Οι καλλιτέχνες και τα εμβόλια

Έντεχνος αντιεμβολιασμός και τραυματικές σιωπές Facebook Twitter
Δεν είναι πολύ μακριά, άλλωστε, δηλώσεις εκπροσώπων της καλλιτεχνικής «ποιοτικής» μουσικής σκηνής που αμφισβητούσαν ανοιχτά τη σοβαρότητα της πανδημίας του Covid-19 και στοιχίζονταν εμμέσως πλην σαφώς υπέρ θεωριών συνωμοσίας (π.χ. Θαλασσινός, Μάλαμας, Μπαλάφας).
0



ΤIΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ
, που έχει σημάνει το καμπανάκι του κινδύνου για τη μετάλλαξη Δέλτα, το ζήτημα του εμβολιασμού επανήλθε δριμύτερο στην ημερήσια ατζέντα συζήτησης. Κάποιοι καλλιτέχνες, κυρίως δημοφιλείς τραγουδιστές του «λαϊκού» πενταγράμμου (Βέρτης, Μάστορας, Κιάμος, Σαρρή), πήραν με παρρησία θέση υπέρ του εμβολιασμού για επιστροφή στην κανονικότητα της διασκέδασης και όχι μόνο. Η τοποθέτησή τους αλλά και οι οργισμένες αντιδράσεις που δέχτηκαν στα social media από στρατευμένους αντιεμβολιαστές έφεραν στην επιφάνεια το ζήτημα του ποιος επηρεάζει την κοινή γνώμη προς ποια κατεύθυνση και κυρίως το γεγονός ότι ο λαλίστατος για κοινωνικοπολιτικά ζητήματα καλλιτεχνικός κόσμος έχει μείνει σχετικά σιωπηλός ως προς την αναγκαιότητα του εμβολιασμού.

Δεν είναι πολύ μακριά, άλλωστε, δηλώσεις εκπροσώπων της καλλιτεχνικής «ποιοτικής» μουσικής σκηνής που αμφισβητούσαν ανοιχτά τη σοβαρότητα της πανδημίας του Covid-19 και στοιχίζονταν εμμέσως πλην σαφώς υπέρ θεωριών συνωμοσίας (π.χ. Θαλασσινός, Μάλαμας, Μπαλάφας). Ηγετικό ρόλο στα social media ανέλαβε ο ημιεπιτυχημένος παίχτης μουσικού ριάλιτι Γρηγόρης Πετράκος, με ρεπερτόριο στο λαϊκό έντεχνο τραγούδι, όπου ανέλαβε να αποδομήσει τραγελαφικά τα επιστημονικά επιχειρήματα προστασίας απέναντι στην πανδημία.

Η υπεραξιοδότηση των «ανθρώπων του πολιτισμού» στην Ελλάδα, τουλάχιστον μεταπολιτευτικά, έχει να κάνει όχι τόσο με το έργο τους όσο με μια δηλωμένη ή άδηλη ιδεολογική ταυτότητα. Γι’ αυτό, άλλωστε, πολύ συχνά προκύπτει η προσδοκία από αυτούς τους ανθρώπους να μιλήσουν δημόσια για πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα.

Είναι πανθομολογούμενο ότι ο χώρος της διασκέδασης είναι αυτός που έχει πληγεί περισσότερο από κάθε άλλον την περίοδο της πανδημίας. Η δυσφορία των ανθρώπων που δουλεύουν στην ψυχαγωγική βιομηχανία είναι απολύτως εύλογη. Ακόμη περισσότερο και τα παράπονά τους για κάποιες κυβερνητικές παλινωδίες όσον αφορά τα μέτρα που πρέπει να ακολουθούνται στους τόπους διασκέδασης.

Επίσης, είναι κατανοητή η δυσκολία τους να διαχωρίσουν το κοινό τους σε εμβολιασμένους και μη. Αυτό που δεν είναι εύλογο είναι γιατί δεν προκρίνουν δημόσια, με κάθε τρόπο, τη μόνη δυνατή επιλογή επιστροφής στο παρελθόν, τον μόνο τρόπο επαναφοράς του τομέα της ψυχαγωγίας σε κάποια ομαλή λειτουργία, δηλαδή τον καθολικό εμβολιασμό.

