Το παράδειγμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου και η «δυναμική γυναίκα» που δεν κακοποιείται

Το παράδειγμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου και η «δυναμική γυναίκα» που δεν κακοποιείται Facebook Twitter
Και τι σημαίνει «δυναμική γυναίκα»; Είναι μια Λωξάντρα ή μια Κωνσταντοπούλου; Φωτ.: Menelaos Myrillas / SOOC
0

ΑΣ ΥΠΕΡΑΝΑΛΥΣΟΥΜΕ. 

Σ’ αυτό το meme βλέπω χιουμοριστικά αποτυπωμένη μια νοοτροπία: η δυναμική γυναίκα (κάτι με το οποίο έχει ταυτιστεί στην ελληνική δημόσια σφαίρα η Ζωή Κωνσταντοπούλου) είναι αυτή που, αν σηκώσεις χέρι πάνω της, θα σε πάρει ο διάολος. Η δυναμική γυναίκα αντιδρά, η δυναμική γυναίκα φεύγει, η δυναμική γυναίκα «κάνει κάτι». Πάντως, ξεφεύγει. 

Με αφορμή αυτό το meme, θυμήθηκα κάτι κοινό που έχω ακούσει από πολλές «δυναμικές γυναίκες» που έχουν ταυτόχρονα υπάρξει θύματα ενδοοικογενειακής βίας. 

Την ντροπή.

Ότι δεν ανήκουν στο είδος της γυναίκας που κακοποιείται. Ότι επειδή βγάζουν χρήματα, έχουν κύρος στην εργασία τους, είναι ανεξάρτητες και ο περίγυρος βασίζεται πάνω τους, ντράπηκαν πολύ που τους συνέβη. Σαν να ήταν η κακοποίηση δικό τους σφάλμα. Παραστράτημα στην επιτυχία τους. Έχω ακούσει γυναίκες να μιλούν για την κακοποίησή τους ως δικό τους ηθικό παράπτωμα. Μια προσωπική αποτυχία που κάνει τον δυναμισμό τους να σκοντάφτει. Σαν να πιστεύουν ότι αν ήταν «δυναμικότερες», δεν θα τους είχε συμβεί, σίγουρα κάποια αδυναμία είδε ο θύτης, τη μυρίστηκε και πάτησε πάνω σ’ αυτή για να κακοποιήσει. Και αν εκείνες έκρυβαν καλύτερα την όποια «αδυναμία», αυτό που έπαθαν δεν θα τους συνέβαινε ποτέ. 

Όταν μπλέκουμε την κακοποίηση με τον χαρακτήρα της γυναίκας που τη δέχεται, υπονοούμε ήδη την ευθύνη της. Υπονοούμε ήδη ότι υπάρχει ένας είδος γυναίκας, ή γυναικούλας, που κάπως το προκαλεί. Κάπως αρέσκεται στην αλληλεπίδραση, ίσως αυτοπραγματώνεται μέσα απ’ αυτή.

Θυμήθηκα τη συζήτησή μου με μία γυναίκα κοντά στα 70, γιατρό, με σημαντική περιουσία, που μου αφηγήθηκε το πώς έτρωγε καθημερινά ξύλο από τον σύζυγό της, ο οποίος ζούσε από τα χρήματά της. Είχε πει πως δεν ήξερε τι να κάνει γι’ αυτό γιατί «είχα φτάσει επαγγελματικά κάπου όπου δεν είχαν φτάσει πολλές γυναίκες τότε και, αν ήμουν κι εγώ έτσι, ποια δεν θα ήταν; Να το πω σε ποιον και να πω τι;». Κατάφερε να χωρίσει σε μεγάλη ηλικία, όταν ξεκίνησε μαθήματα χορού σε μια φεμινιστική συλλογικότητα και εκεί βρήκε αυτιά που την άκουσαν, λέξεις που τη βοήθησαν να εντάξει το βίωμά της σε ένα είδος κοινής εμπειρίας και όμοιές της με τις οποίες ταυτίστηκε. 

