Το παράδειγμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου και η «δυναμική γυναίκα» που δεν κακοποιείται

Το παράδειγμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου και η «δυναμική γυναίκα» που δεν κακοποιείται Facebook Twitter
Και τι σημαίνει «δυναμική γυναίκα»; Είναι μια Λωξάντρα ή μια Κωνσταντοπούλου; Φωτ.: Menelaos Myrillas / SOOC
0

ΑΣ ΥΠΕΡΑΝΑΛΥΣΟΥΜΕ. 

Σ’ αυτό το meme βλέπω χιουμοριστικά αποτυπωμένη μια νοοτροπία: η δυναμική γυναίκα (κάτι με το οποίο έχει ταυτιστεί στην ελληνική δημόσια σφαίρα η Ζωή Κωνσταντοπούλου) είναι αυτή που, αν σηκώσεις χέρι πάνω της, θα σε πάρει ο διάολος. Η δυναμική γυναίκα αντιδρά, η δυναμική γυναίκα φεύγει, η δυναμική γυναίκα «κάνει κάτι». Πάντως, ξεφεύγει. 

Με αφορμή αυτό το meme, θυμήθηκα κάτι κοινό που έχω ακούσει από πολλές «δυναμικές γυναίκες» που έχουν ταυτόχρονα υπάρξει θύματα ενδοοικογενειακής βίας. 

Την ντροπή.

Ότι δεν ανήκουν στο είδος της γυναίκας που κακοποιείται. Ότι επειδή βγάζουν χρήματα, έχουν κύρος στην εργασία τους, είναι ανεξάρτητες και ο περίγυρος βασίζεται πάνω τους, ντράπηκαν πολύ που τους συνέβη. Σαν να ήταν η κακοποίηση δικό τους σφάλμα. Παραστράτημα στην επιτυχία τους. Έχω ακούσει γυναίκες να μιλούν για την κακοποίησή τους ως δικό τους ηθικό παράπτωμα. Μια προσωπική αποτυχία που κάνει τον δυναμισμό τους να σκοντάφτει. Σαν να πιστεύουν ότι αν ήταν «δυναμικότερες», δεν θα τους είχε συμβεί, σίγουρα κάποια αδυναμία είδε ο θύτης, τη μυρίστηκε και πάτησε πάνω σ’ αυτή για να κακοποιήσει. Και αν εκείνες έκρυβαν καλύτερα την όποια «αδυναμία», αυτό που έπαθαν δεν θα τους συνέβαινε ποτέ. 

Όταν μπλέκουμε την κακοποίηση με τον χαρακτήρα της γυναίκας που τη δέχεται, υπονοούμε ήδη την ευθύνη της. Υπονοούμε ήδη ότι υπάρχει ένας είδος γυναίκας, ή γυναικούλας, που κάπως το προκαλεί. Κάπως αρέσκεται στην αλληλεπίδραση, ίσως αυτοπραγματώνεται μέσα απ’ αυτή.

Θυμήθηκα τη συζήτησή μου με μία γυναίκα κοντά στα 70, γιατρό, με σημαντική περιουσία, που μου αφηγήθηκε το πώς έτρωγε καθημερινά ξύλο από τον σύζυγό της, ο οποίος ζούσε από τα χρήματά της. Είχε πει πως δεν ήξερε τι να κάνει γι’ αυτό γιατί «είχα φτάσει επαγγελματικά κάπου όπου δεν είχαν φτάσει πολλές γυναίκες τότε και, αν ήμουν κι εγώ έτσι, ποια δεν θα ήταν; Να το πω σε ποιον και να πω τι;». Κατάφερε να χωρίσει σε μεγάλη ηλικία, όταν ξεκίνησε μαθήματα χορού σε μια φεμινιστική συλλογικότητα και εκεί βρήκε αυτιά που την άκουσαν, λέξεις που τη βοήθησαν να εντάξει το βίωμά της σε ένα είδος κοινής εμπειρίας και όμοιές της με τις οποίες ταυτίστηκε. 

Μεμονωμένα περιστατικά επιτυχίας θα βρει κανείς παντού. Ο κοινωνικός προγραμματισμός μας, όμως, φαίνεται στην πρώτη αντίδραση. Η αλήθεια μας είναι η πρώτη σκέψη, το πρώτο αίσθημα που πλημμυρίζει την ψυχή μας. Χρειάζεται πάντα δουλειά για να ξεφύγουμε από αυτή. Στο δικό μας σήμερα, οι γυναίκες είναι πιο μορφωμένες από ποτέ, πιο ενεργές επαγγελματικά από ποτέ, πρώτη φορά έχουμε τόσες γυναίκες σε θέσεις ηγεσίας. Σημαίνει αυτό ότι τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας μειώνονται όσο αυξάνεται ο αριθμός των «δυναμικών» γυναικών; 

