Η «παλιά, ωραία Αθήνα» της νεανικής ασφυξίας  

Η «παλιά, ωραία Αθήνα» της νεανικής ασφυξίας   Facebook Twitter
Μετά την ανακοίνωση του θανάτου του, όλα τα σχετικά δημοσιεύματα εστίασαν στην εμβληματική εμφάνιση του ως διαπομπευόμενου και «εν χρω κεκαρμένου» έφηβου τεντιμπόι στην ταινία «Νόμος 4000» του 1962.
0


Ο ΗΘΟΠΟΙΟΣ ΘΑΝΑΣΗΣ (ΘΑΝΟΣ) ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ,
αιώνιος «δεύτερος» αλλά ποτέ «κακός» (η πραότητα της φυσιογνωμίας και, υποθέτει κανείς, του χαρακτήρα του, δεν το επέτρεπαν), που πέθανε πριν από λίγες μέρες στα 86 του, έπαιξε στην μακρά καριέρα του στην οθόνη σε καμιά εκατοστή ταινίες, καθώς και σε 67 (!)  βιντεοταινίες κατά την φοβερή ακμή αυτού του «ημιυπόγειου» είδους, από τα μέσα ως τα τέλη της δεκαετίας του ’80. Κι όμως, μετά την ανακοίνωση του θανάτου του, όλα τα σχετικά δημοσιεύματα εστίασαν στην εμβληματική (εδώ ταιριάζει ο ξεχειλωμένος ήδη αυτός όρος) εμφάνιση του ως διαπομπευόμενου και «εν χρω κεκαρμένου» έφηβου τεντιμπόι στην ταινία «Νόμος 4000» του 1962. Δικαιολογημένα εν μέρει, καθώς ο νεαρός τότε ηθοποιός μετέφερε μια γνήσια τραγικότητα σ’ έναν ρόλο που τον σημάδεψε ανεξίτηλα, όπως θα έλεγε ο ίδιος πολύ αργότερα: 

«Είναι σαν να τη βλέπω μπροστά μου αυτή τη σκηνή τώρα… Όταν τη γυρίζαμε πολύς κόσμος που παρακολουθούσε τα γυρίσματα που έγιναν σ’ έναν πολύ κεντρικό δρόμο της Κυψέλης, νόμιζε ότι ήταν πραγματικό περιστατικό και άρχισαν να με βρίζουν, να με φτύνουν και να με λιντσάρουν γιατί δεν είχαν καταλάβει ότι επρόκειτο για ταινία, και θυμάμαι που φώναζαν "δεν ντρέπεσαι παλιόπαιδο", γιατί οι άνθρωποι νόμιζαν ότι ήταν αληθινό και ότι όντως είχα ρίξει γιαούρτι στον καθηγητή μου».

«Η μόνη λύση μου είναι να υποκρίνομαι ότι μοιράζομαι μαζί τους τον ίδιο κόσμο κάτω απ' τον ίδιο γαμημένο ήλιο εγώ που γουστάρω τη βροχή τη θύελλα και το χιονόνερο τα μαύρα σύννεφα στο πεζοδρόμιο τον πυρετό τα ρίγη το σκοτεινό μου πάρκο και την υγρασία»

Και μόνο η μαρτυρία αυτή θα έπρεπε να αποτρέπει κάθε ροπή προς τη νοσταλγική ενατένιση των «παλιών, καλών εποχών» ή της «παλιάς, ωραίας Αθήνας» σε περιόδους που η ασφυκτιούσα νεολαία βολόδερνε στο κλείνον άστυ, κοπιάροντας σπαράγματα από μοντέρνες νεανικές υποκουλτούρες που έβλεπε στο σινεμά, με κίνδυνο να γνωρίσει τη διαπόμπευση, το λιντσάρισμα και την φυλάκιση, για ένα γιαούρτι ή για οτιδήποτε αμφισβητούσε έστω και λοξά την έννομη τάξη. Συχνά χωρίς κανένα σοβαρό ή πραγματικό λόγο. Κι ακόμα δεν είχε έρθει η χούντα, η οποία εφάρμοσε με ακόμα μεγαλύτερη θέρμη και αδιακρισία (σε «χίπηδες» αυτή τη φορά) τον διαβόητο πασπαρτού νόμο που θεσπίστηκε το 1958 και καταργήθηκε οριστικά το 1983. 