Μεμονωμένα περιστατικά επιτυχίας θα βρει κανείς παντού. Ο κοινωνικός προγραμματισμός μας, όμως, φαίνεται στην πρώτη αντίδραση. Η αλήθεια μας είναι η πρώτη σκέψη, το πρώτο αίσθημα που πλημμυρίζει την ψυχή μας. Χρειάζεται πάντα δουλειά για να ξεφύγουμε από αυτή. Στο δικό μας σήμερα, οι γυναίκες είναι πιο μορφωμένες από ποτέ, πιο ενεργές επαγγελματικά από ποτέ, πρώτη φορά έχουμε τόσες γυναίκες σε θέσεις ηγεσίας. Σημαίνει αυτό ότι τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας μειώνονται όσο αυξάνεται ο αριθμός των «δυναμικών» γυναικών; 

Και τι σημαίνει «δυναμική γυναίκα»; Είναι μια Λωξάντρα ή μια Κωνσταντοπούλου; Kαι αν είναι το δεύτερο, μια δικηγόρος που ασχολείται με ζητήματα έμφυλης βίας, όπως είναι η κυρία Πολυζωγοπούλου, πώς γίνεται να μην εμπίπτει στον ορισμό; Πού ακριβώς βρίσκεται το σημείο αντιδιαστολής; Η δυναμική γυναίκα είναι και μορφωμένη και δεν είναι, ας πούμε, ξανθιά; 

Όταν μπλέκουμε την κακοποίηση με τον χαρακτήρα της γυναίκας που τη δέχεται, υπονοούμε ήδη την ευθύνη της. Υπονοούμε ήδη ότι υπάρχει ένας είδος γυναίκας, ή γυναικούλας, που κάπως το προκαλεί. Κάπως αρέσκεται στην αλληλεπίδραση, ίσως αυτοπραγματώνεται μέσα απ’ αυτή. Αν ήταν «σαν την άλλη», αυτή την άλλη που εγώ μέχρι τώρα δεν έχω βρει, εκείνη την άλλη που δεν παθαίνει γιατί είναι ανέγγιχτη, ισχυρή, απάνθρωπη, άνευ αδυναμίας, θα δεχόταν ένα χαστούκι και ποιος είδε τον Θεό και δεν τον φοβήθηκε. 

Αυτή η «άλλη», η κοινωνική μας φαντασίωση μιας θηλυκότητας αλάνθαστης και μόνιμα αλώβητης, είναι χαραγμένη στον νου μας και κρίνουμε εαυτόν βάσει αυτής. 

Χρειάζεται να γραφτεί ότι αυτή η «άλλη» δεν υπάρχει και δεν χρησιμεύει παρά στο να σιωπούν οι «δυναμικές» γυναίκες; 

Η κακοποίηση δεν είναι αυτό που συμβαίνει όταν μια γυναίκα δεν είναι αρκετά δυνατή. Η κακοποίηση είναι αυτό που συμβαίνει όταν ένας θύτης θέλει να κακοποιήσει. 

Βέβαια, μέχρι αυτό να γίνει κατανοητό, θα ζήσουμε με χιούμορ αυτής της αισθητικής. 

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Οπτική Γωνία / Αμπντελά Ταϊά: «Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Ο Μαροκινός συγγραφέας και σκηνοθέτης, κάτοικος Γαλλίας πλέον και γνωστός στην Ελλάδα από το υπέροχο μυθιστόρημα «Η ζωή με το δικό σου φως», μιλά με θαυμασμό για την εξέγερση της νεολαίας που συνταράσσει την πατρίδα του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Συνέντευξη / Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Μετά από μισό αιώνα στο «Βήμα», ο Νίκος Χασαπόπουλος μιλά για πρώτη φορά για την πιο δύσκολη απόφαση της ζωής του, τις στιγμές που έζησε δίπλα σε Λαμπράκη, Ψυχάρη και πρωθυπουργούς, αλλά και για το μεγάλο λάθος του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Οπτική Γωνία / Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Έχουμε ένα καινούργιο συναίσθημα, όχι το κλασικό της εποχής των φασισμών, δηλαδή τον φόβο μη βρεθεί κανείς στη θέση των κατώτερων, όσων έμειναν πίσω ή «από κάτω». Πλέον βλέπει κανείς μένος για τα θύματα που μιλάνε.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Μποτιλιαρισμένοι στην Αθήνα: Δαπανούμε έναν μισθό στον δρόμο κάθε έτος

Οπτική Γωνία / Κάθε χρόνο χάνουμε 110 ώρες από τη ζωή μας κολλημένοι στο τιμόνι

Πώς μπορεί να μειωθεί άμεσα το μποτιλιάρισμα στους δρόμους της πρωτεύουσας; Γιατί η λεωφόρος Κηφισού δεν θα αδειάσει ποτέ; Ο συγκοινωνιολόγος και καθηγητής του ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Βασιλική Σιούτη / Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις για τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν κατέδειξαν τις πραγματικές ισορροπίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων: καμία πλευρά δεν κερδίζει άνευ ανταλλαγμάτων και οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από προσωπικές συμπάθειες.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Βασιλική Σιούτη / Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα Τέμπη και με την ακρίβεια, που προκαλεί κοινωνική δυσφορία, ο Νίκος Δένδιας εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής που θα οδηγήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