Να μην πάθουν για να μάθουν. Να προλάβουν να μην πάθουν.

Να μην πάθουν για να μάθουν. Να προλάβουν να μην πάθουν. Facebook Twitter
Ένα τμήμα πολιτών αντλεί ικανοποίηση όταν αντιδρά σε αυτό που θεωρείται κοινός τόπος. Αυτοεπιβεβαιώνεται όταν αισθάνεται ότι πολεμάει το «σύστημα». Φωτ.: Eurokinissi
0

ΤΟ ΚΛΙΣΕ «η λύση είναι στην πειθώ», που κυριαρχεί στη συζήτηση για τον εμβολιασμό, θυμίζει το όχι και τόσο ρηξικέλευθο «κάλλιο πλούσιος και υγιής, παρά φτωχός και άρρωστος». Καμία αντίρρηση, αρκεί να μη μας διαφεύγουν κάποιες λεπτομέρειες, όπως το ότι η συζήτηση είναι παγκόσμια, διεξάγεται τουλάχιστον οκτώ μήνες και ότι εν τέλει αφορά και κάποιους που απλούστατα δεν θέλουν να πειστούν.

Ας δούμε τα δεδομένα.

Πρώτον, ποια είναι η κατάσταση στη χώρα μας. Η Ελλάδα βρίσκεται πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε. στον πλήρη εμβολιασμό με δύο δόσεις και λίγο πιο κάτω από τον μέσο όρο στον αριθμό εμβολιασμένων έστω με μία δόση. Συνεπώς, τα όποια ζητήματα προς διαχείριση είναι κοινά στις περισσότερες χώρες.

Αν η υγειονομική κατάσταση επιδεινωθεί, όπως προειδοποιούν οι ειδικοί, πέραν του κόστους σε ανθρώπινες ζωές, θα υπάρξει και πολιτικό κόστος. Και εκείνοι που σήμερα κλείνουν το μάτι στους μη εμβολιασμένους θα είναι οι πρώτοι σε καταγγελίες.

Δεδομένο δεύτερο. Για τον εμβολιασμό έχουν ειπωθεί σχεδόν τα πάντα. Μπορεί να έχουν γίνει επικοινωνιακά λάθη (όπως οι χειρισμοί με το AstraZeneca στις νέες ηλικίες), ενημέρωση όμως έχει υπάρξει. Καμπάνιες υπέρ του εμβολιασμού έχουν υλοποιηθεί. Οι επιστήμονες επιχειρηματολογούν καθημερινά υπέρ των εμβολίων. Τα δε στοιχεία που δείχνουν τα οφέλη από τον εμβολιασμό δεν αφήνουν περιθώρια σοβαρής αμφισβήτησης. Τα ίδια ΜΜΕ, τις ίδιες κυβερνήσεις, τους ίδιους επιστήμονες, τους ίδιους opinion makers άκουσαν και εκείνοι που εμβολιάστηκαν και εκείνοι που δεν έχουν εμβολιαστεί. Συνεπώς, δεν βρίσκεται μόνο στην επικοινωνία το πρόβλημα.

Τρίτο δεδομένο. Οι μη εμβολιασμένοι δεν αποτελούν ενιαία ομάδα. Υπάρχουν (α) αυτοί που δεν μπορούν να εμβολιαστούν για ιατρικούς λόγους. Υπάρχουν (β) αυτοί που διστάζουν ή το αναβάλλουν, χωρίς όμως να αποκλείουν να εμβολιαστούν στο προσεχές μέλλον. Που κινούνται ακόμα μεταξύ ανησυχίας (για όσα έχουν ακούσει) και αμεριμνησίας (θεωρώντας ότι δεν κινδυνεύουν ιδιαίτερα), αλλά αφήνουν το ζήτημα ανοιχτό. Αυτοί είναι και η πιο κρίσιμη ομάδα. Ενώ υπάρχουν (γ) και οι δογματικά αντίθετοι, αυτοί που έχουν δώσει στον πόλεμο κατά του εμβολιασμού ιδεολογικά χαρακτηριστικά. Η τελευταία αυτή κατηγορία έχει πολλά κοινά (χωρίς να ταυτίζεται απολύτως φυσικά) με τους αρνητές του κορωνοϊού και των μέτρων αποστασιοποίησης της πρώτης φάσης.

