Ο Jeremy Rubin ήταν δευτεροετής φοιτητής Πληροφορικής όταν αποφάσισε πως ήθελε να δώσει bitcoin αξίας 100 δολαρίων σε κάθε τελειόφοιτο του Massachusetts Institute of Technology.
Επτά μήνες αργότερα -εφοδιασμένος με δωρεές μισού εκατομμυρίου δολαρίων από απόφοιτους και οπαδούς του bitcoin- προσφέρθηκε να κάνει αυτό ακριβώς, και 3.108 τελειόφοιτοι του MIT δέχθηκαν.
Αυτό συνέβη το 2014, όταν το δημοφιλέστερο κρυπτονόμισμα του κόσμου δεν ήταν και τόσο δημοφιλές, με την τιμή του να κινείται περίπου στα 336 δολάρια. Εάν όλοι οι φοιτητές είχαν κρατήσει μέχρι σήμερα εκείνα τα δωρεάν bitcoin, που πήραν τότε, θα ήταν πλουσιότεροι κατά 44.1 εκατ. δολάρια.
Ωστόσο κάποιοι δεν το έκαναν.
Ερευνητές που παρακολουθούσαν το πρότζεκτ, μεταξύ αυτών και ο Christian Catalini, σημερινός συν-δημιουργός του Diem, κρυπτονομίσματος του Facebook, λένε ότι 1 στους 10 ξόδεψε τα bitcoin στις δύο πρώτες εβδομάδες.
Μέχρι το τέλος του πειράματος, το 2017, 1 στους 4 τα είχε ξοδέψει. Μετά από αυτό, οι δημιουργοί του πειράματος σταμάτησαν να παρακολουθούν τις συναλλαγές.
Ο Van Phu, που σήμερα είναι μηχανικός λογισμικού και συνιδρυτής της χρηματιστηριακής εταιρείας κρυπτονομισμάτων Floating Point Group, ακόμη μετανιώνει που ξόδεψε τα περισσότερα bitcoin του σε σούσι.
«Ένα από τα χειρότερα πράγματα και ένα από τα καλύτερα στο MIT είναι ένα εστιατόριο που λέγεται Thelonious Monkfish. Ξόδεψα πολλά από τα κρυπτονομίσματά μου, αγοράζοντας σούσι», λέει στο CNBC.
Και δεν ήταν ο μοναδικός. Ο Sam Trabucco, trader που επίσης συμμετείχε στο πείραμα, εκτιμά ότι οι μισοί από όσους γνώριζε ξόδεψαν τα δωρεάν bitcoin τους σε σούσι.
«Ήταν το μοναδικό εστιατόριο στο Κέιμπριτζ που δεχόταν bitcoin τότε και ένα αρκετά δημοφιλές μέρος», εξηγεί. Το εστιατόριο έκτοτε έχει αλλάξει όνομα και σταμάτησε να δέχεται bitcoin.
Το πείραμα του ΜΙΤ
Ο Rubin βρισκόταν εν μέσω μιας παρατεταμένης δικαστικής διαμάχης με την γενική εισαγγελία του Νιου Τζέρσεϊ όταν σκέφτηκε για πρώτη φορά την ιδέα με τα bitcoin.
Σε αντίθεση με τους περισσότερους 19χρονους, ο Rubin διαμαρτυρόταν στους φίλους του για το γεγονός πως οι κρατικές αρχές τον κατηγορούσαν ότι είναι «ένας σκληρός, αδίστακτος κυβερνο-εγκληματίας» που «εγκαθιστούσε κακόβουλο λογισμικό στους υπολογιστές των άλλων».
Ο Rubin , ωστόσο, λέει πως απλώς είχε ξεκινήσει ένα πρόγραμμα για bitcoin, που ονομαζόταν Tidbit. Το πρότζεκτ είχε μόλις κερδίσει βραβείο καινοτομίας σε έναν τοπικό διαγωνισμό, γνωστό ως Node Knockout, και ο Rubin, που είναι σήμερα CEO της Judica, ήταν περήφανος για το δημιούργημά του.