Θυμήθηκα τον αείμνηστο Νίκο Νικολαΐδη, που μας άφησε κληρονομιά (πέρα από τις ταινίες και τα άλλα βιβλία του) μια μυθιστορηματική και σε μεγάλο βαθμό αυτοβιογραφική καταγραφή εκείνης της άγριας εποχής στα τέλη της δεκαετίας του ’50 και στις αρχές της επόμενης, που την έζησε βαθιά εκ των έσω στα νεανικά στέκια της πόλης, κακόφημα και μη, στο βιβλίο «Μια στεκιά στο μάτι του Μοντεζούμε», που κυκλοφόρησε, τραχύ και αμοντάριστο, μετά τον θάνατό του.   

«Η μόνη λύση μου είναι να υποκρίνομαι ότι μοιράζομαι μαζί τους τον ίδιο κόσμο κάτω απ' τον ίδιο γαμημένο ήλιο εγώ που γουστάρω τη βροχή τη θύελλα και το χιονόνερο τα μαύρα σύννεφα στο πεζοδρόμιο τον πυρετό τα ρίγη το σκοτεινό μου πάρκο και την υγρασία», μας λέει ο 15χρονος αφηγητής, που σκοτώνει τελετουργικά τις μέρες του αναζητώντας με την παρέα του μια ηρωική διέξοδο από τη μετεμφυλιακή μουντίλα: 

«Όταν πατούσα μέσα στο παχύ τσαγαλό χαλί του κι άραζα στο βάθος δίπλα στο τζούκ-μποξ παρέα με την Τζούλι Λόντον και τον Τζόννυ Ραίη που ήταν κι ο αγαπημένος μου ξεχνούσα το γαμημένο το σχολείο το μίζερο στα Τουρκοβούνια την αφραγκιά και τι θα κάνουμε στη γαμημένη τη ζωή μας κι όταν σε λίγο πλακώναν ένα ένα τα νούμερα δε μιλούσαμε πολύ γι’αυτά που τρέχανε στην περιφέρεια της μικρής μας πόλης τα λέγαμε όλα με τα μάτια τι να πούμε; - γιά την πολιτική μη χέσω μέσα όλες τις κωλολουμπίνες τους πολιτικούς τ’αρχίδια – να φύγει ο Βασιλιάς κ’ η Φρειδερίκη στα παπάρια μας και δύο αυγά μελάτα κι άμα αφήσουνε ποτέ οι Εγγλέζοι να γίνει η Κύπρος ελληνική να με γαμήσεις επιτόπου μες στο Σύνταγμα τι σχέση έχουμε εμείς μ’όλους αυτούς τους συφιλιάρηδες και λέγαμε παρέα με τις κότες τα δικά μας – ιστορίες γιά γαμήσια και γιά γκόμενες και γιά ηθοποιούς τα νέα ροκάκια που κυκλοφορούσανε κι’ύστερα πέφταν τα φράγκα στα τραπέζια ρεφενέ – πότε γιά σινεμά πότε για Λήθη το κουτούκι πίσω από την Μόλλυ πότε για τσάρκα Κηφισιά σπάνια γιά τη Μιμόζα προς Ομόνοια στριπ-τηζ και καννιβάλισμα αραιά και πότε για κανά ποτό στου Τζίμμυ στη Βουκουρεστίου μπας και ψωνίσουμε καμμιά σικάτη βίζιτα με φράγκα…».  

