Να μην πάθουν για να μάθουν. Να προλάβουν να μην πάθουν.

Να μην πάθουν για να μάθουν. Να προλάβουν να μην πάθουν. Facebook Twitter
Ένα τμήμα πολιτών αντλεί ικανοποίηση όταν αντιδρά σε αυτό που θεωρείται κοινός τόπος. Αυτοεπιβεβαιώνεται όταν αισθάνεται ότι πολεμάει το «σύστημα». Φωτ.: Eurokinissi
0

ΤΟ ΚΛΙΣΕ «η λύση είναι στην πειθώ», που κυριαρχεί στη συζήτηση για τον εμβολιασμό, θυμίζει το όχι και τόσο ρηξικέλευθο «κάλλιο πλούσιος και υγιής, παρά φτωχός και άρρωστος». Καμία αντίρρηση, αρκεί να μη μας διαφεύγουν κάποιες λεπτομέρειες, όπως το ότι η συζήτηση είναι παγκόσμια, διεξάγεται τουλάχιστον οκτώ μήνες και ότι εν τέλει αφορά και κάποιους που απλούστατα δεν θέλουν να πειστούν.

Ας δούμε τα δεδομένα.

Πρώτον, ποια είναι η κατάσταση στη χώρα μας. Η Ελλάδα βρίσκεται πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε. στον πλήρη εμβολιασμό με δύο δόσεις και λίγο πιο κάτω από τον μέσο όρο στον αριθμό εμβολιασμένων έστω με μία δόση. Συνεπώς, τα όποια ζητήματα προς διαχείριση είναι κοινά στις περισσότερες χώρες.

Αν η υγειονομική κατάσταση επιδεινωθεί, όπως προειδοποιούν οι ειδικοί, πέραν του κόστους σε ανθρώπινες ζωές, θα υπάρξει και πολιτικό κόστος. Και εκείνοι που σήμερα κλείνουν το μάτι στους μη εμβολιασμένους θα είναι οι πρώτοι σε καταγγελίες.

Δεδομένο δεύτερο. Για τον εμβολιασμό έχουν ειπωθεί σχεδόν τα πάντα. Μπορεί να έχουν γίνει επικοινωνιακά λάθη (όπως οι χειρισμοί με το AstraZeneca στις νέες ηλικίες), ενημέρωση όμως έχει υπάρξει. Καμπάνιες υπέρ του εμβολιασμού έχουν υλοποιηθεί. Οι επιστήμονες επιχειρηματολογούν καθημερινά υπέρ των εμβολίων. Τα δε στοιχεία που δείχνουν τα οφέλη από τον εμβολιασμό δεν αφήνουν περιθώρια σοβαρής αμφισβήτησης. Τα ίδια ΜΜΕ, τις ίδιες κυβερνήσεις, τους ίδιους επιστήμονες, τους ίδιους opinion makers άκουσαν και εκείνοι που εμβολιάστηκαν και εκείνοι που δεν έχουν εμβολιαστεί. Συνεπώς, δεν βρίσκεται μόνο στην επικοινωνία το πρόβλημα.

Τρίτο δεδομένο. Οι μη εμβολιασμένοι δεν αποτελούν ενιαία ομάδα. Υπάρχουν (α) αυτοί που δεν μπορούν να εμβολιαστούν για ιατρικούς λόγους. Υπάρχουν (β) αυτοί που διστάζουν ή το αναβάλλουν, χωρίς όμως να αποκλείουν να εμβολιαστούν στο προσεχές μέλλον. Που κινούνται ακόμα μεταξύ ανησυχίας (για όσα έχουν ακούσει) και αμεριμνησίας (θεωρώντας ότι δεν κινδυνεύουν ιδιαίτερα), αλλά αφήνουν το ζήτημα ανοιχτό. Αυτοί είναι και η πιο κρίσιμη ομάδα. Ενώ υπάρχουν (γ) και οι δογματικά αντίθετοι, αυτοί που έχουν δώσει στον πόλεμο κατά του εμβολιασμού ιδεολογικά χαρακτηριστικά. Η τελευταία αυτή κατηγορία έχει πολλά κοινά (χωρίς να ταυτίζεται απολύτως φυσικά) με τους αρνητές του κορωνοϊού και των μέτρων αποστασιοποίησης της πρώτης φάσης.

