Το πρωινό άγχος είναι πραγματικό. Να τι μπορείτε να κάνετε γι’ αυτό

stress4
Με την πάροδο του χρόνου το άγχος μπορεί να μετατραπεί σε συνήθεια που άθελά μας την ενισχύουμε.
0


ΜΕΡΙΚΕΣ ΦΟΡΕΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ πως ό,τι μας στρεσάρει −μια προθεσμία, ένα σημαντικό meeting, οι ειδήσεις− ξυπνάει μαζί μας το πρωί.

Πολλοί άνθρωποι στην εποχή μας ξυπνάνε με ένα σφίξιμο στο στομάχι και αυξημένο άγχος πριν καν σηκωθούν από το κρεβάτι. «Μπορεί να μοιάζει με ένα πέπλο συγκεχυμένων και δυσάρεστων συναισθημάτων», λέει η Kate Wolitzky-Taylor, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχιατρικής στο UCLA.

Η Bushra, 22χρονη φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Ντάλας, λέει ότι ξυπνάει καθημερινά με άγχος. «Είναι σωματικό. Αισθάνομαι το στήθος μου σαν πατημένο κουτάκι κόκα-κόλα». Συνήθως, ανησυχεί για την ημέρα που έρχεται ή για το αν κοιμήθηκε αρκετά. «Μόλις σηκωθώ και ξεκινήσει η μέρα, υποχωρεί λίγο», περιγράφει. «Είναι άγχος προσμονής».

«Το άγχος είναι απλώς ένα ακόμη ανθρώπινο συναίσθημα», είπε η Wolitzky-Taylor. «Δεν είναι επιβλαβές ή επικίνδυνο να νιώθει κανείς άγχος», λέει. Αλλά μπορεί να γίνει πρόβλημα όταν είναι διάχυτο, δυσανάλογο σε σχέση με την απειλή και δυσκολεύει την καθημερινή ζωή.

Ρωτήσαμε ειδικούς στην ψυχιατρική, τον ύπνο και το άγχος γιατί κάποιοι ξυπνούν αγχωμένοι και πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση.

Τι είναι το πρωινό άγχος;

Το «πρωινό άγχος» δεν είναι ιατρική ορολογία ή επίσημη διάγνωση, λέει η Wolitzky-Taylor. Πολλοί ασθενείς με γενικευμένη αγχώδη διαταραχή (ΓΑΔ) λένε ότι ξυπνούν αγχωμένοι − όχι όμως όλοι. Κάποιοι δυσκολεύονται περισσότερο το βράδυ.

Η Rebecca Cox, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, λέει ότι το άγχος κορυφώνεται σε διαφορετικές στιγμές της ημέρας, ανάλογα με τον κιρκάδιο ρυθμό του κάθε ατόμου. Οι «πρωινοί τύποι» τείνουν να νιώθουν περισσότερο άγχος το πρωί, ενώ τα «νυχτοπούλια» το βιώνουν πιο έντονα το βράδυ. Η κορτιζόλη, η λεγόμενη «ορμόνη του στρες», ανεβαίνει το πρωί και μειώνεται όσο περνά η μέρα. Αλλά η σχέση της με το άγχος είναι περίπλοκη. Τα αποτελέσματα των ερευνών δεν είναι ξεκάθαρα. Κάποιες μελέτες τη συνδέουν με αυξημένο άγχος, άλλες όχι. Ο καθηγητής Doug Mennin από το πανεπιστήμιο Columbia λέει πως η κορτιζόλη δεν προκαλεί άγχος − απλώς δείχνει μια δυσλειτουργία. «Δεν είναι αιτία, είναι ένδειξη».

Τι να κάνετε αν έχετε πρωινό άγχος

Με την πάροδο του χρόνου το άγχος μπορεί να μετατραπεί σε συνήθεια που άθελά μας την ενισχύουμε, λέει ο Judson Brewer, καθηγητής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Brown και συγγραφέας του «Unwinding Anxiety». Προτείνει τρία βήματα αντιμετώπισης:

• Αναγνωρίστε ότι βρίσκεστε σε έναν κύκλο άγχους. Σκεφτείτε τι το προκαλεί.

• Αναρωτηθείτε: «Τι κερδίζω απ’ αυτό;» Αυτό βοηθά να καταλάβετε πόσο άχρηστο είναι το άγχος.

• Αντιμετωπίστε το με περιέργεια. Αντί να αντιδράσετε με πανικό, παρατηρήστε πώς νιώθετε.