Γνωρίζουμε ότι η υπεραξιοδότηση των «ανθρώπων του πολιτισμού» στην Ελλάδα, τουλάχιστον μεταπολιτευτικά, έχει να κάνει όχι τόσο με το έργο τους όσο με μια δηλωμένη ή άδηλη ιδεολογική ταυτότητα. Γι’ αυτό, άλλωστε, πολύ συχνά προκύπτει η προσδοκία από αυτούς τους ανθρώπους να μιλήσουν δημόσια για πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα.

Ειδικά ο χώρος του «ποιοτικού» τραγουδιού, με ροκ ή έντεχνες αποχρώσεις, έχει συνυφανθεί από τη δεκαετία του ’70 με έναν κοινωνικοπολιτικό ή υπαρξιακό ριζοσπαστισμό. Από τη δεκαετία του ’80 και ύστερα, οπότε σημειώνεται η αποστράτευση της ελληνικής μουσικής από το πολιτικό τραγούδι, και μέχρι την έλευση της οικονομικής κρίσης, αυτός ο ιδεολογικός μανδύας της εγχώριας σκηνής μουσικής «ποιότητας» έπαψε να είναι προφανής.

Όμως, λίγο-πολύ, τόσο οι καλλιτέχνες που ανήκαν σε αυτόν τον κύκλο όσο και οι θαυμαστές τους, ακόμη και αν δεν το γνώριζαν, ανήκαν σε αυτό που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε «πολιτισμική αριστερά», η οποία ξεπερνούσε κατά πολύ την εμβέλεια της κομματικά οριοθετημένης αριστεράς (και η οποία έθετε καλλιτεχνικούς κανόνες και αποκλεισμούς).

Η οικονομική κρίση επαναφέρει όχι τόσο την κοινωνικοπολιτική στιχουργία, όπως θα ανέμενε κανείς, όσο τις δημόσιες παρεμβάσεις καλλιτεχνών και κυρίως μουσικών. Η πλειονότητα αυτών που συντάσσονται με τα «ποιοτικά» είδη είχε συνταχθεί με την αντιμνημονιακή λογική. Άλλοτε με εθνικολαϊκιστικές κορόνες (Σταμάτης Κραουνάκης), άλλοτε με επίκληση φαντασιώσεων νέων δικτατοριών (Βασίλης Παπακωνσταντίνου), άλλοτε με απλές αναπολήσεις μιας αριστερής υπερβατικής παράδοσης αντίστασης (Νατάσσα Μποφίλιου), άλλοτε με αναρχικές διαθέσεις (Στάθης Δρογώσης), η οικονομική κρίση αποτέλεσε την ιδανική ευκαιρία επανατοποθέτησης των ελληνικού «ποιοτικού» τραγουδιού στις ιδεολογικές ράγες επαναστατικότητας, όχι τόσο σε επίπεδο περιεχομένου όσο σε επίπεδο πολιτικών δηλώσεων.

Ενδιαφέρον είχε ότι, με εξαίρεση ακραίες περιπτώσεις, όπως αυτή του φιλοναζισμού του Νότη Σφακιανάκη, οι μουσικοί και τραγουδιστές που συγκαταλέγονται στην ποπ ή λαϊκή σκηνή είτε απέφυγαν να πάρουν ξεκάθαρη θέση, είτε τοποθετήθηκαν ανοιχτά υπέρ του φιλοευρωπαϊκού μετώπου (Σάκης Ρουβάς), είτε εναντιώθηκαν έμπρακτα στην εγχώρια λαϊκιστική μισαλλοδοξία (Δέσποινα Βανδή).

Υπήρξαν, άλλωστε, και σημαντικές εξαιρέσεις από την «ποιοτική» μουσική σκηνή, που αρνήθηκαν ανοιχτά να μπουν στον κυρίαρχο διχαστικό λόγο και έτυχαν έντονης διαδικτυακής και πολιτικής αποδοκιμασίας (Νίκος Πορτοκάλογλου).