Όσοι ασχολούνται με ζητήματα συμπεριφοράς αναγνωρίζουν καλά αυτό το φαινόμενο: Ένα τμήμα πολιτών αντλεί ικανοποίηση όταν αντιδρά σε αυτό που θεωρείται κοινός τόπος. Αυτοεπιβεβαιώνεται όταν αισθάνεται ότι πολεμάει το «σύστημα». Είτε χαρακτηρίζεται από ισχυρή εσωτερική ανασφάλεια είτε από έναν ιδιότυπο ναρκισσισμό, το κοινό αυτό είναι δύσκολα διαχειρίσιμο και δεν θα πειστεί από μια καμπάνια ή έναν έγκριτο επιστήμονα. Αντιθέτως, νιώθει καλύτερα, πιο «ψαγμένο», όταν αμφισβητεί τους ειδικούς. Και όσο πιο πολύ ασχολούνται μαζί του τόσο περισσότερο φανατίζεται και αναπτύσσει συμπεριφορές σέχτας, συχνά πέραν της λογικής.

ΤI ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ, λοιπόν, για να δοθεί ώθηση στον εμβολιασμό;

Πρώτον, σωστή ανάλυση του μη εμβολιασμένου κοινού. Άλλη προσέγγιση θέλει ο διστακτικός, άλλη ο αμέριμνος, άλλη ο ανεύθυνος, άλλη ο εντελώς «ψεκασμένος». Το να αντιμετωπιστούν ως ενιαίο κοινό-στόχος είναι ατελέσφορο. Αυτό πρέπει να το συνεκτιμούν και η πολιτεία και τα ΜΜΕ, αλλά και όλοι όσοι, προσπαθώντας να πείσουν κάποιους ανθρώπους γύρω τους, συχνά ξεχνούν τη διάκριση.

arnites covid Facebook Twitter
Αν το επόμενο διάστημα τα πράγματα δυσκολέψουν, πολλοί απ’ όσους δεν έχουν εμβολιαστεί σήμερα θα αντιμετωπίσουν –ή οι ίδιοι ή στο περιβάλλον τους– το σκληρό πρόσωπο του κορωνοϊού. Φωτ.: Eurokinissi

Δεύτερον, συνδυασμός δράσεων. Δεν υπάρχει μία μαγική συνταγή, ένα πράγμα που μπορείς να κάνεις για να πείσεις όσους διστάζουν. Χρειάζεται και «καρότο» (κίνητρα) και «μαστίγιο» (περιορισμοί για μη εμβολιασμένους). Χρειάζονται στοχευμένες καμπάνιες που θα καταστήσουν τον εμβολιασμό μόδα και θα παρακινήσουν συναισθηματικά όσους διστάζουν. Χρειάζεται η πολιτεία να επιδείξει ιώβεια υπομονή, να επαναλαμβάνει και να απαντά με ηρεμία και επαγγελματισμό για όλα όσα αφορούν τους εμβολιασμούς.

Ακριβώς επειδή το κοινό που πρέπει να παρακινηθεί δεν είναι ενιαίο, μόνο ένας συνδυασμός δράσεων θα φέρει αποτελέσματα. Και με αυστηρά μέτρα φυσικά, αν κριθούν αναγκαία, ακόμα και αν έχουν πρόσκαιρο πολιτικό κόστος. Αν η οποιαδήποτε κυβέρνηση επιλέξει μόνο τα καλοπιάσματα, τα αποτελέσματα θα είναι ισχνά. Αν η υγειονομική κατάσταση επιδεινωθεί, όπως προειδοποιούν οι ειδικοί, πέραν του κόστους σε ανθρώπινες ζωές, θα υπάρξει και πολιτικό κόστος. Και εκείνοι που σήμερα κλείνουν το μάτι στους μη εμβολιασμένους θα είναι οι πρώτοι σε καταγγελίες.

