ΗΤΑΝ ΕΝΑ ΔΥΣΚΟΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ για την κυβέρνηση, η οποία, μετά τη συμπλήρωση των δύο χρόνων, άρχισε να εμφανίζει τα πρώτα σημάδια κόπωσης, καθώς και ίχνη φθοράς. Οι παλιοί πολιτικοί συνηθίζουν να λένε ότι η πιο κατάλληλη περίοδος για αλλαγές και μεταρρυθμίσεις για μια νέα κυβέρνηση είναι τα δύο πρώτα χρόνια από την εκλογή της. Μετά η απόδοση πέφτει και οι συμβιβασμοί μεγαλώνουν.
Παρόμοιος αφορισμός υπάρχει και για τη σύνθεση της κυβέρνησης, που θέλει κάθε νέο σχήμα να είναι χειρότερο από το προηγούμενο. Είναι γεγονός ότι σε κάθε προαναγγελία ανασχηματισμού καλλιεργούνται προσδοκίες οι οποίες μετά την ανακοίνωσή του συνήθως διαψεύδονται. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη για την ώρα μοιάζει να βαδίζει πάνω σε αυτά τα στερεότυπα και θα χρειαστεί πολλή δουλειά για να τα διαψεύσει, αν το αποφασίσει.
Η μεγάλη έκταση των καταστροφών από τις πυρκαγιές, τις οποίες οι αρμόδιες αρχές δεν κατάφεραν να ελέγξουν έγκαιρα παρά την πολυδιαφημιζόμενη ετοιμότητα, είχε κόστος για την κυβέρνηση, η οποία άλλο φοβόταν στην αρχή του καλοκαιριού και από αλλού τελικά την πάτησε.
Η μεγάλη ανησυχία της κυβέρνησης Μητσοτάκη ήταν ο τουρισμός και τα έσοδα. Η φετινή τουριστική περίοδος δεν ξεκίνησε πολύ ενθαρρυντικά και υπήρχε μεγάλος προβληματισμός, καθώς μια δεύτερη χρονιά χωρίς έσοδα από τον τουρισμό θα έπληττε σοβαρά την οικονομία. Ο τουρισμός όμως στη συνέχεια είχε ανοδική πορεία, ξεπερνώντας κάθε προσδοκία, το ίδιο και τα έσοδα, με τη μέση δαπάνη των τουριστών να είναι υψηλότερη από εκείνη του 2019. Γενικά στην οικονομία σημειώνεται μια αύξηση της ανάπτυξης, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020, πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που αναμενόταν.
Οι φετινές πυρκαγιές ανέδειξαν το γεγονός ότι καμία εξυγίανση δεν έγινε στην Πυροσβεστική αυτά τα δύο χρόνια που μεσολάβησαν μετά το Μάτι και καμία μεταρρύθμιση. Παρομοίως, τίποτα δεν άλλαξε στην εκπαίδευση των πυροσβεστών (που δεν εκπαιδεύονται κατάλληλα για να σβήνουν φωτιές στα δάση).
Το νέο κύμα ακρίβειας και η ανάσχεσή του
Αυτά είναι τα θετικά νέα του καλοκαιριού, τα οποία όμως σταματούν εκεί, καθώς η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας δεν μεταφράζεται και σε ευημερία των πολιτών. Βασική αιτία είναι η αύξηση στο ηλεκτρικό ρεύμα, αλλά και σε πλήθος αγαθών, που έχει αρχίσει ήδη να επιβαρύνει τους Έλληνες, και αυτό θα φανεί ακόμα περισσότερο το επόμενο διάστημα, με το νέο κύμα ακρίβειας που αναμένεται.
Καταγράφεται ήδη μια λαϊκή δυσαρέσκεια και είναι βέβαιο ότι θα καταγραφεί ακόμα μεγαλύτερη τις επόμενες μέρες, καθώς τα θέματα της οικονομίας που έχουν αντίκτυπο στο εισόδημα των πολιτών είναι από εκείνα που επηρεάζουν περισσότερο ίσως από κάθε άλλο την πολιτική του τοποθέτηση.