Τα τραύματα της προηγούμενης δεκαετίας, μιας σχεδόν εμφυλιοπολεμικής ατμόσφαιρας στους καλλιτεχνικούς και άλλους δημιουργικούς χώρους, δεν έχουν επουλωθεί πλήρως, ακόμα κι αν γίνονται προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση. Ίσως σε αυτή την τραυματική εμπειρία θα πρέπει να αναζητήσουμε σημαντικό μερίδιο εξήγησης για τη σχετική σιωπή γύρω από το θέμα του εμβολιασμού. Όπως και τη μεταστροφή ορισμένων καλλιτεχνών, που συντάσσονται άλλοτε με πολιτικοποιημένες αναγνώσεις της σημερινής πραγματικότητας (π.χ. Μάλαμας) άλλοτε με περισσότερο επιστημονικές προσεγγίσεις (π.χ. Δρογώσης).

Δεν είναι δηλαδή μόνο η εγγενής τάση για την καλλιέργεια μιας μόδας ριζοσπαστικότητας στους εγχώριους καλλιτεχνικούς, και ιδίως μουσικούς κύκλους, και η επιθυμία τους να επικοινωνούν και να καθιστούν την αντισυμβατικότητα επιδραστική και κατά συνέπεια να κλείνουν το μάτι σε «αντισυστημικές» θεωρήσεις της πραγματικότητας αλλά και η πρόσφατη διχόνοια που προκάλεσε η οικονομική κρίση που τους κάνει να αποφεύγουν δημόσιες τοποθετήσεις περί εμβολιασμού.

Αν και έχουμε μπει στην εποχή των influencers, στην εποχή του εκδημοκρατισμού της επιρροής της κοινής γνώμης και του συνεχούς ανακατέματος της τράπουλας των επιδραστικών μέσων, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ζητήματα που αφορούν τη δημόσια υγεία έχουν επαναφέρει την ανάγκη για εξειδικευμένο και τεκμηριωμένο λόγο, την επικαιροποίηση της επιστημονικής αυθεντίας.

Κατά συνέπεια, θα ήταν προτιμότερο ίσως να αναζητήσουμε ευθύνες στο πρόβλημα της απροθυμίας σημαντικού τμήματος του πληθυσμού να εμβολιαστεί όχι τόσο στις δηλώσεις ορισμένων καλλιτεχνών και στη σιωπή άλλων όσο στην πολυγλωσσία και στα αντιφατικά μηνύματα που συχνά εκπέμπουν οι καθ’ ύλην αρμόδιοι. Άλλωστε, είναι κοινό μυστικό ότι ο εμβολιασμός υποσκάπτεται έμπρακτα από εκπροσώπους ιατρικών επαγγελμάτων, οι οποίοι καλλιεργούν υπόγεια την επιφυλακτικότητα ή τη σύγχυση στους πελάτες τους για το τι πρέπει να κάνουν και πότε.

«Συγκάτοικοι είμαστε όλοι στην τρέλα», λοιπόν, όχι μόνο οι καλλιτέχνες και αν συνεχίσουμε χωρίς αξιόπιστες πηγές γνώσεις, εφόσον επιβιώσουμε, σίγουρα δεν θα έχουμε ούτε για νοίκι.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δημήτρης Παρασκευής: «Φέτος, έπειτα από καιρό, ο κορωνοϊός παρουσιάζει έξαρση»

Οπτική Γωνία / «Φέτος, έπειτα από καιρό, ο κορωνοϊός παρουσιάζει έξαρση»

Ο καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παρασκευής, εξηγεί γιατί κάθε φθινόπωρο αυξάνονται οι ιώσεις του αναπνευστικού, ποια είναι η εικόνα του Covid-19 στην Ελλάδα και ποια μέτρα πρέπει να πάρουμε εν όψει του χειμώνα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Στέλιος Νέστωρ: «Ό,τι έκανα, δεν το έκανα για να ρίξω τη δικτατορία αλλά γιατί ντρεπόμουνα» 

Θεσσαλονίκη / Στέλιος Νέστωρ: «Δεν ήμουν από αυτούς που κάθονται σπίτι τους, βγάζουν λεφτά, τρώνε και πίνουνε» 

Μια πολιτική φυσιογνωμία που έδινε πάντα ηχηρό «παρών» στα πολιτικά και πολιτιστικά πράγματα της Θεσσαλονίκης. Μιλώντας στη LiFO, ζωντανεύει ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της πόλης, από την Κατοχή και τη χούντα μέχρι την ίδρυση του Μεγάρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