Το χρονικό μιας προαναγγελθείσας πανωλεθρίας

Το χρονικό μιας προαναγγελθείσας πανωλεθρίας Facebook Twitter
Το πρόβλημα δεν προέκυψε την περασμένη Κυριακή, ούτε καν μερικούς μήνες ή χρόνια νωρίτερα, έχει μια μικρή ιστορία που συμπληρώνει ήδη μια δεκαετία και κάτι περισσότερο. Εικονογράφηση: bianka / LiFO
0

ΕIXAN ΠΕΡΑΣΕΙ περίπου είκοσι τέσσερις ώρες από την πανωλεθρία του ΣΥΡΙΖΑ και αυτό που είχε να πει ο πρόεδρός του ήταν για τις «προοδευτικές δυνάμεις στις οποίες τείναμε το χέρι της συνεργασίας καθ’ όλη την προεκλογική περίοδο, αλλά είχαν μέτωπο σχεδόν αποκλειστικά ενάντια στον ΣΥΡΙΖΑ». Η λέξη «παραίτηση» δεν βγήκε από το στόμα του και, παρότι αρκετοί πιστεύουν ότι θα ακουστεί μετά τις δεύτερες εκλογές, μάλλον δεν θα συμβεί ούτε τότε. Αλλά αυτό αποτελεί μια μελλοντική ιστορία.

Τόσο ο Αλέξης Τσίπρας όσο και πολλά στελέχη του κόμματος που προσπάθησαν να ερμηνεύσουν τα αίτια της πρωτοφανούς ήττας κάπου εκεί εντόπισαν το μεγάλο πρόβλημα. Τα υπόλοιπα κόμματα δεν έκαναν κριτική στην κυβέρνηση αλλά κυρίως στο κόμμα τους, αυτό φταίει, αυτοί φταίνε. Αυτή η ρηχή ανάγνωση, που συνοδεύτηκε από τις συνήθεις καταγγελίες για τα «πετσωμένα» ΜΜΕ (που είναι, αλλά ήταν και το 2015, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ θριάμβευσε) και άλλες συναφείς δικαιολογίες, αποτέλεσε για την Κουμουνδούρου την αιτία της μεγάλης ήττας.

Το 2015, είτε ήταν ο Τσίπρας στη θέση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ είτε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο, δεν θα είχε ιδιαίτερη σημασία. Ένα συντριπτικά μεγάλο μέρος της κοινωνίας είχε ανάγκη από ένα αφήγημα με θετικό πρόσημο που θα το έβγαζε από την πολύπλευρη κρίση.

Αν εξαιρέσουμε έναν κρίσιμο παράγοντα που αποτελεί συνδυασμό άγνοιας, αδυναμίας ερμηνείας των γεγονότων και εθισμού στην επίπεδη ανάγνωση της πολιτικής, η αμήχανη στάση τους δείχνει πως αποφεύγουν να δουν το πρόβλημα που οδήγησε στο πρωτόγνωρο φαινόμενο το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να χάνει περίπου 600.000 ψηφοφόρους μεταξύ δύο εκλογικών αναμετρήσεων και αντίστροφα το κυβερνητικό κόμμα παρότι «διακρίθηκε» σε σκάνδαλα, υποκλοπές, αδιαφάνεια στο δημόσιο χρήμα, υποβάθμιση δημόσιων υποδομών, αλαζονεία, να κερδίζει περίπου 200.000 ψήφους! Κι όμως, η ιστορία της πανωλεθρίας έχει πολλές αιτίες και πολύ πιο σοβαρές, και αυτές είχαν προαναγγελθεί με ακρίβεια αλλά κανένας δεν ήθελε να τις δει. Πολιτικός στρουθοκαμηλισμός λέγεται αυτή η συμπεριφορά.

Το πρόβλημα δεν προέκυψε την περασμένη Κυριακή, ούτε καν μερικούς μήνες ή χρόνια νωρίτερα, έχει μια μικρή ιστορία που συμπληρώνει ήδη μια δεκαετία και κάτι περισσότερο. Ήταν τότε που εκμεταλλευόμενοι πολιτικά (κάτι απόλυτα θεμιτό) τη βαθιά κρίση που πέρναγε η χώρα, όχι με ευθύνη του ΣΥΡΙΖΑ, είχαν μια μοναδική ευκαιρία να μιλήσουν σε αυτούς που παραδοσιακά εκπροσωπεί η αριστερά και να προτείνουν ένα νέο εφικτό μοντέλο εναλλακτικής πρότασης διακυβέρνησης, βασισμένο στις αξίες της αριστεράς που έλεγαν ότι κληρονόμησαν.

