Σε σημερινό της δημοσίευμα η γαλλική εφημερίδα Le Monde αναφέρεται στη Φινλανδία, μία χώρα δίχως κεϋνσιανή παράδοση που προσπαθεί να έχει πάντα υπό αυστηρό έλεγχο τα δημοσιονομικά της χώρας.
«Δεν υπάρχει πράγματι κεϋνσιανή παράδοση στη Φινλανδία, το δημόσιο χρέος παρακολουθείτο πάντα στενά, ο προϋπολογισμός ήταν πάντα υπό έλεγχο», επισημαίνει ο Λάουρι Χόλαπα, ερευνητής πολιτικής οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι και προσθέτει: «Αυτό εξηγεί το γεγονός ότι οι Φινλανδοί έχουν εγκρίνει συχνά μέτρα λιτότητας».
Όπως γράφει η εφημερίδα, η σκληρή γραμμή που υιοθέτησε η Φινλανδία φάνηκε ξεκάθαρα κατά τη διάρκεια των τελευταίων διαπραγματεύσεων για ένα νέο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας. Τηρώντας αυστηρή στάση στις διαπραγματεύσεις με τον Έλληνα Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, η φινλανδική κυβέρνηση υπενθύμισε σε όλους ότι στηρίζει μια αυστηρή δημοσιονομική πολιτική.
Πριν το φινλανδικό κοινοβούλιο εγκρίνει στις 16 Ιουλίου την προσωρινή χρηματοδότηση της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη διαπραγμάτευση ενός νέου προγράμματος βοήθειας από την ευρωζώνη, ο φινλανδός υπουργός Οικονομικών Αλεξάντερ Στουμπ φάνηκε απειλητικός: «Δεν νομίζω ότι πολλές χώρες θα έχουν εντολή να δώσουν χρήματα χωρίς όρους».
Αναλύοντας το θέμα του δημόσιου φινλανδικού χρέους, η Le Monde αναφέρει πως μπορεί εκ πρώτης όψεως να μοιάζει σταθερό σε σχέση με το χρέος των γειτόνων της στην ευρωζώνη. Βέβαια η φινλανδική οικονομία έχασε το ΑΑΑ της από την Standard & Poors τον Οκτώβριο, αλλά παραμένει κάτω από το όριο του 60% του ΑΕΠ, τιμή που καθόριζε το Μάαστριχτ ως ανώτατη επιτρεπτή για το δημόσιο χρέος. Ωστόσο, το 2014 το δημόσιο χρέος της Φιλανδίας αυξήθηκε σημαντικά από 32,7% του ΑΕΠ το 2008 στο 59,3% . Σε έξι χρόνια δηλαδή το ύψος του χρέους σχεδόν διπλασιάστηκε και από 63 δισεκ. ευρώ εκτινάχθηκε στα 121 δισεκ. ευρώ.
Η επιμονή σε προγράμματα λιτότητας έγινε αισθητή και στις βουλευτικές εκλογές της περασμένης Άνοιξης. Τα τέσσερα μεγαλύτερα κόμματα είχαν ταχθεί στις προγραμματικές τους δηλώσεις υπέρ των πολιτικών λιτότητας. Το Κόμμα του Κέντρου που ήταν και ο μεγάλος νικητής των εκλογών (49 έδρες επί συνόλου 200 στο κοινοβούλιο), σχημάτισε κυβέρνηση συνασπισμού με το λαϊκιστικό κόμμα των Αληθινών Φινλανδών (38 έδρες) και τους Συντηρητικούς (37 έδρες). Ακόμα και η αντιπολίτευση, την οποία εκπροσωπούν οι Σοσιαλδημοκράτες (34 έδρες) είχε δεσμευτεί να μειώσει τις δημόσιες δαπάνες.
«Πολιτικά μιλώντας, η Φινλανδία είναι σε μια αντίστροφη κατάσταση σε σχέση με τη Γαλλία, όπου οι υποψήφιοι πρέπει να διαβεβαιώσουν ότι δεν θέλουν να μειώσουν σημαντικά τον κρατικό προϋπολογισμό», αναφέρει ο Χόλαπα. «Εδώ, συμβαίνει το αντίθετο, το κόμμα που προτείνει περισσότερα μέτρα λιτότητας ανταμείβεται στις κάλπες καθώς θεωρείται πιο αξιόπιστο από τους ψηφοφόρους».
Στο υπουργείο Οικονομικών της χώρας αναγνωρίζουν ότι το σημερινό επίπεδο του χρέους δεν προκαλεί ακόμη ανησυχία, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί αυτό ν' αλλάξει στο μέλλον. «Το πρόβλημα είναι μάλλον ο τρόπος με τον οποίο το χρέος αυξάνεται και οφείλουμε να λάβουμε μέτρα για να το αποτρέψουμε αυτό», αναφέρει ο Χόλαπα.
