Καλοκαίρι στην Άνδρο: Πηγές, ρέματα και πολιτισμός

Καλοκαίρι στην Άνδρο: Πηγές, ρέματα και πολιτισμός Facebook Twitter
Οι Ανδριώτες αδιαφόρησαν για τη λογική και την αισθητική του «rooms to let», το νησί δεν γέμισε μικρές και μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, ούτε πανομοιότυπα σπίτια «κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής», αλλά διατήρησε την ομορφιά των αστικών οικιών.
2

 

Ιδιαίτερη, γοητευτική, μ' εκείνον τον τρόπο τον ήσυχο που αντέχει στον χρόνο, η Άνδρος αποτελεί έναν αγαπημένο προορισμό, καλοκαίρι και χειμώνα. Στις ελληνικές κωμωδίες του 19ου αιώνα, απ' όπου δεν λείπει ο συνήθως κωμικός τύπος του υπηρέτη, Ανδριώτισσες εμφανίζονται υπηρέτριες ή παραμάνες στα αστικά σπίτια της πρωτεύουσας, όπως η Μαρούλα, από τη περίφημη κωμωδία του Δημητρίου Κορομηλά Η τύχη της Μαρούλας. Άλλη, ωστόσο, είναι η κυρίαρχη εικόνα που έρχεται στον νου όταν γίνεται λόγος για την Άνδρο, ενός τόπου πλούσιου, από τους πρώτους σε αριθμό πλοίων και ασχολούμενων με τα καράβια. Πράγματι, ήδη από το α' μισό του 19ου αι. οι Ανδριώτες είχαν εντυπωσιακές επιδόσεις στη ναυτιλία. Το 1840 διέθεταν 121 πλοία στα οποία απασχολούνταν 1.000 Ανδριώτες, ενώ ήταν οι πρώτοι που εκσυγχρόνισαν τον στόλο τους με ατμόπλοια (το πρώτο ελληνικό ατμόπλοιο, ονόματι «Σκαραμαγκάς», συμφερόντων Εμπειρίκου, νηολογήθηκε στην Άνδρο).


Παρά τις σοβαρές απώλειες ανδριώτικων πλοίων στον Α' και Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, μεταπολεμικά, και πάλι οι εφοπλιστές και οι ναυτικοί από την Άνδρο κατέχουν, μαζί με τους Χιώτες, τα σκήπτρα στις ναυτιλιακές επιδόσεις. Γιατί τα γράφω αυτά; Γιατί τα χρήματα των καραβοκύρηδων και των καπεταναίων συνέβαλαν στο να αντισταθεί η Άνδρος στην άλωση της τουριστικής ανάπτυξης που αλλοίωσε τη φυσική ομορφιά άλλων κυκλαδίτικων νησιών. Οι Ανδριώτες αδιαφόρησαν για τη λογική και την αισθητική του «rooms to let», το νησί δεν γέμισε μικρές και μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, ούτε πανομοιότυπα σπίτια «κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής», αλλά διατήρησε την ομορφιά των αστικών οικιών (με κεραμίδια, όχι με ταράτσες και χωρίς τις χαρακτηριστικές καμάρες) που κάνουν τη Χώρα της, αλλά και χωριά όπως οι καταπράσινες Στενιές, τόσο ξεχωριστά.

Η φύση της είναι κι αυτή ευλογημένη, πλούσια και ποικιλόμορφη, μια που οι πηγές και τα ρέματα τρέχουν γενναιόδωρα (τα ιαματικά νερά της Σάριζας στα Αποίκια αποτελούν πηγή ευημερίας ήδη από το 1929, όταν πρωτολειτούργησε εργοστάσιο εμφιαλώσεως κοντά στην πηγή).


