Ο πορνογραφικός κωδίκελος του Νίκου Νικολαΐδη. Από τον Κωστή Παπαγιώργη

Ο πορνογραφικός κωδίκελος του Νίκου Νικολαΐδη. Από τον Κωστή Παπαγιώργη Facebook Twitter
Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΑΓΑΠΗΣΕ ΕΝΑ ΠΤΩΜΑ... Σκηνή από την καλτ ταινία του Νίκου Νικολαΐδη «Singapor Sling» που πρόκειται να εκδοθεί τις επόμενες μέρες, αποκαταστημένη, από τον εκλεκτό οίκο Vinegar Syndrome που ειδικεύεται κυρίως σε επανεκδόσεις ταινιών τρόμου.
0

Η ΓΕΝΙΑ ΤΩΝ ΕΒΔΟΜΗΝΤΑΡΗΔΩΝ  κάνει τις δεκαετίες της πα­κέτο κι αρχίζει να αναχωρεί σιγά σιγά. Μιλάμε για τον Νίκο Νικολαΐδη, γραφιά και σκηνοθέτη, που, εκτός των γνωστών του έργων, άφησε και έναν μεταθανάτιο κωδίκελο που παρ' ελπίδα δεν αναφέρεται στην ηλικία της ωριμότητας, αλλά σε κείνο που ο ίδιος θεωρούσε κέντρο της ζωής - την εφηβεία. Άλλωστε το βιβλίο αφιερώνεται στα παι­διά του Συμεών και Θεοδώρα, σωστός νομίζω.

Οι δεκαετίες του '50 και του '60 έδιναν πολ­λές αφορμές για να μισήσει κανείς την ντόπια κοινωνία. Φτώχια παντού, οικογένεια, σχολείο, εκκλησία, χαφιέδες και αυτοσχέδια ανθρωπάρια. Λίγο «ψηλά» αν είχες πάρει τον αμανέ, την είχες άσχημα.Το ζήτημα βέβαια ήταν πού να ανέβεις για να κοιτάξεις αυτό το χάλι. Μέσα στα μισερά και στα μίζερα πράγματα, τουλάχιστον για τα αλάνια των προαστίων, ο κινηματογράφος και η ροκ μουσική πρόσφεραν ένα επιχείρημα. Όχι μόνο για κουβέντες αλλά για ζωή. ΟΤζέιμς Ντιν, ο Κάρι Γκραντ, ενίοτε και ο Τρόι Ντονάχιου δεν ήταν απλές φιγούρες στο πανί- ξεκόλλαγαν από κει, τρύπωναν στις καρδιές και η μεταμόρφωση δεν αργούσε. «Ηταν η εποχή που είχαμε άφθονο ροκ εντ ρολ, ελάχιστο σεξ και καθόλου ναρκωτικά. Παρ' όλα αυτά νομίζω ότι δεν τα πήγαμε και τόσο άσχημα».

Σεξογραφία και αλητογραφία πάνε χέρι χέρι, αναθερμαίνονται από κεφάλαιο σε κεφάλαιο

Στις τετρακόσιες τόσες σελίδες του, ο Νικολαΐδης αφηγείται αυτό το «δεν τα πήγαμε και τόσο άσχημα» ροκιστί, κινηματογραφιστί, αλανιστί και σεξιστί. Κυρίως το τελευταίο. Χάρη στον κεντρικό ήρωα που κυκλοφορεί στην Αθήνα με τα «μαγα­ζιά» ανοιχτά και τη μαλαπέρδα του διαθέσιμη, περνάμε σε άλλη πραγματικότητα. Ποιο ήταν το κυρίαρχο συναίσθημα της εποχής; Η κοινωνική δειλία; Ο Σπόρος δεν κωλώνει, «αγοράζει» τους πάντες και έχει δικό του δαίμονα. Η ανέχεια; Ο Σπόρος βρίσκει λεφτά με την άνεση που ρίχνει γκόμενες. Άλλωστε η στεκιά του Μοντεζούμα (ηγεμόνας των Αζτέκων) υπονοεί ότι όλο το βιβλίο αναπαριστά μια παντοιοτρόπως παρατεινόμενη συνουσία. Ο επαγγελματικός προσανα­τολισμός; Ο Σπόρος κάνει σπορ την ευνοημένη του εφηβεία - όταν είναι καλός είναι κακός κι όταν είναι κακός γίνεται ακόμα χειρότερος.