Όσοι ασχολούνται με ζητήματα συμπεριφοράς αναγνωρίζουν καλά αυτό το φαινόμενο: Ένα τμήμα πολιτών αντλεί ικανοποίηση όταν αντιδρά σε αυτό που θεωρείται κοινός τόπος. Αυτοεπιβεβαιώνεται όταν αισθάνεται ότι πολεμάει το «σύστημα». Είτε χαρακτηρίζεται από ισχυρή εσωτερική ανασφάλεια είτε από έναν ιδιότυπο ναρκισσισμό, το κοινό αυτό είναι δύσκολα διαχειρίσιμο και δεν θα πειστεί από μια καμπάνια ή έναν έγκριτο επιστήμονα. Αντιθέτως, νιώθει καλύτερα, πιο «ψαγμένο», όταν αμφισβητεί τους ειδικούς. Και όσο πιο πολύ ασχολούνται μαζί του τόσο περισσότερο φανατίζεται και αναπτύσσει συμπεριφορές σέχτας, συχνά πέραν της λογικής.

ΤI ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ, λοιπόν, για να δοθεί ώθηση στον εμβολιασμό;

Πρώτον, σωστή ανάλυση του μη εμβολιασμένου κοινού. Άλλη προσέγγιση θέλει ο διστακτικός, άλλη ο αμέριμνος, άλλη ο ανεύθυνος, άλλη ο εντελώς «ψεκασμένος». Το να αντιμετωπιστούν ως ενιαίο κοινό-στόχος είναι ατελέσφορο. Αυτό πρέπει να το συνεκτιμούν και η πολιτεία και τα ΜΜΕ, αλλά και όλοι όσοι, προσπαθώντας να πείσουν κάποιους ανθρώπους γύρω τους, συχνά ξεχνούν τη διάκριση.

arnites covid Facebook Twitter
Αν το επόμενο διάστημα τα πράγματα δυσκολέψουν, πολλοί απ’ όσους δεν έχουν εμβολιαστεί σήμερα θα αντιμετωπίσουν –ή οι ίδιοι ή στο περιβάλλον τους– το σκληρό πρόσωπο του κορωνοϊού. Φωτ.: Eurokinissi

Δεύτερον, συνδυασμός δράσεων. Δεν υπάρχει μία μαγική συνταγή, ένα πράγμα που μπορείς να κάνεις για να πείσεις όσους διστάζουν. Χρειάζεται και «καρότο» (κίνητρα) και «μαστίγιο» (περιορισμοί για μη εμβολιασμένους). Χρειάζονται στοχευμένες καμπάνιες που θα καταστήσουν τον εμβολιασμό μόδα και θα παρακινήσουν συναισθηματικά όσους διστάζουν. Χρειάζεται η πολιτεία να επιδείξει ιώβεια υπομονή, να επαναλαμβάνει και να απαντά με ηρεμία και επαγγελματισμό για όλα όσα αφορούν τους εμβολιασμούς.

Ακριβώς επειδή το κοινό που πρέπει να παρακινηθεί δεν είναι ενιαίο, μόνο ένας συνδυασμός δράσεων θα φέρει αποτελέσματα. Και με αυστηρά μέτρα φυσικά, αν κριθούν αναγκαία, ακόμα και αν έχουν πρόσκαιρο πολιτικό κόστος. Αν η οποιαδήποτε κυβέρνηση επιλέξει μόνο τα καλοπιάσματα, τα αποτελέσματα θα είναι ισχνά. Αν η υγειονομική κατάσταση επιδεινωθεί, όπως προειδοποιούν οι ειδικοί, πέραν του κόστους σε ανθρώπινες ζωές, θα υπάρξει και πολιτικό κόστος. Και εκείνοι που σήμερα κλείνουν το μάτι στους μη εμβολιασμένους θα είναι οι πρώτοι σε καταγγελίες.