Το Μέγαρο Μαξίμου, επιχειρώντας να προλάβει τη λαϊκή αντίδραση, διοχετεύει εδώ και καιρό πληροφορίες στα ΜΜΕ ότι μελετά μέτρα τα οποία θα αντισταθμίσουν τις επιβαρύνσεις που θα προκύψουν το επόμενο διάστημα και τα οποία θα ανακοινώσει, ως είθισται, στη ΔΕΘ το ερχόμενο Σαββατοκύριακο.
Οι πολιτικές συνέπειες των πυρκαγιών
Οι πυρκαγιές του καλοκαιριού έφεραν στην επιφάνεια για άλλη μια φορά τις παθογένειες που δεν έχουν αντιμετωπιστεί ούτε από αυτή την κυβέρνηση. Η προετοιμασία της Πολιτικής Προστασίας ήταν καλύτερη από τα προηγούμενα χρόνια, τα εναέρια μέσα που είχε στη διάθεσή της ήταν περισσότερα από κάθε άλλη φορά, αλλά η Πυροσβεστική Υπηρεσία που κλήθηκε να σβήσει τις φωτιές είναι η ίδια που είχαμε στο Μάτι και στην ηγεσία της βρίσκονται στελέχη τα οποία έπρεπε να απολογηθούν για τη διαχείριση που έγινε τότε και όχι μόνο, καθώς στην πορεία αποκαλύφθηκαν πολύ περισσότερα.
Οι φετινές πυρκαγιές ανέδειξαν το γεγονός ότι καμία εξυγίανση δεν έγινε στην Πυροσβεστική αυτά τα δύο χρόνια που μεσολάβησαν μετά το Μάτι και καμία μεταρρύθμιση. Παρομοίως, τίποτα δεν άλλαξε στην εκπαίδευση των πυροσβεστών (που δεν εκπαιδεύονται κατάλληλα για να σβήνουν φωτιές στα δάση) και καμία ουσιαστική αναβάθμιση δεν υπήρξε, ούτε στη δασοπροστασία ούτε στην πρόληψη. Έγιναν κάποιες περιορισμένες και στοχευμένες κινήσεις οι οποίες αποδείχθηκαν πολύ λίγες.
Ο πρώην αρμόδιος υπουργός Μιχάλης Χρυσοχοΐδης αρνήθηκε κάθε ευθύνη, και δημοσιεύματα που απηχούν τις απόψεις του τα ρίχνουν όλα στον Νίκο Χαρδαλιά και το Μαξίμου, το οποίο κατηγορεί για την απομάκρυνσή του. Ο ίδιος φέρεται να θεωρεί ότι ήταν πετυχημένος και ότι με την υπουργοποίησή του ο Μητσοτάκης ήταν σαν να συγκυβερνούσε με την κεντροαριστερά, αφού, όπως λένε οι συνομιλητές του, συμβόλιζε τη διεύρυνση στο κέντρο, εμποδίζοντας τη στροφή προς αυτό του ΣΥΡΙΖΑ.
Ενοχλημένος ο Χρυσοχοΐδης
Η αλήθεια είναι ότι το Μαξίμου είχε επενδύσει πάρα πολλά στον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, αλλά η επιλογή αυτή δεν βγήκε. Στο μεταναστευτικό ξεκίνησε με επίσκεψη στη Μόρια, λίγο μετά την εκλογική νίκη της ΝΔ, δηλώνοντας ότι είχε αποκομίσει θετική εντύπωση, παρά την κριτική που ασκούσε όλο το προηγούμενο διάστημα στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, ως ένα από τα μελανότερα σημεία της διακυβέρνησής του.
Όταν φάνηκε ότι δεν τα καταφέρνει, ο πρωθυπουργός ανέθεσε καθήκοντα συντονιστή στον απόστρατο αξιωματικό και εξωκοινοβουλευτικό υφυπουργό Εθνικής Άμυνας Αλκιβιάδη Στεφανή, στον οποίο πιστώνεται εν πολλοίς και η διαχείριση της κρίσης στα σύνορα του Έβρου (η απομάκρυνση του Στεφανή κατά τον πρόσφατο ανασχηματισμό προκάλεσε τη δυσαρέσκεια πολλών ψηφοφόρων της ΝΔ).