Τρίτον, να μείνει το όλο ζήτημα έξω από την κομματική αντιπαράθεση. Η κομματική κλοτσοπατινάδα γύρω από αυτό το ζήτημα κάνει ζημιά. Υπάρχουν δηλώσεις που έγιναν καθαρά για μικροπολιτικούς λόγους, οι οποίες απλώς ενισχύουν τον σκεπτικισμό ή δημιουργούν το αναγκαίο ψυχολογικό άλλοθι για όσους δεν εμβολιάζονται. (Επειδή δεν είναι αυτό το θέμα της ανάλυσης, δεν θα αναφερθώ εκτενέστερα). Όμως η λογική «στο καλάθι δεν χωράει, στο κοφίνι περισσεύει» ή το ψάρεμα ψήφων σε θολά νερά, είναι ό,τι πιο άχαρο και επικίνδυνο μπορεί να υπάρξει σε αυτήν τη φάση. Είναι κατώτερο των περιστάσεων.

Αν το επόμενο διάστημα τα πράγματα δυσκολέψουν, πολλοί απ’ όσους δεν έχουν εμβολιαστεί σήμερα θα αντιμετωπίσουν –ή οι ίδιοι ή στο περιβάλλον τους– το σκληρό πρόσωπο του κορωνοϊού. Το θέμα είναι να μη χρειαστεί να πάθουν για να μάθουν. Αλλά να προλάβουν να μην πάθουν.

Όποιος ισχυρίζεται ότι η τάση υπέρ του εμβολιασμού μπορεί να ενισχυθεί χωρίς συνδυασμό δράσεων, χωρίς κίνητρα από τη μια και περιορισμούς από την άλλη, ας μας υποδείξει αυτόν τον μαγικό τρόπο. Συγκεκριμένα όμως, όχι με ευχολόγια περί πειθούς. Γιατί δεν πείθουν.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γιάννης Κτιστάκις: «Δεν παρατηρείται “υγειονομική χούντα”»

Αποκλειστικό / Γιάννης Κτιστάκις: «Δεν παρατηρείται “υγειονομική χούντα”»

Η Βασιλική Σιούτη συνομιλεί με τον νέο Έλληνα δικαστή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και καθηγητή της Νομικής, Γιάννη Κτιστάκι, για τα δικαιώματα στην Ελλάδα της πανδημίας, στη μειονότητα της Θράκης, στην ανωνυμία του ίντερνετ και άλλα πολλά, σε αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα πρώτη του συνέντευξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Οπτική Γωνία / Αμπντελά Ταϊά: «Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Ο Μαροκινός συγγραφέας και σκηνοθέτης, κάτοικος Γαλλίας πλέον και γνωστός στην Ελλάδα από το υπέροχο μυθιστόρημα «Η ζωή με το δικό σου φως», μιλά με θαυμασμό για την εξέγερση της νεολαίας που συνταράσσει την πατρίδα του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Συνέντευξη / Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Μετά από μισό αιώνα στο «Βήμα», ο Νίκος Χασαπόπουλος μιλά για πρώτη φορά για την πιο δύσκολη απόφαση της ζωής του, τις στιγμές που έζησε δίπλα σε Λαμπράκη, Ψυχάρη και πρωθυπουργούς, αλλά και για το μεγάλο λάθος του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Οπτική Γωνία / Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Έχουμε ένα καινούργιο συναίσθημα, όχι το κλασικό της εποχής των φασισμών, δηλαδή τον φόβο μη βρεθεί κανείς στη θέση των κατώτερων, όσων έμειναν πίσω ή «από κάτω». Πλέον βλέπει κανείς μένος για τα θύματα που μιλάνε.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Μποτιλιαρισμένοι στην Αθήνα: Δαπανούμε έναν μισθό στον δρόμο κάθε έτος

Οπτική Γωνία / Κάθε χρόνο χάνουμε 110 ώρες από τη ζωή μας κολλημένοι στο τιμόνι

Πώς μπορεί να μειωθεί άμεσα το μποτιλιάρισμα στους δρόμους της πρωτεύουσας; Γιατί η λεωφόρος Κηφισού δεν θα αδειάσει ποτέ; Ο συγκοινωνιολόγος και καθηγητής του ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Βασιλική Σιούτη / Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις για τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν κατέδειξαν τις πραγματικές ισορροπίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων: καμία πλευρά δεν κερδίζει άνευ ανταλλαγμάτων και οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από προσωπικές συμπάθειες.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Βασιλική Σιούτη / Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα Τέμπη και με την ακρίβεια, που προκαλεί κοινωνική δυσφορία, ο Νίκος Δένδιας εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής που θα οδηγήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