Τρίτον, να μείνει το όλο ζήτημα έξω από την κομματική αντιπαράθεση. Η κομματική κλοτσοπατινάδα γύρω από αυτό το ζήτημα κάνει ζημιά. Υπάρχουν δηλώσεις που έγιναν καθαρά για μικροπολιτικούς λόγους, οι οποίες απλώς ενισχύουν τον σκεπτικισμό ή δημιουργούν το αναγκαίο ψυχολογικό άλλοθι για όσους δεν εμβολιάζονται. (Επειδή δεν είναι αυτό το θέμα της ανάλυσης, δεν θα αναφερθώ εκτενέστερα). Όμως η λογική «στο καλάθι δεν χωράει, στο κοφίνι περισσεύει» ή το ψάρεμα ψήφων σε θολά νερά, είναι ό,τι πιο άχαρο και επικίνδυνο μπορεί να υπάρξει σε αυτήν τη φάση. Είναι κατώτερο των περιστάσεων.

Αν το επόμενο διάστημα τα πράγματα δυσκολέψουν, πολλοί απ’ όσους δεν έχουν εμβολιαστεί σήμερα θα αντιμετωπίσουν –ή οι ίδιοι ή στο περιβάλλον τους– το σκληρό πρόσωπο του κορωνοϊού. Το θέμα είναι να μη χρειαστεί να πάθουν για να μάθουν. Αλλά να προλάβουν να μην πάθουν.

Όποιος ισχυρίζεται ότι η τάση υπέρ του εμβολιασμού μπορεί να ενισχυθεί χωρίς συνδυασμό δράσεων, χωρίς κίνητρα από τη μια και περιορισμούς από την άλλη, ας μας υποδείξει αυτόν τον μαγικό τρόπο. Συγκεκριμένα όμως, όχι με ευχολόγια περί πειθούς. Γιατί δεν πείθουν.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γιάννης Κτιστάκις: «Δεν παρατηρείται “υγειονομική χούντα”»

Αποκλειστικό / Γιάννης Κτιστάκις: «Δεν παρατηρείται “υγειονομική χούντα”»

Η Βασιλική Σιούτη συνομιλεί με τον νέο Έλληνα δικαστή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και καθηγητή της Νομικής, Γιάννη Κτιστάκι, για τα δικαιώματα στην Ελλάδα της πανδημίας, στη μειονότητα της Θράκης, στην ανωνυμία του ίντερνετ και άλλα πολλά, σε αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα πρώτη του συνέντευξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δημήτρης Παρασκευής: «Φέτος, έπειτα από καιρό, ο κορωνοϊός παρουσιάζει έξαρση»

Οπτική Γωνία / «Φέτος, έπειτα από καιρό, ο κορωνοϊός παρουσιάζει έξαρση»

Ο καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παρασκευής, εξηγεί γιατί κάθε φθινόπωρο αυξάνονται οι ιώσεις του αναπνευστικού, ποια είναι η εικόνα του Covid-19 στην Ελλάδα και ποια μέτρα πρέπει να πάρουμε εν όψει του χειμώνα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Στέλιος Νέστωρ: «Ό,τι έκανα, δεν το έκανα για να ρίξω τη δικτατορία αλλά γιατί ντρεπόμουνα» 

Θεσσαλονίκη / Στέλιος Νέστωρ: «Δεν ήμουν από αυτούς που κάθονται σπίτι τους, βγάζουν λεφτά, τρώνε και πίνουνε» 

Μια πολιτική φυσιογνωμία που έδινε πάντα ηχηρό «παρών» στα πολιτικά και πολιτιστικά πράγματα της Θεσσαλονίκης. Μιλώντας στη LiFO, ζωντανεύει ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της πόλης, από την Κατοχή και τη χούντα μέχρι την ίδρυση του Μεγάρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