«Μην υποτιμάτε τη δύναμη της περιέργειας», λέει. «Μπορεί να αλλάξει τα πάντα».

Ο καλός ύπνος είναι επίσης βασικός. «Ο ύπνος είναι φάρμακο. Από όλα όσα σχετίζονται με το πρωινό άγχος, ο ύπνος είναι ο παράγοντας στον οποίο οι άνθρωποι έχουν τον μεγαλύτερο έλεγχο», λέει η Cox. Οι ειδικοί προτείνουν να χαμηλώνουμε τα φώτα και να περιορίζουμε τη χρήση οθόνης το βράδυ ώστε να χαλαρώνουμε πριν κοιμηθούμε. Οι ασκήσεις αναπνοής και μυϊκής χαλάρωσης μπορούν επίσης να βοηθήσουν.

Αν ξυπνήσετε με άγχος, σηκωθείτε από το κρεβάτι και ασχοληθείτε με κάτι. Έτσι, δεν θα συσχετίσετε το κρεβάτι και το πρωί με το άγχος.

«Το άγχος είναι απλώς ένα ακόμη ανθρώπινο συναίσθημα», είπε η Wolitzky-Taylor. «Δεν είναι επιβλαβές ή επικίνδυνο να νιώθει κανείς άγχος», λέει. Αλλά μπορεί να γίνει πρόβλημα όταν είναι διάχυτο, δυσανάλογο σε σχέση με την απειλή και δυσκολεύει την καθημερινή ζωή.

Περίπου το 3% του πληθυσμού στις ΗΠΑ έχει ΓΑΔ, δηλαδή καθημερινό, ανεξέλεγκτο άγχος για πάνω από έξι μήνες. Βέβαια, το γεγονός ότι έχετε πρωινό άγχος για κάποιο διάστημα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχετε αγχώδη διαταραχή. Αν όμως το άγχος αρχίσει να επηρεάζει την καθημερινότητά σας ή την ποιότητα της ζωής σας, αυτό είναι ένδειξη ότι ίσως πρέπει να ζητήσετε βοήθεια. «Δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να μιλήσει κανείς με έναν ειδικό», λέει ο Mennin.

Υγεία & Σώμα
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Υπάρχει ζωή χωρίς άγχος;

Ζωή στα καλύτερά της / Υπάρχει ζωή χωρίς άγχος;

Μια συζήτηση για τη σημασία του άγχους στην καθημερινότητά μας αλλά και τους τρόπους ουσιαστικής διαχείρισής του με τον Γεώργιο Παπαζήση, ψυχίατρο – ψυχοθεραπευτή και καθηγητή Κλινικής Φαρμακολογίας, στο πλαίσιο της σειράς podcast «Ζωή στα καλύτερά της», με την υποστήριξη των συμπληρωμάτων διατροφής EVIOL.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Όταν ο νευρολόγος σού λέει «κάνε βελονισμό» – Τι πρέπει να ξέρεις

Ψυχή & Σώμα / Όταν ο νευρολόγος σού λέει «κάνε βελονισμό» – Τι πρέπει να ξέρεις

Ο βελονισμός έχει συνδεθεί με εναλλακτικές θεραπείες, ευεξία και ανατολική φιλοσοφία. Όμως, όταν ένας νευρολόγος τον προτείνει για την ανακούφιση από ημικρανίες, οσφυαλγίες ή χρόνιο πόνο, δεν μπορείς να τον αγνοήσεις. Τι λέει η επιστήμη γι’ αυτήν τη χιλιάδων ετών πρακτική και ποιοι μπορούν πραγματικά να ωφεληθούν; Ο νευρολόγος Οδυσσέας Παζιώνης απαντά.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Τα νέα fitness trends που βλέπεις παντού: Ποια αξίζουν και ποια να αγνοήσεις

Ψυχή & Σώμα / Τα νέα fitness trends που βλέπεις παντού: Ποια αξίζουν και ποια να αγνοήσεις

Γυμναστική με κινητό στο χέρι, ρολόγια που σου λένε πότε να αναπνεύσεις, influencers που υπόσχονται κοιλιακούς μέσα σε δέκα λεπτά: πόσα από όλα αυτά λειτουργούν πραγματικά; Για να ξεχωρίσουμε το hype από την ουσία, μιλήσαμε με τον Λάμπρο Μουλίνο, διαιτολόγο, διατροφολόγο και γυμναστή, ο οποίος μας βοηθά να αποκρυπτογραφήσουμε το τοπίο του fitness όπως αυτό διαμορφώνεται στα ελληνικά social media σήμερα.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Πόσο παγωτό μπορούν να τρώνε τα παιδιά το καλοκαίρι;