Η διαμάχη έληξε με αθώωση του Rubin, αλλά στο μεσοδιάστημα παρατηρούσε συνεχώς το κενό βλέμμα των φίλων του κάθε φορά που ανέφερε τη λέξη «bitcoin».
«Σκέφτηκα, "Εδώ είναι MIT, όλοι είναι σούπερ εξελιγμένοι". Και συνειδητοποίησα πως όχι, βασικά δεν ήταν κάτι τόσο διαδεδομένο σε εκείνη τη φάση», λέει ο ίδιος.
Και κάπως έτσι γεννήθηκε το πείραμα με τα bitcoin.
Στα τέλη Οκτωβρίου του 2014, ο Rubin με τον συμφοιτητή του και έτερο επικεφαλής του πρότζεκτ, Dan Elitzer, ξεκίνησαν τις εγγραφές, καλώντας φοιτητές που ήθελαν bitcoin αξίας 100 δολαρίων, να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο και να διαβάσουν το σχετικό εκπαιδευτικό υλικό.
«Θέλαμε να διαδώσουμε περισσότερο το bitcoin και την τεχνολογία του. Επίσης θέλαμε να μελετήσουμε τι γίνεται όταν μοιράζεις ένα καινούργιο asset», εξηγεί ο Rubin.
Την εποχή εκείνη δεν ήταν πολύ εύκολο για κάποιον να δημιουργήσει ένα crypto wallet, επομένως κάποιοι φοιτητές τα παράτησαν. Ωστόσο, στο τέλος, το 70% των φοιτητών κατέληξαν να πάρουν τα bitcoin, ενώ κάποιοι δέχθηκαν να πληρώσουν προμήθεια σε άλλους φοιτητές, που ανέλαβαν να στήσουν το wallet για λογαριασμό τους.
«Πολλοί φοιτητές πλήρωναν άλλους φοιτητές τα μισά bitcoin, αν τους έστηναν το wallet», εξηγεί ο Van Phu, που βοήθησε περίπου 10 με 12 άτομα παίρνοντας σε αντάλλαγμα προμήθεια σε bitcoin. Αυτό εξισορρόπησε κάπως το γεγονός πως ξόδεψε bitcoin 100 δολαρίων -αξίας άνω των 14.000 δολαρίων σήμερα- για δυο γεύματα σούσι.
Ο Sam Trabucco λέει πως όταν ήταν φοιτητής, δεν είχε δώσει ιδιαίτερη σημασία το πρότζεκτ, αν και κατάφερε να τριπλασιάσει τα bitcoin παίζοντας πόκερ στο ίντερνετ. «Δεν φανταζόμουν πως είναι το μέλλον της οικονομίας», σημειώνει.
Phu, Rubin και Trabucco αρνήθηκαν να αποκαλύψουν πόσα κρυπτονομίσματα κράτησα και πόσα έχουν μαζέψει έκτοτε.
Πού πήγαν τα bitcoin
Όταν το CNBC μίλησε με τον Christian Catalini, έκανε διάλειμμα από τις 12-14 ώρες ημερησίως που περνά δουλεύοντας μέσω Zoom.
Στα συμπεράσματα που έβγαλε είναι το γεγονός πως το bitcoin απλώς δεν έκανε ως μέθοδος πληρωμής στο πανεπιστήμιο.
«Η τεχνολογία δεν ήταν καθόλου φιλική προς τον χρήση. Ακόμη και σε μια σούπερ τεχνολογικά εξελιγμένη κοινότητα όπως το MIT, ήταν απίστευτο να βλέπεις πόση δουλειά χρειαζόταν για να χρησιμοποιήσεις τότε το bitcoin», λέει.
Ωστόσο αυτό μάλλον λειτούργησε μακροπρόθεσμα θετικά.
«Το συναρπαστικό, κατά μια έννοια, είναι πως οι φοιτητές του MIT έπιασαν το νόημα. Η συντριπτική πλειονότητα κράτησε τα bitcoin ως επένδυση. Και προφανώς δικαιώθηκαν δεδομένης της δραματικής ανόδου στην τιμή του», καταλήγει.