Εύκολα μπορεί κανείς να παρεξηγήσει το βιβλίο και να το δει σαν τζάμπα αμερικανιά, σαν ανεστραμμένο «Θα φτύσω στους τάφους σας». Όλη η Ευρώπη κρυφοκοιταζόταν τότε στον αμερικάνικο τρόπο ζωής. Το χούι δεν το 'κοψε, αλλά στην περίπτωση του Σπόρου έχουμε μιαν αφήγηση που δεν ξενοκοιτάζει απλώς, έχει φλέγμα την ίδια τη λατρεία της, την τρέχει μέσα κι έξω, την ανανεώνει με κάθε συμβάν, οπότε το αποτέλεσμα αρχίζει να παίρνει διαστάσεις προσωπικής ανακάλυψης.

Σεξογραφία και αλητογραφία πάνε χέρι χέρι, αναθερμαίνονται από κεφάλαιο σε κεφάλαιο· περιφρόνηση για τα «τουλουμοτύρια», τους συμμαθητές, δίνει και παίρνει- ερωτήσεις όπως «ξέρεις πώς ξεχωρίζει ο μαλάκας από τον ροκά;», συνθήματα και παρασυνθήματα- η μικροσυμμορία που γαμάει και δέρνει έχει μεγάλο κύκλο εργασιών. Επιπλέον ο αφηγητής έχει εκδιώξει βάναυσα κάθε σκίρτημα συμπάθειας, συναισθηματισμού. τρυφερότητας, ευπάθειας και τα παρόμοια. Είναι «σκληρό» αντράκι και το δείχνει σε κάθε επαφή.Όλα αυτά γνωστά πια και δεδομένα.

Αρα πού βρίσκεται το χάρισμα του βιβλίου;

Στο απλό γεγονός ότι αυτός ο άνθρωπος με την παρατεταμένη εφηβεία έχει ειδική αίσθηση της πραγματικότητας. Βλέπει καλά όταν βλέπει και όταν δεν βλέπει βλέπει και πάλι καλά. Η πιο απλή φράση του είναι κανονικό εργόχειρο. Στην τύχη: «Η Νένα ήτανε εντυπωσιακή ψηλή ξανθιά βαμμένη γεματούλα εικοσιπέντε βάλε κάτι παραπάνω προς πουρίτσα με φρύδια ξυρισμένα και ζωγραφιστά πράσινα σκούρα με παχύ μολύβι προς το κινέζικο του Φου Μαντσού, δέρμα ροζάκι ανοιχτό καλής ποιότητας μα κρέας κάπως μαλακό προς το αηδία, γερή λεκάνη, μακριά πόδια, δυο βαριά παχιά βυζιά για τα οποία ήτανε πολύ περήφανη και από κώλο πεθαμένη».

Περιγραφές σπιτιών, καφενείων, συντροφιών, ταξίδιών ειδικά και διαθέσεων έχουν δικό τους ντουέντε και ποτέ κοινοτοπία. Ειδικά όταν φεύγει από Αθήνα, γράφει καλύτερα (το ταξίδι στην Ευρώπη είναι χάρμα). Το βάρος πέφτει φυσικά στο πορνογραφικό ντελίριο που ο αναγνώστης θα το απολαύσει κατ’ ιδίαν. Εκείνο όμως που δεν περιμένει κανείς είναι ότι αυτές οι φουλαριστές πραγματικότητες θα βγάζουν τόσο γέλιο. Πη­γαίο γέλιο, βαθύ χάχανο, κωμωδία που φέρνει ζούρλια. Η σκηνή με την Αϊ μανίτσαμ' ανήκει δικαιωματικά σε ανθολόγιο της εκλεκτής νεοελ­ληνικής πορνογραφίας. Θα διασκέδασε πολύ ο συχωρεμένος γράφοντας αυτές τις σπαρταριστές σελίδες.

Ένας άνθρωπος με πατημένα γερά τα εξήντα πώς γίνεται να γράφει για τις περιπέτειες ενός δεκαπενταρά πριν από μισό αιώνα; Η ερώτηση είναι ανόητη και κάθε απάντηση δεν πάει πίσω. Ο αέρας της γραφής όπου θέλει πνέει. Να μην ξεχάσουμε όμως το επίμετρο του Μάνου Ελευθερί­ου. Που δεν είναι τυχαίο. Κείνα τα χρόνια, Χαλάν­δρι, Φιλοθέη ήταν μυστήριοι τόποι, με πολλούς «περίεργους» που έπαιζαν στον πρώτο και στον λήγοντα. Ο Νικολαΐδης μιλάει για το πράσινο δωμάτιο του Χαλανδρίου, για το σπίτι του αυτόχειρα Κώστα Μίχου (όπου έτυχε κάποτε να πάμε κι εμείς), ουσιαστικά δηλαδή βιογραφεί με τον τρόπο του τις ρίζες μιας γενιάς που άφησε χνάρι.

