Χιλιάδες πολίτες κατέκλυσαν το κέντρο του Βελιγραδίου, διαμαρτυρόμενοι ενάντια στο σχέδιο κατεδάφισης του πρώην στρατηγείου του γιουγκοσλαβικού στρατού, προκειμένου να ανεγερθεί ένα πολυτελές συγκρότημα ξενοδοχείων και κατοικιών, έργο που συνδέεται με την εταιρεία του Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρού του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
Το κτίριο, που υπέστη σοβαρές ζημιές από τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ το 1999, θεωρείται από πολλούς Σέρβους σύμβολο μνήμης για τα θύματα του πολέμου και μνημείο της γιουγκοσλαβικής αρχιτεκτονικής. Η κυβέρνηση του προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς ενέκρινε πρόσφατα νόμο που επιταχύνει τις διοικητικές διαδικασίες, επιτρέποντας στην αμερικανική εταιρεία Affinity Global Development, που ανήκει στον Κούσνερ, να ξεκινήσει άμεσα το έργο.
«Προσπαθεί να ευνοήσει τον Τραμπ»
«Ήρθαμε εδώ για να υψώσουμε τη φωνή μας ενάντια σε αυτόν τον νόμο», δήλωσε η διαδηλώτρια Τεοντόρα Σμιλιάνιτς, 48 ετών. «Ο Βούτσιτς προσπαθεί να ευνοήσει τον Τραμπ και να κερδίσει την εύνοιά του», πρόσθεσε.
Η αντιπολίτευση υποστηρίζει ότι ο νόμος είναι αντισυνταγματικός, όμως η κυβερνητική πλειοψηφία τον πέρασε χωρίς τροποποιήσεις, χαρακτηρίζοντάς τον «αναγκαίο για τη βελτίωση των σχέσεων με τις ΗΠΑ». Παράλληλα, πέρσι η κυβέρνηση αφαίρεσε το καθεστώς πολιτιστικής κληρονομιάς από το ιστορικό κτίριο, ανοίγοντας τον δρόμο για την εμπορική του εκμετάλλευση.
Το έργο των 650 εκατ. ευρώ
Ο Βούτσιτς υπερασπίστηκε το σχέδιο, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για επένδυση ύψους 650 εκατομμυρίων ευρώ και όχι για πώληση του χώρου. «Δίνουμε τη γη με μακροχρόνια μίσθωση 99 ετών. Η αξία της περιοχής θα εκτοξευθεί, θα προσελκύσει τουρίστες και θα ξεπεράσει το ένα δισεκατομμύριο ευρώ σε αξία», δήλωσε στην κρατική τηλεόραση Pink TV.
Η εταιρεία του Κούσνερ σχεδιάζει την κατασκευή ξενοδοχείων, πολυτελών διαμερισμάτων, καταστημάτων και γραφείων, ωστόσο δεν έχει εκδώσει ακόμη επίσημη ανακοίνωση.
Η κινητοποίηση στο Βελιγράδι έρχεται να προστεθεί σε ένα κύμα αντικυβερνητικών διαδηλώσεων που συγκλονίζουν τη Σερβία τον τελευταίο χρόνο, με αφορμή τη διαφθορά, τα σκάνδαλα και τη γενικευμένη δυσαρέσκεια απέναντι στην κυβέρνηση Βούτσιτς.
Για πολλούς Σέρβους, το πρώην στρατηγείο δεν είναι απλώς ένα ερειπωμένο κτίριο στο κέντρο της πρωτεύουσας, αλλά ένας τόπος μνήμης — και η κατεδάφισή του θα ισοδυναμούσε με «σβήσιμο ενός κομματιού της ιστορίας».