Το κυβερνητικό πρόγραμμα που δόθηκε στη δημοσιότητα στα τέλη Μαΐου έχει θέσει ως στόχο την εξοικονόμηση 10 δισεκ. ευρώ έως το 2030. Όλοι οι τομείς θα επηρεαστούν από τα μέτρα λιτότητας, από την υγεία μέχρι τη διοίκηση, την εκπαίδευση και την ανθρωπιστική βοήθεια, μέτρα για τα oποία διαμαρτύρονται όλο και περισσότεροι.
Πάρτε για παράδειγμα τον τομέα της εκπαίδευσης. Με 6,7 δισεκ. ευρώ το 2015, ο προϋπολογισμός του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού είναι ένας από τους μεγαλύτερους έπειτα από αυτούς της υγείας και κοινωνικών υποθέσεων ή των Οικονομικών. Με τις περικοπές όμως το τοπίο αναμένεται ν' αλλάξει δραματικά. Η διοίκηση του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι, ο προϋπολογισμός του οποίου αναμένεται να μειωθεί κατά 15% μέχρι το 2020, δηλώνει «σοκαρισμένη» από τις κυβερνητικές εξαγγελίες για περικοπές των δαπανών σε αυτόν τον τομέα. «Συνολικά, η κυβέρνηση έχει προβλέψει την εξοικονόμηση 400 εκατ. ευρώ μέχρι το 2020, με τη μείωση της δημόσιας χρηματοδότησης 14 πανεπιστημίων της χώρας», σημειώνει ο Εσα Χομολόϊνεν, διοικητικός διευθυντής του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι. Ο επικεφαλής της διοίκησης του μεγαλύτερου πανεπιστημίου της χώρας επισημαίνει πως οι περικοπές του προϋπολογισμού μέχρι το 2020 θα είναι τεράστιες: «Το 2016 αναμένεται να χάσουμε ήδη 25 εκατομμύρια. Συνολικά, μέχρι το 2020 θα πρέπει να λειτουργούμε με 106 εκατ. ευρώ δημόσιας χρηματοδότησης λιγότερα».
Για τον Λάουρι Χόλαπα, η ασυμβατότητα μεταξύ των μέτρων λιτότητας και της ποιότητας του κοινωνικού μοντέλου ήταν λιγότερο εμφανής κατά τη διάρκεια της κρίσης που βίωσε η χώρα τη δεκαετία του 1990. Τότε, η Nokia τόνωνε την οικονομία μας και όλος ο τομέας των τεχνολογιών της πληροφορίας αναπτυσσόταν", εξηγεί ο ερευνητής. "Η ήδη μεγάλη μείωση των κοινωνικών δαπανών είχε περιορισμένο αντίκτυπο στον ρυθμό ανάπτυξής μας και την ανεργία που μειωνόταν". Πριν από το 1995 και την εισαγωγή του ευρώ, η χώρα είχε προχωρήσει στην υποτίμηση του νομίσματός της για να ενισχύσει τις εξαγωγές, προσθέτει.
Σήμερα, η Nokia δεν έχει πλέον το ίδιο πεδίο δράσης, ο κύκλος εργασιών της ανήλθε στα 12,73 δισεκ. ευρώ στα τέλη του 2014, έναντι 29,2 δισεκ. ευρώ στα τέλη του 2004, και οι ρωσικές κυρώσεις καταπόντισαν την οικονομία της εξαγωγικής χώρας. Παρά την αυστηρή τήρηση των οδηγιών που δίνουν τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, η Φινλανδία κατατάσσεται στους κακούς μαθητές της ΕΕ. Η χώρα είναι αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη περίοδο ύφεσης στην ιστορία της, με τρία συνεχή χρόνια χωρίς ανάπτυξη. Η ανεργία ανήλθε στο 10% τον Ιούνιο.
Καταλήγοντας, η Le Monde σημειώνει πως η συντριπτική πλειονότητα των Φινλανδών δείχνει πιο θορυβημένη από την κατάσταση των δημόσιων οικονομικών παρά από τις περικοπές στο κράτος πρόνοιας. «Οι Φινλανδοί φοβούνται μήπως γίνουν οι μελλοντικοί Έλληνες της ευρωζώνης», λέει ο Χόλαπα με μια δόση υπερβολής, καθώς το φινλανδικό χρέος εξακολουθεί να απέχει πολή από τα 320 δισεκ. που η Ελλάδα οφείλει στους δανειστές της. Για τον ερευνητή, ένα παράδειγμα απεικονίζει τέλεια το κλίμα που επικρατεί στη Φινλανδία: «Το μόνο κόμμα που είναι εντελώς αντίθετο στις πολιτικές λιτότητας, η Αριστερή Συμμαχία, έχασε δύο έδρες στο Κοινοβούλιο τον Απρίλιο».
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ
σχόλια