Ψυχή & Σώμα / Πόσο παγωτό μπορούν να τρώνε τα παιδιά το καλοκαίρι;

Τι γίνεται με τα συσκευασμένα που βρίσκουμε στα ψυγεία; Είναι ασφαλή; Τα παγωτά που δεν έχουν ζάχαρη να τα προτιμάμε; Είναι ασφαλές να δίνουμε υποκατάστατα ζάχαρης στα παιδιά; Ποια είναι τα καλά του σπιτικού παγωτού; Και πώς μπορούμε να το φτιάχνουμε;
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Η σημασία της ηθικής ομορφιάς

Υγεία & Σώμα / Η ομορφιά του να δείχνεις καλοσύνη χωρίς να περιμένεις αντάλλαγμα

Οι πράξεις γενναιοδωρίας και αυτοθυσίας προκαλούν αισθήματα ψυχικής ευφορίας και συγκίνησης, που οδηγούν στην επιθυμία να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, αλλά και να βοηθήσουμε τους άλλους
THE LIFO TEAM
Υπάρχουν πράγματι τροφές που «καίνε» λίπος;

Ψυχή & Σώμα / Υπάρχουν πράγματι τροφές που «καίνε» λίπος;

Βοηθούν όντως κάποιες τροφές στις καύσεις ή είναι απλώς ένας διατροφικός μύθος; Στο σημερινό επεισόδιο συζητάμε με τον διαιτολόγο Χρήστο Δερδεμέζη για το πώς μπορούμε να υποστηρίξουμε με απλούς τρόπους τον μεταβολισμό μας.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Είναι αλήθεια ότι στην εμμηνόπαυση παχαίνουμε χωρίς να τρώμε;

Ψυχή & Σώμα / Είναι αλήθεια ότι στην εμμηνόπαυση παχαίνουμε χωρίς να τρώμε;

Τι σημαίνει «σωστή» διατροφή στην εμμηνόπαυση; Υπάρχουν τροφές που βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων; Πόσοι από τους διατροφικούς «κανόνες» που ακούμε είναι μύθοι; Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τον νοσοκομειακό διαιτολόγο Χρήστο Παπαβαγγέλη.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
«Γονείς, ψυχραιμία! Υπάρχει τρόπος για ήρεμη γονεϊκότητα;»

Ζωή στα καλύτερά της / «Γονείς, ψυχραιμία! Υπάρχει τρόπος για ήρεμη γονεϊκότητα;»

Μια συζήτηση με την παιδοψυχολόγο και οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια Ηλέκτρα Κτενά για το γονεϊκό άγχος και το τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να χτίσουν ουσιαστικές σχέσεις εμπιστοσύνης με τα παιδιά τους, στο πλαίσιο της σειράς podcast «Ζωή στα καλύτερά της», με την υποστήριξη των συμπληρωμάτων διατροφής EVIOL.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ginger shots: Υπερδύναμη για το ανοσοποιητικό μας ή σκέτο hype;

Ψυχή & Σώμα / Ginger shots: Υπερδύναμη για το ανοσοποιητικό μας ή σκέτο hype;

Τα σφηνάκια τζίντζερ έχουν αποκτήσει φανατικό κοινό και προβάλλονται ως ένα φυσικό booster για το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Πόση αλήθεια, όμως, κρύβεται πίσω από αυτή τη διατροφική τάση; Η Μερόπη Κοκκίνη μιλά με τον διαιτολόγο Χρήστο Δερδεμέζη.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Ozempic και Mounjaro: Ιατρική επανάσταση ή παγίδα;

Ψυχή & Σώμα / Ozempic και Mounjaro: Επανάσταση στην απώλεια βάρους ή παγίδα;

Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τη διαιτολόγο Μελίνα Καριπίδου και τον ενδοκρινολόγο Μανώλη Σουβατζόγλου, οι οποίοι εξηγούν πώς λειτουργούν τα φάρμακα GLP-1, ποιοι μπορούν να τα πάρουν, τι ρόλο παίζει η διατροφή κατά τη χρήση τους – και τι συμβαίνει όταν διακοπούν.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