Το Μπατσί, όπου και αράζουν τα πλοία της γραμμής, είναι πιο γνωστό στους πολλούς. Θα έχετε ίσως ακούσει για τα μαγειρευτά του Σταμάτη και τη γαριδομακαρονάδα του, για τον Φάρο με θέα από ψηλά σε όλο το Μπατσί, με κουζίνα πολίτικη και θαυμάσιο μπιφτέκι, ή για το Μπαλκόνι του Αιγαίου, στο χωριό Άνω Απροβάτου, με θέα στο Αιγαίο και πιάτα των οποίων τα υλικά παράγονται από τους ιδιοκτήτες (ο κρασάτος κόκορας κολάζει ακόμη και vegetarian). Ή για τα κοκτέιλ του Barrio (το Pistachio, το Chocoholic ή τα άλλα που φτιάχνει βάσει της γεύσης που θα του ζητήσεις να κυριαρχεί).

Καλοκαίρι στην Άνδρο: Πηγές, ρέματα και πολιτισμός Facebook Twitter
Η παραλία "Το πήδημα της γριάς"


Aπό την πλευρά του Όρμου Κορθίου μια βόλτα στα χωριά της περιοχής, στα παλιά, γραφικά μονοπάτια μέσα στην απείραχτη φύση της περιοχής επιβάλλεται (Αηδόνια, Μουσιώνας, Αϊπάτια, Μωρακαίοι), προτού κατηφορίσετε για βουτιές στην παραλία Το πήδημα της γριάς, με τα κρυστάλλινα νερά και τον ψηλό, λεπτό βράχο καταμεσής.


Υπάρχουν πολλές παραλίες στην Άνδρο, μεταξύ άλλων η Χρυσή Άμμος και ο Άγιος Πέτρος στο Γαύριο, η μεγάλη και η μικρή του Ατενίου (η μικρή είναι πολύ ρηχή, γι' αυτό ιδανική για μικρά παιδιά), η Λεύκα, ανατολικά του Ατενίου, με ψιλό βοτσαλάκι και πεντακάθαρα νερά, η Αγία Ελεούσα, μικρή κι αμμώδης, κοντά στην Παλιόπολη (πηγαίνοντας προς Γαύριο). Το Βιτάλι, ο Ζόρκος και τα Άχλα στα ΒΑ του νησιού είναι ίσως οι ωραιότερες παραλίες του νησιού. Πληροφορίες για τις παραλίες μπορείτε να βρείτε εδώ (ας είναι καλά οι Ανδριώτες φίλοι μας, ειδικά η Κατερίνα Γουλανδρή).


Κατά τ' άλλα, επειδή το καλό φαγητό είναι βασικός παράγων για να περάσεις καλά στις διακοπές, δοκιμάστε ελληνική κουζίνα στην Παρέα στην πλατεία Καΐρη στη Χώρα με θέα την άγρια παραλία Παραπόρτι και απολαύστε ωραίους μεζέδες και φρέσκο ψάρι στο μεζεδοπωλείο «Ο Νόνας» στην περιοχή Πλακούρας (δίπλα στο ερείπιο του Ξενία, που παραμένει θλιβερή απόδειξη της αποτυχίας του κράτους να αξιοποιήσει την περιουσία του και να επενδύσει στον καλό τουρισμό). Σταματήστε στα Αποίκια, στο μεζεδοπωλείο «Παριανός», μετά μουσικής μπουζουκίου και κιθάρας. Και, φυσικά, στη ταβέρνα του Κόση, μετά τον Άνω Φελλό (συνδυάζεται με μπάνιο στον Ζόρκο) – αν φάτε παϊδάκια, συκώτι ψημένο μέσα σε μπόλια και ντόπια σαλατικά, το πιο πιθανό είναι ότι θα γλείψετε και το πιάτο σας.

Καλοκαίρι στην Άνδρο: Πηγές, ρέματα και πολιτισμός Facebook Twitter
Το νέο καλαίσθητο θέατρο της Χώρας


Για όσους έχουν διάθεση για καλλιτεχνικές βραδιές κάτω από τον έναστρο ουρανό, το 2ο Διεθνές Φεστιβάλ Άνδρου υπό τη διεύθυνση του Παντελή Βούλγαρη στο καινούργιο (εγκαινιάστηκε πέρσι), καλαίσθητο θέατρο της Χώρας περιλαμβάνει παραστάσεις θεάτρου και χορού, συναυλίες, κινηματογραφικές προβολές (www.festivalandros.gr). Για εικαστικού περιεχομένου βόλτες κάτι ενδιαφέρον θα βρείτε στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή και στο Ίδρυμα Πέτρου και Μαρίκας Κυδωνιέως.


Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε τα τοπικά τυριά (πετρωτή, μαλαξιά, βολάκι) και την περίφημη φρουτάλια, την ομελέτα με τις πατάτες και το λουκάνικο που αποτελεί τοπική σπεσιαλιτέ (η Κατερίνα Ρεμούνδου φτιάχνει την αυθεντική φρουτάλια στο εστιατόριο «Ζοζέφ» στον Πιτροφό). Ε, πάρτε και τίποτα γλυκάκια από τα ωραία που φτιάχνουν στην Άνδρο (αμυγδαλωτά, καλτσούνια, παστιτσάκια) για να γλυκάνετε τους δικούς σας όταν θα επιστρέψετε στην έδρα σας, και όσους από τους φίλους σας δεν κατάφεραν να φύγουν για παραθερισμό.

Καλοκαίρι στην Άνδρο: Πηγές, ρέματα και πολιτισμός Facebook Twitter
Η φύση της είναι κι αυτή ευλογημένη, πλούσια και ποικιλόμορφη, μια που οι πηγές και τα ρέματα τρέχουν γενναιόδωρα
Ταξίδια
2

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πώς η ανάβαση στο Έβερεστ κατέληξε από ηρωικό κατόρθωμα σε μαζική μπίζνα

Ταξίδια / Πώς η ανάβαση στο Έβερεστ κατέληξε από ηρωικό κατόρθωμα σε μαζική μπίζνα

Η συντριπτική πλειονότητα των αναβατών είναι πελάτες που πληρώνουν εξαψήφια ποσά και μεταξύ αυτών που ανέβηκαν πρόσφατα στην «κορυφή του κόσμου» ήταν κάποιοι τυφλοί, δύο 13χρονοι, αρκετοί εβδομηντάρηδες, ακόμη και άτομα που είχαν υποστεί διπλό ακρωτηριασμό.
THE LIFO TEAM
«Το χωριό μου, ο Δεσύλλας Μεσσηνίας, είναι ένας μικρός κρυφός παράδεισος»

Γειτονιές της Ελλάδας / «Το χωριό μου, ο Δεσύλλας Μεσσηνίας, είναι ένας μικρός κρυφός παράδεισος»

Ο Μάριος Γκρόγκος μιλά για τον τόπο του με την ανεμπόδιστη θέα στον μεσσηνιακό κάμπο, για ένα μέρος που πια έχει όλα κι όλα δύο μαγαζιά – έχει όμως και μια ομάδα κατοίκων που στήνει φεστιβάλ και εκθέσεις φωτογραφίας και ανανεώνει εθελοντικά την όψη του χωριού.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Αβινιόν/Αρλ

Ταξίδια / Ένα road trip στην Αβινιόν των επτά Παπών και στην Αρλ του Βαν Γκογκ

Γοτθική αρχιτεκτονική, μια «δεύτερη Ρώμη», πολλά δωρεάν μουσεία, φοιτητές να πίνουν μπύρες σε ζωντανές πλατείες και φιλότεχνοι που αναζητούν την αύρα που ενέπνευσε τον Ολλανδό ζωγράφο, αλλά και τον Πικάσο και τον Γκογκέν. Δυο πόλεις που σε κάνουν να ξεχνάς με το ιστορικό τους κέντρο όλα τα βάσανα του ταξιδιού.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Όλα από την αρχή στο Σκαμνέλι, σε ένα Ζαγοροχώρι 25 κατοίκων

Γειτονιές της Ελλάδας / Όλα από την αρχή στο Σκαμνέλι, ένα Ζαγοροχώρι 25 κατοίκων