Και τι σημαίνει «δυναμική γυναίκα»; Είναι μια Λωξάντρα ή μια Κωνσταντοπούλου; Kαι αν είναι το δεύτερο, μια δικηγόρος που ασχολείται με ζητήματα έμφυλης βίας, όπως είναι η κυρία Πολυζωγοπούλου, πώς γίνεται να μην εμπίπτει στον ορισμό; Πού ακριβώς βρίσκεται το σημείο αντιδιαστολής; Η δυναμική γυναίκα είναι και μορφωμένη και δεν είναι, ας πούμε, ξανθιά; 

Όταν μπλέκουμε την κακοποίηση με τον χαρακτήρα της γυναίκας που τη δέχεται, υπονοούμε ήδη την ευθύνη της. Υπονοούμε ήδη ότι υπάρχει ένας είδος γυναίκας, ή γυναικούλας, που κάπως το προκαλεί. Κάπως αρέσκεται στην αλληλεπίδραση, ίσως αυτοπραγματώνεται μέσα απ’ αυτή. Αν ήταν «σαν την άλλη», αυτή την άλλη που εγώ μέχρι τώρα δεν έχω βρει, εκείνη την άλλη που δεν παθαίνει γιατί είναι ανέγγιχτη, ισχυρή, απάνθρωπη, άνευ αδυναμίας, θα δεχόταν ένα χαστούκι και ποιος είδε τον Θεό και δεν τον φοβήθηκε. 

Αυτή η «άλλη», η κοινωνική μας φαντασίωση μιας θηλυκότητας αλάνθαστης και μόνιμα αλώβητης, είναι χαραγμένη στον νου μας και κρίνουμε εαυτόν βάσει αυτής. 

Χρειάζεται να γραφτεί ότι αυτή η «άλλη» δεν υπάρχει και δεν χρησιμεύει παρά στο να σιωπούν οι «δυναμικές» γυναίκες; 

Η κακοποίηση δεν είναι αυτό που συμβαίνει όταν μια γυναίκα δεν είναι αρκετά δυνατή. Η κακοποίηση είναι αυτό που συμβαίνει όταν ένας θύτης θέλει να κακοποιήσει. 

Βέβαια, μέχρι αυτό να γίνει κατανοητό, θα ζήσουμε με χιούμορ αυτής της αισθητικής. 

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τι κομίζει ο Αλέξης Τσίπρας;

Οπτική Γωνία / Τι κομίζει ο Αλέξης Τσίπρας;

Προβάλλοντας πλέον έναν ήπιο «κριτικο-μνημονιακό» τόνο, ο Αλέξης Τσίπρας καταλήγει σε ένα πενιχρό σχήμα: τη διαμάχη μεταξύ της αναπτυξιακής Ελλάδας και της κλεπτοκρατίας, την αντίθεση έντιμης-παραγωγικής χώρας με μια μικρή μερίδα διεφθαρμένων και τις προσβάσεις τους στο κράτος.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Τι ακριβώς συμβαίνει με τα αυγά στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Τι ακριβώς συμβαίνει με τα αυγά στην Ελλάδα – να ανησυχούμε ή όχι;

Μελέτη του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του ΕΚΠΑ καταγράφει για πρώτη φορά στην Ελλάδα την παρουσία PFAS σε αυγά ελευθέρας βοσκής, αναδεικνύοντας το ζήτημα των «παντοτινών χημικών».
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Μητσοτάκης στη ΔΕΘ: Απάντηση στη δυσαρέσκεια για την ανάπτυξη που δεν μοιράζεται

Πολιτική / Μητσοτάκης στη ΔΕΘ: Απάντηση στη δυσαρέσκεια για την ανάπτυξη που δεν μοιράζεται

Ο πρωθυπουργός με την ομιλία του στη ΔΕΘ θα προσπαθήσει να απαντήσει στους πολίτες που δεν έχουν δει ως τώρα την οικονομική ανάπτυξη που διαφημίζει η κυβέρνηση, παρουσιάζοντας τα μέτρα που θα ανακοινώσει ως απτή απόδειξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Πεθαίνοντας ως δημοσιογράφος στη Γάζα

Ακροβατώντας / Πόσο αξίζει η ζωή ενός Παλαιστίνιου δημοσιογράφου στη Γάζα;

Σίγουρα όχι όσο ενός που προέρχεται από τη Δύση, τουλάχιστον για τον ισραηλινό στρατό. Γιατί ο δυτικός κόσμος σίγουρα θα αντιδρούσε με μεγαλύτερη ένταση αν οι δημοσιογράφοι που έχασαν τη ζωή τους είχαν άλλες εθνικότητες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Εξάρθρωση της «μαφίας της Κρήτης» σε μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της ΕΛ.ΑΣ.

