The Velvet Underground: Ένα έγκυρο ντοκιμαντέρ αλλά και μια μοναδική αισθητική εμπειρία

velvet underground Facebook Twitter
Από αριστερά, τα μέλη του συγκροτήματος Maureen Tucker, John Cale, Sterling Morrison και Lou Reed από σκηνή του ντοκιμαντέρ «The Velvet Underground», σε σκηνοθεσία Todd Haynes.
0

Άργησε πολύ, θα έλεγε κανείς, ένα επίσημο, έγκυρο και πλήρες ντοκιμαντέρ για ένα τόσο μοναδικό και απείρως σημαντικό και επιδραστικό συγκρότημα όπως οι Velvet Underground, άξιζε όμως και με το παραπάνω η αναμονή.

Η ταινία που δημιούργησαν ο γνωστός για το απαράμιλλο και υπερβατικό στυλ του Τοντ Χέινς και οι συνεργάτες του είναι η πιο «σωστή» ως ύφος και ουσία, η πιο ιδανική που θα μπορούσε να γίνει με βάση το αντικείμενό της και απολύτως αντάξια του μύθου, της αισθητικής και της αντίληψης όχι μόνο της μπάντας που επηρέασε όσο καμία άλλη τα πιο σημαντικά σχήματα του λεγόμενου «εναλλακτικού» ήχου από τότε μέχρι σήμερα, αλλά και ολόκληρης της νεοϋορκέζικης πρωτοπορίας του ’60 απ’ όπου προήλθε, ως σαρξ εκ της σαρκός της.  

Παρότι ακολουθεί ένα γραμμικό και σχετικά συμβατικό νήμα αφήγησης, προκειμένου να μην αποξενωθούν ακόμα και οι λιγότερο ενημερωμένοι θεατές για τη βραχεία αλλά γεμάτη εντάσεις, δράματα και ρωγμές πορεία του γκρουπ στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’60, το «The Velvet Underground» είναι από μόνο του μια οπτικοακουστική πανδαισία, μια κατάσταση, μια εμπειρία αντίστοιχη των συναρπαστικών υβριδικών δρώμενων που συμβαίνανε εκείνη την εποχή στο Μανχάταν. 

Ο Λου Ριντ, ο Τζον Κέιλ, η Nico, ο Στέρλινγκ Μόρισον, η Μο Τάκερ αλλά και τόσοι άλλοι και άλλες, αείμνηστοι ή επιζώντες, που περιφέρονται ως φαντάσματα ή ως από μηχανής θεότητες στα διασπασμένα καρέ της ταινίας, στοιχειοθετούν την ψυχεδελική σαπουνόπερα των Velvet Underground, προσφέροντας κατά τόπους και μια φρέσκια, αναθεωρητική ματιά.

Χρησιμοποιώντας το ύφος και το συντακτικό δημιουργών όπως ο καθοδηγητής και γκουρού της μπάντας, Άντι Γουόρχολ, ο Σταν Μπράκατζ ή ο Κένεθ Άνγκερ (περιλαμβάνοντας επίσης ποικίλα εμβόλιμα σπαράγματα από τις πιο μνημειώδεις ταινίες τους, από το «Empire» και το «Chelsea Girls» μέχρι το «Scorpio Rising»), σε συνδυασμό με ένα υποβλητικό σάουντρακ που αντηχεί εκκωφαντικά τους συνδέσμους της μπάντας με τις αναζητήσεις επιφανών εκπροσώπων της μουσικής πρωτοπορίας, η ταινία αποζητά το εύρος (και το ηχητικό σύστημα) της μεγάλης οθόνης.

Μόνο στην Αμερική όμως υπάρχει δυστυχώς αυτή η (περιορισμένη) δυνατότητα, ενώ ο περισσότερος κόσμος θα δει την ταινία από την πλατφόρμα της Apple όπου είναι διαθέσιμη εδώ και τρεις μέρες.  