Παρομοίως, για τα θέματα της Πολιτικής Προστασίας, ο πρωθυπουργός τοποθέτησε ως αρμόδιο υφυπουργό τον Νίκο Χαρδαλιά, ο οποίος ήταν αρμόδιος και για την πανδημία, προκειμένου να σώσει την κατάσταση. Το Μαξίμου έχει πολύ καλή εικόνα για τον Νίκο Χαρδαλιά, παρότι ο Χρυσοχοΐδης του φορτώνει τις αποτυχίες. Θεωρούν ότι, παρότι είχε φορτωθεί πάρα πολλές ευθύνες, έτρεχε αδιάκοπα προσπαθώντας να περιορίζει και να προλαμβάνει κρίσεις, με αποτέλεσμα να επιβαρύνει και την υγεία του. Αλλά, όπως λένε πολλοί, ήταν μόνος, χωρίς υποστήριξη στο υπουργείο. Ο κ. Χρυσοχοΐδης βέβαια υποστηρίζει ότι στις πυρκαγιές, εκτός από επιτελικός, ήταν στο πεδίο με τη μάνικα.
Το Μαξίμου δεν του χρεώνει όμως μόνο τις πυρκαγιές. Ο ίδιος, ιδιαίτερα ενοχλημένος, επικαλείται, σύμφωνα με φιλικά δημοσιεύματα που απηχούν τις απόψεις του, ότι ο πρωθυπουργός τον απομάκρυνε παρότι έχει υψηλή δημοτικότητα, παραβλέποντας ότι σύμφωνα με τις ίδιες δημοσκοπήσεις μερικοί από τους βασικότερους λόγους κυβερνητικής δυσαρέσκειας είναι τα προβλήματα τα οποία ήταν αρμόδιος να αντιμετωπίσει, όπως τα θέματα της εγκληματικότητας και της ασφάλειας.
Όσο για την επιτήρηση των μέτρων της πανδημίας, εκεί σημειώθηκε παταγώδης αποτυχία. Ο πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη ξεχνά επίσης το φιάσκο με την απόδραση του χρυσαυγίτη Παππά, το άλλο φιάσκο με την πολυάριθμη αστυνομική φύλαξη του Φουρθιώτη, αλλά και την γκρίζα σκιά της υπόθεσης Ινδαρέ, όταν κατηγορήθηκε χωρίς βάσιμα στοιχεία μια οικογένεια, και ενεπλάκη σε μια καφκική περιπέτεια, προκειμένου να δικαιολογηθεί μια αστυνομική αποτυχία.
Από τον Αποστολάκη στον Στυλιανίδη
Ο πρόσφατος ανασχηματισμός επισκιάστηκε από την ατυχή κατάληξη της επιλογής Αποστολάκη ως υπουργού Πολιτικής Προστασίας, η οποία εκνεύρισε τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, αποτρέποντας την υπουργοποίησή του. Η κυβέρνηση έσπευσε να διορθώσει την επικοινωνιακή ζημιά, προτείνοντας για την ίδια θέση τον πρώην επίτροπο της Κύπρου Χρήστο Στυλιανίδη και ανακοινώνοντάς τον ως υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, με την επισήμανση ότι δημιουργείται για πρώτη φορά υπουργείο για την κλιματική αλλαγή.
Αυτό βέβαια δεν είναι απολύτως ακριβές. Επί Γιώργου Παπανδρέου το υπουργείο Περιβάλλοντος είχε ονομαστεί «υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής». Όσο για το νέο υπουργείο, θα πρέπει πρώτα να βγει το ΦΕΚ και να παρουσιαστούν το οργανόγραμμα και οι αρμοδιότητές του για να είναι σαφές αν θα αλλάξει η αποστολή του.