Ρεπορτάζ / Εξάρθρωση της «μαφίας της Κρήτης» σε μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της ΕΛ.ΑΣ.

Διακίνηση ναρκωτικών και όπλων, εκβιασμοί και αμφιλεγόμενες συναλλαγές ακινήτων/φιλέτων της μοναστηριακής περιουσίας περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, η δικογραφία που έφερε στη Δικαιοσύνη το κύκλωμα το οποίο δρούσε με επίκεντρο τα Χανιά.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η Ευρώπη από μια νέα οικονομική κρίση;

Οπτική Γωνία / Θ' αντέξει η Ευρώπη την επερχόμενη κρίση στη Γαλλία;

Η Γαλλία, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε., αντιμετωπίζει πολιτική αστάθεια και το ενδεχόμενο οικονομικού εκτροχιασμού. Γιατί υπάρχει φόβος για ντόμινο στις αγορές; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο University of Liverpool Κώστας Μήλας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Κι ύστερα γίναμε ωραία φωτογραφία…» που τη ζωντάνεψε το AI / Ποιος θα ήθελε να δει τους νεκρούς του να «ζωντανεύουν»; / AI, η αθανασία σού πάει πολύ / Ο θάνατος στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης 

Οπτική Γωνία / Ποιος θα ήθελε να δει τους νεκρούς του να «ζωντανεύουν»;

Οι φωτογραφίες νεκρών αγαπημένων μας αποκτούν «ζωή» μέσω εφαρμογών AI. Πώς αλλάζει η Τεχνητή Νοημοσύνη τον τρόπο που βλέπουμε τον θάνατο σήμερα και ποια διλήμματα και φιλοσοφικά ερωτήματα θέτει;
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Οι διακοπές που δεν κάναμε φέτος

Ρεπορτάζ / Οι διακοπές που δεν κάναμε φέτος

Με τους μισθούς καθηλωμένους και τα κόστη των διακοπών να έχουν ξεφύγει, οι μεγάλες καλοκαιρινές εξορμήσεις που συνηθίζαμε μέχρι πρόσφατα, κατέληξαν σε «long weekends» για πολλούς, ενώ για άλλους ούτε καν αυτό δεν είναι πια επιλογή.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Βέτο τριών υπουργείων για τη Βασιλίσσης Όλγας – Αμετακίνητος ο Χάρης Δούκας

Αθήνα / Βέτο τριών υπουργείων για τη Βασιλίσσης Όλγας – Αμετακίνητος ο Χάρης Δούκας

Σε τροχιά μετωπικής σύγκρουσης μεταξύ κεντρικής διοίκησης και Δήμου Αθηναίων βρίσκεται πλέον το θέμα της λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας, μετά την απόφαση του δημοτικού συμβουλίου να προχωρήσει, κατά πλειοψηφία, στην επαναφορά της κυκλοφορίας οχημάτων και στη μετατροπή της σε δρόμο ήπιας κυκλοφορίας.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Η Νέα Δημοκρατία και οι δύο επιστροφές που θέλει

Ρεπορτάζ / Η Νέα Δημοκρατία και οι δύο επιστροφές που θέλει

Κάποιοι ελπίζουν στην επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και άλλοι ζητάνε την επιστροφή του Γρηγόρη Δημητριάδη. Οι πληροφορίες της LiFO επιβεβαιώνουν τις συζητήσεις για την επιστροφή του Δημητριάδη, αλλά στο κόμμα και όχι στο Μαξίμου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μετανάστες, ΜΚΟ και δικαιώματα στο στόχαστρο – η κυβέρνηση νομοθετεί τον αποκλεισμό

Οπτική Γωνία / Μετανάστες, ΜΚΟ και δικαιώματα στο στόχαστρο – η κυβέρνηση νομοθετεί τον αποκλεισμό

Η κυβέρνηση σκληραίνει ακόμα περισσότερο την αντιμεταναστευτική της πολιτική, στοχοποιώντας επιπλέον ξανά τις ΜΚΟ, ευτυχώς όμως όχι χωρίς «αντίλογο», παρά την απουσία ικανής αντιπολίτευσης και σε αυτό το πεδίο. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Με απειλούν από τις ΗΠΑ επειδή λέω “Free Palestine”»

Οπτική Γωνία / «Δέχομαι απειλές από τις ΗΠΑ επειδή λέω “Free Palestine”»

Η Ιωάννα Αλυγιζάκη μιλά για το γράμμα που έλαβε στο μαγαζί της στα Χανιά ενώ ο πρώην πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών Μίνος Μωυσής σχολιάζει τις συνέπειες του περιστατικού και περιγράφει την ανησυχία του για τη μισαλλοδοξία στην Ελλάδα. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