Δεν το έκαναν, προτίμησαν βερμπαλισμούς, λαϊκισμό, ανάρμοστες πολιτικές συμμαχίες και εκμετάλλευση της δικαιολογημένης οργής μιας σχεδόν ρημαγμένης κοινωνίας που αναζητούσε διέξοδο. Και με τον τρόπο αυτό προχώρησαν. Το 2015, είτε ήταν ο Τσίπρας στη θέση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ είτε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο, δεν θα είχε ιδιαίτερη σημασία. Ένα συντριπτικά μεγάλο μέρος της κοινωνίας είχε ανάγκη από ένα αφήγημα με θετικό πρόσημο που θα το έβγαζε από την πολύπλευρη κρίση. Όποιος από αυτούς που δεν είχαν κυβερνήσει ως τότε πρόσφερε αυτό το αφήγημα, θα τον ακολουθούσε.

Η συνέχεια είναι γνωστή και νωπή. Συνεργασία με τον ακροδεξιό Καμμένο, τρίτο μνημόνιο, γενναίες υποχωρήσεις και ακόμα πιο γενναίες εκπτώσεις από το αξιακό φορτίο της αριστεράς και αρκετές μεγάλες δόσεις δυσφήμισής της. Πολλοί πιστεύουν ότι αριστερά είναι η κυβερνητική εκδοχή του ΣΥΡΙΖΑ. Στις εκλογές του 2019 ο ΣΥΡΙΖΑ αποδοκιμάστηκε και μια κρίσιμη μάζα ψηφοφόρων που δεν είχαν πολιτική προέλευση τη δεξιά έγειρε υπέρ αυτής, με ένα παράδοξο επιχείρημα που συνοψιζόταν στη φράση «να φύγουν», εννοώντας τον ΣΥΡΙΖΑ. Και έφυγε.

Όμως ως αντιπολίτευση για τέσσερα ολόκληρα χρόνια δεν κατάφερε να αλλάξει αυτό που ήταν και τις σκέψεις όσων τον καταψήφισαν. Απέφυγε με επιμέλεια την αυτοκριτική και την αποδοκιμασία πολιτικών που πλήγωσαν και απομάκρυναν πολλούς, απέφυγε να προβάλει μια νέα πολιτική πρόταση εξουσίας, αρκέστηκε στον καταγγελτικό λόγο, χωρίς να πείσει ότι διαθέτει μια πειστική πρόταση εξουσίας, εξέπεμπε πολλά και συχνά αντικρουόμενα πολιτικά μηνύματα, επιχείρησε να δείξει ότι αποτελεί τον καλύτερο υποδοχέα της κυβερνητικής φθοράς με πρόσωπα της δεξιάς που σηματοδοτούν γραφικότητα, άφησε στελέχη του να εκπέμπουν τοξικότητα. Και υπομονετικά περίμενε να πέσει η κυβέρνηση σαν ώριμο φρούτο.   

Όμως αυτό δεν συνέβη και η κυρίαρχη αιτία είναι η αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να αποδοκιμάσει το παρελθόν του, το οποίο φρόντιζε να υπενθυμίζει με έναν χαρακτηριστικό τρόπο και τα τέσσερα αυτά χρόνια αλλά ιδιαίτερα στην προεκλογική περίοδο. Πολλές διαφορετικές φωνές με αντικρουόμενα μηνύματα, απουσία αντίληψης για όσα συμβαίνουν στην κοινωνία, προσεταιρισμός ακροδεξιών ιερέων, προσπάθεια προσέγγισης πρώην ψηφοφόρων της Χρυσής Αυγής κ.ο.κ. Ο ΣΥΡΙΖΑ υπενθύμισε την περασμένη Κυριακή σε μια κρίσιμη μάζα ψηφοφόρων πως όχι απλά δεν αποδοκίμασε τις κακές πλευρές του παρελθόντος του αλλά πορεύτηκε με αυτές, πιστεύοντας σε ένα είδος συλλογικής αμνησίας…

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δυο καράβια των παιδικών χρόνων