Είναι ιστορικός ο άνθρωπος, ήλθε, είδε, απήλθε, - και το παράδοξο είναι ότι σε καμιά στιγμή δεν λύγισε και να τον πάρουν τα ζουμιά. Οι τελευταίες σελίδες πάντως έχουν μιαν αρρενωπή σκοτοδίνη. «Τον ίδιο χρόνο πέθανε κι ο Έρολ Φλυν».

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει το διήγημα «Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ» της Πατρίσια Χάισμιθ

Lifo Videos / Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει ένα διήγημα της Πατρίσια Χάισμιθ

«Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ»: Μια ιστορία έρωτα, αγάπης, αφοσίωσης, ανταγωνισμού, μίσους και φόνου μεταξύ ενός ζευγαριού και ενός σιαμέζικου γάτου, ένα μυστηριώδες διήγημα της δημιουργού των πιο σαγηνευτικών αντιηρώων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Βιβλίο / Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Ολοένα περισσότερο διευρύνεται η τάση έκδοσης κλασικών και σπάνιων κειμένων σε μικρό μέγεθος που τοποθετούνται δίπλα στο ταμείο και συνιστούν την προσπάθεια ενός εκδοτικού οίκου να φέρει σπουδαία έργα στο ευρύ αναγνωστικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Βιβλίο / I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Η θεωρητικός, εικαστικός, κριτικός, συγγραφέας και εκδότρια Κρις Κράους μπορεί να μην άλλαξε τα δεδομένα στον αγγλόφωνο κόσμο εκδίδοντας τα βιβλία των Γάλλων θεωρητικών αλλά προκάλεσε άπειρες συζητήσεις με το πρωτότυπο φεμινιστικό βιβλίο της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Βιβλίο / Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Ένα τολμηρό καλλιτεχνικό project έγινε η αφορμή για να κάνει ο εικαστικός René Habermacher ένα ταξίδι στη θάλασσα με πλήρωμα έξι ναύτες κι έναν καπετάνιο, απαθανατίζοντας μια σουρεαλιστική εμπειρία που κατέληξε σε ναυάγιο. Το βιβλίο «The Pleasure Principle» καταγράφει αυτό το ταξίδι μέσα από φωτογραφίες του René, κείμενα και εικαστικά έργα, σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έκδοση.
M. HULOT
Νίκος Μάντης «Το χιόνι του καλοκαιριού»

Το πίσω ράφι / Για τις απουσίες που μας κάνουν αργούς στα αισθήματα

Καλοκαίρι στην Πελοπόννησο, στη σκιά της δεκαετίας του ’80: ένα πληγωμένο παιδί, μια μητέρα που επιστρέφει αλλαγμένη και μυστικά που βαραίνουν τη σιωπή των ενηλίκων - αυτά ξετυλίγει ο Νίκος Α. Μαντής στο πρώτο του μυθιστόρημα.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Νέα βιβλία που περιμένουμε ως το τέλος του χρόνου, και κάποιες επανεκδόσεις

Fall Preview 2025 / 13 βιβλία που περιμένουμε ως το τέλος της χρονιάς

Ο πάντα επίκαιρος Καβάφης, νέα, σύγχρονα και παλιότερα ονόματα της λογοτεχνικής σκηνής και κάποιες ξεχωριστές επανεκδόσεις που δικαίως θα διεκδικήσουν χώρο στη βιβλιοθήκη όλων, βιβλιόφιλων και μη.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Εμανουέλ Καρέρ «Ένα ρωσικό μυθιστόρημα»

Το πίσω ράφι / Ένα επτασφράγιστο μυστικό που προκάλεσε αμηχανία και πάταγο

Προκλητικός, ωμός, συχνά σοκαριστικός, ο Εμανουέλ Καρέρ εξερευνά στο «Ένα ρωσικό μυθιστόρημα» το οικογενειακό του παρελθόν, φέρνοντας σε δύσκολη θέση ακόμα και τα πιο κοντινά του πρόσωπα.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ζυμώνοντας ψωμί και ταριχεύοντας έναν νεκρό στην αρχαία Αίγυπτο

Αναγνώσεις / Ζυμώνοντας ψωμί και ταριχεύοντας έναν νεκρό στην αρχαία Αίγυπτο

Πώς ήταν η ζωή στην αρχαία Αίγυπτο; Ένας Αμερικανός αρχαιολόγος περιγράφει το 24ωρο των ανθρώπων κάθε ιδιότητας και κοινωνικής τάξης στις Θήβες της αρχαίας Αιγύπτου μέσα από ιστορίες που θα μπορούσαν να είναι αληθινές.
THE LIFO TEAM