε φεστιβάλ»

Η Κατερίνα Ζέρβα δημιούργησε, μαζί με φίλους της, το Evergreen Project, μια ιδιαίτερη κοινότητα στη Φθιώτιδα, όπου «οι ανατολές είναι ζωγραφιά» και όλα συνυπάρχουν «σαν μια μεγάλη, αγαπημένη οικογένεια».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
«Η εικόνα που κυκλοφορεί για τα χωριά ως απομονωμένες κοινότητες κάπου στην Άγρια Δύση δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την πραγματικότητα».

Γειτονιές της Ελλάδας / Η Χριστίνα βρήκε το χωριό των ονείρων της, με έναν τρόπο που θα ζήλευε κι ο Κοέλιο

Όλο το σύμπαν συνωμότησε, ώστε η Χριστίνα Πιλαβίδου και ο σύζυγός της, σε μια παρόρμηση της στιγμής, να αφήσουν την Αθήνα για το Αργυροχώρι Φθιώτιδας. Σήμερα μεγαλώνουν τα τρία τους παιδιά με τρόπο όσο το δυνατόν πιο αυτάρκη και καταρρίπτουν όλα τα κλισέ για την επαρχία.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
48 ώρες στη Σπάρτη

Ταξίδια / 48 ώρες στη Σπάρτη

Στη Λακωνική πρωτεύουσα με το νεοκλασικό παρελθόν, ξεκινάμε τη βόλτα μας από το δημοφιλές άγαλμα του Λεωνίδα, επισκεπτόμαστε το Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης, ενώ εξορμούμε και στην ξακουστή καστροπολιτεία του Μυστρά και το πανέμορφο κεφαλοχώρι Γεράκι.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
«H απόφαση να επιστρέψω στον Τυρό με έφερε πιο κοντά σε ό,τι έχει πραγματική αξία για μένα, μου έδωσε ελπίδα πως κάτι μικρό μπορεί να έχει μεγάλο αποτύπωμα, όταν γίνεται με αγάπη και συνέπεια»

Γειτονιές της Ελλάδας / Η Ελισάβετ υφαίνει τα υφαντά της στον Τυρό Αρκαδίας

Η Ελισάβετ Ροδοπούλου επέστρεψε από το εξωτερικό στο χωριό της για να ασχοληθεί με μια τέχνη που χάνεται: την παραδοσιακή τσακώνικη υφαντική. Η σκέψη της πηγαίνει συχνά στη γιαγιά της, που ξεκίνησε να υφαίνει στον αργαλειό μόλις στα εννιά της χρόνια.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
48 ώρες στην Καστοριά

Ταξίδια / 48 ώρες στην Καστοριά

Με ορμητήριο τη διάσημη λίμνη της Καστοριάς, θαυμάζουμε τις βυζαντινές εκκλησίες και τα αρχοντικά της που μοιάζουν ανεξάντλητα και ανακαλύπτουμε μια άγνωστη Ελλάδα στον νεολιθικό οικισμό του Δισπηλιού και τα εγκαταλελειμμένα χωριά Κορέστεια.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
ΤΟΠΟΣ ΜΟΥ/ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ

Γειτονιές της Ελλάδας / «Κολωνάκια και καφετέριες θα βρεις παντού. Mια καλή ζωή όχι»

Μετά από μια κοσμοπολίτικη ζωή, ο Φίλιππος Παπαδημητρίου αποφάσισε να εγκατασταθεί στην Αγριλίτσα Αργολίδας και να συστήσει την πρωτοβουλία «Ανασυγκρότηση των Κοιλάδων Δυτικής Αργολίδας», που προσπαθεί να αντιμετωπίσει την ερημοποίηση των χωριών της περιοχής. Πιστεύει σαφώς πως το μέλλον μας είναι η αποκέντρωση.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Η Φωτεινή γύρισε στο χωριό και έφτιαξε μια εφημερίδα από το μηδέν

Γειτονιές της Ελλάδας / Η Φωτεινή γύρισε στο χωριό και έφτιαξε μια εφημερίδα από το μηδέν