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το αιώνιο μεγαλείο του Λεονάρντο ντα Βίντσι

Daily / Το αιώνιο μεγαλείο του Λεονάρντο ντα Βίντσι

Στο νέο ντοκιμαντέρ του σπουδαίου Αμερικανού κινηματογραφιστή Κεν Μπερνς ξετυλίγεται η ζωή και το έργο του ανθρώπου που εκτός από το μεγαλειώδες εικαστικό έργο του, πρόλαβε πριν από μισή χιλιετία να αντιληφθεί, να ανακαλύψει, να εφεύρει ή να προβλέψει τα πάντα σχεδόν, από τη βαρύτητα μέχρι τον κινηματογράφο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Beatles ’64: Πριν από εξήντα χρόνια, κάτι μαγικό κι ανεπανάληπτο

Daily / Beatles ’64: Πριν από εξήντα χρόνια, κάτι μαγικό κι ανεπανάληπτο

Βασισμένο σ’ ένα εκπληκτικό πρωτότυπο υλικό, αυτό το εξαίρετο ντοκιμαντέρ του Disney+ σε παραγωγή του Μάρτιν Σκορσέζε μάς μεταφέρει με μοναδικό τρόπο σ’ αυτό που βίωσαν τα μέλη του θρυλικού συγκροτήματος όταν πάτησαν για πρώτη φορά το πόδι τους σε μια Αμερική που έμοιαζε να τους έχει απόλυτη ανάγκη.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Daily / Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Η αυτοτελής σειρά κατορθώνει να λειτουργεί συγχρόνως ως ιστορική αναπαράσταση, ως συνταρακτικό δράμα, ως καθηλωτικό θρίλερ, ακόμα και ως δραματοποιημένο true crime, ειδικά για τους θεατές που δεν είναι εξοικειωμένοι με τις πολυσύνθετες πτυχές του ένοπλου αγώνα στη Βόρεια Ιρλανδία.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Από πού έρχεται και πού πάει η κριτική κινηματογράφου;

Daily / Από πού έρχεται και πού πάει η κριτική κινηματογράφου;

Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται το πρώτο μεγάλο συνέδριο για την κινηματογραφική κριτική στην Ελλάδα, που θα διεξαχθεί από την Πέμπτη ως και το Σάββατο στο Πάντειο Πανεπιστήμιο με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Παραπονεμένα λόγια: Είναι σκληρό να ζεις καθημερινά στο πετσί σου την «τυραννία της μειοψηφίας» 

Daily / Παραπονεμένα λόγια: Είναι σκληρό να ζεις καθημερινά στο πετσί σου την «τυραννία της μειοψηφίας» 

Η επανεκλογή του Τραμπ έχει αλλάξει ξαφνικά τον τόνο της δημόσιας συζήτησης, κάνοντάς την πολύ πιο φιλική ως προς τις θέσεις της «λαϊκίστικης δεξιάς».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Έκανε τελικά κακό στην Κάμαλα Χάρις η κουστωδία των διάσημων που την στήριξαν;

Daily / Έκανε τελικά κακό στην Κάμαλα Χάρις η κουστωδία των διάσημων που τη στήριξαν;

Στην Ελλάδα, πάντως, οι διασημότητες συχνά δεν κάνουν τον κόπο καν να δηλώσουν επίσημα την εκλογική στήριξή τους. Απλά, βάζουν υποψηφιότητα οι ίδιοι και οι ίδιες και εκλέγουν απευθείας τους εαυτούς τους σε θέσεις βουλευτών και ευρωβουλευτών.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Το «πογκρόμ» στο Άμστερνταμ και οι λέξεις που χάνουν το νόημά τους

Daily / Το «πογκρόμ» στο Άμστερνταμ και οι λέξεις που χάνουν το νόημά τους

Μια συντονισμένη απόπειρα να παρουσιαστούν οι φανατικοί οπαδοί της Μακάμπι ως αθώα θύματα ή και ήρωες ακόμα, παρά τις επιθέσεις και τις προκλήσεις στις οποίες προέβησαν πριν και κατά τη διάρκεια του αγώνα της ομάδας τους εναντίον του Άγιαξ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντος μας

Daily / Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντός μας

«Μετά από 50 χρόνια στον δρόμο, είναι πολύ αργά για να σταματήσουμε τώρα», δηλώνει μ’ ένα διακριτικό μειδίαμα ο 75χρονος ροκ σταρ σ’ ένα νέο ντοκιμαντέρ που παρακολουθεί από απόσταση αναπνοής την πρόσφατη περιοδεία του Μπρους Σπρίνγκστιν και της θρυλικής μπάντας του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