Ο Φίλιππος Φραγκούλης άφησε πίσω του μια πολυετή καριέρα στις τράπεζες προκειμένου να επιστρέψει στις ρίζες του, στην Τύμφη. Αντικατέστησε τα meetings με τα πυκνά δάση που αποτελούν πλέον το φόντο της νέας του πορείας στη ζωή, έχοντας όμως να αντιμετωπίσει πια τις δυσκολίες ενός ορεινού τόπου.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Πώς είναι η καθημερινότητα ενός τριαντάρη στο ψηλότερο χωριό των Βαλκανίων;

Γειτονιές της Ελλάδας / Πώς είναι η καθημερινότητα ενός τριαντάρη στο ψηλότερο χωριό των Βαλκανίων;

Ο Άρης Αβέλλας περιγράφει τη ζωή του στη Σαμαρίνα, σε ένα μέρος που τραβάει την προσοχή ξένων αλπινιστών, σε έναν τόπο όπου όταν λιώνουν τα χιόνια μπορεί κανείς να βολτάρει σε καταρράκτες, να θαυμάσει άγρια ζώα, να δροσιστεί σε βάθρες.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Η καθημερινή ρουτίνα ενός πλοίου της γραμμής τον χειμώνα

Ταξίδια / Η καθημερινή ρουτίνα ενός πλοίου της γραμμής τον χειμώνα

Πήραμε το πλοίο της γραμμής για να κάνουμε το δρομολόγιο που κάνουν οι ναυτικοί μετ’ επιστροφής, χωρίς να κατέβουμε σε κάποιο λιμάνι. Η διαδρομή μας ήταν Πειραιάς – Κύθνος – Σέριφος – Σίφνος – Κίμωλος – Μήλος και πίσω, ενώ άλλες μέρες προστίθενται κάποιοι ακόμα προορισμοί, με τερματικό λιμάνι εκείνο της Σαντορίνης. Στις περίπου 17 ώρες προσπαθήσαμε να δούμε και να καταγράψουμε τη ζωή τον χειμώνα μέσα σε ένα από τα πολλά πλοία που ταξιδεύουν αδιάκοπα στις ελληνικές θάλασσες.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Adrère Amellal: Μια μέρα στο ξενοδοχείο που φωτίζεται με κεριά στην όαση της Σίβα

Ταξίδια / Adrère Amellal: Μια μέρα στο ξενοδοχείο που φωτίζεται με κεριά στην όαση της Σίβα

Σε έναν αλλόκοτο υπερμεγέθη όγκο που ορθώνεται στην έρημο θυμίζοντας σεληνιακό τοπίο λειτουργεί ένα οικολογικό και απόλυτα μίνιμαλ αισθητικής ξενοδοχείο χωρίς ίντερνετ, ούτε τηλέφωνο, ούτε καν ερ-κοντίσιον.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο τόπος μου, ο Κάμπος της Χίου

Γειτονιές της Ελλάδας / H ζωή μου στον Κάμπο της Χίου, εκεί που οι λαλάδες κοκκινίζουν τη γη

Η Μάρω Χατζελένη περιγράφει την καθημερινότητά της στον τόπο που μεγάλωσε και επέστρεψε, σε ένα μέρος όπου αρχοντικά, περιβόλια και στέρνες με πηγάδια συνυπάρχουν μαγικά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Ο τόπος μου, η Καλοσκοπή

Γειτονιές της Ελλάδας / Mπορεί να ξαναζωντανέψει ένα χωριό είκοσι ατόμων στο βουνό της Γκιώνας;

Μια ομάδα κατοίκων φιλοδοξεί να αναζωογονήσει ένα ορεινό χωριό με άπλετο πράσινο, με άφθονα τρεχούμενα νερά και πηγές, την Καλοσκοπή Φωκίδας που βρίσκεται μόλις δυόμιση ώρες μακριά από την Αθήνα. Και δείχνει να τα καταφέρνει!
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Ο τόπος μου, οι Λειψοί

Γειτονιές της Ελλάδας / Η ζωή μου στους ακριτικούς Λειψούς, εκεί που σταματά ο χρόνος

Ο Κωνσταντίνος Μπουράκης μας μιλά για τη ζωή στο νησί που κερδίζει την υπογεννητικότητα και αποτελεί έναν από τους πιο ποιοτικούς οικολογικούς προορισμούς της Ελλάδας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