The Velvet Underground: Ένα ιδανικό ντοκιμαντέρ αλλά και μια μοναδική αισθητική εμπειρία Facebook Twitter

Διόλου τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι ο σκηνοθέτης αφιερώνει την ταινία στη μνήμη του Γιόνας Μέκας, του μειλίχιου αρχιερέα της νεοϋορκέζικης κινηματογραφικής πρωτοπορίας, ο οποίος έφυγε σε βαθύ γήρας το 2019 (δύο χρόνια πριν, μας είχε επισκεφτεί κι εδώ στην Αθήνα, στο πλαίσιο της Documenta 14), πλήρης έργων και ημερών, αλλά επίσης αειθαλής, νηφάλιος και πάντα οξύνους, όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς από την εμφάνισή του στο «The Velvet Underground», που ήταν και η τελευταία συνέντευξη που έδωσε ποτέ.

Ο Λου Ριντ, ο Τζον Κέιλ, η Nico, ο Στέρλινγκ Μόρισον, η Μο Τάκερ αλλά και τόσοι άλλοι και άλλες, αείμνηστοι ή επιζώντες, που περιφέρονται ως φαντάσματα ή ως από μηχανής θεότητες στα διασπασμένα καρέ της ταινίας, στοιχειοθετούν την ψυχεδελική σαπουνόπερα των Velvet Underground, προσφέροντας κατά τόπους και μια φρέσκια, αναθεωρητική ματιά.

Η επιφανής κριτικός κινηματογράφου Amy Taubin, τακτικό μέλος του εμβληματικού θερμοκηπίου λάμψης, δημιουργικότητας και ματαιοδοξίας που ήταν το Factory του Γουόρχολ εκείνα τα χρόνια, δηλώνει ότι επρόκειτο για ένα μέρος όπου οι γυναίκες κρίνονταν από την εμφάνισή τους κυρίως και όχι από το ταλέντο τους. 

«Μισούσαμε τους χίπηδες και όλες αυτές τις αηδίες περί ειρήνης και αγάπης» λέει στην ταινία η πάντα αξιαγάπητη ντράμερ των Velvet Underground, τονίζοντας το χάος –μουσικό, αισθητικό, διανοητικό– που χώριζε το συνειδητά «μαυρόασπρο» συγκρότημά της από τον ηδονιστικό «ακτιβισμό» των παιδιών των λουλουδιών στην Καλιφόρνια του «flower power». «Αν θέλεις να κάνεις κάτι επαναστατικό και χρήσιμο, πήγαινε να ταΐσεις κανέναν άστεγο, μη μου φοράς λουλούδια στα μαλλί»… 

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γιούεν Μπρέμερ

Daily / Από τους My Bloody Valentine ως τους Oasis: Μια ταινία για τη δισκογραφική που σημάδεψε τα ‘90s

Κάτι ανάμεσα σε «24 Hour Party People» και «Trainspotting», η ταινία «Creation Stories» αφηγείται την ιστορία της δισκογραφικής εταιρείας Creation και του ιδρυτή της Άλαν ΜακΓκί, που μας σύστησε συγκροτήματα όπως οι Primal Scream, οι Teenage Fan Club και οι My Bloody Valentine μέχρι που έπιασε την καλή με τους Oasis.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η δυστοπία μπορεί να είναι εξαιρετικά ψυχαγωγική

Daily / Murderbot: Η δυστοπία μπορεί να είναι εξαιρετικά ψυχαγωγική

Η σειρά του Apple TV+ με πρωταγωνιστή έναν απολαυστικό Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ λειτουργεί συγχρόνως ως περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας, ως κωμωδία καταστάσεων και ως μια σαρκαστική εξερεύνηση του τι ακριβώς σημαίνει ελεύθερη βούληση.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Είδα τον Διονύση κάποτε