Μέχρι τώρα η εθνική στρατηγική για την κλιματική αλλαγή ανήκει στο υπουργείο Ανάπτυξης και πολλά άλλα ζητήματα του πεδίου αυτού ανήκουν στο υπουργείο Περιβάλλοντος. Θα αφαιρεθούν από τα υπουργεία αυτά οι αρμοδιότητές τους για να δοθούν στον κ. Στυλιανίδη; Αν του δοθούν, πιθανόν να υπάρξουν κυβερνητικές αναταράξεις. Αν δεν του δοθούν, δεν θα πρόκειται για υπουργείο Κλιματικής Κρίσης/Κλιματικής Αλλαγής.
Η επιλογή Στυλιανίδη έχει ενοχλήσει ορισμένους στη Νέα Δημοκρατία. Κάποιους επειδή είναι «άλλος ένας σημιτικός», άλλους επειδή υποστήριξε το σχέδιο Ανάν και άλλους επειδή είναι καραμανλικοί και δεν τον θέλουν, αν και οι καραμανλικοί δεν είναι ένας ισχυρός παράγοντας στη ΝΔ τελευταία.
Δεν ήταν λίγοι όμως κι αυτοί που υποστήριξαν την επιλογή του και μάλιστα με ενθουσιασμό, όπως ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης, ο οποίος, παρότι δεν σχολιάζει ποτέ τις επιλογές του πρωθυπουργού, όπως είπε, έκανε μια εξαίρεση για τον Χρήστο Στυλιανίδη, λέγοντας ότι: «Η συγκεκριμένη τοποθέτησή του στο υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής και Προστασίας του Πολίτη είναι μια εξαιρετική επιλογή ενός σπουδαίου Έλληνα και εξαιρετικού ανθρώπου για την Ελλάδα και την Κύπρο».
Η κατάσταση στο εσωτερικό του κόμματος της ΝΔ για την ώρα είναι απολύτως ελεγχόμενη. Η σημαντικότερη δυσαρέσκεια που προκάλεσε η επιλογή του Χρ. Στυλιανίδη είναι του Προέδρου της Κύπρου, παρότι αυτός ευχήθηκε δημόσια καλή επιτυχία και, όταν ρωτήθηκε από τον πρωθυπουργό ιδιωτικά, του είπε να κάνει ό,τι νομίζει. Στην Κύπρο ωστόσο γνωρίζουν καλά και πρόσφατα το παραδέχτηκε και ο ίδιος ότι υπήρξε σημαντική διαφωνία μεταξύ τους για το Κυπριακό.
Ο Πρόεδρος της Κύπρου ανήκει στους μετριοπαθείς και όχι στους θεωρούμενους πολύ «πατριώτες» πολιτικούς· παρ’ όλα αυτά λέγεται ότι ο πρώην συνεργάτης του τού ζητούσε να συναινέσει σε μεγαλύτερες υποχωρήσεις από όσες είναι διατεθειμένος να κάνει, και αυτή ήταν η αιτία της σύγκρουσης. Ο Νίκος Αναστασιάδης, λένε όσοι γνωρίζουν, δεν είναι χαρούμενος που ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπουργοποίησε κάποιον με τον οποίο είναι «στα μαχαίρια» και πολλοί αναρωτιούνται αν αυτό θα επηρεάσει και τις σχέσεις των δύο ανδρών στην πορεία.
Η επιλογή ωστόσο που γεννά τα περισσότερα ερωτήματα μετά τον τελευταίο ανασχηματισμό είναι του Θάνου Πλεύρη στο υπουργείο Υγείας, του τελευταίου από τα «ορφανά του Καρατζαφέρη» που δεν είχε μπει στην κυβέρνηση. Το Μαξίμου μπορεί να θεωρεί ότι η υπουργοποίησή του εξισορροπείται με την υπουργοποίηση του «πρώην γραμματέα της ΚΝΕ» Τάκη Θεοδωρικάκου, αλλά πρόκειται για πολιτικό που δύσκολα μπορεί να έχει την αποδοχή του κεντρώου και του δημοκρατικού χώρου, καθώς δεν πάνε πολλά χρόνια που εξέφραζε ακραίες και ρατσιστικές θέσεις.