Η 28χρονη Φωτεινή Γάλλου εκδίδει την εφημερίδα «Τα Χωριάτικα» στον παραδοσιακό οικισμό της Πρώτης Σερρών, όχι για να καλύψει ένα κενό στην αγορά αλλά στις ανθρώπινες σχέσεις. Απολαμβάνει τη ζωή στο χωριό και δεν τη βρίσκει ούτε πισωγύρισμα ούτε αποτυχία.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Γιώργος Καπουτζίδης: «Στη Νέα Ζηλανδία είδα πραγματικά ευτυχισμένους ανθρώπους»  «Στη Νέα Ζηλανδία είσαι πάρα μα πάρα πολύ μακριά από οτιδήποτε» Ο Γιώργος Καπουτζίδης θα μπορούσε να ζήσει για πάντα στη Νέα Ζηλανδία

Γιώργος Καπουτζίδης / «Στη Νέα Ζηλανδία δεν εκνευρίζονται, δεν κορνάρουν»

O γνωστός σεναριογράφος και ηθοποιός ταξίδεψε ως την άλλη άκρη του κόσμου για να γνωρίσει από κοντά μια χώρα που, πέρα από την επιβλητική της φύση, φαίνεται να έχει επιλέξει έναν διαφορετικό τρόπο ζωής. Και με το που προσγειώθηκε, τον υποδέχτηκε… μία Καρυάτιδα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Στο Μέσο Γερακάρι Ζακύνθου, η Αθήνα δεν είναι καν στον ορίζοντα»

Γειτονιές της Ελλάδας / «Στο Μέσο Γερακάρι Ζακύνθου, η Αθήνα δεν είναι καν στον ορίζοντα»

Για 15 χρόνια, ο Ανδρέας Γεωργίου πηγαινοερχόταν στη δουλειά του, από ένα χωριό της Κορινθίας ως το κέντρο της Αθήνας. Η απόφαση να μετακομίσει σε ένα χωριό της Ζακύνθου δεν ήταν εύκολη. Μια φράση της κόρης του όμως τον έπεισε κι έτσι τώρα πια ζει σε ένα μέρος με ατελείωτους ελαιώνες και μεγάλη αγάπη για την ποίηση και το παραδοσιακό τραγούδι.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Μονοπάτια Αγίου Όρους: Ανάμεσα στη φύση και την πνευματικότητα

Ταξίδια / Μονοπάτια Αγίου Όρους: Ανάμεσα στη φύση και την πνευματικότητα

Οι διαδρομές ανάμεσα σε επιβλητικά μοναστήρια και σκήτες, όπως και η φροντίδα για την προστασία τους, ενώνουν ανθρώπους απ’ όλο τον κόσμο: έναν Αυστραλό δικαστή, έναν Βέλγο τραπεζικό, έναν ψυχίατρο από το Ομάν, έναν Άγγλο εκδότη και έναν Έλληνα μηχανικό αεροσκαφών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Στο χωριό καταλάβαμε για πρώτη φορά πως ο φορτιστής του κινητού κάνει θόρυβο»

Οι επαρχίες μας / «Στο χωριό καταλάβαμε για πρώτη φορά πως ο φορτιστής του κινητού κάνει θόρυβο»

Η Δέσποινα Τζιουβάρα άφησε την Αθήνα για τον Βουτσαρά, ένα από τα Κουρεντοχώρια, και ευελπιστεί να βοηθήσει την περιοχή να περάσει σε μια νέα εποχή μετά την απότομη ερήμωση.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Δεμάτι κάλεσμα

Γειτονιές της Ελλάδας / «Η καθημερινότητα δεν είναι σχεδόν ποτέ ίδια στο βουνό»

Ο Βασίλης Νάκκας, ένα από τα ιδρυτικά μέλη της ΚοινΣΕπ «Τα Ψηλά Βουνά», απευθύνει πρόσκληση σε όσους θέλουν να ζήσουν και να εργαστούν στο Δεμάτι Ζαγορίου, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη των ορεινών κοινοτήτων.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Νάπολη: Γιορτάζοντας τη χαρά της ζωής στη σκιά του Βεζούβιου

Nothing Days / Νάπολη: Γιορτάζοντας τη χαρά της ζωής στη σκιά του Βεζούβιου

Ένα «ανοιξιάτικο» τριήμερο σε μία πόλη που ξέρει από φυσικές καταστροφές αλλά ξέρει και να υμνεί τη ζωή, και μία μεγάλη βόλτα στην Πομπηία και στο Ερκολάνο. Από το αρχαίο «fast food» στις σύγχρονες γεύσεις της ναπολιτάνικης κουζίνας.
M. HULOT