Οπτική Γωνία / Η αριστοκρατική Μαριλένα και η τραχιά Μυρτιδιώτισσα όργωσαν τις ελληνικές θάλασσες, αφήνοντας το στίγμα τους

Βίος και πολιτεία δυο καραβιών που έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στα όχι άγνωστα αλλά και όχι πάντοτε ήρεμα νερά της Ελλάδας.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
«Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ρεπορτάζ / «Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ο συγγραφέας Γιάννης Μακριδάκης, που ζει στη Χίο και καλλιεργεί εκεί ο ίδιος τη δική του γη, περιγράφει στη LiFo την καθημερινότητα, που έχει αλλάξει ριζικά μετά τις φωτιές, και την προσπάθεια των κατοίκων να σταθούν ξανά στα πόδια τους.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Βασιλική Σιούτη / Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Πώς θα τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και πόσο κοντά βρισκόμαστε σε αυτό το τέλος; Τραμπ και Πούτιν μοιάζουν αποφασισμένοι, αλλά ο Ζελένσκι και οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν βιάζονται.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Οπτική Γωνία / Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Αν έβγαζε κάποιος ένα συμπέρασμα από τον χειρισμό της υπόθεσης αυτής, θα έλεγε πως «όλα ήταν ένα λάθος». Ένα λάθος το οποίο πολλοί δεν το βλέπουν ως τέτοιο, καθώς θεωρούν αυτονόητο να μαθαίνουν πληροφορίες για τις ζωές των άλλων, ακόμα και αν αυτές έχουν δυσκολίες και απαιτούν σεβασμό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Οπτική Γωνία / Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Από που προκύπτει το αναρχικό, πόσο μάλλον κάποιο «κομμουνιστικό» προφίλ των «εμπρηστών»; Από ένα σκουλαρίκι, την είδηση για το χασίς και τα τσίπουρα, τα ρούχα που είναι αυτά που συναντάς σε πλήθος εικοσάρηδων σε πλατείες και δρόμους της χώρας;
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Υπάρχει όντως λόγος να επιστρέψει ο Τσίπρας;

Οπτική Γωνία / Υπάρχει όντως λόγος να επιστρέψει ο Τσίπρας;

Υπάρχει ανάγκη στην πολιτική ζωή για ένα νέο κόμμα; Υπάρχει κρίσιμος ζωτικός χώρος που δεν έχει εκπροσώπηση; Μπορεί να ξεπεραστούν ή, έστω, να αμβλυνθούν οι έντονα αρνητικές μνήμες από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ; Είναι ο Αλέξης Τσίπρας το ιδανικό πρόσωπο;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Σουδάν: Ο ξεχασμένος πόλεμος και τα «παιδιά-πρόσφυγες» που κατηγορούνται ως διακινητές

Οπτική Γωνία / Σουδάν: Η μεγαλύτερη τραγωδία του αιώνα δεν γίνεται ποτέ πρωτοσέλιδο

Οι νεκροί από τις συγκρούσεις, την πείνα και τις επιδημίες υπολογίζεται συνολικά περί το 1 εκατ., και περισσότεροι από τους μισούς εξ αυτών είναι παιδιά. Μια εφιαλτική κατάσταση, που έχει όμως την «ατυχία» να περνά σε δεύτερη ή και τρίτη μοίρα, καθώς ούτε τα ΜΜΕ και τους διεθνείς οργανισμούς φαίνεται να συγκινεί ιδιαίτερα ούτε εντάσσεται εύκολα σε κάποιο πολιτικό αφήγημα ώστε να εμπνεύσει μαζικά κινήματα αλληλεγγύης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Οπτική Γωνία / Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Σκέψεις πάνω στην απόφαση του Oposito, ενός μικρού εκδοτικού οίκου που έχει δώσει ενδιαφέροντα δείγματα ανήσυχης κοινωνικής και πολιτισμικής σκέψης, για την «αποδέσμευσή» του σε σχέση με το βιβλίο της κοινωνιολόγου Eύα Ιλούζ «Ψυχρή τρυφερότητα. Η άνοδος του συναισθηματικού καπιταλισμού».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ακροβατώντας / Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ένα εντυπωσιακά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας είναι διατεθειμένο να δώσει «συγχωροχάρτι» για ένα μεγάλο οικονομικό σκάνδαλο, αρκεί οι εμπλεκόμενοι να τηρήσουν ακροδεξιά και ρατσιστική στάση στο μεταναστευτικό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