Daily / Είδα τον Διονύση κάποτε

Το εξαιρετικά εμπνευσμένο φιλμ που είχε γυρίσει πριν από μισό αιώνα ο Λάκης Παπαστάθης για να συστήσει ή να υπενθυμίσει στο τηλεοπτικό κοινό τον Διονύση Σαββόπουλο, βρίσκεται πλέον διαθέσιμο στο Ertflix ως πολύτιμο κειμήλιο μιας μοναδικής και ανεπανάληπτης στιγμής.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Τρολάροντας προς τον Ναζισμό 

Daily / Τρολάροντας προς τον ναζισμό 

Πριν από λίγες μέρες ο Kanye West κυκλοφόρησε ένα αγρίως προβοκατόρικο, ακόμα και για τα δικά του στάνταρ, τραγούδι που λέγεται «Heil Hitler» και καταλήγει με έναν προεκλογικό λόγο του Φίρερ από το –προφανώς όχι και τόσο μακρινό– 1936. 
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
You: Ό,τι αρχίζει ωραία τελειώνει με πόνο

Daily / You: Ό,τι αρχίζει ωραία τελειώνει με πόνο

Μάλλον άδοξα έληξε μετά από πέντε κύκλους και πενήντα επεισόδια μια από τις πιο ψυχαγωγικές σειρές των τελευταίων χρόνων, παρότι είχε να κάνει με τις αιμοσταγείς περιπλανήσεις ενός νοσηρά ρομαντικού κατά συρροή δολοφόνου — SPOILER ALERT.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
El Eternauta: Το θρυλικό κόμικ μεταφέρθηκε στο Netflix σε μια σειρά υψηλών προδιαγραφών

Daily / El Eternauta: Το θρυλικό κόμικ μεταφέρθηκε στο Netflix σε μια σειρά υψηλών προδιαγραφών

«Ο κοσμοναύτης του απείρου» έκανε πρεμιέρα πριν από μερικές μέρες, σε μια μεταφορά αντάξια του θρύλου που συνοδεύει τόσο το έργο όσο και τον δημιουργό του, ο οποίος βρήκε τραγικό τέλος στα χέρια της αργεντινής χούντας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
The Settlers: Αίσθηση, αν όχι έκπληξη, προκαλεί το ντοκιμαντέρ του BBC για τους εποίκους του Ισραήλ

Daily / The Settlers: Αίσθηση, αν όχι έκπληξη, προκαλεί το ντοκιμαντέρ του BBC για τους εποίκους του Ισραήλ

To εξαιρετικό ντοκιμαντέρ του Louis Theroux για το «κίνημα» των Ισραηλινών εποίκων που έχουν πλέον βάλει ως στόχο την ισοπεδωμένη Γάζα, και προβλήθηκε πριν από λίγες μέρες στο BBC, βρίσκεται και στο YouTube, προς το παρόν τουλάχιστον.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
American Psycho: Τα 25 κλείνει η παρεξηγημένη μεταφορά ενός παρεξηγημένου βιβλίου

Daily / American Psycho: Τα 25 κλείνει η παρεξηγημένη μεταφορά ενός παρεξηγημένου βιβλίου

Η ταινία του 2000 που βασίστηκε στο ομώνυμο, αγρίως αμφιλεγόμενο, μυθιστόρημα του Μπρετ Ίστον Έλις, με τον Κρίστιαν Μπέιλ στον ρόλο ενός σαλεμένου γιάπη, μοιάζει από πολλές απόψεις εξαιρετικά προφητική και ανησυχητικά επίκαιρη.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Daily / Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Ο Τζον Χαμ υποδύεται τον επιτυχημένο επενδυτή που χάνει ξαφνικά το έδαφος κάτω από τα πόδια του σ΄αυτή την εκλεκτικά διασκεδαστική, κατά τόπους δραματική και συχνά διεισδυτική σάτιρα ηθών της πλουτοκρατικής ελίτ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